Marcel Levi: ‘Het vrouwenhart wordt anders ziek!’

13 december 2020

Elke Nederlandse arts weet inmiddels dat hartaandoeningen bij vrouwen zich anders presenteren dan bij mannen. Zo kunnen vrouwen een ernstig hartinfarct doormaken zonder drukkende pijn op de borst met uitstraling naar de armen. Ook toont recent onderzoek uit Groningen dat vrouwen met hartfalen andere doseringen van medicijnen nodig hebben dan mannen.

Dat het enorm lang heeft geduurd voor we erachter kwamen dat vrouwen anders moeten worden behandeld dan mannen, komt waarschijnlijk doordat de overgrote meerderheid van het onderzoek naar hart- en vaatziekten bij mannen werd uitgevoerd.

Er zijn volop aanwijzingen dat ook reuma, de ziekte van Parkinson, psychische aandoeningen en meer ziekten bij vrouwen anders verlopen. Hoog tijd voor meer wetenschappelijk onderzoek bij vrouwen of op zijn minst bij gevarieerd samengestelde groepen!

Andere vormen van diversiteit krijgen nog minder aandacht. Onderzoek wordt niet alleen vaker bij mannen verricht, maar ook nog eens voornamelijk bij witte mannen. Terwijl slechts een minderheid van de wereldbevolking een blanke (Kaukasische) achtergrond heeft, is bijvoorbeeld meer dan 80 procent van alle genetische studies juist bij deze groep uitgevoerd.

Heel wat veelvoorkomende ziektes, zoals ernstige hoge bloeddruk of diabetes, manifesteren zich echt anders per culturele achtergrond en ook de behandeling is verschillend. De armoede aan genetische studies bij mensen met een Afrikaanse of Aziatische afkomst zet het ontdekken van nieuwe geneesmiddelen voor deze groepen ook op een achterstand. In trials met nieuwe kanker geneesmiddelen is minder dan 2 procent van de patiënten afkomstig uit een etnische minderheidsgroep.

Lees ook: Wat zijn de symptomen van hartziekten bij vrouwen?

Helaas is raciale diversiteit bij medisch onderzoek jarenlang gefrustreerd door nota bene de 70 jaar oude Unesco-slogan ‘Race is less a biological fact than a social myth’. Dat heeft adequaat wetenschappelijk onderzoek bij niet-blanke groepen langdurig effectief gesaboteerd. De Heliusstudie van Amsterdam UMC en de Amsterdamse GGD, een bevolkingsonderzoek bij 25.000 Amsterdammers van Turkse, Marokkaanse, Surinaamse, Aziatische, Ghanese en autochtoon Nederlandse afkomst, verandert dit eindelijk.

Gebrek aan diversiteit heeft meer nadelen voor mensen met een niet-blanke achtergrond. Sikkelcelziekte komt vrijwel exclusief bij niet-blanke bevolkingsgroepen voor. Deze aandoening die leidt tot extreme pijnaanvallen in de botten, orgaanproblemen en bloedarmoede, kan soms alleen worden behandeld met bloedtransfusies. Het Nederlandse transfusiebloed van voornamelijk witte donoren, levert niet zelden problemen op voor patiënten met een andere afkomst.

Het Amerikaanse Congres heeft al meer dan 25 jaar geleden gepleit voor een betere participatie van vrouwen en raciaal diverse groepen in medisch onderzoek. In Nederland is het tot nu toe oorverdovend stil….

Lees ook: Checklist van een cardioloog voor een gezond hart.

Over Marcel Levi

Auteur Marcel Levi was CEO van University College London Hospitals. Daarvoor was hij bestuursvoorzitter van het Amsterdam UMC. Vanaf 1 april 2021 is hij voorzitter van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke cardioloog bij SHE Health Clinics? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen over hart- en vaatklachten bij vrouwen?