Wat iedere vrouw moet weten over PCOS

4 september 2023

Haaruitval, veel puistjes en een onregelmatige menstruatiecyclus. Het lijken klachten die bij het vrouw-zijn horen, maar vergis je niet. Het kan namelijk ook PCOS zijn: het Polycysteus Ovarium Syndroom. Ruim 1 op de 10 vrouwen krijgt met PCOS te maken! PCOS staat daardoor bekend als een veelvoorkomende ‘vrouwenkwaal’, doch de oorzaak is vaak een kwestie van verkeerde voeding, overgewicht en/of een hormonale disbalans. Hoe zit dat?

We geven in dit artikel antwoord op zeven verschillende vragen over PCOS.

1. Wat is PCOS?

Bij het polycysteus-ovariumsyndroom (PCOS) zitten er veel blaasjes in jouw eierstok. Ze heten cysten.

Poly betekent: meer.
Cysteus betekent: blaasjes met vocht.
Ovarium betekent: eierstok.

Veel vrouwen krijgen vroeg of laat met het Polycysteus Ovarium Syndroom (PCOS) te maken. Één op de tien vrouwen om precies te zijn. Het is een hormonale stoornis en een verzamelnaam van meerdere symptomen. Bij vrouwen met PCOS is de natuurlijke hormoonbalans verstoord, waardoor de eierstokken niet goed hun werk kunnen doen. Dit uit zich van binnen tot het ontwikkelen van cysten op de eierstokken, een onregelmatige menstruatie of zelfs helemaal niet meer ongesteld worden. De kans om zwanger te raken, wordt daardoor kleiner. Ook hebben vrouwen vaak last van hoofdhaaruitval, overbeharing op het lichaam en in het gezicht en een onzuivere huid (puistjes, acné).

Lees ook: Diagnose PCOS (Polycysteus Ovarium Syndroom) komt vaak voor.

2. Wat merk je van PCOS?

Bij PCOS kun je last hebben van de volgende symptomen en kenmerken:

Je wordt niet ongesteld. Soms maanden lang niet.
Je weet niet wanneer jouw eisprong is. En dus wanneer je zwanger kunt worden. Het is niet te voorspellen of je een eisprong hebt en wanneer.
Je kunt veel puistjes en/of acne krijgen.
Je kunt meer haar krijgen op je kin, borsten of onderbuik. En minder haar bij jouw slapen en kruin.
Je kunt overgewicht hebben.

Lees ook: 1 op de 10 vrouwen heeft PCOS, toch herkent huisarts symptomen meestal niet.

3. Kan elke vrouw PCOS krijgen?

Hoe PCOS ontstaat, is nog niet helemaal duidelijk. Waarschijnlijk is er niet één oorzaak en zijn er meerdere hormonen betrokken. In ieder geval is het deels erfelijk en kan gewicht een rol spelen. Veelal speelt leefstijl een rol en heb je het krijgen van PCOS dan ook grotendeels zelf in de hand. De cijfers liegen er niet om: negentig procent van de vrouwen met PCOS is insulineresistent en tachtig procent is te zwaar.

Veel van deze vrouwen worden insulineresistent door verkeerde voeding en te weinig beweging. Veel koolhydraten, veel tussendoortjes, sterk bewerkte voedingsmiddelen, weinig groenten. Doordat we meerdere keren op een dag eten en dan ongezonde keuzes maken, schiet onze bloedsuikerspiegel te vaak omhoog. Het lichaam moet dan constant insuline aanmaken om de bloedsuiker weer te verlagen. Zodra je lichaam niet meer goed op insuline reageert, spreek je van insulineresistentie. Dit heeft effect op allerlei processen in het lichaam en vooral op je hormoonhuishouding.

Lees ook: Welke ziektes en klachten ontstaan bij vrouwen door overgewicht of obesitas?

4. Welke risico’s brengt PCOS met zich mee?

PCOS klinkt voor veel vrouwen als een ver-van-mijn-bed-show, doch krijgt een groot aantal vrouwen (1 op de 10) hier elk jaar mee te maken. En dat worden er steeds meer. Die stijgende lijn is te verklaren doordat veel vrouwen te zwaar zijn en te zwaar worden (overgewicht). De meeste vrouwen komen er pas achter dat ze PCOS hebben, zodra ze zwanger willen worden en dit niet lukt.

Signalen als niet ongesteld worden, haarverlies en acné moet je altijd serieus nemen. Want ook als je niet zwanger wilt worden, is het belangrijk om je hormoonhuishouding weer in balans te krijgen. Vrouwen met PCOS hebben een hogere kans op diabetes type 2, een hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten en bijvoorbeeld baarmoederkanker.

Lees ook: Welke onderzoeken zijn er mogelijk als het niet lukt om zwanger te worden?

5. Bestaat er een behandeling voor PCOS?

Een behandeling hoort te bestaan uit leefstijl- en voedingsadvies, veelal in combinatie met een hormoontherapie. Nu krijgen vrouwen zonder kinderwens standaard het advies om hormonen in te nemen, bijvoorbeeld door de anticonceptiepil of een hormoonspiraal om zo een natuurlijke menstruatiecyclus na te bootsen. Daardoor is de kans op baarmoederkanker kleiner. Ook afvallen wordt aangeraden. Voor vrouwen met een kinderwens bestaan er verschillende hormoonbehandelingen om een eisprong op te wekken.

Lees ook: Gewichtsafname vergroot kans op zwangerschap bij vrouwen met PCOS.

6. Kan PCOS voorgoed overgaan?

Middels een multidisciplinaire aanpak is het mogelijk om ernstigere klachten bij PCOS te voorkomen en de ergste klachten te verminderen. Door je lichaam te voeden met de juiste producten, met de juiste leefstijl, een gezond gewicht en voldoende beweging, komt je hormoonhuishouding weer op een natuurlijke manier in balans en kunnen de klachten verdwijnen. De meeste vrouwen zien hun cyclus binnen twee tot zes maanden positief veranderen en kunnen zelfs zonder hormonen zwanger raken. Dat komt omdat ze de juiste voeding binnenkrijgen en meer bewegen en daardoor ook afvallen.

Lees ook: Onderzoek van Apple en Harvard wijst op verband tussen PCOS, hartgezondheid, diabetes en andere ziekten.

7. Wanneer contact opnemen bij PCOS?

Maak bij polycysteus-ovariumsyndroom klachten en symptomen een afspraak bij je huisarts en/of vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics als:

Je hulp wilt bij het kiezen van de voor jou beste anticonceptie (voorbehoedmiddel).
Je zwanger wilt worden.
Je hulp wilt om af te vallen.
Je langer dan 1 jaar niet ongesteld wordt (en geen voorbehoedmiddel met hormonen gebruikt).
Je een vermoeden hebt dat de PCOS bij jou veroorzaakt kan worden door ‘gel bleed’ (zweten) en/of lekkage van siliconen borstimplantaten.

Lees ook: Een opgeblazen gevoel, buikpijn en nog 3 symptomen die kunnen wijzen op een eierstokcyste.

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een in PCOS gespecialiseerde vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen over PCOS, menstruatieklachten en hormonale aandoeningen?