Fibromen zijn goedaardige gezwellen (vleesbomen of myomen) die ontstaan in de spierwand van de baarmoeder. Ze zijn meestal niet kwaadaardig, maar kunnen verschillende symptomen veroorzaken, afhankelijk van hun grootte en locatie. Niet alle fibromen zijn hetzelfde. Sommige zijn vrij klein en niet op te sporen zonder vergroting. Andere kunnen echter uitgroeien tot grote massa’s ter grootte van een grapefruit.
Wetenschappelijke studies suggereren dat tussen 70% en 80% van de vrouwen myomen ontwikkelt, maar niet alle vrouwen hoeven behandeld te worden. In dit artikel leggen we je uit wat je over fibromen moet weten.
Wat zijn fibromen?
Een uterusmyoom is een gezwel dat in of rond de baarmoeder ontstaat. Fibromen zijn (bijna altijd) niet kankerverwekkend maar kunnen, afhankelijk van hun grootte, de grootte en vorm van de baarmoeder beïnvloeden. Fibromen worden vaak ook wel myomen, leiomyomen of vleesbomen genoemd. Het is mogelijk om één fibroom of meerdere fibromen tegelijk te hebben. Als iemand te veel fibromen heeft, kan dit de grootte van de baarmoeder zodanig beïnvloeden dat deze de ribbenkast raakt en gewichtstoename veroorzaakt.
Lees ook: Dít wil je weten over baarmoederfibromen.
Ontwikkeling van fibromen in verschillende stadia
Fibromen behoren tot de meest voorkomende gynaecologische aandoeningen. De meeste vrouwen met fibromen zijn zich er niet van bewust omdat ze geen symptomen ervaren en de fibromen te klein zijn om op te sporen tijdens een jaarlijks gynaecologisch- en bekkenonderzoek. Naarmate vrouwen ouder worden en de menopauze tot hormoonveranderingen leidt, kunnen de groeisnelheid en het ongemak van fibromen echter veranderen.
Premenopauze
Fibromen komen het meest voor bij vrouwen tijdens hun vruchtbare jaren. Dit betekent dat als iemand premenopauzaal of perimenopauzaal is, de kans groter is dat er fibromen groeien. Wetenschappelijke studies suggereren dat fibromen vaker voorkomen in deze groepen omdat oestrogeen en progesteron de groei van vleesbomen beïnvloeden. Onderzoek suggereert ook dat premenopauzale vrouwen ernstiger symptomen kunnen ervaren dan vrouwen die dichter bij of in de menopauze zijn.
Perimenopauze
Perimenopauze is de term die de tijd “rond” of net voor de menopauze beschrijft. In tegenstelling tot de premenopauze geeft de perimenopauze het begin aan van veranderingen in je lichaam die te maken hebben met de menopauze. Een van die veranderingen is een toename van oestrogeen in de maanden of jaren net voor de menopauze. Omdat oestrogeen verband houdt met de groei van fibromen, kunnen vrouwen in de perimenopauze merken dat hun fibromen in deze periode verergeren.
Lees ook: Wat zijn symptomen en oorzaken van tekort aan oestrogeen en progestagenen?
Menopauze en postmenopauze
Tijdens de menopauze daalt het oestrogeengehalte in het lichaam. Wanneer het oestrogeengehalte daalt, stopt je menstruatiecyclus en beginnen andere gevolgen van de menopauze. Een voordeel van de menopauze voor sommige vrouwen is dat verminderde oestrogeenspiegels ook de groei van nieuwe fibromen kunnen voorkomen en mogelijk de grootte van bestaande vleesbomen kunnen verminderen. Hoewel fibromen en aanverwante symptomen nog steeds kunnen groeien tijdens en na de menopauze, komt dit niet zo vaak voor.
Lees ook: Postmenopauzaal bloedverlies: waardoor krijg je dat?
Fibroom symptomen
Baarmoederfibromen treffen meestal vrouwen in de vruchtbare leeftijd (premenopauze en perimenopauze); de menopauze is echter niet noodzakelijk een “remedie”. Vanwege de oestrogeenspiegels in het lichaam vóór de menopauze hebben premenopauzale vrouwen meer kans op ernstigere symptomen. De symptomen van fibromen na de menopauze kunnen vergelijkbaar zijn met die tijdens de pre- en perimenopauze. Bijvoorbeeld:
- Hevige krampen (vergelijkbaar met menstruatiepijn).
- Pijn tijdens het vrijen.
- Zwelling of volheid in de buik.
- Problemen met urineren (frequentie, lekkage).
- Hevige vaginale bloedingen.
- Pijn in de onderrug.
- Frequente spotting (doorbraakbloedingen).
- Koorts.
- Hoofdpijn.
- Misselijkheid.
Lees ook: Welke vrouwen hebben risico op vleesbomen?
Wat gebeurt er met fibromen tijdens en na de menopauze?
Wanneer een vrouw in de menopauze komt, kunnen haar fibromen veranderen. Verschillende factoren die verband houden met de menopauze bepalen wat er gebeurt met fibromen nadat de menopauze begint.
Kunnen fibromen groeien na de menopauze?
Zonder oestrogeen kunnen fibromen niet groeien. Omdat de oestrogeenspiegel aanzienlijk daalt tijdens (en na) de menopauze, krimpen de meeste fibromen en veroorzaken ze minder klachten. Dit geldt echter niet voor alle vrouwen, wat leidt tot de vraag “waardoor groeien fibromen na de menopauze?”. Vrouwen die hormoonvervangingstherapie gebruiken om hun oestrogeen- en progesteronniveau op peil te houden, kunnen merken dat hun fibromen blijven groeien, zelfs na de menopauze.
Lees ook: Wat zijn symptomen en oorzaken van tekort aan oestrogeen en progestagenen?
Kunnen fibromen bloedingen veroorzaken na de menopauze?
Het is mogelijk dat je na de menopauze last krijgt van spotting door fibromen. Ook dit is een symptoom dat vaak in verband wordt gebracht met hormoonvervangingstherapie na de menopauze, omdat HRT de hormonen levert die nodig zijn om het fibroom te laten doorgroeien.
Lees ook: Doorbraakbloedingen: wat kan de oorzaak zijn?
Kunnen fibromen kanker veroorzaken na de menopauze?
Statistieken suggereren dat ongeveer 99% van de gevallen van myomen niet kankerverwekkend zijn en dat myomen na de menopauze het risico op baarmoederkanker niet verhogen.
Kunnen fibromen pijn veroorzaken na de menopauze?
Fibromen kunnen pijn en ongemak veroorzaken bij vrouwen na de menopauze. Dit kan komen doordat vleesbomen blijven groeien door de introductie van hormonen via HRT (hormoonsuppletie therapie) of door verkalking. Zodra vleesbomen het einde van hun normale levenscyclus bereiken, verkalken (krimpen en verharden) ze. Verkalkte myomen na de menopauze kunnen een andere bron zijn van postmenopauzale myoompijn.
Behandelopties voor fibromen
Behandelopties voor myomen variëren vaak afhankelijk van je klachten. Als je de menopauze nadert en je vleesbomen geen nadelige symptomen veroorzaken, kan je arts je aanraden om af te wachten. Als vleesbomen echter pijnlijk zijn of als ze andere medische gezondheidseffecten veroorzaken, zijn er verschillende mogelijke medische behandelingen voor vleesbomen na de menopauze.
- Hormoontherapie: Anticonceptiepillen zijn een voorkeursbehandeling voor myomen na de menopauze. Hoewel anticonceptiepillen myomen niet laten krimpen of verdwijnen, kunnen ze wel helpen de pijn en bloedingen te verminderen die verband houden met myomen.
- Myomectomie: Een myomectomie is een procedure waarbij het fibroom wordt aangepakt zonder de baarmoeder te verwijderen. Afhankelijk van je klachten, de locatie van het fibroom, de grootte van het fibroom en hoeveel fibromen je hebt, kan een myomectomie de voorkeur hebben voordat een hysterectomie wordt overwogen. Vaak wordt de ingreep laparoscopisch uitgevoerd, waardoor de hersteltijd korter is. Als de fibromen terugkomen, kan jouw gynaecoloog een hysterectomie aanbevelen.
- Hysterectomie: Een hysterectomie kan de beste behandelingsoptie zijn voor ernstige fibroomklachten als gevolg van terugkerende of grote fibromen. Bij een hysterectomie verwijdert jouw gynaecoloog de baarmoeder geheel of gedeeltelijk. Een hysterectomie heeft de voorkeur voor vrouwen met zeer grote fibromen die andere behandelingen zonder succes hebben geprobeerd en vrouwen buiten de vruchtbare leeftijd. Er zijn drie soorten hysterectomie die worden onderscheiden op basis van het chirurgische effect op de baarmoeder en andere bekkenorganen. Een hysterectomie is de enige manier om fibromen te genezen en jaarlijks ondergaan duizenden vrouwen een hysterectomie om de symptomen van fibromen te verlichten.
Lees ook: Wanneer biedt hysterectomie (baarmoederverwijdering) uitkomst?
Zijn er natuurlijke opties voor de behandeling van vleesbomen na de menopauze?
Als vleesbomen mild zijn en minimale klachten veroorzaken, kan een natuurlijke of ‘thuisbehandeling’ helpen om je klachten te verlichten. Praten met je arts over je klachten is essentieel om er zeker van te zijn dat een behandeling of remedie geschikt is voor jou. Voorbeelden van mogelijke natuurlijke behandelingen voor vleesbomen na de menopauze kunnen veranderingen in levensstijl zijn zoals:
- Gewichtsverlies.
- Het eten van een voedzaam dieet (beperk geraffineerde koolhydraten, suikers en bewerkte voedingsmiddelen).
- Vitaminen en supplementen.
- Vermijden van rood vlees.
- Geneeskruiden.
- Stressvermindering en zelfzorgmiddelen.
- Groene thee.
- Traditionele Chinese geneeskunde.
Hoewel fibromen het meest voorkomen vóór de menopauze, kunnen ze gedurende het hele leven van een vrouw voorkomen. Als baarmoederfibromen in de menopauze pijn of ongemak veroorzaken, praat dan met jouw vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics over de beste behandelingsopties voor jou.
Hoe worden fibromen gediagnosticeerd?
Fibromen worden vaak gediagnosticeerd tijdens een gynaecologisch onderzoek, echografie of MRI-scan. Soms worden aanvullende onderzoeken zoals een hysteroscopie of een biopsie uitgevoerd om de diagnose te bevestigen.
Meer informatie of afspraak maken?
Wil je meer informatie of een afspraak maken met een in fibromen gespecialiseerde vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.
Meer lezen?
- SHE Health Clinics gynaecologisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics infopagina fibromen (vleesbomen, myomen).
- SHE Health Clinics infopagina baarmoederverwijdering.
- Zorgen over toename baarmoederverwijdering bij myomen.
- Wat veroorzaakt bloedverlies na de menopauze?
- 15 feiten en fabels over vleesbomen (myomen).
- Is een gekantelde baarmoeder gevaarlijk en heb ik behandeling nodig?
- Transvaginale echografie: dit wil je er over weten.
- Adenomyose: Wat is het en hoe kan het behandeld worden?
- Hoe herken je een ontsteking in je baarmoeder, eileider of eierstok?
- Wat zijn de meest voorkomende oorzaken van bloeden na het vrijen?
- Dít zijn de aan menstruatie gerelateerde aandoeningen.
- Wat is een hysteroscopie?
- Ken jij het vaginawoordenboekje al?
- Hoe gaat seks na een hysterectomie?
- Veel voorkomende menopauzesymptomen gelinkt aan hoger risico op hartaandoeningen.
Auteur: Redactie
Bronnen: SHE Health Clinics, UCLA Health, Mayo Clinic,
