Paniekaanvallen

Gerelateerd aan een angst- en/of piekerstoornis, is een paniekaanval. Je hebt nergens last van, en ineens is het er. Een paniekaanval. Je gaat transpireren, je wordt duizelig en je hart slaat op hol. Je denkt “Dit gaat mis. Ik val flauw…”

Een paniekaanval kan je erg overvallen.

Symptomen van een paniekaanval

Een paniekaanval is een uiting van intense angst die meestal plotseling begint en niet erg lang duurt (doorgaans enkele minuten tot een half uur). De symptomen zijn onder andere:

• Beven
• Sterk zweten
• Pijn in de borst
• Hartkloppingen
• Versnelde hartslag
• Duizeligheid
• Misselijkheid
• Tintelend gevoel (meestal in handen of benen)
• Benauwdheid
• Hyperventilatie.

Een paniekaanval gaat vaak gepaard met de angst om flauw te vallen of dood te gaan.

Oorzaken paniekaanval

Er is volgens psychiater en UCLA angst expert Jason Eric Schiffman absoluut een verband tussen hormonale veranderingen en psychiatrische symptomen. Met betrekking tot angst, hebben vrouwen in de perimenopauze periode meer kans om paniekaanvallen en andere symptomen van angst te ervaren dan andere vrouwen van dezelfde leeftijd die nog niet in de menopauze zijn of postmenopauzaal zijn. Het is nog niet bekend hoe dit verband precies werkt.

Een andere theorie is dat gedurende de overgang de mate van stress voor de vrouw, door alle hormonale veranderingen, toeneemt. En dat door de toegenomen stress, angst op de loer ligt.

Een paniekaanval kan in verschillende situaties ontstaan. Bijvoorbeeld:

• Als je door een gevaarlijke situatie zo heftig schrikt, dat je niet meer weet wat je moet doen. Bijvoorbeeld als in jouw huis ineens brand uitbreekt.
• Als je het gevaar in een bepaalde situatie overschat en daardoor angstiger wordt dan nodig is.
• Als je bij normale spanningsverschijnselen (snelle hartslag, snel ademen, transpireren) denkt dat je een ernstige ziekte hebt of een hartaanval krijgt. De angst hiervoor kan een paniekaanval uitlokken.
• Een paniekaanval wordt soms door een kleine gebeurtenis uitgelokt, soms zelfs zonder duidelijke aanleiding. Overbelasting of oververmoeidheid kunnen hierbij een rol spelen.
• Vaak is er sprake van erfelijke aanleg. In sommige families komen paniekaanvallen veel vaker voor.
• Stoffen zoals cafeïne kunnen de lichamelijke verschijnselen van angst versterken. Bij sommige mensen kan dit een paniekaanval uitlokken.

Wat kun je aan een paniekaanval doen?

Tips voor als je een paniekaanval krijgt:

• Het helpt als je weet dat de lichamelijke verschijnselen die je voelt geen kwaad kunnen en vanzelf overgaan. Ze worden door angst veroorzaakt en niet door een ernstige ziekte. Probeer jezelf gerust te stellen!
• Het is goed om te weten dat angst meestal na 60 tot 90 minuten vanzelf minder wordt.
• Als je een paniekaanval hebt of voelt aankomen, probeer dan rustig te ademen en te ontspannen.
• Zoek afleiding. Neem bijvoorbeeld een slok water, loop even naar buiten, doe wat oefeningen (zoals kniebuigingen), of ga hardop lezen.
• Doe iets actiefs: ga een eind fietsen, rennen of wandelen.

Probeer na een paniekaanval na te gaan hoe de paniekaanval kan zijn ontstaan.

Stel jezelf bijvoorbeeld de volgende vragen:

1. Was de situatie werkelijk bedreigend?
2. Heb je last van stress en spanningen, misschien zonder dat je zich daarvan bewust bent?
3. Zijn er bepaalde situaties die spanningen bij je oproepen. Zo ja, waarom?

Schrijf eventueel op in welke situaties je angstig bent en welke lichamelijke verschijnselen je dan krijgt. Zo krijg je inzicht in dingen die voor jou aanleiding kunnen zijn voor een paniekaanval en krijg je meer begrip.

Behandeling paniekaanvallen

Het is aan te raden om een behandeling aan te gaan wanneer je merkt dat je neigt naar een chronische angststoornis, waarbij je vaak paniekaanvallen krijgt. Dit omdat je je machteloos of eenzaam kunt gaan voelen. De eerste stap hierin is het maken van een afspraak met je huisarts, de GGZ of meteen met een ervaren vrouwelijke therapeut bij SHE Health Clinics. Deze zullen je helpen met het maken van een plan van aanpak en met het zoeken naar de beste manier om ermee om te leren gaan. Samen met de behandelaar die jou uiteindelijk gaat helpen, zullen jullie zoeken naar de oorzaak van de angsten. Hierna krijg je adviezen die voor jezelf kunnen helpen en ook voor de mensen in je omgeving. De behandelaar zal je hierin begeleiden en steunen.