Mensen met dyslexie hebben een neurologische leerstoornis die het vermogen om accuraat en vloeiend te lezen, schrijven en spellen beïnvloedt. Het is geen teken van lage intelligentie, doch een specifieke moeilijkheid in het verwerken van taal. Mensen met dyslexie hebben moeite met het herkennen van letters en woorden, wat kan leiden tot problemen bij het leren lezen en schrijven, zelfs als ze een normaal of hoog IQ hebben.
Dyslexie wordt nog te vaak gezien als iets lastigs, waar je mee moet leren leven. Wetenschappelijke onderzoekers stellen nu dat er ook veel voordelen zitten aan woordblindheid. Dyslectische mensen zouden zelfs een voorname rol spelen in onze evolutie als mensen!
Mensen die geboren zijn met een vorm van dyslexie zouden van nature beter zijn in het ontdekken van nieuwe informatie, zijn bovenmatig creatief en meer gefocust op het uitvinden van nieuwe dingen. Deze ‘neiging tot ontdekken’ is een cruciaal onderdeel geweest in de ontwikkeling van de mens en het overleven van de soort, stellen onderzoekers van de universiteit van Cambridge (Engeland). Dyslexie is dus niet perse een ontwikkelingsstoornis: er is sprake van een uitruil van cognitieve kwaliteiten.
Bijzondere kwaliteiten
Mensen met dyslexie hebben veelal bijzondere kwaliteiten die hen op andere gebieden laten uitblinken, ondanks de uitdagingen die ze ondervinden bij lezen en schrijven. Enkele van deze onderscheidende kwaliteiten zijn:
- Sterk ruimtelijk inzicht: Mensen met dyslexie hebben vaak een goed ontwikkeld vermogen om driedimensionale voorwerpen en ruimtes voor zich te zien. Dit maakt hen vaak goed in taken zoals ontwerpen, bouwen, en navigeren.
- Creatief denken: Dyslectici zijn vaak sterke, creatieve denkers en probleemoplossers. Ze denken ‘buiten de kaders’ en komen met innovatieve ideeën door anders naar problemen te kijken.
- Sterke verbeelding: Ze hebben vaak een levendige verbeelding en kunnen complexe scenario’s of ideeën in hun hoofd visualiseren. Dit maakt hen goed in verhalen vertellen, kunst, en andere creatieve uitdrukkingen.
- Holistisch denken: Veel mensen met dyslexie zien het geheel en kunnen verbanden leggen tussen verschillende ideeën of concepten. Dit maakt hen goed in strategische planning en grote projecten.
- Ondernemerschap: Vanwege hun vermogen om te focussen op grotere doelen en niet vast te zitten aan details, zijn dyslectici vaak goede ondernemers. Ze zien kansen waar anderen die misschien niet zien.
- Doorzettingsvermogen: Door de uitdagingen die ze in hun leven ondervinden, ontwikkelen veel mensen met dyslexie een sterk doorzettingsvermogen en een grote veerkracht. Ze leren op jonge leeftijd om obstakels te overwinnen en zijn vaak vasthoudend.
- Goede mondelinge vaardigheden: Hoewel ze moeite kunnen hebben met lezen en schrijven, zijn mensen met dyslexie vaak sterke sprekers. Ze kunnen ideeën goed mondeling overbrengen en hebben vaak een goed gevoel voor humor en verhalen vertellen.
- Probleemoplossend vermogen: Hun vermogen om anders naar problemen te kijken, maakt dat ze vaak unieke en effectieve oplossingen kunnen vinden. Ze denken in patronen en verbanden die anderen misschien niet snel opmerken.
Deze bijzondere kwaliteiten maken mensen met dyslexie vaak extra waardevol en succesvol in creatieve en strategische beroepen, in het ondernemerschap en in leidinggevende functies, ondanks hun uitdagingen met traditionele leermethoden.
Wetenschappelijk onderzoek
De Engelse wetenschappers, wier studie in wetenschappelijk tijdschrift Frontiers in Psychology verscheen, pleiten ervoor om anders naar dyslexie te kijken. Het is volgens hen meer dan alleen een neurologische aandoening. Volgens onderzoeker Professor Dr. Helen Taylor (Department of Physiology, Development and Neuroscience aan de Cambridge University), heeft deze nieuwe kijk op dyslectische mensen consequenties voor het individu, doch ook voor de maatschappij als geheel. “Het is te makkelijk om dyslexie puur af te doen als ontwikkelingsstoornis. Uit ons onderzoek komt een andere visie naar voren. We willen op deze manier de cognitieve kwaliteiten van mensen met dyslexie beter gaan begrijpen”, zegt professor Taylor.
“We denken dat de leesproblemen die mensen met dyslexie hebben, veroorzaakt worden door een evolutionaire uitruil. Deze mensen zijn vaak bovengemiddeld creatief, zijn geïnteresseerd in het onbekende en buitengewoon sterk in het ontdekken van nieuwe informatie”, aldus Taylor. “Scholen, universiteiten en bedrijven laten veel kansen liggen als het gaat om verkennend of ontdekkend leren. Het is belangrijk om een andere manier van denken aan te moedigen. Zo kunnen we ons als mensheid aan blijven passen aan onze omgeving en de grote uitdagingen van onze tijd tackelen.”
Voorouders
De nieuwe bevindingen worden uitgelegd in de context van de ‘complementaire cognitietheorie’. Onze voorouders specialiseerden zich tot verschillende typen mensen, die elkaar goed aanvulden. Deze samenwerking bracht een aanzienlijk evolutionair voordeel met zich mee. Zo ontstond er een krachtig verbond tussen de creatieve uitvinders en de sterk analytische mensen, die de ontdekkingen analyseerden en uitwerkten tot een eindproduct waar de groep als geheel sterker van werd. De samenwerking van groepen mensen met verschillende kwaliteiten is een belangrijke reden waarom we ons als soort zo enorm goed aan kunnen passen. “Een goede balans tussen het ontdekken van nieuwe mogelijkheden en het profiteren van de voordelen die ze brengen is de sleutel tot aanpassen en overleven. Dit proces ligt aan de basis van vele belangrijke beslissingen die we in het dagelijks leven maken”, aldus Taylor.
Het ontdekken bestaat uit zoeken naar het onbekende, experimenteren, uitvinden en innoveren. Het toepassen van deze nieuwe ervaringen en kennis bestaat uit selecteren, efficiënt maken en verfijnen. “De lees- en schrijfproblemen van iemand met dyslexie kun je dus zien als de keerzijde van het creatieve en ontdekkende specialisme. Dit verklaart ook de correlatie tussen mensen met dyslexie en hun hang naar creatieve sectoren, zoals de architectuur en de kunst, maar ook technologie en ondernemerschap”, legt professor Taylor uit.
Multidisciplinaire benadering
Dit wetenschappelijke onderzoek gebruikt met succes een multidisciplinaire benadering. De resultaten komen overeen met data van verschillende andere onderzoeksvelden. Zo past het idee van een bovenmatige ‘neiging tot ontdekken’ goed bij de evolutionaire theorieën binnen de paleo-archeologie. Paleo-archeologen stellen dat de mens over honderdduizenden jaren is geëvolueerd tot wie hij nu is, onder invloed van immense klimaat- en milieuveranderingen. Dit valt samen met het evolutionaire voordeel dat de ‘creatievelingen’ hebben in periodes van grote verandering en onzekerheid, zoals beschreven door Dr. Taylor.
Meer lezen?
- SHE Health Clinics overzicht medisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics psychologisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics kennisbank.
Auteur: Redactie
Bronnen: SHE Health Clinics, Frontiers in Psychology, University of Cambridge, Scientias
