Huidkanker is op dit moment de kankersoort die het meest voorkomt bij mensen met een blanke (witte) huid. In Nederland krijgen ieder jaar krijgen ongeveer 82.800 mensen te horen dat ze een vorm van huidkanker hebben en in België betreft het meer dan 46.000 mensen die jaarlijks de diagnose huidkanker krijgen. Er zijn verschillende vormen van huidkanker, zoals melanoom, basaalcelcarcinoom, merkelcelcarcinoom en plaveiselcarcinoom. Melanoomkanker is de meest agressieve en gevaarlijke vorm van huidkanker. En ook merkelcelcarcinoom is een potentieel ernstige vorm van huidkanker.
Bewustmakingscampagnes voor melanoomkanker zijn daarom nuttig en nodig. Ze sporen ons namelijk aan onze huid af en toe grondig te (laten) inspecteren. Dat volstaat in de meeste gevallen om mogelijke vormen van huidkanker in een vroeg stadium te ontdekken en uitzaaiingen te voorkomen.
Lees ook: Jezelf op huidkanker controleren: waarop moet je letten?
Meer aandacht voor huidkanker
Echter, in een recente enquête gaf meer dan 80 procent van de duizend respondenten aan zich nog nooit te hebben laten screenen op huidkanker. Het gaf aanleiding tot onrustwekkende berichten in de media: ‘Eén op de vijf personen krijgt in zijn leven huidkanker’, of ‘Het aantal huidkankers neemt alarmerend toe’. In West-Europa is het aantal gevallen de voorbije twee decennia met meer dan 350 procent gestegen!
Lees ook: Melanoomkanker: de agressieve vorm van huidkanker.
Elk jaar wordt in diverse Europese en landelijke gezondheidscampagnes aandacht gevraagd voor huidkanker. Experts wijzen op de gevaren van overdreven blootstelling aan de zon. Zeker in de zomer(vakantie) periode. Desondanks gebruikt de meerderheid van de mensen geen of niet voldoende zonnebrand als ze langdurig worden blootgesteld aan de zon, waardoor ze een verhoogd risico op huidkanker lopen.
Lees ook: Hoeveel zonnebrand moet je smeren om niet te verbranden?
Daarnaast gaan er maar weinig mensen naar de huidarts (dermatoloog) voor een preventieve screening. Het helpt niet dat er voor een niet-dringende interventie, zoals een grondige controle van de huid, vaak wachttijden zijn van minstens enkele maanden. De overheid organiseert helaas geen bevolkingsonderzoek voor huidkanker, iets wat ze wel doet voor borst-, darm- en baarmoederhalskanker. Het verklaart de hogervermelde resultaten van de enquête.
Lees ook: Hoe kun je een kwaadaardige moedervlek herkennen?
Een systematische screening hoeft ook niet, tenzij je echt een verhoogd risico hebt. Als je huid bijvoorbeeld bezaaid is met pigmentvlekjes, veel moedervlekken of als je in je jeugd een ernstige verbranding opliep door blootstelling aan de zon. Met de campagne willen de initiatiefnemers van voorlichtingscampagnes vooral aansporen om de huid regelmatig zelf te checken op verdachte vlekjes, moedervlekken of wijzigingen in bestaande pigmentvlekjes. Elke veranderde of nieuwe vlek moet de aandacht trekken. Zeker als er kenmerken zijn van een melanoom. Dat is de meest kwaadaardige huidkanker.
Lees ook: Nieuw onderzoek: verhoogt risico op huidkanker bij twee porties vis per week.
ABCDE-regel
Een melanoom kan je herkennen via de zogeheten ABCDE-regel, vertaald uit het Engels. Een (moeder)vlek is verdacht als deze één of meer van de volgende eigenschappen heeft:
- Asymmetrie: de ene helft van de vlek of moedervlek heeft een andere kleur of vorm dan de andere helft.
- Border/rand: de vlek of moedervlek heeft een onregelmatige grillige rand.
- Color/kleur: de vlek of moedervlek verandert van kleur of heeft verschillende kleuren.
- Diameter: de vlek of moedervlek is groter dan 5 millimeter.
- Evolving/evolutie: de vlek of moedervlek jeukt, bloedt of verandert.
Een melanoom kan ook wit-roze zijn in plaats van bruin. Dan heet het amelanotisch melanoom. Het valt veel minder op, en daarom is dit melanoom moeilijker te herkennen.
Herken je één of meer van deze kenmerken? Ga dan zo snel mogelijk naar de huisarts of dermatoloog. Die onderzoekt of het vlekje op jouw huid inderdaad een melanoom is.
Let op: Bij kinderen en jonge mensen is het normaal dat moedervlekken nieuw ontstaan en groeien.
Lees ook: 14 veelgestelde vragen over melanoomkanker.
Foto’s en afbeeldingen van melanoom
Voorbeelden van melanoom kunnen soms helpen om een melanoom te herkennen. In de folder van Stichting Melanoom vind je veel voorbeeldfoto’s die je kunnen helpen een verdachte moedervlek te herkennen. Ook op website van de NVDV vind je foto’s van melanoom.
Huidkanker
Huidkanker is de meest voorkomende kanker bij blanke (witte) mensen. Toch horen we er heel weinig over. In lijstjes wordt huidkanker meestal niet eens genoemd. Dat komt omdat er meerdere types zijn en er slechts eentje echt gevaarlijk is: het melanoom. Van alle huidkankers is 90 procent geen melanoom. Het zijn zogeheten basocellulaire en spinocellulaire carcinomen: ze kunnen erg ontsieren, groeien en hinderen, maar komen zelden terug nadat ze zijn weggesneden. Het zijn vooral deze weinig kwaadaardige types die in de voorbije jaren sterk zijn toegenomen.
Lees ook: Welke moedervlekken kunnen kwaadaardig zijn?
Daarmee vergeleken kunnen melanomen wel agressief zijn en zelfs snel uitzaaien. Al geldt dat gelukkig niet voor alle melanomen. De dunne melanomen hebben een gunstiger prognose dan de dikkere. Ook melanomen hebben een duidelijke link met zonlicht en ze nemen eveneens toe in aantal. Ze maken wel veel minder slachtoffers dan borst-, prostaat- of darmkanker. Als de dermatoloog (huidarts) ze tijdig ontdekt, zijn de overlevingskansen voor de patiënt zeer groot.
Lees ook: Merkelcelcarcinoom: Een potentieel ernstige vorm van huidkanker.
Wat kun je doen om het risico op huidkanker te verlagen?
Om de kans op huidkanker te verkleinen dien je zorgvuldig om te gaan met UV-straling en zonne-apparatuur (zonnebank of solarium). Dat betekent dat je in de zomer de felle zon moet vermijden tussen 11:00 en 15:00 uur en jezelf met een hoge beschermingsfactor moet beschermen. Draag daarnaast een zonnehoed en/of een zonnebril. Een bruin kleurtje is gewild en staat mooi, maar denk je nog steeds hetzelfde als je weet dat het ten koste gaat van je gezondheid?
Check tot slot je huid regelmatig. Wees alert op het ontstaan van plekjes en het veranderingen van plekjes. Je moet weten wat de risico’s zijn van de zon.
Lees ook: Wat zijn de 10 symptomen die bij vrouwen kunnen wijzen op kanker?
Meer informatie of afspraak maken?
Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke dermatoloog bij SHE Health Clinics? Neem dan contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.
Meer lezen over (huid)kanker, (on)gezonde voeding en gezonde leefstijl?
- SHE Health Clinics infopagina huidaandoeningen (dermatologie).
- SHE Health Clinics infopagina huidkanker.
- SHE Health Clinics infopagina over huidaandoeningen.
- SHE Health Clinics infopagina verwijderen van moedervlek(ken), ouderdoms- en pigmentvlekken.
- SHE Health Clinics infopagina leefstijl poli.
- SHE Health Clinics overzicht medisch zorgaanbod.
- Waarom krijgen steeds meer mensen kanker op jonge leeftijd?
- Dít zijn de 9 meest voorkomende symptomen die op kanker wijzen.
- 24 feiten en fabels over borstkanker.
- Hoe kun je een kwaadaardige moedervlek herkennen?
- Dít zijn de (kanker)symptomen die vrouwen veelal niet herkennen.
- Welke moedervlekken kunnen kwaadaardig zijn?
- Neuro-endocriene kanker: Belangrijke waarschuwingssignalen die je niet mag negeren.
- Waardoor stijgt het aantal kankerpatiënten in de komende jaren?
- Overgewicht verhoogt risico op 13 soorten kanker!
- Kankerverwekkende chemicaliën gevonden in pleisters waar ze direct in het bloed kunnen komen via open wonden, waarschuwt rapport.
- Waardoor kom je vroeger in de overgang na een kankerbehandeling?
- Hoeveel zonnebrand moet je smeren om niet te verbranden?
- Lichen sclerosus: vervelende huidziekte bij vrouwen.
- Cosmetica of gezichtscrème kopen? Vermijd dan deze schadelijke ingrediënten!
- Huidkankermedicijn Sonidegib kan miskraam en misvormingen bij foetus veroorzaken.
- Hoe kankerverwekkend is vlees?
- Waarom huidkanker in de winter veel minder vaak ontdekt wordt.
- Wat is het verschil tussen een ouderdomswrat en een moedervlek?
- Dit zijn dé 5 meest voorkomende kankersoorten bij vrouwen.
- 15 voedingsmiddelen die het risico op kanker mogelijk kunnen verlagen.
- Wetenschappers maken huid 30 jaar jonger.
- 20 tips voor een mooiere en strakke(re) huid.
Auteur: Redactie
Bronnen: SHE Health Clinics, EOS Wetenschap, De Specialist, Kanker.nl, Huidarts.com, Thuisarts, Stichting Melanoom, KWF