Een colposcopie, biopsie, punctie, mammografie, MRI-scan of ander onderzoek is straks niet meer nodig als screening of vroegdiagnostiek voor kanker. Want een simpele bloedtest kan straks kanker op te sporen én de aanwezigheid van kwaadaardige cellen ook nog eens in een vroeg stadium te herkennen. Dat zou een flinke stap voorwaarts zijn en heel veel diagnostiektechnologie overbodig maken.
Zo’n uitgebreide bloedtest naar kanker is een stuk dichterbij gekomen, nu een groep Amerikaanse medische wetenschappers tien specifieke bloedeiwitten voor mannen en voor vrouwen heeft weten te identificeren als biomarkers, waaruit valt af te meten of een persoon een vroege vorm van kanker heeft of een verhoogd risico daarop. De nieuwe bloedtest kan al achttien verschillende soorten kankertumoren herkennen in organen verspreid over het hele lichaam.
Sekseverschillen bij kankertumoren
De Amerikaanse wetenschappers hopen dat de ontwikkeling van een nieuwe generatie screeningtests nu in een stroomversnelling komt door hun nieuwe bevindingen. Daarbij wijzen ze erop dat er veel verschillen zijn tussen kanker bij mannen en vrouwen, zoals:
- De leeftijd waarop de ziekte ontstaat;
- Het soort kanker;
- Genetische mutaties die het risico op het ontstaan van de ziekte vergroten.
Nu de biomarkers voor mannen en vrouwen afzonderlijk zijn vastgesteld, kunnen artsen en medische specialisten in de nabije toekomst veel gerichter screenen, is het idee.
Lees ook: Gendergezondheidskloof tussen vrouwen en mannen.
Veel ruimte voor verbetering
In Nederland krijgt al één op de drie mensen kanker. Wereldwijd overlijdt nu ruim één op de zes mensen aan kanker. Zo’n 60 procent van hen sterft door kankertumoren waar nog geen screeningtest voor bestaat, leggen de onderzoekers uit. En dan hebben de testen die wél worden ingezet ook nog eens aardig wat haken en ogen, zoals pijn of ongemak, hoge kosten en een lage betrouwbaarheid in een vroeg stadium van de ziekte.
Lees ook: Kanker: 1/3 krijgt het door ongezonde leefstijl en leefomgeving.
Biologische voetafdruk
Elke soort kankertumor laat een eigen biologische voetafdruk achter terwijl deze groeit en deze eiwitten zijn te vinden in het bloedplasma, al is de biomarker soms niet of nauwelijks waarneembaar. Voor het onderzoek analyseerde het wetenschappelijke onderzoeksteam bloedplasma van 440 mensen die aan achttien verschillende soorten kanker leden en nog niet aan hun behandeling waren begonnen. Ook kregen ze de beschikking over bloedplasmamonsters van 44 gezonde bloeddonoren.
De wetenschappers maten de aanwezigheid van meer dan 3000 proteïnen in het bloed, waarvan bekend is dat ze deel uitmaken van de chemische processen rond de groei van kankertumoren. Deze waarden werden met behulp van een statistisch algoritme gekoppeld aan de specifieke soort kanker die de desbetreffende patiënten onder de leden hadden. Uiteindelijk bleven voor zowel mannen als vrouwen tien bloedeiwitten over, die significant andere waarden lieten zien in het bloedplasma van kankerpatiënten in vergelijking met gezonde mensen. De combinatie van deze waarden toont aan of iemand lijdt aan een van de achttien onderzochte vormen van de ziekte en welke soort het precies is.
Lees ook: Nieuwe test om risico op veelvoorkomende kankers bij vrouwen beter op te sporen.
Indrukwekkende cijfers
De test was goed in staat om kanker op te pikken in stadium 1 tot en met 3, maar het detectievermogen in de vroege fase is het meest indrukwekkend. Maar liefst 93 procent van de tumoren bij mannen werd al in stadium 1 ontdekt, bij vrouwen gebeurde dit in 84 procent van de gevallen. Bij beide seksen wees de test in 99 procent van de positieve testen de juiste kankersoort aan.
De wetenschappelijke onderzoekers leggen uit dat er nog veel onbekend is over de precieze samenstelling van eiwitten die door verschillende organen en lichaamscellen worden geproduceerd en uitgestoten. Ook wijzen ze op de relatief kleine steekproefomvang van hun studie. Er is uiteraard nog veel vervolgonderzoek nodig om een betrouwbare, schaalbare bloedtest voor de vroege opsporing van kanker in de markt te zetten. Toch concluderen de wetenschappers: “Onze nieuwe manier van testen op basis van eiwitten in het bloedplasma laat hele goede resultaten zien bij het opsporen van vroege tumoren bij patiënten die nog helemaal geen klachten hebben. Daarom zien wij deze bloedtest als een goede kandidaat om in te zetten bij bevolkingsonderzoek.”
Lees ook: Aantal kankergevallen wereldwijd met bijna 80 procent toegenomen!
MCED-test
We zijn er dus nog niet, doch de nieuwe bloedtest is veelbelovend. “Er zijn nog een aantal problemen met de ‘multi-cancer early detection’-test (MCED), die eerst opgelost moeten worden. Maar als dat lukt, dan zie ik een gouden toekomst voor deze nieuwe diagnostiektechniek”, schrijft onderzoeker Holli Loomans-Kropp van de Amerikaanse Ohio State University. “Uit dit wetenschappelijke onderzoek blijkt hoe verschillend de biologische voetafdrukken zijn van tumoren bij mannen en vrouwen. Op deze manier kunnen we meer te weten komen over de seksespecifieke verschillen wat betreft kankersoorten, genetische mutaties en de leeftijd waarop de ziekte zich openbaart.”
Meer informatie of afspraak maken?
Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke arts of medisch specialist bij SHE Health Clinics? Neem dan contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.
Meer lezen?
- SHE Health Clinics infopagina bloedonderzoek.
- Nederlands Kanker Collectief is gestart.
- Hoe suiker je darmen schaadt en het risico op darmkanker verhoogt.
- Longkanker: waarom krijgen veel Nederlandse vrouwen het?
- Nieuwe studie bewijst dat Pfizer mRNA vaccin turbokanker kan veroorzaken.
- Vrouwen met BRCA1 en BRCA2 mutaties hebben verhoogd risico baarmoederkanker.
- Overgewicht verhoogt risico op 13 soorten kanker!
- Dít zijn de 9 meest voorkomende symptomen die op kanker wijzen.
- Alcohol en roken: beide kankerverwekkend!
Auteur: Redactie
