Vaginitis: Oorzaken en behandelingen

15 februari 2025

Vaginitis is een ontsteking of infectie van de vagina die symptomen kan veroorzaken zoals jeuk, branderigheid, abnormale vaginale afscheiding, een onaangename geur en pijn tijdens het plassen of vrijen. Er zijn verschillende oorzaken voor vaginitis. Deze aandoening is vrij algemeen, komt vaak voor en kan vrouwen van alle leeftijden treffen. Echter, er kleven een aantal serieuze gezondheidsrisico’s aan vaginitis, die (te) vaak worden onderschat.

In dit artikel lees je wat de risico’s van vaginitis zijn, welke oorzaken het meest voorkomen en wat je kunt doen om de klachten te verminderen of te genezen. Met deze informatie wil SHE Health Clinics vrouwen bewust maken van het belang van intieme gezondheid en hen aanmoedigen om bij klachten tijdig hulp te zoeken.

Symptomen van vaginitis

De symptomen van vaginitis kunnen variëren afhankelijk van de oorzaak, doch de meest voorkomende klachten zijn:

Jeuk en irritatie in of rond de vagina.
Abnormale vaginale afscheiding (veranderingen in kleur, geur of textuur).
Een branderig gevoel, vooral tijdens het plassen.
Pijn of ongemak tijdens geslachtsgemeenschap.
Zwelling en roodheid van de vagina en/of vulva.

Lees ook: Mogelijke oorzaken rode pijnlijke vulva en vagina.

Risico’s van vaginitis

Vaginitis lijkt vaak onschuldig, doch dat is het veelal niet. Waarom de ernst van vaginitis niet mag worden overschat – wat helaas wel vaak gebeurd -, leggen we hierbij graag uit op basis van de gezondheidsrisico’s van vaginitis.

Verergering van de infectie: Als vaginitis niet goed wordt behandeld, kan de infectie verergeren. Dit kan leiden tot aanhoudende klachten zoals jeuk, irritatie en een onaangename afscheiding.
Complicaties bij de voortplantingsorganen: In sommige gevallen kan een onbehandelde vaginale infectie doorwerken naar de eileiders en baarmoeder, wat kan leiden tot een bekkenontsteking (PID). Pelvic Inflammatory Disease (PID) kan op de lange termijn complicaties geven, zoals chronische pijn en mogelijk verminderde vruchtbaarheid.
Zwangerschapsrisico’s: Vooral bij bacteriële vaginose is er een sterk verhoogd risico op complicaties tijdens de zwangerschap, zoals vroeggeboorte en een laag geboortegewicht. Dit komt doordat de verstoorde vaginale flora ook de natuurlijke bescherming tegen schadelijke bacteriën vermindert.
Verhoogd risico op andere infecties: Een verstoorde vaginale balans kan de weerstand verlagen en zo het risico op andere infecties, zoals seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA’s), vergroten.
Verminderde levenskwaliteit: Chronische of terugkerende vaginitis kan leiden tot aanhoudend ongemak, pijn tijdens de seks, een verlaagd libido en een negatief effect hebben op het dagelijks leven en het zelfvertrouwen.

Het is dus belangrijk om bij klachten van vaginitis op tijd medische hulp te zoeken. Een goede diagnose en passende behandeling door een huisarts of gynaecoloog kunnen veel van deze risico’s helpen voorkomen. Raadpleeg voor persoonlijk advies altijd een arts of specialist van SHE Health Clinics.

Lees ook: Pelvic Inflammatory Disease (PID): een overzicht.

Meest voorkomende oorzaken van vaginitis

1. Candida-infectie (Schimmelinfectie)

Dit is een infectie door de schimmel Candida albicans. Vaak ontstaat een vaginale schimmelinfectie na antibioticagebruik, bij diabetes of door een verstoorde balans van de vaginale flora, door bijvoorbeeld onveilige seks, of switchen tussen vaginale seks en anale seks.

Lees ook: Antibioticagebruik verborgen oorzaak schimmelinfectie.

Symptomen van een vaginale schimmelinfectie zijn meestal: jeuk, roodheid, een dikke, witte afscheiding en soms pijn bij het plassen of tijdens de seks.

Behandeling:

Lokale antischimmelcrèmes of -tabletten (zoals clotrimazol of fluconazol).
Probiotica en prebiotica na antibiotica voor herstel van de darmflora.
Het vermijden van te veel suiker en het handhaven van een gezonde levensstijl.

Lees ook: Hoe behandel je vaginale schimmelinfectie?

Bacteriële vaginose

Bacteriële vaginose is een verstoring van de normale balans van bacteriën in de vagina.

Oorzaken van bacteriële vaginose: Verlaagd aantal goede bacteriën (lactobacillen) en een toename van andere, schadelijke bacteriën.
Symptomen: Een grijze of witte afscheiding met een sterke, visachtige geur, vooral na seks.

Behandeling:

Antibiotica, zoals metronidazol of clindamycine.
Het handhaven van een goede vaginale hygiëne.
Probiotica voor de vagina.

Lees ook: Wat zijn de symptomen van bacteriële vaginose?

Trichomoniasis (Trichomonas)

Trichomoniasis (Trichomonas) is een seksueel overdraagbare infectie (SOA/geslachtsziekte) veroorzaakt door de parasiet Trichomonas vaginalis.

Oorzaken: Overdracht via seksueel contact.
Symptomen: Gele of groene, schuimige afscheiding, jeuk, pijn en soms irritatie van de vagina en vulva.
Behandeling: Meestal worden antibiotica zoals metronidazol gebruikt. Behandeling van de partner is belangrijk om herinfectie te voorkomen.

Lees ook: Wat is Trichomonas en hoe herken je het?

Irritatieve of allergische vaginitis

Vaginitis kan ook ontstaan door irritatie of een allergische reactie op bepaalde stoffen.

Oorzaken:

Geparfumeerde zeep of doucheproducten.
Wasmiddelen, spermiciden of vaginale douche.

Klachten:

Roodheid en jeuk zonder duidelijke infectie.
Licht branderig gevoel.

Advies:

Gebruik milde, ongeparfumeerde verzorgingsproducten
Vermijd vaginale douchen, omdat dit de natuurlijke balans kan verstoren.

Lees ook: 7 dagelijkse dingen die invloed hebben op de gezondheid van jouw vagina.

Atrofische vaginitis

Deze vorm van vaginitis komt vooral voor bij vrouwen na de menopauze door een daling van het oestrogeenniveau.

Oorzaken: Hormonale veranderingen bij postmenopauzale vrouwen.
Klachten: Droge, dunne en geïrriteerde vaginale wanden. Pijn tijdens seks of plassen.
Behandeling:
- Lokale oestrogeentherapie (zoals crèmes of vaginale tabletten) om de slijmvliezen te herstellen.
- Gebruik van glijmiddelen om pijn te verminderen.

Lees ook: Atrofische vaginitis is de onbekende overgangsklacht die tot pijnlijke seks kan leiden.

Wat kun je doen tegen vaginitis?

1. Medische behandeling

Antischimmelmiddelen: Bij een Candida-infectie worden vaak crèmes of tabletten gebruikt.
Antibiotica: Bij bacteriële vaginose en trichomoniasis wordt metronidazol of clindamycine voorgeschreven.
Hormoontherapie: Voor atrofische vaginitis kan een lokale oestrogeentherapie helpen.
Probiotica: Gebruik met regelmaat probiotica, die speciaal geschikt zijn voor jouw urogenitale microbioom. Zeker na het gebruik van antiobiotica wordt probiotica sterk aanbevolen.

Lees ook: Hoe kun je jouw vagina gezond houden na een antibioticakuur?

2. Zelfzorg en preventie

Hygiëne: Gebruik milde, ongeparfumeerde zeep en vermijd overmatig gebruik van vaginale douchemiddelen. Gebruik lauw water voor intieme hygiëne.
Kleding: Draag katoenen ondergoed, of draag geen ondergoed en vermijd strakke kleding om irritatie te voorkomen.
Nachtkleding: Slaap bij voorkeur zonder ondergoed (slipje of onderbroek), zodat jouw vagina kan luchten.
Levensstijl: Een gezond dieet met probiotica (zoals yoghurt) en prebiotica kan helpen de vaginale flora in balans te houden.
Vermijd irriterende stoffen: Kies voor hypoallergene wasmiddelen en verzorgingsproducten in de intieme zone.
Vaginale droogheid: Zorg in geval van vaginale droogheid voor voldoende natuurlijke bevochtiging of gebruik een (natuurlijk) glijmiddel.

Lees ook:

Wanneer naar de dokter?

Als je last hebt van aanhoudende klachten zoals jeuk, pijn of ongewone afscheiding, is het belangrijk om een arts of gynaecoloog te raadplegen. Een juiste diagnose is essentieel om complicaties te voorkomen en de juiste behandeling te starten.

Meer informatie of afspraak maken?

Heb je vragen of wil je een afspraak maken met een gespecialiseerde vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics? Neem dan contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.