10 signalen dat je een hormonale disbalans hebt

9 april 2022

Geen enkele vrouw wil een slaaf van haar hormonen zijn, maar hoe weet je of ze niet in balans zijn en wat kun je doen om het evenwicht te herstellen? Een verstoord hormonaal evenwicht kan namelijk de oorzaak zijn van een reeks ongewenste symptomen, van vermoeidheid of gewichtstoename tot een jeukende huid of een slecht humeur.

Wat zijn hormonen en hoe werken ze?

Hormonen zijn chemische stoffen die door klieren in het endocriene systeem worden geproduceerd en in de bloedbaan terechtkomen. Er is sprake van een verstoord evenwicht als er te veel of te weinig van een hormoon is.

Jouw hormonen zijn belangrijk voor het reguleren van veel verschillende processen in jouw lichaam, zoals eetlust en stofwisseling, slaapcycli, voortplantingscycli en seksuele functie, lichaamstemperatuur en stemming. Het is dan ook geen verrassing dat zelfs het kleinste gebrek aan evenwicht een merkbaar effect kan hebben op je algemene gezondheid en welzijn.

De hormoonspiegels schommelen van nature in verschillende levensfasen, met name in de puberteit en bij vrouwen tijdens de menstruatiecyclus, de zwangerschap, borstvoeding en de menopauze. Ze kunnen ook worden beïnvloed door levensstijl, voeding, (over)gewicht, medicijngebruik en bepaalde medische aandoeningen.

Lees ook: Link gevonden tussen hormoonverstorende stoffen en ontwikkeling van obesitas.

Het is belangrijk dat je de symptomen tijdig opmerkt en ze laat onderzoeken door een gekwalificeerde arts, zodat je een passende behandeling krijgt, of het nu gaat om het gebruik van geneesmiddelen of aanvullende therapieën, of om het aanbrengen van veranderingen in jouw levensstijl, om het evenwicht en jouw goede gezondheid te herstellen.

Lees ook: Hoe beïnvloeden hormonen jouw gedrag en humeur?

10 waarschuwingssignalen

Hier zijn 10 tekenen van hormonale onbalans waar je op moet letten en wat je eraan kunt doen.

1. Stemmingswisselingen

Het vrouwelijke geslachtshormoon oestrogeen heeft een effect op neurotransmitters in de hersenen, waaronder serotonine (een chemische stof die jouw stemming stimuleert). Schommelingen in het oestrogeen kunnen het premenstrueel syndroom (PMS), Premenstruele Dysfore Stoornis (PMDD) of een sombere stemming veroorzaken tijdens de perimenopauze (de fase voordat de menstruatie volledig stopt) en tijdens de menopauze.

Wat te doen?

Als je je neerslachtig of angstig voelt en dit jouw dagelijkse leven aanzienlijk bemoeilijkt, kunnen veranderingen in dieet en levensstijl, zoals meer bewegen, minder alcohol drinken en stoppen met roken, kruidenmiddelen (zoals sint-janskruid) en hormoonvervangingstherapie (HRT), als je perimenopauzaal of menopauzaal bent, jouw stemming verbeteren. Het bijhouden van een symptomendagboek kan je en jouw arts ook helpen bepalen of hormonale veranderingen de oorzaak van jouw klachten kunnen zijn.

Lees ook: Depressiviteit rondom je menstruatie: wellicht is het PMS of PMDD?

2. Zware of pijnlijke menstruatie

Als dit gepaard gaat met andere symptomen, zoals buikpijn, vaak moeten plassen, lage rugpijn, constipatie en pijnlijke geslachtsgemeenschap, dan heb je mogelijk vleesbomen (myomen of fibromen). Fibromen zijn niet-kankerachtige gezwellen die zich in of rond de baarmoeder ontwikkelen. De precieze oorzaak is onbekend, maar men denkt dat ze worden gestimuleerd door oestrogeen, terwijl een familiegeschiedenis (genetische aanleg) ook jouw risico kan verhogen.

Wat te doen?

Als je last hebt van de symptomen, raadpleeg dan een huisarts of gynaecoloog die je medicijnen kan voorschrijven om de vleesbomen te verkleinen. In ernstige gevallen of als medicatie het probleem niet oplost, kan een poliklinische operatie bij SHE. Health Clinics worden overwogen om ze te verwijderen.

Lees ook: Welke vrouwen hebben risico op vleesbomen?

3. Laag libido

Een laag libido komt vooral voor bij vrouwen die door de perimenopauze of menopauze gaan als gevolg van dalende niveaus van oestrogeen en testosteron (hoewel bekend als een mannelijk hormoon, hebben vrouwen ook testosteron). Andere symptomen van de menopauze, zoals nachtelijk zweten, vermoeidheid, een slecht humeur en angst, kunnen ook een invloed hebben op jouw seksleven.

Wat te doen?

Als je door de menopauze gaat, wil je misschien een deskundige op het gebied van vrouwengezondheid bij SHE. Health Clinics raadplegen over het proberen van testosteron als onderdeel van je hormoon vervangende therapie. Dit kan jouw libido verbeteren en jouw humeur en energieniveau een impuls geven. Het wordt in zeer lage doses toegediend in de vorm van een gel of pleister die op de huid wordt aangebracht.

Lees ook: 14 feiten en fabels over libido.

4. Slapeloosheid en slaap van slechte kwaliteit

Tijdens de perimenopauze en de menopauze produceren de eierstokken geleidelijk minder oestrogeen en progesteron, dat de slaap bevordert. Het dalende oestrogeenniveau kan ook bijdragen tot nachtelijk zweten dat jouw slaap verstoort en bijdraagt tot vermoeidheid en gebrek aan energie.

Wat te doen?

De eerste stap is het stellen van een juiste diagnose. Als je in de perimenopauze of menopauze zit, bespreek dan met jouw arts of gynaecoloog de voordelen van hormoonvervangende therapie, zodat de niveaus van oestrogeen en progestageen kunnen worden herstelt. Je kunt ook praktische dingen doen om jouw slaap te verbeteren, zoals katoenen nachtkleding dragen, naakt slapen, tussen katoenen lakens slapen, jouw slaapkamer koel en zo donker mogelijk houden, lichaamsbeweging nemen en het gebruik van alcohol en cafeïne verminderen.

Lees ook: Hoe slaap je jezelf gezond?

5. Onverklaarbare gewichtstoename

Een aantal hormoongerelateerde aandoeningen kan gewichtstoename veroorzaken, waaronder een langzame schildklier (wanneer jouw schildklier niet genoeg schildklierhormonen produceert die de stofwisseling regelen), polycysteus ovariumsyndroom (PCOS) (een hormoongerelateerd probleem dat kleine cysten op de eierstokken veroorzaakt) en de menopauze (die hormonale veranderingen tot gevolg heeft waardoor je eerder gewicht rond jouw buik kunt aankomen).

Wat te doen?

Als je een onverklaarbare gewichtstoename hebt, zonder verandering in dieet of lichaamsbeweging, kan het raadzaam zijn een deskundige op het gebied van de gezondheid van vrouwen te raadplegen om na te gaan of er sprake is van aandoeningen zoals schildklierproblemen of cystes op de eierstokken (PCOS). Als je in de menopauze komt, kun je de voordelen van HRT (hormone replacement therapy) met jouw arts bespreken. Sommige vrouwen denken dat HRT gewichtstoename veroorzaakt, maar er is geen bewijs dat dit ondersteunt.

Lees ook: Wat zijn de 6 hormonen die gewichtstoename veroorzaken?

10 signalen dat je een hormonale disbalans hebt

6. Huidproblemen

Chronische acne bij volwassenen kan een teken zijn van lage niveaus van oestrogeen en progesteron en hoge niveaus van androgene hormonen en kan ook wijzen op polycysteus ovariumsyndroom (PCOS). Ook hormonale onevenwichtigheden tijdens de zwangerschap of de menopauze kunnen een jeukende huid veroorzaken, terwijl een droge huid een symptoom is van de menopauze of schildklierproblemen. Daarnaast kan een hormonale disbalans het donkerder worden van de huid veroorzaken; vooral langs de halsplooien, in de liezen en onder de borsten.

Wat te doen?

Als je denkt dat een aanhoudend huidprobleem wordt veroorzaakt door een hormonale balans, dan kun je bij SHE. Health Clinics een deskundige op het gebied van vrouwengezondheid raadplegen om het onderliggende probleem te diagnosticeren en te behandelen.

Lees ook: 15 adviezen voor je hormoonbalans.

7. Vruchtbaarheidsproblemen

Hormonale onevenwichtigheid is een van de belangrijkste oorzaken van onvruchtbaarheid bij vrouwen en met veranderende hormoonspiegels daalt de vruchtbaarheid van een vrouw natuurlijk na de leeftijd van 35 jaar. Hoge niveaus van follikelstimulerend hormoon (FSH) kunnen de kansen van een vrouw om zwanger te worden verminderen, terwijl lage niveaus van luteïniserend hormoon (LH), dat de eierstokken stimuleert om een eicel vrij te geven en progesteron begint te produceren, ook vruchtbaarheidsproblemen kunnen veroorzaken. Overgewicht, ongezonde leefstijl, vervroegde menopauze en andere hormoongerelateerde aandoeningen zoals PCOS kunnen jouw vruchtbaarheid beïnvloeden.

Wat te doen?

Jouw huisarts of gynaecoloog kan een bloedonderzoek regelen om het FSH- en LH-gehalte te controleren en als je al een jaar probeert zwanger te worden, of minder lang als je ouder bent dan 35, dan kun je overwegen om bij SHE. Health Clinics een gynaecoloog en/of fertiliteitsarts te bezoeken om een diagnose te stellen van een eventuele onderliggende oorzaak van jouw moeilijkheid om zwanger te worden.

Lees ook: Gewichtsafname vergroot kans op zwangerschap bij vrouwen met PCOS.

8. Hoofdpijn

Veel vrouwen hebben last van hoofdpijn als gevolg van hormonale veranderingen tijdens de menstruatiecyclus, zwangerschap of menopauze.

Lees ook: Wat voor een hoofdpijn heb jij? Check het hier!

Wat te doen?

Het bijhouden van een symptomendagboek zal jou, en jouw behandelend arts, helpen de triggers van jouw hoofdpijn te identificeren. Het kan helpen om kleine, regelmatige tussendoortjes te eten en een regelmatig slaappatroon aan te houden. Als je regelmatig migraineaanvallen hebt, kan jouw arts je anti-migraine medicijnen voorschrijven of het nemen van de anticonceptiepil of HRT kan helpen.

Lees ook: Migraine rond menstruatie: meer terugkerende hoofdpijn en medicatiegebruik.

9. Zwakke botten

Dalende oestrogeenniveaus tijdens de perimenopauze en de menopauze kunnen botverlies en osteoporose veroorzaken.

Wat te doen?

Vaak realiseren vrouwen zich niet dat ze broze botten hebben totdat ze een breuk oplopen. Daarom is het belangrijk om veranderingen in levensstijl aan te brengen om jouw botgezondheid te verbeteren zodra je de middelbare leeftijd bereikt en daarna. Gewichtdragende lichaamsbeweging, zoals hardlopen, tennissen of dansen, een gezond dieet met bronnen van calcium en extra vitamine D, en het nemen van HRT om de symptomen van de menopauze aan te pakken, kunnen allemaal gunstig zijn.

Lees ook: Wat zijn de behandelopties als je last hebt van osteoporose?

10. Vaginale droogheid

Vaginale droogheid wordt meestal veroorzaakt door een daling van het oestrogeenniveau, vooral tijdens de perimenopauze en de menopauze. Het slikken van de anticonceptiepil of antidepressiva kan ook de hormoonspiegels veranderen, waardoor het probleem ontstaat.

Wat te doen?

Praktische maatregelen zijn onder andere wassen met ongeparfumeerde zeep en het gebruik van glijmiddelen op waterbasis. Als jouw symptomen het gevolg zijn van de menopauze, dan zal HRT helpen door het oestrogeenniveau te verhogen.

Lees ook: Dít zijn de 12 meest voorkomende oorzaken van vaginale droogte.

Professionele hulp nodig bij hormonaleklachten of menstruatieklachten?

Meer weten over hoe wij je bij hormonaleklachten, schildklierklachten, PCOS, PMS, PMDD en bij andere hormonale en menstruatieklachten kunnen helpen, heb je vragen over ons brede zorgaanbod voor vrouwen of wil je weten wat wij voor je kunnen betekenen? SHE. Health Clinics helpt je graag verder!

Meer lezen over hormonen, gewicht en menstruatieklachten?

Korte wachttijden bij SHE. Health Clinics

Bij SHE. Health Clinics hebben we korte wachttijden, dus kun je bij ons snel geholpen worden door onze ervaren vrouwelijke zorgprofessionals.

Vergoeding door zorgverzekering

De meeste medisch specialistische onderzoeken en -behandelingen bij SHE. Health Clinics vallen onder de basisverzekering. Dit betekent dat deze medische zorg door jouw zorgverzekeraar wordt vergoed als je een verwijzing van jouw (huis)arts hebt. Houd wel rekening met je eigen risico.

SHE. Health Clinics: alle medische- en paramedische vrouwenzorg op één locatie

Door onze ervaring in het leveren van efficiënte vrouwenzorg, hanteren wij beperkte diagnostiek in korte tijd en een gering aantal polikliniek bezoeken; oftewel een korte en efficiënte zorgcyclus waarbij de vrouwelijke patiënt centraal staat. Vanwege onze onafhankelijkheid en snel diagnostiek, kunnen onnodige opnames en verdere klinische behandelingen worden voorkomen.
Om nog meer reductie in zorgkosten te bereiken hanteren wij een combinatie van multidisciplinaire zorg en complementaire zorg. Dat resulteert in de beste zorg voor vrouwen met een kortere zorgcyclus, waardoor tijd en kosten worden bespaard voor de patiënt, doorverwijzende arts en de zorgverzekeraar.

Meer weten over ons brede zorgaanbod voor vrouwen of wil je weten wat wij als vrouwenkliniek voor je kunnen betekenen? SHE. Health Clinics helpt je graag verder! Wij zijn een zelfstandig behandelcentrum (ZBC) met verzekerde- en onverzekerde medische zorg voor onder andere: preventie, leefstijl, preventieve medische onderzoeken, gynaecologie, seksuologie, menopauze, overgangsklachten, bekkenbodemklachten, borstonderzoek, urologie, dermatologie, cardiologie, chirurgie, neurologie, psychologie, radiologie, interne geneeskunde, pijnklachten, stress, burn-out, slaapproblemen, vermoeidheid, overgewicht, revalidatie en cosmetiek. Veruit de meeste onderzoeken en behandelingen vallen onder verzekerde zorg, welke vergoed wordt vanuit het basispakket.

Je kunt ons bereiken op 085-2019275 of gebruik maken van ons contactformulier.

Bronnen: SHE. Health Clinics, Hormone Health, Healthline, MedicalNewsToday

Wil je op de hoogte blijven van onze leukste artikelen, nieuwsupdates en winacties? Schrijf je hieronder dan gratis in voor onze nieuwsbrief.