Waarom worden bepaalde ziektes bij vrouwen niet op tijd ontdekt?

28 juli 2023

In ons voorgaande artikel ‘33 ziektes die bij vrouwen moeilijk worden ontdekt‘, beschreven wij een groot aantal ziektes en aandoeningen die veelal niet tijdig of veel te laat door zorgprofessionals worden ontdekt. Om daar een effectieve oplossing voor te bieden, zijn we met SHE Health Clinics gestart en helpen we dagelijks vrouwen met preventie, diagnostiek, behandelingen, operaties en nazorg.

Niet alleen artsen, maar vrijwel de gehele gezondheidzorg, inclusief artsenzorg, wetenschappelijk onderzoek en innovatie door bedrijven, is gericht op het mannenlichaam. En sterker nog, vrijwel het gehele systeem van onze maatschappij (wereldwijd) is door en op mannen gericht, inclusief de overheid, politiek, de economie en investeerders.

Maar hoe komt het nu dat veel artsen en medisch specialisten de klachten en symptomen van vrouwen vaak niet goed vertalen naar een mogelijke oorzaak, waardoor de juiste diagnose veelal pas laat wordt gesteld?

Onderstaand beschrijven we 7 mogelijke oorzaken van het niet of te laat stellen van een diagnose bij vrouwen.

Oorzaken onderdiagnose bij vrouwen

Er zijn verschillende redenen waarom bepaalde ziekten en aandoeningen bij vrouwen niet tijdig worden herkend door artsen en er daardoor sprake is van onderdiagnose bij vrouwen. Enkele mogelijke factoren zijn:

1. Gendervooroordelen (gender bias)

Historisch gezien is medisch onderzoek voornamelijk gericht op mannen, en veel diagnostische en behandelingsprotocollen zijn gebaseerd op de mannelijke fysiologie. Dit leidt in veel gevallen tot gendervooroordelen in de medische zorg, waarbij de symptomen en klachten van vrouwen niet zo serieus worden genomen als die van mannen.

Lees ook: Van hartaandoeningen tot spiraaltjes: Hoe artsen de pijn van vrouwen wegwuiven.

2. Verschillen in symptomen

Het is inmiddels duidelijk geworden dat door de biologische verschillen tussen mannen en vrouwen, vrouwen veelal een ander klachtenpatroon kunnen hebben bij heel wat ziekten en aandoeningen. Hierdoor worden de klachten van vrouwen nogal regelmatig als atypisch of vaag bestempeld. Dit is onterecht, want het betreft gewoon een andere fysiologie dan van de man… Niets atypisch aan, maar wellicht juist typisch te noemen voor vrouwen.

Lees ook: Welke ziektes komen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen?

3. Gebrek aan samenwerking

Bij ziekten en aandoeningen bij vrouwen zijn regelmatig meerdere orgaansystemen betrokken, waardoor een discipline overstijgende benadering noodzakelijk is. Dit is wellicht zelfs nog vaker het geval dan dat tot nu toe aangenomen wordt, vanwege het gebrek aan kennis in combinatie met de blinde vlek in ons gezondheidssysteem.

Veel aandoeningen bij vrouwen zijn dus specialisme overstijgend, oftewel: de ziekte of aandoening valt m.b.t. diagnose en/of behandeling onder meerdere medische specialismes, bijvoorbeeld hormonen (gynaecologie en/of interne geneeskunde), hartklachten (cardiologie) en stress/depressie (psychologie). Echter, in een normaal ziekenhuis of kliniek werken deze specialismen veelal niet samen in een multidisciplinair samenwerkingsverband (bij SHE Health Clinics doen we dat overigens wel). Een vrouw wordt daardoor meestal van het ene loket (specialisme) naar het andere loket gestuurd. Veelal met tussenkomst van de huisarts, waardoor het hele proces vaak heel lang kan duren. Juist hierdoor is er geen overzicht met kennis van zaken en een adequate coördinatie ontbreekt. Kostbare tijd en energie gaan verloren en vermijdbare gezondheidsschade ontstaat hierdoor.

Lees ook: Gendergezondheidskloof tussen vrouwen en mannen.

4. Gebrek aan onderzoek

Sommige aandoeningen die voornamelijk vrouwen treffen – zoals endometriose, ADHD, PMDD, PGAD, borstimplantaatziekte en slaapapneu -, hebben niet zoveel onderzoeksaandacht gekregen als andere ziekten en aandoeningen. Dit heeft tot op de dag van vandaag, geleid tot een gebrek aan kennis en een grote blinde vlek.

5. Gebrek aan klinische studies voor vrouwen

De meeste diagnostiek, behandelingen, medicijnen en medische technologie zijn getest op gezonde mannen tussen de 18 en 35 jaar en niet op het vrouwenlichaam! Dit zorgt er veelal voor dat de geteste en goedgekeurde methodiek, technologie of medicijnen niet effectief werken bij vrouwen, averechts kunnen werken en zelfs grote gezondheidsrisico’s kunnen opleveren.

Zo krijgt bijvoorbeeld ruim 60 procent van de vrouwen last van bijwerkingen als gevolg van medicijngebruik en heeft 33 procent ziekenhuisopname nodig n.a.v. de bijwerkingen.

Lees ook: Meeste medicijnen niet op vrouwen getest.

6. Gebrekig medisch onderwijs

Als een logisch gevolg van de hierboven historische ontwikkeling met de genderbias tot gevolg, is het niet meer dan begrijpelijk maar betreurenswaardig dat dit ook een grote stempel heeft gedrukt op het medische onderwijs t.a.v. gendervooroordeel. Hierdoor kan deze tendens heel lang blijven bestaan.

Lees ook: Over welke ziektes en aandoeningen bij vrouwen weten artsen het minst?

7. Gebrek aan kennis

Diverse artsen, specialisten of therapeuten weten gewoon niet wat de oorzaak van klachten en symptomen bij een vrouw kan zijn. Omdat ze niet willen gissen en niets willen uitsluiten, worden klachten uiteindelijk vaak weggeschreven onder de diagnose Somatisch Onverklaarde Lichamelijke klachten (SOLK). Oftewel: we weten het niet…. Ruim 90% van alle mensen met SOLK is vrouw. Dat zegt toch wel genoeg.

Lees ook: Zit je als vrouw anders bij de huisarts dan een man? Ja, blijkt uit onderzoek.

Bij SHE Health Clinics werken we op multidisciplinaire basis gezamenlijk aan het zo snel mogelijk stellen van de juiste diagnose en kunnen vervolgens een gepersonaliseerd behandelplan opstellen. Bij ons krijgen vrouwen bijna nooit het ‘stempel’ SOLK!

Lees ook: Wat zijn Somatisch Onverklaarbare Lichamelijke Klachten (SOLK) bij vrouwen?

Betere zorg voor vrouwen

Om deze problemen aan te pakken, is er een groeiende beweging om het medisch onderwijs en onderzoek rond de gezondheid van vrouwen te verbeteren en om artsen bewust te maken van het belang van het herkennen en behandelen van aandoeningen die vaker voorkomen bij vrouwen.

Enerzijds artsen en gezondheidszorg en anderzijds de maatschappij, overheid en bedrijfsleven als systeem daarbuiten, dienen nauw te gaan samenwerken voor goede genderspecifieke preventie en medische zorg voor meisjes en vrouwen!

Lees ook: Vrouwelijke artsen boeken betere resultaten, vooral bij de behandeling van vrouwelijke patiënten!

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een ervaren vrouwelijke arts of specialist? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.