Het gebruik van laagmoleculairgewicht heparine (LMWH) gedurende de zwangerschap, verlaagt de kans op miskramen bij vrouwen met erfelijke trombofilie helaas niet. Een nieuw wetenschappelijk onderzoek van onder andere Professor Siobhan Quenby en Paulien de Jong (Amsterdam UMC) dat recentelijk is gepubliceerd in The Lancet toont dit aan.
Hoger risico op miskraam
Zwangere vrouwen met een vorm van erfelijke trombofilie zoals factor V Leiden, protrombine 20210A-mutatie, antitrombinedeficiëntie of een proteïne-S- of -C-deficiëntie, hebben een iets verhoogde kans op een miskraam. Voor zwangere vrouwen met het antifosfolipidensyndroom wordt in de internationale richtlijnen de meerwaarde van LMWH-gebruik gedurende de zwangerschap beschreven. Maar er was tot op heden geen eenduidig wetenschappelijk bewijs dat deze vorm van medicatie van meerwaarde zou kunnen zijn voor de groep vrouwen met erfelijke trombofilie.
2 tot 4 procent van de vrouwen in Nederland heeft een recidiverende miskraam doorgemaakt, wat wordt gedefinieerd als twee of meer miskramen. Van deze groep heeft zo’n 10 procent een vorm van erfelijke trombofilie. Gynaecoloog en hoogleraar Prof. dr. Mariëtte Goddijn (Amsterdam UMC) is één van de onderzoekers die aan het onderzoek heeft meegewerkt. Zij zegt hierover: “Dit is misschien een procentueel klein aantal vrouwen, maar het is wel een groep die er veel verdriet van heeft en waarbij de situatie tot depressieve klachten, (geboorte)trauma en rouw kan leiden.”
Lees ook: Liesbeth kreeg een geboortetrauma na haar bevalling: ‘Ik schaamde me er voor’.
Internist-vasculair geneeskundige en hoogleraar Prof. dr. Saskia Middeldorp (Radboudumc) is één van de andere onderzoekers en zegt: “De behandelwens en ook de lijdensdruk is enorm in deze groep vrouwen. Mensen willen alles aangrijpen als er de geringste kans is dat het de uitkomst verbetert. We hadden nooit het definitieve bewijs dat het gebruik van LMWH niet van meerwaarde zou zijn, wat de gesprekken in de spreekkamer lastig maakte”. Ondanks het gebrek aan bewijs werd LMWH daarom wereldwijd – veelal op preventieve wijze – als medicijn voorgeschreven, waardoor het op grotere schaal een aanzienlijk aantal zwangeren betreft. Dit creëerde de noodzaak tot gedegen en uitgebreid onderzoek.
Randomised Controlled Trial
de wetenschappelijk onderzoekers verrichten met de ALIFE2-studie een internationale, multicenter, open-label Randomised Controlled Trial (RCT). Hierbij werd het dagelijks gebruik van LMWH vergeleken met standaardzorg en controles in de zwangerschap bij vrouwen met een erfelijke trombofilie. Veertig medische centra in Nederland, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, België en Slovenië deden mee aan de studie, die tussen 2012 en 2021 werd uitgevoerd. Een totaal van 326 zwangere patiënten tussen de 18 en 42 jaar, met een erfelijke trombofilie en herhaalde miskramen in de voorgeschiedenis, werden geïncludeerd en gerandomiseerd over de twee studiegroepen.
De studiehypothese was dat het gebruik van LMWH het aantal levend geboren kinderen zou doen toenemen, maar dit bleek helaas niet het geval te zijn. De geïncludeerde zwangerschappen eindigden in de groep met LMWH-gebruik en de groep met standaardzorg respectievelijk in 71,6 en 70,9 procent levend geboren kinderen. Ook vanuit de subgroepanalyses waar onder andere werd gekeken naar de leeftijd van de vrouwen, het aantal miskramen in het verleden en het type erfelijke trombofilie kwamen geen significante verschillen naar voren.
De onderzoekers pleiten ervoor om in de dagelijkse praktijk niet langer LMWH voor te schrijven bij deze patiëntengroep. Het gebruik van deze medicatie heeft namelijk geen meerwaarde, en gaat gepaard met bijwerkingen en een belasting voor patiënten die deze medicatie dagelijks moeten spuiten. “We denken dat we een behoorlijk definitief antwoord hebben gegeven op de vraag of het helpt of niet”, aldus professor Saskia Middeldorp.
Ook adviseren zij om geen aanvullende diagnostiek naar erfelijke trombofilieën te doen bij vrouwen met herhaalde miskramen. Omdat er nu vraagtekens worden gesteld bij de associatie tussen deze twee, levert aanvullend onderzoek vooral veel vragen, onzekerheid en kosten op zonder behandelconsequenties.
Lees ook: Vrouwenconsult om risico zwangerschapscomplicaties te verminderen.
Positieve vooruitzichten
Ook een andere uitkomst van het onderzoek is van groot belang, stellen de onderzoekers. Vroeger werd deze vrouwen vaak verteld dat een erfelijke trombofilie een zeer grote kans op miskramen betekende. Professor Goddijn noemt dat vrouwen in de spreekkamer zelf hun kans op een zwangerschap met bijvoorbeeld 20 tot 30 procent als zeer laag inschatten. Professor Middeldorp zegt hierover: “We weten nu dat de kans op een levendgeborene bij een volgende zwangerschap 70 procent is, en dat is niet anders dan bij vrouwen met herhaalde miskramen zonder erfelijke trombofilie. Dat is een hoopgevende boodschap om te kunnen brengen”. Professor Goddijn vult aan: “De leeftijd van de vrouw is nog altijd sterker geassocieerd met miskramen dan een erfelijke trombofilie”.
Meer lezen over zwangerschap, kinderwens en miskramen?
- SHE Health Clinics overzicht medisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics gynaecologisch zorgaanbod.
- Overgewicht vergroot de kans op een miskraam en op geboorteafwijkingen.
- Kleinere embryo door ultrabewerkt voedsel voor en tijdens zwangerschap.
- Bloedverdunners helpen meestal niet tegen trombose tijdens zwangerschap.
- Meer zwangerschap complicaties binnen drie maanden na stoppen met de pil.
- Coronavaccinatie leidt mogelijk tot miskraam.
- Huidkankermedicijn Sonidegib kan miskraam en misvormingen bij foetus veroorzaken.
- Baby’s hebben al voor geboorte roetdeeltjes in hun longen, lever en hersenen.
- Prenatale blootstelling aan hormoonverstoorders vergroot gezondheidsrisico´s bij kinderen.
- Alcohol tijdens zwangerschap tast hersenstructuur foetus aan.
- Vrouwen hebben volgens Lareb twee keer grotere kans op bijwerking coronavaccin.
- Wat zijn de meest voorkomende hormoonverstoorders?
- Borstimplantaten kunnen voor embryo net zo schadelijk zijn als alcohol en nicotine!
- Wanneer en hoe stoppen met de pil om zwanger te worden?
- Onvruchtbaarheid bij 1 op de 6 mensen wereldwijd, volgens WHO-rapport.
- Welke behandelingen zijn er mogelijk als het niet lukt om zwanger te worden?
- Wat zijn de beste seksstandjes om zwanger te worden?
Bronnen: The Lancet, Medisch Contact, SHE Health Clinics