Collageen is een eiwit dat van nature in jouw lichaam voorkomt. Het zorgt voor stevigheid, elasticiteit en structuur van jouw huid. Je kunt collageen zien als de “lijm” die je huidcellen bij elkaar houdt, waardoor jouw huid er vol, soepel en stralend uitziet. Ongeveer 75% van het gewicht van je huid bestaat zelfs uit collageen. Voldoende collageen is dus essentieel voor jouw huidgezondheid.
Wat er kan gebeuren als je te weinig collageen hebt en hoe je er met behulp van praktische tips voor kunt zorgen dat je voldoende collageen in jouw lichaam hebt, lees je in dit artikel. Je ontdekt daarnaast hoe een tekort kan ontstaan door ouderdom, voedingstekorten, zon en leefstijl, en wat de gevolgen zijn, zoals rimpels, dunner wordende huid en verminderde elasticiteit.
Wat is collageen en waarom is collageen belangrijk?
Collageen is het meest voorkomende eiwit in jouw lichaam en vormt ongeveer 30% van alle eiwitten. Het zit in bindweefsel, botten, pezen en vooral in de huid. Voor de huid is collageen essentieel omdat het de elasticiteit en stevigheid bepaalt. Met voldoende collageen blijft de huid goed gehydrateerd en veerkrachtig.
Lees ook: Huidaandoeningen bij vrouwen: wat je moet weten.
Hoe ontstaat een tekort aan collageen?
De meest voorkomende oorzaken van een tekort aan collageen zijn:
- Ouderdom: Vanaf jouw 25e levensjaar neemt de natuurlijke aanmaak van collageen elk jaar af, gemiddeld met 1% per jaar. Tijdens de overgang (menopauze) kan deze afname zelfs versnellen tot wel 30%.
- Zonlicht (UV-straling): UV-stralen beschadigen collageenvezels en versnellen huidveroudering.
- Roken: Tabaksrook breekt vitamine C af, wat nodig is voor collageenaanmaak.
- Stress: Verhoogt het stresshormoon cortisol, wat collageenafbraak stimuleert.
- Suiker: Suikers kunnen zich binden aan collageen, waardoor het beschadigt (glycatie).
- Alcohol: Regelmatig en/of overmatig alcohol drinken remt de aanmaak van collageen.
- Ongezonde voeding: Tekorten aan vitamines en mineralen kunnen de collageenproductie verminderen.
- Medicijnen en gezondheidsfactoren: Langdurig gebruik van corticosteroïden kan de huid dunner maken door minder collageenproductie.
Collageentekort: wat zijn de gevolgen?
Een tekort aan collageen merk je vooral aan je huid:
- Rimpels en fijne lijntjes: De huid verliest haar stevigheid en elasticiteit, waardoor rimpels ontstaan.
- Slappere en dunnere huid: Minder collageen betekent een minder volle, minder strakke huid. De huid wordt ook kwetsbaarder, met meer kans op blauwe plekken.
- Droge huid: Collageen helpt vocht vast te houden; een tekort zorgt voor een drogere huid.
- Verminderde wondgenezing: Collageen is cruciaal voor het herstel van huidbeschadiging.
- Gewrichtspijn en stijfheid: Collageen zit ook in kraakbeen; een tekort kan leiden tot pijn en stijfheid.
- Andere gevolgen: Ook je haar, nagels en spieren kunnen zwakker worden bij een collageentekort.
Lees ook: Jouw huid gezond houden: welke vitaminen en mineralen kunnen helpen?
Wat kun je zelf doen om collageen aan te maken of aan te vullen?
Gelukkig kun je zelf veel doen om je collageenniveau te ondersteunen:
1. Gezonde voeding
- Eet vette vis (zoals zalm en sardines), rijk aan omega-3 vetzuren, die de collageenproductie stimuleren.
- Bottenbouillon en soep van ossenstaart: rijk aan natuurlijk collageen.
- Vis en kippenpoten: bevatten collageentypes die het lichaam kan hergebruiken
- Groene bladgroenten (zoals spinazie en boerenkool) bevatten veel vitamine C, belangrijk voor de aanmaak van collageen.
- Rood fruit, noten, zaden en bonen leveren antioxidanten en aminozuren die collageen opbouwen.
- Vermijd overmatig suiker en alcohol om afbraak van collageen te voorkomen.
Lees ook: 12 voedingsmiddelen die jouw lichaam helpen collageen aan te maken.
2. Bescherm jouw huid
- Verblijf niet te lang in de (volle) zon om schade door UV-straling te voorkomen.
- Stop met roken en beperk stress waar mogelijk.
3. Huidbehandelingen
- Microneedling en fruitzuurpeelings stimuleren de huid om zelf meer collageen aan te maken5.
- Goede huidverzorging met producten die vitamine C, zink en koper bevatten, ondersteunt de collageenproductie.
4. Collageensupplementen
- Er zijn supplementen met collageen(peptiden) op de markt. Diverse wetenschappelijke onderzoeken laten zien dat deze kunnen bijdragen aan een stevigere huid. Vooral hydrolysed collageenpeptiden: kleine deeltjes die de opname verbeteren kunnen effectief zijn, doch gezonde voeding blijft de basis. Studies tonen effect op huidelasticiteit bij dagelijkse inname van 5–15 g per dag.
- Combinatie met hyaluronzuur of vitamine C: versterkt het effect op hydratatie en stevigheid.
5. Hydratatie
- Dagelijks voldoende gezuiverd water drinken is essentieel voor herstel en aanmaak van huidstructuur.
Lees ook: Ongefilterd drinkwater: waarom ongezond?
6. Kwalitatief goede slaap
- De kwaliteit en duur van jouw slaap zijn van grote invloed op jouw huid. Gemiddeld 7 tot 8 uur per nacht in complete rust, heeft een positieve invloed op de gezondheid van jouw huid en stimuleert de aanmaak van collageen. Supplementen zoals magnesium en DroomSap kunnen hierbij helpen.
Lees ook: Hoe slaap de gezondheid van de huid beïnvloedt: Rol, risico’s en remedies voor een stralende huid.
Meer lezen?
- Veel voorkomende haar- en hoofdhuidproblemen bij vrouwen.
- Magnesium: De verschillende soorten en hun toepassingen.
- Wat zijn de meest voorkomende oorzaken van wallen onder je ogen?
- DroomSap: eindelijk weer goed slapen!
- Vrouwen en het microbioom: Wat je moet weten.
- 20 tips voor een mooiere en strakke huid.
- Hoe verzorg je jouw door de zon verbrande huid?
- 12 voordelen van iedere ochtend citroenwater drinken.
- In welke fruit zit het meeste water?
- Waarom is het zo belangrijk om genoeg vitamine D en magnesium binnen te krijgen?
- Gember: Dít zijn de gezonde voordelen!
- Welke sporenelementen heeft jouw lichaam nodig?
- Fluoride en gezondheid: Feiten, risico’s en alternatieven.
- 12 tips om gezond oud te worden.
- Wetenschappers maken huid 30 jaar jonger.
Auteur: Redactie
Bronnen: SHE Health Clinics, Skin for Skin, Perfect Age, Cleveland Clinic