Pijn bij je menstruatie hoort er volgens velen ‘gewoon’ bij, terwijl die pijnlijke kramp ook een symptoom kan zijn van endometriose. Een op de tien vrouwen heeft last van deze chronische aandoening, maar de diagnose wordt niet snel vastgesteld. Er bestaat veel onduidelijkheid over endometriose, bijvoorbeeld ook of deze aandoening genetisch is.
We leggen je in dit artikel uit wat je hierover moet weten. En hoe weet je of je last hebt van endometriose?
Wat is endometriose?
Hoewel endometriose vaak wordt weggewuifd als normale menstruatiepijn, is dit echt iets anders. Bij deze chronische aandoening komt het baarmoederslijmvlies buiten de baarmoeder, waardoor er hele pijnlijke kramp en intense pijn kan ontstaan. Dr. Dan Martin, wetenschappelijk en medisch directeur van Endometriosis Foundation of America, legt aan PureWow uit dat die krampen zo hevig kunnen zijn dat vrouwen hierdoor hun dagelijkse bezigheden niet kunnen uitvoeren.
Er zijn echter ook vrouwen met deze aandoening die de krampen helemaal niet zo hevig ervaren. Dat komt omdat sommige vrouwen dit (onbewust) onder controle houden. Dat kan bijvoorbeeld zijn doordat de anticonceptiepil de krampen onderdrukt of door het slikken van pijnstillers.
Lees ook: 15 feiten en fabels over endometriose.
Is endometriose genetisch bepaald?
Veel vrouwen die last hebben van endometriose vragen zich af of de aandoening genetisch bepaald is. Er is een verhoogd risico op endometriose bij vrouwen wiens moeders of zussen de aandoening hebben. Studies hebben aangetoond dat vrouwen met een eerstegraads familielid (moeder of zus) met endometriose een hoger risico hebben om zelf endometriose te ontwikkelen dan vrouwen zonder een dergelijke familiegeschiedenis.
Volgens Martin is er ongeveer in de helft van de gevallen met endometriose een verband met genetica. Helemaal zeker is hij daar echter niet van. Het is namelijk wel duidelijk dat genetica een belangrijke rol spelen bij endometriose, maar er wordt niet standaard een genetische test uitgevoerd bij de gynaecoloog. Dat komt volgens Martin omdat er nog geen adequate DNA-markers zijn om endometriose goed te kunnen diagnosticeren.
Hoewel genetica een rol kan spelen bij de ontwikkeling van endometriose, is het belangrijk om te weten dat dit niet de enige bepalende factor is. Andere factoren die betrokken kunnen zijn bij endometriose zijn:
- Hormonen: Endometriose wordt beïnvloed door hormonen, vooral oestrogeen. Veranderingen in hormonale niveaus kunnen bijdragen aan de ontwikkeling en groei van endometriosehaarden.
- Immuunsysteem: Problemen met het immuunsysteem (zoals auto-immuunziektes of kanker) kunnen een rol spelen bij het ontstaan van endometriose, omdat het lichaam mogelijk niet effectief reageert op de abnormale groei van endometriumweefsel buiten de baarmoeder.
- Retrograde menstruatie: Een van de meest aanvaarde theorieën over het ontstaan van endometriose is retrograde menstruatie, waarbij menstruatiebloed met endometriumcellen terugstroomt naar de buikholte in plaats van uit het lichaam te worden afgevoerd. Deze losse cellen kunnen dan aan de buitenkant van organen in het bekken hechten en daar groeien.
- Inflammatoire factoren: Ontstekingsprocessen in het lichaam kunnen bijdragen aan de ontwikkeling en voortgang van endometriose.
- Metaplasie: Metaplasie is een proces waarbij normaal weefsel wordt omgezet in abnormaal weefsel. Sommige onderzoekers suggereren dat metaplasie kan optreden in het bekkengebied, waarbij cellen veranderen en endometriumachtig weefsel vormen.
- Lymfatische of vasculaire verspreiding: Endometriumcellen kunnen zich verspreiden via de lymfevaten en/of bloedvaten naar andere delen van het lichaam.
- Milieufactoren: Blootstelling aan bepaalde milieufactoren zoals giftige stoffen of chemicaliën kan mogelijk bijdragen aan het ontstaan van endometriose, hoewel het bewijs op dit gebied nog beperkt is.
Hoewel genetica dus een rol lijkt te spelen, is het belangrijk om te benadrukken dat endometriose een complexe aandoening is met meerdere factoren die samenwerken. Niet alle vrouwen met een familiegeschiedenis van endometriose ontwikkelen de aandoening, en sommige vrouwen zonder familiegeschiedenis kunnen toch endometriose krijgen. Het begrijpen van de interactie tussen genetica en omgevingsfactoren blijft een actief onderzoeksgebied in verband met endometriose.
Als je een familiegeschiedenis van endometriose hebt of symptomen van endometriose ervaart, is het aan te raden om een in endometriose gespecialiseerde gynaecoloog te raadplegen voor een juiste diagnose en begeleiding bij de behandeling. Hiervoor kun je bij een vrouwelijke gynaecoloog van SHE Health Clinics terecht.
Lees ook: Endometriose: inzicht in hoe patiënten pijn beschrijven, kan leiden tot snellere diagnose.
Endometriose symptomen
De klachten van endometriose lopen uiteen, doch de meest voorkomende symptomen zijn volgens Dr. Martin de volgende:
- Pijnlijke krampen tijdens de menstruatie (o.a. onderbuik, darmkramp en/of blaaskramp)
- Misselijkheid
- Zwelling van de buik (opgeblazen gevoel, diarree of verstopping)
- Vermoeidheid
- Abnormale vaginale bloedingen
- Pijn tijdens/na de seks
- Vruchtbaarheidsproblemen
- Bekken- en/of buikpijn (ook buiten de menstruatieperiode)
- Lage rugpijn
- Pijn in de benen (met name in de bovenbenen tijdens de menstruatie)
- Ovulatiepijn
- Pijn bij het plassen en/of stoelgang maken (vooral tijdens menstruatie).
Doordat de bovenstaande symptomen ook vaak bij andere aandoeningen voorkomen, zoals bij een prikkelbare darm syndroom en fibromyalgie, is het lastig om de diagnose endometriose meteen vast te stellen. Daarom adviseert Dr. Martin om bij de bovenstaande klachten altijd contact op te nemen met een huisarts en/of gynaecoloog.
Lees ook: Hoe herken je de symptomen van endometriose?
Endometriose stress
De ene vrouw heeft dagelijks pijn en last van endometriose symptomen en een andere vrouw alleen bij specifieke momenten. Bij zo goed als alle vrouwen met endometriose zijn de klachten rond de menstruatie of bij stress en inspanning het grootst. Herken je de symptomen hierboven? Ga dan voor de zekerheid even langs je huisarts en/of een vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics.
Lees ook: ‘Yoga kan helpen tegen endometriose’.
Meer informatie of afspraak maken?
Wil je meer informatie of een afspraak maken met een ervaren vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.
Meer lezen over endometriose en menstruatieklachten?
- SHE Health Clinics overzicht medisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics zorgaanbod gynaecologie.
- SHE Health Clinics infopagina endometriose.
- SHE Health Clinics infopagina menstruatieklachten.
- SHE Health Clinics infopagina pijn bij vrijen.
- SHE Health Clinics infopagina anticonceptie.
- Heb jij een gezonde menstruatiecyclus?
- Endometriose diagnose duurt gemiddeld 8 jaar!
- AI-systeem kan diagnosetijd verkorten voor vrouwen met endometriose.
- Wat zijn de verschillen tussen PCOS en endometriose?
- Doorbraak in behandeling endometriose dankzij Australische wetenschappers.
- Wat zijn oorzaken van lage rugpijn bij vrouwen?
- Endometriose kan verminderde vruchtbaarheid en miskraam veroorzaken, toont studie.
- Menstruatiepijn en nog 5 symptomen die kunnen wijzen op endometriose.
- Voedingstips tegen endometrioseklachten
- Floor heeft endometriose: ‘Er is niemand die dit herkent’.
- 15 oorzaken van bloedverlies tussen je menstruaties.
- Geen zin meer in maandverband of tampons? Dít zijn de alternatieven!
- 14 mythes over menstruatie die je achter je kunt laten.
- Wat zijn alle alternatieven voor de anticonceptiepil?
- 15 feiten en fabels over endometriose.
- Menstruatiepijn? ‘Mensturberen’ is volgens onderzoek dé oplossing!
- Hoe verandert je menstruatie als je 20+, 30+ en 40+ jaar bent?
- Waarom heb je last van diarree tijdens je menstruatie?
- Migraine rond menstruatie: meer terugkerende hoofdpijn en medicatiegebruik.
- Deze menstruatiecup maakt vrijen tijdens je menstruatie een stuk gemakkelijker!
- 18 feiten en fabels over menstruatie.
- Alles wat je moet weten over menstruatie.
- Waarom is de menstruatiecyclus van vrouwen in de war geraakt door coronastress?
- Aan welke symptomen kun je endometriose herkennen?
- Wat zegt je menstruatiebloed over je gezondheid?
- 12 praktische tips tegen menstruatiepijn.
- Welke voeding helpt tegen menstruatieklachten?
- Kan een glutenvrij dieet menstruatiepijn verlichten?
- Waarom heb je tijdens je menstruatie meer honger?
- Niet ongesteld geworden? Dat kan komen door één van deze 11 oorzaken.
- Vage klachten? Wat doe je er aan?
- Wel of niet vrijen tijdens je menstruatie?
- Hoe goed en veilig zijn menstruatiecups?
- Vrouwen lopen te lang door met hevig menstrueel bloedverlies.
- Last van gevoelige borsten, hevige menstruatie of hartpijn? Wellicht komt het door je vaccinatie!
Bronnen: SHE Health Clinics, Marie Claire, PureWow
