Het roken van joints met cannabis (wiet, marihuana of hasj) wordt vaak gezien als een ontspannen of recreatieve activiteit. Cannabis is na alcohol en tabak een van de meest gebruikte drugs ter wereld. In Nederland heeft bijna een kwart (24,3%) van de volwassenen ooit cannabis gebruikt, en 7,6% deed dit in het afgelopen jaar. Maar tegen welke prijs blowen zij? Het roken van cannabis brengt namelijk aanzienlijke gezondheidsrisico’s met zich mee. Vooral als men regelmatig een joint rookt. Het recreatieve gebruik van cannabis brengt daardoor grote nadelen met zich mee in onze moderne samenlevingen, met in het bijzonder schadelijke gevolgen voor jonge adolescenten die al op jonge leeftijd veel cannabis gebruiken. Cannabisgebruik in deze vroege perioden kan op lange termijn namelijk grote negatieve gevolgen hebben voor hersenen, longen en persoonlijkheden die zich nog in een complex rijpingsproces bevinden.
Wat je ook rookt, het tast altijd de longen aan; doch cannabis roken stelt de longen bloot aan andere chemicaliën dan bij bijvoorbeeld tabak of vapen. Wiettoppen zitten namelijk vol met cannabinoïden als THC en deze stoffen beïnvloeden mogelijk hoe carcinogenen het lichaam aantasten. Daarnaast resulteert het blowen in meer schadelijke teer in de longen.
Aangezien uit onderzoek blijkt dat steeds meer (jonge) mensen met enige regelmaat of dagelijks een joint rookt, besteden wij er graag aandacht aan in de vorm van preventieve voorlichting. Dit artikel belicht de echte nadelen en serieuze risico’s van het roken van cannabisproducten en de mogelijke gevolgen voor de gezondheid.
Zijn joints schadelijker?
Bij het roken van een joint krijgt men gemiddeld vier tot 5 keer meer teer in de longen dan bij het roken van een sigaret. Dit heeft twee hoofdoorzaken:
- Rookfilter: Bij een joint ontbreekt een filter zoals bij normale filtersigaretten. Hierdoor krijgt men 2 tot 3 keer meer teer binnen.
- Rooktechniek: Mensen die blowen (‘blowers’) hebben meestal de gewoonten grote volumes rook in te ademen en deze lang vast houden. Hierdoor wordt ook nog eens 1,5 keer meer teer afgezet in de longen. Om THC in de bloedbaan te krijgen is deze rooktechniek echter onnodig. THC wordt namelijk onmiddellijk en al in het begin van de longen opgenomen.
Cannabis roken: Gezondheidsrisico’s en aandoeningen
Het roken van joints, wiet of hasj lijkt misschien onschuldig, maar het brengt aanzienlijke gezondheidsrisico’s met zich mee. Het inhaleren van rook, ongeacht de bron, brengt schade toe aan de longen en de luchtwegen. Cannabisrook bevat echter veel van dezelfde schadelijke stoffen als tabaksrook, zoals teer, koolmonoxide en kankerverwekkende chemicaliën, met daarbij de negatieve effecten van cannabis. Hierdoor kan roken van joints onder andere de volgende ziektes en aandoeningen veroorzaken:
- Chronische bronchitis: Regelmatig roken kan leiden tot langdurige irritatie van de luchtwegen, wat zich uit in hoesten, kortademigheid, piepende ademhaling en een verhoogde slijmproductie. Veelal resulteert dit na verloop van tijd in acute bronchitis of chronische bronchitis. Mensen die blowen hebben een 1,5 tot 2,5 keer zo hoog risico op bronchitis ten opzichte van mensen die niet roken!
- Zwakke longen door verzwakt immuunsysteem: Het roken van wiet of hasj resulteert in verminderde werking van het immuunsysteem van de longen. De macrofagen (immuuncellen) in de longen functioneren minder goed door blootstelling aan rook. Hierdoor zijn de longen vatbaarder voor een infectie en kan bacteriële longinfectie (longontsteking) eerder en vaker ontstaan.
- Gaten in de longen: Het roken van cannabis of hasj kan het veroorzaken van gaten in de longen tot gevolg hebben. Deze worden er als het ware ingebrand; doordat de werking van de cannabis zo sterk is. Door deze gaten in de longen verliezen de longen hun capaciteit en raakt iemand veelal snel buiten adem en verliest energie en (levens)kracht. Hierdoor wordt men veelal zeer beperkt in het dagelijkse leven.
- Klaplong: Veelvuldig joints roken kan leiden tot een klaplong (pneumothorax), waarbij er lucht ontsnapt in de ruimte rond de longen. Dit veroorzaakt pijn op de borst en ademhalingsproblemen
- Longemfyseem: Langdurige schade aan de longblaasjes kan leiden tot (long)emfyseem, wat de zuurstofopname bemoeilijkt.
- COPD (Chronische Obstructieve Longziekte): Cannabisrook kan, net als tabaksrook, bijdragen aan de ontwikkeling van COPD. Dit komt doordat de schadelijke stoffen in de rook de longen beschadigen, ontstekingen veroorzaken en de luchtwegen blijvend vernauwen. Bovendien houden cannabisgebruikers vaak de rook langer in hun longen vast, wat de blootstelling aan deze schadelijke stoffen vergroot.
- Longkanker: Hoewel het verband nog niet volledig is bewezen, wijzen studies op een verhoogd risico op longkanker door de teer en andere schadelijke stoffen in cannabisrook.
- Andere vormen van kanker: Naast longkanker kan cannabisrook ook het risico verhogen op:
- Mond- en keelkanker: Door de directe blootstelling van de slijmvliezen aan schadelijke stoffen.
- Slokdarmkanker: Door irriterende chemicaliën die de slijmlaag van de slokdarm kunnen beschadigen.
- Blaaskanker: Onderzoek heeft aangetoond dat bepaalde kankerverwekkende stoffen in cannabisrook via de urine worden uitgescheiden en de blaas kunnen beschadigen.
- Lagere fertiliteit: Blowen veroorzaakt verminderde vruchtbaarheid bij mannen en vrouwen
- Psychische aandoeningen: Regelmatig gebruik van cannabis kan bijdragen aan het veroorzaken van diverse psychische aandoeningen, waaronder:
- Angstgevoelens, angststoornissen en paniekstoornissen. Dit kan zorgen voor een plotselinge verergering of herhaling van een bestaande psychotische stoornis. Volgens recent onderzoek kunnen deze acute psychotische symptomen ook voorkomen bij mensen die voordien nog nooit zulke klachten ondervonden.
- Depressie
- Schizofrenie
- Psychoses (vooral bij mensen die hier gevoelig voor zijn of hier een genetische aanleg voor hebben). Symptomen zijn hallucinaties, wanen en verlies van realiteitsbesef.
- Cognitieve achteruitgang: Langdurig gebruik van cannabis kan geheugenproblemen veroorzaken en het concentratievermogen verminderen
- Hart- en vaatziekten: Cannabisrook kan de bloeddruk verhogen en de hartslag versnellen, wat het risico op hart- en vaatziekten – waaronder hartinfarct, beroerte en chronisch hartfalen – vergroot.
Lees ook: Marihuanagebruik verhoogt risico op hartaanval, hartfalen en beroerte.
Impact van gaten in de longen
Veelvuldig roken van joints kan leiden tot longschade, waaronder bullae (luchtgevulde holtes in de longen). Deze kunnen leiden tot een klaplong (pneumothorax), een aandoening waarbij een long inklapt doordat er lucht ontsnapt naar de borstholte. Dit veroorzaakt plotselinge pijn en ademhalingsproblemen en vereist vaak medische behandeling.
Lees ook: Longkanker: hoe kun je het tijdig ontdekken?
Lees ook: Iedere sigaret verkort jouw leven met 20 minuten, blijkt uit nieuw onderzoek.
Cannabis verslavingsrisico en behandeling
Hoewel cannabis minder verslavend is dan bijvoorbeeld nicotine of heroïne, kan het wel degelijk een verslaving veroorzaken. Men spreekt van een verslaving wanneer iemand niet meer zonder het middel kan functioneren en het dagelijks leven erdoor wordt beïnvloed. Symptomen van cannabisverslaving zijn onder andere:
- Sterke drang om cannabis te roken.
- Stiekem blijven blowen (uit het zicht van vrienden, familie of collega’s).
- Problemen of moeite hebben met stoppen of minderen.
- Blijven gebruiken ondanks de negatieve gevolgen en gezondheidsrisico’s.
- Het gebruik van cannabis beïnvloedt dagelijks functioneren, zoals werk of relaties.
- Onthoudingsverschijnselen zoals prikkelbaarheid, slapeloosheid en verminderde eetlust.
Wat kun je doen bij verslaving? Als je merkt dat je afhankelijk bent geworden van cannabis, kun je de volgende stappen nemen:
- Bewustwording: Erken het verslavingsprobleem en onderzoek jouw gebruikspatroon.
- Professionele hulp: Een huisarts, verslavingsdeskundige of verslavingskliniek kan professionele ondersteuning bieden bij het afbouwen en verhelpen van de verslaving.
- Psychologische hulp: Cognitieve gedragstherapie (CGT) kan helpen om triggers te herkennen en beter om te gaan met cravings.
- Zelfhulp:
- Jellinek biedt volwassenen een zelfhulpprogramma om te stoppen met cannabis roken. Dit programma volg je online, zelfstandig, gratis en anoniem: Jellinek Zelfhulp.
- Het Belgische online hulpplatform Cannabishulp bieden laagdrempelige ondersteuning en zelfhulp.
- Steungroepen: Lotgenotencontact in (online) steungroepen kan helpen bij motivatie, inspiratie en herstel.
- Gezonde gewoonten: Zoek alternatieve ontspanningsmethoden zoals sporten, wandelen en meditatie.
Lees ook: Verslaving: wat zijn de verschillen tussen vrouwen en mannen?
Conclusies en aanbevelingen
Hoewel cannabis soms als onschuldig wordt beschouwd, brengt het roken ervan serieuze gezondheidsrisico’s met zich mee, zoals longziekten, kanker, hart- en vaatproblemen en verslavingsgevaar. Wie cannabis rookt, doet er goed aan om zich bewust te zijn van de gevolgen en waar nodig professionele hulp te zoeken.
Voor wie toch wil genieten van de voordelen van cannabis zonder de risico’s van roken, zijn alternatieven zoals verdamping en eetbare producten een betere keuze. CBD-producten zonder psychoactieve THC bieden mogelijk ook gezondheidsvoordelen zonder de nadelen en gezondheidsrisico’s van roken.
Meer lezen?
- Waarom krijgen veel vrouwen Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD)?
- Vapen: Wat zijn de echte gezondheidsrisico’s?
- 12 soorten kanker die je door roken kunt krijgen.
- Fentanyl: een dodelijke pijnstiller.
- Hoe kun je blaaskanker ontdekken?
- Roken: Dít zijn de unieke gevaren voor vrouwen.
- Psychose: dít is wat je erover wil weten.
- Chronische kriebelhoest: symptomen en oorzaken.
- Is oxycodon even sterk als morfine?
- Heb jij hulp nodig bij afbouwen medicijnen?
- Longkanker: waarom krijgen veel Nederlandse vrouwen het?
- Wat veroorzaakt de ergste pijnen die je kan hebben?
- Gezondheidsrisico’s van partydrugs: een ontnuchterende realiteit.
- Wat is er mis met de verslavingszorg voor vrouwen?
- De gezondheidsrisico’s van ibuprofen en diclofenac: Wat je moet weten.
- UMCG start onderzoek effect cannabis olie bij uitbehandelde kankerpatiënten.
- Waarschuwing van VN voor dodelijke synthetische drugs na daling opiumproductie Afghanistan.
Bronnen: SHE Health Clinics, Cannagroep, Jellinek, Trimbos, De Druglijn, American Journal of Psychiatry, European Neuropsychopharmacology, ScienceDirect, Child and Adolescent Psychiatric Clinics of North America, Neuroscience & Biobehavioral Reviews, Psychiatric Clinics of North America, Nature Reviews Neuroscience, Sage Journals, Trimbos, Nationale Drug Monitor
