Wat kun je doen tegen operatieangst?

11 juli 2023

Operatieangst, ook bekend als angst voor operaties, is een veelvoorkomende emotie die veel mensen ervaren wanneer ze geconfronteerd worden met een chirurgische ingreep, een poliklinisch onderzoek of een poliklinische behandeling in een operatiekamer, waarbij meestal een verdoving nodig is. De angst kan variëren van milde nervositeit tot intense angst en kan een negatieve invloed hebben op de algehele ervaring en het herstelproces.

In dit artikel beschrijven we wat je kunt doen om operatieangst te verminderen en een meer ontspannen en comfortabele ervaring te hebben.

Hoe ontstaat operatieangst?

Operatieangst kan verschillende oorzaken hebben, zoals de angst voor het onbekende, eerdere negatieve ervaringen met medische procedures, angst voor pijn, het gevoel van verlies van controle, en de angst voor complicaties. Het is belangrijk om te begrijpen dat operatieangst een normale menselijke reactie is op een ingrijpende gebeurtenis. Het is echter mogelijk om effectieve strategieën toe te passen om deze angst te verminderen en een positievere mindset te creëren.

Wat kun je tegen operatieangst doen?

Er zijn verschillende dingen die je kunt doen om operatieangst te verminderen en jezelf voor te bereiden op een operatie. Hier zijn enkele dingen die je kunt doen om je angst voor een operatie te verlichten:

Informeer jezelf over de procedure: één van de beste manieren om operatieangst te verminderen, is door jezelf grondig te informeren over de procedure. Praat met je arts, stel vragen en vraag om gedetailleerde uitleg over de stappen die genomen zullen worden. Door een goed begrip te hebben van wat er zal gebeuren, kun je jezelf mentaal voorbereiden en je angst verminderen.
Praat met mensen die het hebben meegemaakt: het kan geruststellend zijn om te praten met mensen die een soortgelijke operatie hebben ondergaan. Ze kunnen hun ervaringen delen, geruststelling bieden en praktische tips geven om met de angst om te gaan. Sluit je aan bij steungroepen of online forums waar je in contact kunt komen met mensen die een vergelijkbare situatie hebben meegemaakt.
Gebruik ontspanningstechnieken: ontspanningstechnieken zoals diepe ademhaling, meditatie, yoga en geleide visualisatie kunnen helpen om je angst te verminderen. Deze technieken kunnen in groepsverband of individueel aangeleerd worden. Probeer dagelijks enkele minuten te besteden aan ontspanningsoefeningen om je geest tot rust te brengen en jezelf te kalmeren. Deze technieken kunnen ook tijdens en na de operatie nuttig zijn om je angst onder controle te houden.
Praat met een therapeut: als je merkt dat je operatieangst je dagelijks leven verstoort en je niet in staat bent om er zelf mee om te gaan, overweeg dan om met een therapeut te praten. Een professionele therapeut kan je helpen om de onderliggende oorzaken van je angst aan te pakken en coping-strategieën te ontwikkelen. Cognitieve gedragstherapie (CGT) is een vorm van therapie die je kan helpen bij het identificeren en veranderen van negatieve gedachtepatronen die bijdragen aan angst.
Zorg voor goede sociale ondersteuning: het hebben van goede sociale ondersteuning kan een groot verschil maken bij het omgaan met operatieangst. Praat met je familie en vrienden over je angst en vraag om hun steun. Het hebben van mensen om je heen die om je geven en je aanmoedigen kan je helpen om positief te blijven en je angst te overwinnen.
Overweeg alternatieve behandelingen: sommige mensen vinden baat bij alternatieve behandelingen zoals acupunctuur, hypnose of aromatherapie om hun operatieangst te verminderen. Hoewel de effectiviteit van deze behandelingen kan variëren, kan het de moeite waard zijn om ze uit te proberen als aanvulling op andere angstverminderende strategieën. Bespreek deze opties altijd met je arts voordat je ze probeert.
Lichaamsbeweging: lichaamsbeweging kan angst verminderen en het algehele welzijn verbeteren. Het is echter belangrijk om met je arts te overleggen voordat je aan een nieuw oefenprogramma begint, vooral als je herstellende bent van een operatie.

Het is belangrijk om te onthouden dat het normaal is om je voor de operatie angstig te voelen. Operatieangst is een veelvoorkomende emotie, maar het hoeft je niet te beheersen. Door jezelf goed voor te bereiden, ontspanningstechnieken toe te passen en goede sociale ondersteuning te hebben, kun je je angst verminderen en een meer comfortabele ervaring hebben. Vergeet niet om openlijk te communiceren met je chirurg en medisch team over je angsten en zorgen. Onthoud dat je niet alleen bent en dat er mensen zijn die je willen helpen.

Als je angst echter ernstig is of je dagelijks leven belemmert, is het belangrijk om met je behandelend arts te praten of professionele hulp te zoeken.

Veel gestelde vragen (V) en antwoorden (A)

V: Wat is operatieangst?
A: Operatieangst is de angst die mensen ervaren voorafgaand aan een chirurgische ingreep. Het kan variëren van milde nervositeit tot intense angst.

V: Hoe lang duurt operatieangst?
A: De duur van operatieangst kan variëren van persoon tot persoon. Sommige mensen ervaren alleen angst vlak voor de operatie, terwijl anderen er al langere tijd last van hebben.

V: Zal ik pijn hebben tijdens de operatie?
A: Tijdens de operatie ben je onder algemene anesthesie en zou je geen pijn moeten voelen. Het chirurgische team zal ervoor zorgen dat je comfortabel bent en pijnvrij blijft.

V: Hoe kan ik mijn angst onder controle houden tijdens de operatie?
A: Het kan helpen om ontspanningstechnieken toe te passen, zoals diepe ademhaling en geleide visualisatie, om je angst onder controle te houden tijdens de operatie. Bespreek ook je angsten en zorgen met het chirurgische team, zodat ze je kunnen geruststellen.

V: Kan ik medicatie krijgen voor operatieangst?
A: In sommige gevallen kan je arts medicatie voorschrijven om je angst voor de operatie te verminderen. Bespreek deze optie met je arts om te zien of het geschikt is voor jouw situatie.

V: Hoe lang duurt het herstel na de operatie?
A: Het herstel na een operatie kan variëren afhankelijk van het type procedure en individuele factoren. Je chirurg zal je informeren over het verwachte herstelproces en eventuele beperkingen die je moet volgen.

V: Wat voor een verschillende verdoving zijn er mogelijk?
A: Er zijn verschillende soorten verdoving (anesthesie), waaronder:

Algemene of volledige anesthesie (narcose)
Lokale anesthesie (plaatselijk verdoving)
Regionale anesthesie (verdoving van een groter gebied, doch niet hele lichaam)
Sedatie (roesje).

Welke vorm van verdoving je precies toegediend krijgt, hangt af van jouw gezondheidstoestand, de ingreep die je laat uitvoeren en jouw persoonlijke voorkeur.

Lees ook: Welke soorten verdoving zijn er voor een medische ingreep?

V: Wat is het verschil tussen narcose en een sedatie (roesje)?
A: Narcose is een diepe vorm van verdoving die wordt gebruikt voor grote operaties; om het hele lichaam te verdoven. Sedatie (een roesje) is een lichtere vorm van verdoving die wordt gebruikt voor kleinere poliklinische ingrepen en onderzoeken. Tijdens een roesje is de patiënt slaperig en minder bewust, doch nog steeds in staat om te reageren op de omgeving.

Lees ook: Wat zijn de verschillen tussen narcose en een roesje?

V: Helpt muziek voor en tijdens de operatie?
A: Ja, het inmiddels bewezen dat muziek kan helpen met ontspanning en afleiding voor en tijdens de operatie.

Lees ook: Muziek bij je operatie: bij SHE Health Clinics kan het!