Hoe herken je een buitenbaarmoederlijke zwangerschap?

In geval van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap (ook bekend als extra-uteriene zwangerschap of ectopische zwangerschap) groeit de vrucht niet in de baarmoeder (uterus), maar erbuiten. Het vruchtje groeit op de verkeerde plaats en kan openscheuren tussen week 10 à 12 van de zwangerschap. Dit veroorzaakt een bloeding in de buik van de moeder, die levensbedreigend kan zijn! Tijdig de symptomen herkennen is dus van groot belang en kan levensreddend werken.

Wat is een buitenbaarmoederlijke zwangerschap?

Bij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap groeit een bevruchte eicel niet in de holte van de baarmoeder, doch ergens anders in de vrouwelijke voortplantingsorganen. Meestal komt een buitenbaarmoederlijke zwangerschap voor:

  • In één van de eileiders (tuba uterina);
  • Soms in een eierstok;
  • Heel soms ergens in de buikholte of baarmoederhals.

Een zwangerschap buiten de baarmoeder kan nooit doorgroeien tot een baby. En het is helaas niet mogelijk om de bevruchte eicel te verplaatsen naar de baarmoeder.

Het is belangrijk om zo snel mogelijk medische hulp te zoeken bij vermoedens van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap.

Verhoogd risico op buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Sommige vrouwen hebben een verhoogd risico om een buitenbaarmoederlijke zwangerschap te krijgen: 

  1. Vrouwen die vroeger een ontsteking van de baarmoeder(hals) of eileiders hebben gehad (een ontsteking van het kleine bekken, zoals bij chlamydia).
  2. Vrouwen die een ingreep ondergingen aan het bekken.
  3. Vrouwen die vroeger al een buitenbaarmoederlijke zwangerschap hebben doorgemaakt.
  4. Vrouwen die een koperspiraaltje als anticonceptie gebruiken.
  5. Vrouwen met verminderde vruchtbaarheid.
  6. Endometriose (baarmoederslijmvliezen op plaatsen buiten de baarmoeder).
  7. Prikkelbare darmsyndroom (PDS).
  8. Vrouwen die gevaccineerd zijn met een mRNA vaccin
  9. Vrouwen die roken.
  10. Overmatig alcoholgebruik.
  11. Vrouwen met siliconen borstimplantaten.

Lees ook:

Hoe vaak komt het voor? 

Ongeveer 1,5 à 2% van alle zwangerschappen zijn buitenbaarmoederlijk (1 à 2 op de 100). De meeste gevallen treden op bij vrouwen tussen 25 en 34 jaar. In ongeveer 95 à 98% van de gevallen nestelt het vruchtje zich in een eileider.

Hoe kun je een buitenbaarmoederlijke zwangerschap herkennen? 

Ben je een jonge vruchtbare vrouw, en heb je abnormale (vaginale) bloedingen en/of last van plotselinge pijn in je onderbuik, dan moet je altijd denken aan de mogelijkheid van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap. Vooral bij wisselende klachten van buikpijn, vaak op de plaats van de buitenbaarmoederlijke zwangerschap: dat is links of rechts onderin de buik.

De meest voorkomende symptomen van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap zijn:

  • Vaginale bloeding: Dit kan variëren van lichte spotting tot zwaardere bloedingen.
  • Buikpijn: Vaak aan één kant van de buik.
  • Pijn in de schouder: Dit kan optreden als er bloed in de buikholte lekt en druk uitoefent op het middenrif.

Een negatieve zwangerschapstest op urine (dus niet zwanger) betekent nog niet dat je geen extra-uteriene zwangerschap hebt: bij twijfel gebeurt er een bloedonderzoek door een huisarts of gynaecoloog. 

Van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap kun je soms heel weinig last hebben, maar evengoed zeer ernstige symptomen ondervinden.

Plotselinge heftige klachten

Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is een ernstige medische aandoening die onmiddellijke aandacht vereist! Als het niet wordt behandeld, kan het leiden tot ernstige complicaties, waaronder het scheuren van de eileider, inwendige bloedingen en levensbedreigende situaties.

Sommige vrouwen krijgen plotseling heftige klachten als een eileider scheurt. Er komt dan namelijk veel bloed los in de buikholte terecht. Acute klachten zijn veelal:

  • Plotseling hevige buikpijn, soms ook schouderpijn;
  • Het gevoel dat je moet poepen, terwijl er niets komt als je op de wc zit;
  • Duizeligheid, zweten, een sneller kloppend hart en het gevoel dat je flauw gaat vallen.

Heb je last van bovenstaande symptomen? Bel dan direct 112 en zorg dat je z.s.m. acute medische zorg krijgt!

Hoe stelt je gynaecoloog de diagnose? 

Een vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics zal aan een buitenbaarmoederlijk zwangerschap denken wanneer een vruchtbare vrouw last heeft van abnormaal vaginaal bloedverlies en/of terugkerende pijn in de onderbuik (aan één kant). 

De arts zal dan eerst een zwangerschapstest uitvoeren via een bloedonderzoek met bepaling van serum-hCG (het zwangerschapshormoon). De meest gevoelige tests kunnen een zwangerschap bevestigen vanaf een week voor de verwachte (maar uitblijvende) menstruatie. 

Vermoedt je huisarts een zwangerschap, dan kan de arts je doorverwijzen naar SHE Health Clinics en zal de vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics vervolgens een gynaecologische (transvaginale) echografie uitvoeren. Bij de gynaecologische echo brengt de gynaecoloog een sonde via de vagina in, waardoor de gynaecoloog zichtbaar kan maken of er een vruchtje in de baarmoeder zit. Dit is in principe een pijnloos onderzoek, vergelijkbaar met een vaginaal onderzoek. 

Is er geen vruchtje te zien in de baarmoeder en wijst de concentratie zwangerschapshormoon in het bloed op een zwangerschap? Dan is er een sterk vermoeden dat de zwangerschap buiten de baarmoeder verloopt. 

Behandeling buitenbaarmoederlijke zwangerschap 

Bij een extra-uteriene zwangerschap zijn er 3 behandelingen mogelijk:

  1. Afwachten tot het lichaam het zwangerschapsweefsel zelf afbreekt. Je krijgt dan elke week bloedcontrole.
  2. Een injectie met medicijnen (methotrexaat).
  3. Een operatie: de gynaecoloog haalt de eileider helemaal weg, of alleen het zwangerschapsweefsel.

Bij SHE Health Clinics kies je samen met één van onze vrouwelijke gynaecologen de behandeling die voor jou het meest geschikt is.

Soms zal je gynaecoloog de situatie alleen opvolgen via bloedonderzoek. Dat is het geval wanneer er weinig (max. 2.000 eenheden) zwangerschapshormoon (hCG) wordt gevonden en het vruchtje nog niet groot is. Het vruchtje sterft dan meestal vanzelf af. 

Soms is het echter aangewezen om het zwangerschapsweefsel met medicatie te vernietigen. Dat is alleen mogelijk wanneer het zwangerschapsweefsel nog klein is, er niet te veel zwangerschapshormoon is (max. 5.000 eenheden) en de lever- en niertests van de vrouw goed zijn. In dat geval wordt via een inspuiting in de bilspier methotrexaat toegediend. Vaak (in 70-90% van de gevallen) volstaat 1 inspuiting. Drie op vier vrouwen hebben na de inspuiting tijdelijk last van buikpijn. 

Is de situatie ernstig en kan er niet gewacht worden, dan is een operatieve ingreep door de gynaecoloog of chirurg nodig. Wanneer je in de toekomst nog wenst zwanger te worden en het technisch mogelijk is, zal de chirurg proberen de eileider te openen. Echter, in de meeste gevallen is het helaas nodig om één van de eileiders te verwijderen. Daarna kun je proberen opnieuw zwanger te worden na de eerstvolgende normale menstruatie.

Begeleiding

Bij vaststelling van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap, volgt de gynaecoloog de situatie nauwgezet op: 

  • Met bloedafnames (bepaling zwangerschapshormoon); 
  • Bij rhesus-negatieve vrouwen (bloedgroep) worden anti-D immunoglobulines (Rhogam) toegediend; 
  • Bij een volgende zwangerschap is het nodig om van het begin af aan goed op te volgen of het vruchtje zich ditmaal wel goed in de baarmoeder ontwikkelt. Na een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is er immers 5% tot 15% kans dat het fenomeen zich herhaalt. 

Als je een buitenbaarmoederlijke zwangerschap hebt doorgemaakt, zal de gynaecoloog je geen koperspiraaltje voorschrijven als voorbehoedsmiddel omwille van de verhoogde kans op een nieuwe buitenbaarmoederlijke zwangerschap. Natuurlijk kun je met onze gynaecoloog overleggen welke vorm van anticonceptie wel geschikt voor je is.

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics? Neem dan contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen over zwangerschap en vruchtbaarheid?

Auteur: Redactie

Bronnen: Thuisarts, Gezondheidswetenschap, SHE Health Clinics

Deel dit artikel

Welkom op onze vernieuwde website!

SHE Health wordt nog beter!

Onze vernieuwde website biedt je een moderne & toegankelijke ervaring. Want jouw gezondheid verdient de beste zorg én de beste online ondersteuning.

Mis niets van onze opening in november 2025
Meld je aan voor updates voor onze opening en de laatste artikelen over jouw gezondheid.