Waarom hebben vrouwen een beter afweersysteem dan mannen?

In de wereld van de menselijke biologie is er een boeiend mysterie: waarom hebben vrouwen een robuuster immuunsysteem dan mannen? Het is een vraag die wetenschappers en onderzoekers al tientallen jaren intrigeert en waarop onderzoekers nu een antwoord gevonden denken te hebben.

In dit artikel zullen we de verschillen in werking van het afweersysteem bij vrouwen en mannen beschrijven en de wetenschappelijke verklaringen erachter blootleggen.

MicroRNA

Mannen die al klagen bij een griepje, overdrijven misschien toch niet. Onderzoek wijst uit dat vrouwen beter opgewassen zijn tegen ziektes dankzij hun extra X-chromosoom. Want vrouwen hebben twee X-chromosomen, mannen maar één. Hierdoor hebben vrouwen meer microRNA’s. Deze moleculen zijn betrokken bij verschillende ziekteprocessen, zoals bij de afweer tegen kanker en infecties.

MicroRNA’s reguleren de eiwitten die het groeien van cellen beïnvloeden. Zo onderdrukken ze de eiwitten die kankercellen laten groeien. Eiwitten die kanker tegengaan stimuleren ze juist. Daarnaast spelen microRNA’s een belangrijke rol in het afweersysteem.

Van de meeste op mRNA gebaseerde vaccins, is inmiddels bewezen dat deze een tegenovergesteld effect hebben. Oftewel: ze beschadigen het immuunsysteem in plaats van het te versterken en daardoor kan de afweer tegen kankergroei afnemen.

Lees ook: Nieuwe studie bewijst dat Pfizer mRNA vaccin turbokanker kan veroorzaken.

Oorzaak

Waarschijnlijk is dit verschil in weerstand ontstaan omdat er meer vrouwen dan mannen nodig zijn om een diersoort te laten voortbestaan. Tijdens de zwangerschap en het voeden van hun kinderen moeten vrouwen infecties kunnen bestrijden.

Lees ook: Welke ziektes komen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen?

Nadeel voor vrouwen

Er kleeft ook een nadeel aan het superimmuunsysteem van vrouwen. Als vrouwen eenmaal een infectie hebben, is de ontstekingsreactie vaak heviger. Dit betekent dat vrouwen vaker een auto-immuunziekte ontwikkelen en juist meer last hebben van griep dan mannen.

Lees ook: Auto-immuunziekten: welke komen bij vrouwen het meest voor?

Minder vrouwen overlijden aan COVID-19

Wat opvalt, is dat het coronavirus net ietsje dodelijker is voor mannen. Van de mensen die aan het virus zijn overleden, is zo’n 60 procent van het mannelijk geslacht. Onderzoekers konden dat verschil niet goed duiden. Maar een wetenschappelijk onderzoek onthult dat het alles te maken heeft met de immuunrespons. Dat is te lezen in het wetenschappelijke blad Nature.

Lees ook: Hoe kunnen vitamine D en omega 3 het risico op auto-immuunziekten verlagen?

Verschillen tussen vrouwen en mannen

Het wetenschappelijke onderzoek suggereert dat het immuunsysteem van vrouwen net iets anders op COVID-19 reageert dan dat van mannen. “En die verschillen kunnen ten grondslag liggen aan de verhoogde vatbaarheid voor COVID-19 onder mannen,” aldus onderzoeker Akiko Iwasaki. “Deze data suggereren dat we verschillende strategieën nodig hebben om ons ervan te verzekeren dat de behandelingen en vaccins voor beide geslachten net zo effectief zijn.”

Lees ook: Israëlische studie biedt bewijs van de kracht van vitamine D tegen COVID.

Het onderzoek

Wetenschappelijk onderzoeker Akiko Iwasaki en collega’s bestudeerden bloed- en speekselmonsters van coronapatiënten en kunnen op basis daarvan meer vertellen over hun immuunrespons. En al snel bleken er belangrijke verschillen te zijn tussen de immuunrespons van mannen en vrouwen. Zo maakten mannen meer ontstekingseiwitten – ook wel cytokines genoemd – aan. Cytokines maken onderdeel uit van het zogenoemde aangeboren immuunsysteem. Cytokines worden aangemaakt in reactie op de aanwezigheid van ziekteverwekkers – zoals een virus – en veroorzaakt ontstekingsreacties die het immuunsysteem helpen om de ziekteverwekker uit te schakelen. Maar bij mensen die ernstig ziek worden ten gevolge van een infectie door SARS-CoV-2 zien artsen vaak een zogenoemde cytokinestorm: hierbij worden er eigenlijk te veel cytokinen aangemaakt, waardoor er behoorlijke ontstekingsreacties ontstaan in onder meer de longen. Het feit dat mannen in beginsel al meer cytokinen aanmaken, maken zo’n ernstiger ziekteverloop mede door toedoen van een cytokinestorm aannemelijker, zo stellen de onderzoekers.

Lees ook: Natuurlijke immuniteit is langduriger tegen Sars-Cov-2 dan vaccinatie.

T-cellen

Daarnaast ontdekten de wetenschappers dat vrouwen er beter dan mannen in slagen om een robuuste immuunrespons op gang te brengen, waarin een hoofdrol is weggelegd voor de T-cellen. Dit zijn witte bloedcellen die het virus kunnen herkennen en elimineren. “Onze data onthullen dat vrouwen beter in staat zijn om een T-cel-respons op gang te brengen, zelfs als ze al wat ouder zijn,” aldus Iwasaki.

Het onderzoek – waarin Iwasaki en collega’s de coronapatiënten gedurende langere tijd volgden – wijst verder uit dat mannen met een slechte respons van de T-cellen ook echt een ernstiger ziektebeeld vertonen. Zij kunnen dan ook gebaat zijn bij een behandeling of vaccin dat tot een robuustere respons van de T-cellen leidt, zo stellen de onderzoekers. Vrouwen zouden op hun beurt weer meer gebaat zijn bij een behandeling die de aanmaak van cytokinen in een vroeg stadium van de infectie wat afremt. Het onderzoek wijst namelijk uit dat een ernstiger ziekteverloop bij vrouwen vaak te herleiden is naar een grotere aanmaak van deze ontstekingseiwitten. “Wetenschappers die zich haasten om behandelingen en vaccins te ontwikkelen, zouden moeten overwegen om voor mannen en vrouwen andere strategieën te ontwikkelen, zodat iedereen daar de vruchten van kan plukken,” aldus onderzoeker Carolyn Mazure.

Lees ook: Covid-prik kan auto-immuunziektes veroorzaken.

Veel gestelde vragen over verschillende immuunsysteem bij vrouwen en mannen

V: Waarom is het belangrijk om de verschillen in het immuunsysteem tussen mannen en vrouwen te begrijpen?

A: Inzicht in deze verschillen kan leiden tot effectievere behandelingen en vaccins die zijn afgestemd op de unieke immuunreacties van elk geslacht, waardoor uiteindelijk de volksgezondheid verbetert.

V: Wat voor een rol spelen hormonen?

A: Een belangrijke factor die bijdraagt aan het verschil in immuunrespons tussen mannen en vrouwen zijn hormonen. Oestrogeen, een primair vrouwelijk geslachtshormoon, speelt een cruciale rol bij het versterken van het immuunsysteem. Diverse wetenschappelijke studies hebben aangetoond dat oestrogeen de productie van antilichamen kan verhogen, die essentieel zijn om infecties te bestrijden.

V: Wat is de invloed van levensstijl?

A: Keuzes in levensstijl kunnen ook van invloed zijn op de sterkte van het immuunsysteem. Factoren zoals dieet, lichaamsbeweging, gezond gewicht, stressbeheer niet roken en geen tot weinig alcohol, kunnen de immuunfunctie positief beïnvloeden. Vrouwen zijn vaak gezondheidsbewuster, wat kan bijdragen aan een beter immuunsysteem.

V: Kunnen mannen hun immuunsysteem versterken zodat het overeenkomt met dat van vrouwen?

A: Hoewel genetische factoren niet kunnen worden veranderd, kan het aannemen van een gezondere levensstijl, met inbegrip van een evenwichtig dieet en regelmatige lichaamsbeweging, helpen om de immuunfunctie bij mannen te verbeteren.

V: Zijn er nadelen aan een sterker immuunsysteem?

A: Een robuust immuunsysteem is over het algemeen gunstig, maar in sommige gevallen kan het leiden tot auto-immuunziekten waarbij het immuunsysteem de gezonde cellen van het lichaam aanvalt. Het is belangrijk om een balans te vinden.

V: Is het verschil in sterkte van het immuunsysteem tussen mannen en vrouwen significant?

Het verschil is merkbaar, maar het betekent niet dat één geslacht superieur is. Beide geslachten hebben hun eigen unieke sterke en zwakke punten.

V: Zijn er naast hormonen en genetica nog andere factoren die bijdragen aan het verschil in immuunrespons?

A: Ja, omgevingsfactoren en blootstelling aan verschillende ziekteverwekkers kunnen ook een rol spelen bij het vormen van de immuunrespons van zowel mannen als vrouwen.

V: Hoe kan de kennis over deze verschillen het medisch onderzoek en de gezondheidszorg ten goede komen?

A: Inzicht in deze genderspecifieke verschillen kan leiden tot de ontwikkeling van meer gerichte en effectieve behandelingen, preventiestrategieën en medicijnen voor verschillende ziekten, waardoor uiteindelijk de volksgezondheid verbetert.

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke medisch specialist bij SHE Health Clinics? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen over weerstand, immuunsysteem en mogelijke bijwerkingen na Covid-19 vaccinatie?

Bronnen: SHE Health Clinics, Nature.com, YaleNews, Gezondheidsnet, Scientias

Deel dit artikel

Welkom op onze vernieuwde website!

SHE Health wordt nog beter!

Onze vernieuwde website biedt je een moderne & toegankelijke ervaring. Want jouw gezondheid verdient de beste zorg én de beste online ondersteuning.

Mis niets van onze opening in november 2025
Meld je aan voor updates voor onze opening en de laatste artikelen over jouw gezondheid.