Wat zijn de verschillen van een burn-out bij vrouwen en mannen?

24 juli 2022

Je hoort het steeds vaker om je heen: mensen met een burn-out. Jaarlijks ervaart ongeveer 16% van de beroepsbevolking in Nederland burn-out klachten en symptomen. Op huidige werkzame beroepsbevolking betekent dat minstens 1,2 miljoen tot 1,3 miljoen mensen te maken hebben met burn out gerelateerde klachten, zo blijkt ook uit onderzoekscijfers van TNO.

Medewerkers in het onderwijs, de ICT sector en zorg & welzijn sector hebben het vaakst burn out klachten. In het onderwijs is het percentage medewerkers met burn-out klachten het hoogst. Maar liefst 1 op de 6 medewerkers is burn-out of heeft te maken met burn out klachten. Dit is onder andere toe te schrijven aan de hoge mate van emotionele betrokkenheid dat het werk verlangt en de stress die het werk met zich mee brengt. In de landbouwsector komen burn-out klachten het minste voor; namelijk bij slechts 1 op de 10 medewerkers.

Zowel vrouwen als mannen kampen met burn-out klachten en het is belangrijk om op tijd in te grijpen. Echter, vrouwen krijgen eerder én vaker een burn-out dan mannen: vrouwen hebben gemiddeld twee keer zo vaak een burn-out! Vooral onder vrouwelijke managers en young professionals neemt het aantal medewerkers dat burn-out klachten ervaart sterk toe.

Hoe eerder de burn-out wordt herkend, hoe korter het herstel zal duren. Om de symptomen van een burn-out te herkennen, vertellen wij je in dit artikel meer over de verschillen tussen mannen en vrouwen. Ook geven we een aantal tips over wat je het beste kunt doen bij symptomen van een burn-out.

Hoe vaak komt stress en burn-out voor?

In Nederland komt een burn-out vrij vaak voor onder de beroepsbevolking:

Werknemers verzuimen per jaar meer dan 9,4 miljoen dagen met werkstress als reden voor het verzuim.
34% van de werknemers geeft werkdruk of stress als reden voor het verzuim.
15% van de locatiewerkers (vaste of mobiele werklocatie) ervaart burn-outklachten.
18% van de thuiswerkers ervaart burn-outklachten.
1,2 miljoen werknemers in Nederland hebben last van burn-outklachten. Dit komt neer op 16%.
89.000 zzp’ers hebben last van burn-outklachten. Dit komt neer op 9%.
37% van alle werknemers vindt dat er maatregelen nodig zijn tegen werkstress.
Een burn-out die 8 maanden duurt kost een werkgever al gauw 80.000 euro, exclusief de kosten voor vervanging.
Kosten en schade als gevolg van werkgerelateerd verzuim door psychosociale arbeidsbelasting bedraagt meer dan € 3,9 miljard per jaar.

Veel voorkomende psychische aandoeningen onder werkenden zijn:

Stress en burn-out.
Angststoornissen zoals paniek en sociale fobie.
Middelenstoornis zoals problematisch alcoholgebruik en drugsgebruik en/of eetstoornissen.
Stemmingsstoornissen zoals een depressieve stoornis, bipolaire stoornis of borderline.

Lees ook: Welke kenmerken duiden erop dat je een functionerend alcoholist bent?

De meest voorkomende burn out-klachten onder werkenden zijn:

Lees ook: Hoe slaap je jezelf gezond?

Burn-outklachten is niet hetzelfde als een burn-out

Een burn-out niet hetzelfde is als het hebben van burn-outklachten. Denk aan een verkoudheid: als je verkoudheidsklachten hebt, heb je nog geen longontsteking. Dus als je burn-outklachten hebt, dan betekent het dat je erg moe bent. Dat wil alleen niet zeggen dat je thuis op de bank zit en maandenlang veroordeeld bent tot een niet-werkend bestaan omdat je een burn-out hebt en fysiek en/of mentaal tijdelijk ‘leeg’ bent.

Lees ook: Heb je veel stress? Kijk dan uit voor overspannenheid en een burn-out!

Wat zijn de verschillen van een burn-out bij vrouwen en mannen?

Wat zijn symptomen van een burn-out?

De symptomen van een burn-out bij mannen en vrouwen verschillen in principe niet veel van elkaar. Toch ligt het risico op het ontwikkelen van een burn-out hoger bij vrouwen dan bij mannen. Het langzaam binnensluipende verschijnsel dat een burn-out heet, ontwikkel je niet van de een op de andere dag. Er gaat vaak een lange periode van stress aan vooraf, voordat je in een burn-out belandt en de batterij niet meer kunt op laden. Vrouwen zijn over het algemeen gevoeliger voor stress en hebben eerder last van spanningen.

Je kunt een burn-out vergelijken met de binnenband van een fiets die lek raakt. Normaal gesproken buigt de band mee door bochten en over hobbels en stenen. Naarmate de band echter te vaak over kuilen en stenen gaat, zal de binnenband op den duur zijn spanning en buigzaamheid verliezen. De kans is groot dat het plotseling knapt bij een grote steen of langzaam helemaal leegloopt. De band is te dun en niet meer bestand tegen alle hobbels. De band moet opgepompt worden en heeft een egale weg nodig zonder obstakels.

Psychische symptomen van een burn-out

De meest voorkomende psychische symptomen bij burn-out zijn:

Gespannen zijn, je opgejaagd voelen.
Controleverlies, het gevoel dat je het niet meer aankan.
Schuldgevoel.
Nergens meer zin in hebben.
Geen doel meer voor ogen hebben (geen stip op de horizon).
Concentratieproblemen.
Paniekaanvallen.
Angstaanvallen.
Vergeetachtigheid.
Prikkelbaarheid.
Depressieve gevoelens.
Piekeren.
Gevoel te mislukken of te falen.
Minder goed tegen drukte kunnen dan normaal.
Sneller huilen dan normaal.
Slaapproblemen.

Lichamelijke symptomen bij burn-out

Ook lichamelijke klachten komen veel voor bij mensen die overspannen zijn. Dit zijn de meest voorkomende lichamelijke symptomen:

Vermoeidheid.
Duizeligheid.
Benauwdheid.
Hoofdpijn en/of migraine.
Hartkloppingen.
Maagklachten.
Buikpijn.
Spierpijn.
Vaker verkouden zijn en/of griep hebben door een verminderde weerstand.

Verschil burn-out tussen vrouwen en mannen

Hoewel de symptomen van een burn-out tussen vrouwen en mannen niet heel erg verschillen, zijn de oorzaken ervan vaak wel anders. Onderstaand vind je een overzicht van de verschillen en de oorzaken hiervan.

Vrouwen vinden het meestal belangrijker dan mannen om deel uit te maken van een sociaal netwerk. Ze praten in hun sociale kring vaker over de successen die ze hebben behaald, maar ook over de problemen die ze ondervinden. Dit laatste vermindert stress, maar heeft ook een keerzijde. Vrouwen zijn namelijk gevoeliger voor spanningen binnen hun netwerk. Zo heeft een vrouw bijvoorbeeld meer last van een ruzie of conflict met een vriendin en zal ze zich dit eerder persoonlijk aantrekken dan een man.
Vrouwen raken vaak van andere zaken gestresst dan mannen. Zo ervaren vrouwen vaker stress bij relationele problemen, spanningen op de werkvloer of wanneer ze zich buitengesloten voelen. Mannen hebben vaker een probleemoplossende en rationele aanpak. Mannen zijn daarentegen gevoeliger voor onregelmatige werktijden, een hoge werkdruk en conflicten.
De hersenen van mannen en vrouwen ontwikkelen zich verschillend. Door een hoger testosteronniveau wordt de rechterhersenhelft bij mannen meer gestimuleerd. Dit zorgt ervoor dat mannen meer abstract, creatief en onpersoonlijk kunnen denken. Ze vatten een ruzie daardoor bijvoorbeeld minder persoonlijk op en kunnen dit beter van zich af zetten.
Spanning en stress hebben een andere psychische en lichamelijke impact bij vrouwen en mannen. Dit komt door een verschil in de hormonale huishouding. Door een fysieke stressreactie worden er adrenaline en cortisol geproduceerd. Vrouwen hebben een hoger oestrogeengehalte wat ervoor zorgt dat deze stresshormonen minder snel afnemen. Een stressreactie blijft hierdoor langer aanhouden en varieert ook nog eens door de menstruatiecyclus.
Vrouwen vervullen vaak allerlei rollen tegelijkertijd. Bijvoorbeeld die van partner, moeder, gezinsmanager, werknemer, werkgever, mantelzorger, etc. Een vrouw moet al die verschillende ballen hoog zien te houden en voelt zich vaak verantwoordelijk voor het feit dat alle taken zo goed mogelijk worden uitgevoerd. Ook de vrije tijd staat vaak in het teken van zorgen voor kinderen, vrienden en familie. Wanneer er niet genoeg ontspanning wordt ingebouwd, kan dit leiden tot burn-out symptomen.

Ondanks deze verschillen is de aanpak van een burn-out hetzelfde voor mannen en vrouwen. Of je nu in meer of mindere mate last hebt van de symptomen, het is voor iedereen belangrijk dat deze zo snel mogelijk worden opgelost.

Burn-out symptomen op tijd herkennen

Bij een burn-out is het belangrijk om de symptomen op tijd te herkennen. Hoe eerder het wordt opgemerkt, hoe minder lang het herstel zal duren. Soms heb je echter een lange tijd stress zonder dat je de signalen van je lichaam oppikt. Je rent en vliegt door, maar ondertussen wordt die binnenband steeds dunner en sta je op het punt om leeg te lopen. Het is daarom belangrijk om je bewust te blijven van je lichaam en daarmee te voorkomen dat je de volgende symptomen krijgt:

Je voelt je lichamelijk uitgeput en leeg. Je kunt niet meer opladen.
Je hebt concentratie- en geheugenproblemen. Je gaat fouten maken, vergeet dingen en je hebt moeite om besluiten te nemen.
Je hebt last van stemmingswisselingen. Je huilt snel en raakt snel geïrriteerd.
Je hebt slaapproblemen. Je kunt moeilijk in slaap komen of doorslapen.
Je bent prikkelbaar en gespannen.
Je piekert veel.
Je reageert vaak negatief en cynisch.
Je denkt dat je dingen niet kunt of je voelt je minderwaardig.
Je wordt onverschillig. Je hebt minder interesse in dingen.
Je bent verslavingsgevoeliger. Je begint meer alcohol of koffie te drinken, meer of juist minder te eten, meer te roken of te snoepen.
Je bent minder productief of efficiënt.
Je hebt veel hoofdpijn, spierpijn of andere lichamelijke klachten.
Je lichamelijke conditie is verminderd en daarmee ook je weerstand. Je bent vaker verkouden, ziek of moe.

Lees ook: Hoe herken je een (beginnende) burn-out?

Wat te doen bij de eerste symptomen van een burn-out?

Na het lezen van dit artikel ben je ongetwijfeld benieuwd wat je het beste kunt doen wanneer je last hebt van symptomen van een burn-out.

Grijp op tijd in, wees bewust van je gevoel en luister naar je lichaam. Neem deze signalen serieus.
Plan ontspanning in tijdens je dag. Dingen die zinloos lijken maar waar je wel plezier aan beleeft, hebben veel meer nut dan je denkt.
Doe genoeg aan lichaamsbeweging. Pak de fiets in plaats van de auto en ga naar buiten!
Zorg voor een avondroutine zodat je voldoende slaapt.
Maak een planning voor de dag en bereid je dag goed voor zodat je geen onnodige stress krijgt.
Spreek af met vrienden. Dit geeft ontspanning en leidt je af van de dingen die je spanning geven.
Speel! Wie zegt dat spelen alleen voor kinderen is? Leg alle dingen die je voor werk of het huishouden moet doen naast je neer en ga een potje voetballen of een spelletje doen.
Praat met een professional. Er zijn mensen die je kunnen helpen om je dag beter in te delen of die je anders leren omgaan met spanningen.

Lees ook: Hoe voorkom je een burn-out?

Naar de huisarts

Als je de eerste symptomen van een burn-out herkent, is het slim om professionele hulp in te schakelen, zodat wij je bij SHE Health Clinics kunnen helpen. Juist door vroeg in te grijpen, kan voorkomen worden dat je dieper in de burn-out komt. Door de juiste professionele begeleiding, op tijd rust te nemen, stress te verlagen en goed voor jezelf te zorgen, kan erger voorkomen worden. Veel mensen denken dat de klachten vanzelf over zullen gaan, maar dat is meestal niet het geval. Samen met de huisarts kun je bekijken welke behandeling voor jou nodig is en wie deze kan bieden. Bij SHE Health Clinics zijn we je graag van dienst en bieden we je een ruim zorgaanbod in psychologie en burn-out behandeling.

Hulp bij je burn-out nodig?

Kom je er niet zelf uit of ervaar je symptomen van een burn-out (of chronische vermoeidheid) en ben je op zoek naar hulp? Neem dan gerust contact op met SHE Health Clinics. Bekijk ook onze informatie over onze zorgbehandeling voor een burn-out. We helpen je graag verder met via onze screening of intake.

SHE Health Clinics Stress & Burn-out programma

Voor het voorkomen en behandelen van stress en burn-out, bieden we bij SHE Health Clinics diverse effectieve zorgprogramma’s aan particulieren, werkgevers en hun werknemers. Kijk hiervoor naar ons psychologische zorgaanbod met behandeling van onder andere: stress & burn-out, angst, depressie, paniekaanvallen en traumaverwerking.

Daarnaast bieden wij diverse preventieprogramma’s, revalidatie & fitness progamma’s, een leefstijl poli, preventietrainingen en Preventieve Medische Onderzoeken (PMO), waardoor uitval door stress of burn-out kan worden voorkomen.

Aanbevolen boeken over burn-out

Op onze boekenlijst vind je diverse aanbevolen boeken over een burn-out, die allen op wetenschappelijke basis zijn geschreven. Zie: SHE Health Clinics Boekenlijst.

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke psycholoog of psychotherapeut bij SHE Health Clinics? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen over burn-out, stress, depressie, gerelateerde klachten en gezonde leefstijl?