Diabetes type 2 is een metabole aandoening waarbij het lichaam minder gevoelig wordt voor insuline of onvoldoende insuline produceert, wat leidt tot hoge bloedsuikerspiegels. Ongezonde eetgewoonten spelen een centrale rol in het ontstaan van deze ziekte. Door een ongezond dieet – veelal in combinatie met een ongezonde leefstijl en te weinig beweging – stijgt het aantal mensen met prediabetes en diabetes 2 wereldwijd snel.
In Nederland leven al meer dan 1,2 miljoen mensen met diabetes, waarvan ongeveer 1,1 miljoen gevallen diabetes type 2 is. Dit is ongeveer 6% van de Nederlandse bevolking. Daarnaast neemt het aantal mensen met de diagnose diabetes jaarlijks toe met ongeveer 51.000. Naar verwachting zal het totale aantal mensen met diabetes in Nederland in 2040 zijn opgelopen tot 1,5 miljoen.
Onderstaand geven we een overzicht van de belangrijkste voedingsgerelateerde risicofactoren, gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek.
Lees ook: Enorme stijging prediabetes veroorzaakt nieuwe epidemie.
1. Overmatige consumptie van toegevoegde suikers
Voedingsmiddelen en dranken met veel toegevoegde suikers, zoals frisdranken, energiedranken, en snoep, verhogen het risico op insulineresistentie. Fructose, een veelgebruikte suiker, wordt direct door de lever verwerkt en kan bijdragen aan leververvetting, een bekende risicofactor voor diabetes type 2.
Bewijs: Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat regelmatig drinken van suikerhoudende dranken het risico op diabetes type 2 met 25-30% verhoogt.
Lees ook: Frisdrank drinken: 14 redenen waarom het zo risicovol en ongezond is!
2. Overmatige inname van geraffineerde koolhydraten
Geraffineerde koolhydraten, zoals witte rijst, wit brood en pasta, worden snel afgebroken tot glucose, wat een snelle stijging van de bloedsuikerspiegel veroorzaakt. Dit legt een zware druk op het insulinesysteem en kan bijdragen aan insulineresistentie.
Bewijs: Wetenschappelijke studies wijzen uit dat het eten van een dieet met een hoge glycemische index geassocieerd is met een verhoogd risico op diabetes.
Lees ook: Bewerkte koolhydraten (en niet vetten) zijn grootste risico voor hartziekten!
3. Te weinig vezelrijke voeding
Voedingsvezels, afkomstig van groenten, fruit, volle granen en peulvruchten, vertragen de opname van glucose en helpen bloedsuikerspiegelpieken te voorkomen. Mensen met een vezelarm dieet lopen een hoger risico op diabetes type 2.
Bewijs: Systematische reviews hebben aangetoond dat een hoge inname van vezels de insulinegevoeligheid verbetert en het risico op diabetes aanzienlijk verlaagt.
Lees ook: Vezelrijk dieet kan risico op dementie verkleinen.
Lees ook: Hoe weet je of je diabetes type 2 aan het ontwikkelen bent?
4. Overmatige consumptie van ongezonde vetten
Een dieet rijk aan verzadigde vetten (zoals in gefrituurde voeding, boter en rood vlees) en transvetten (zoals in margarine en bewerkte snacks) is gelinkt aan insulineresistentie en ontstekingen, wat de kans op diabetes verhoogt.
Bewijs: Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat diëten met veel verzadigde vetten de insulinewerking verminderen, terwijl gezonde vetten, zoals die in noten en vis, beschermend werken.
Lees ook: Linolzuur: het meest destructieve ingrediënt in jouw voeding.
5. Frequent eten van ultra-bewerkte voedingsmiddelen
Ultra-bewerkte voedingsmiddelen bevatten vaak een combinatie van toegevoegde suikers, geraffineerde koolhydraten en ongezonde vetten. Ze zijn calorie-dicht en vaak arm aan voedingsstoffen, wat bijdraagt aan gewichtstoename en metabole verstoringen.
Bewijs: Een grootschalige wetenschappelijke studie in Europa toonde een sterk verband aan tussen de consumptie van ultra-bewerkte voeding en een hoger risico op diabetes type 2.
Lees ook: Ultrabewerkte voeding in verband gebracht met hoger risico op meerdere gezondheidsaandoeningen.
6. Onregelmatige eetpatronen en ‘snacken’
Het consumeren van onregelmatige maaltijden en veel snacken kunnen leiden tot schommelingen in de bloedsuikerspiegel en de insulinewerking verstoren. Regelmatige maaltijden met een uitgebalanceerde voedingssamenstelling helpen dit te voorkomen.
Bewijs: Wetenschappelijke studies tonen aan dat mensen met onregelmatige eetpatronen een hoger risico lopen op metabole stoornissen.
Lees ook: 10 soorten voeding waar je NIET bepaald gezonder van wordt.
Hoe kan je het risico op diabetes 2 verminderen?
- Eet meer plantaardige voeding: Kies voor groenten, fruit, volle granen en peulvruchten.
- Vermijd bewerkte voedingsmiddelen: Beperk de inname van bewerkte snacks en fastfood.
- Vervang slechte vetten: Gebruik onverzadigde vetten zoals olijfolie en avocado.
- Beperk suikerinname: Drink water in plaats van frisdrank en vermijd desserts met veel toegevoegde suiker.
- Let op portiegroottes: Houd je calorie-inname in balans met je energiebehoefte om overgewicht te voorkomen.
- Intermittent vasten: Intermittent fasting (IV) omvat afwisselende periodes van eten en vasten, en dit voedingspatroon kan helpen bij het voorkomen van diabetes type 2 door een combinatie van verbeterde metabole processen en het stimuleren van gewichtsverlies.
Lees ook: Intermittent vasten kan bloedsuiker beter onder controle houden dan diabetesmedicijnen.
Meer lezen?
- Waarom suiker funest voor jouw lichaam is.
- Steeds meer Nederlanders met overgewicht en obesitas.
- Suikerinname verhoogd risico op dementie en Alzheimer.
- Plant-based voeding voor vrouwen: voordelen en overwegingen.
- Welke voedingsmiddelen versnellen het verouderingsproces?
- Darmmicrobioom: hoe houdt je die gezond?
- Diabetes Type 3: Wat is het?
- Welke ziektes en klachten ontstaan bij vrouwen door overgewicht of obesitas?
- Het eten van sterk bewerkte voedingsmiddelen in verband gebracht met cognitieve achteruitgang en beroerte.
- Hoe weet je of je een te hoog cholesterol hebt en wat zijn de risico’s?
- Wanneer heb je overgewicht of obesitas?
- 12 voordelen van iedere ochtend citroenwater drinken.
- Gezonde tips voor blijvend gewichtsverlies.
- Ultrabewerkt voedsel oorzaak eierstokkanker en andere vormen van kanker, zo blijkt uit studie.
- Diabetes mellitus: wat zijn de risicofactoren?
- Ultrabewerkte voeding verhoogt risico op dementie.
- Hoe suiker je darmen schaadt en het risico op darmkanker verhoogt.
- Frisdrank, sportdrank, zuiveldrank en ijskoffie zitten vol suiker!
Auteur: Redactie
Bron: SHE Health Clinics