Cosmetica: Dít zijn de giftige ingrediënten die je beter kunt vermijden

30 januari 2024

Er vindt een enorme verandering plaats in de cosmetica-industrie. De belangrijkste drijfveer is het creëren van producten die niet alleen goed voor ons zijn, maar ook goed voor de planeet. Heb je je afgevraagd welke ingrediënten er in je make-up zitten?

In dit artikel beschrijven we welke ingrediënten je beter kunt vermijden, wat de gezondheidsrisico’s van cosmetica zijn, hoe een verschuiving naar duurzaamheid kan helpen en beantwoorden we een aantal veel gestelde vragen over schadelijke en ongezonde cosmetica.

10 giftige ingrediënten die je moet vermijden

Naar verluidt zijn 88 verschillende chemische stoffen in meer dan 73.000 cosmeticaproducten in verband gebracht met ziekten en aandoeningen zoals kanker, miskramen, geboorteafwijkingen, huidziektes en chronische auto-immuunstoornissen. Een aantal van de meest giftige chemicaliën die vaak worden gebruikt in make-up en huidverzorging en die je beter kunt vermijden:

Formaldehyde en paraformaldehyde: Formaldehyde en verwante verbindingen worden vaak gebruikt in de meeste huidverzorgingsproducten en cosmetica. Het zijn de meest voorkomende boosdoeners waarvan bekend is dat ze allergische huidreacties veroorzaken.
Diëthanolamine: Diethanolamine wordt gebruikt in cosmetica om ze een romige textuur te geven. Het wordt vaak gevonden in zeep, vochtinbrengers en zonnebrandcrème. Het kan bij sommigen mensen huidirritatie veroorzaken.
Methyleenglycol: Net als formaldehyde in cosmetica kan methyleenglycol allergische contactdermatitis veroorzaken. Het wordt vaak aangetroffen in gladmakende en steilmakende haarproducten.
Quaternium 15: Deze stof wordt vaak gebruikt als conserveermiddel vanwege zijn antimicrobiële eigenschappen. Bij gebruik op de huid blijkt het huidirritatie en allergieën te veroorzaken, omdat het formaldehyde sterk vrijgeeft. Het wordt vaak aangetroffen in zepen, shampoos en reinigingsmiddelen.
Kwik: Kwik komt voor in sommige zepen en cosmetica. De toegestane concentraties zijn erg laag omdat de bijwerkingen voor de hersenen en andere delen van het lichaam bij opname niet goed zijn. Langdurig gebruik van kwikhoudende producten kan leiden tot nierbeschadiging, huidpigmentatie en schade aan de hersenen en het zenuwstelsel.
Dibutyl- en diethylhexylftalaten: Deze verbindingen staan bekend als hormoonontregelaars en blijken de ontwikkeling van het mannelijke voortplantingssysteem te schaden. Ze worden vaak aangetroffen in nagellak, haarlak, aftershave lotions en shampoos.
Isobutyl- en isopropylparabenen: Parabenen komen veel voor in de meeste cosmetica en blijken hormonen te verstoren en het endocriene systeem aan te tasten. Er is ook ontdekt dat ze het voortplantingssysteem beschadigen wanneer producten met parabenen langdurig worden gebruikt.
Per- en polyfluoralkylstoffen (PFAS): Deze door de mens gemaakte chemicaliën worden aangetroffen in allerlei cosmetica en producten voor dagelijks gebruik. Hoewel de mate waarin ze door de huid worden opgenomen varieert, is bekend dat ze zich gedurende lange tijd in het lichaam ophopen en het normale functioneren van verschillende orgaansystemen aantasten, met name het hormonale systeem.
M- en o-fenyleendiamine: Deze chemicaliën worden vaak gebruikt in haarverf. Ze blijken de huid te irriteren en langdurige blootstelling aan deze chemische stof kan ook DNA-beschadiging veroorzaken en tot diverse soorten kanker leiden.
Parfums: Deze groep bevat verschillende chemische stoffen die verschillende allergenen bevatten en huidirritatie en allergieën kunnen veroorzaken. Dit geldt niet alleen voor mensen met een gevoelige huid, maar voor alle huidtypes.

Er zijn nog veel meer ingrediënten die als potentieel schadelijk voor het lichaam worden geïdentificeerd en gerapporteerd. Producten kiezen die deze ingrediënten niet bevatten is nuttig en kan je beschermen tegen mogelijke gezondheidsschade op de lange termijn.

Lees ook: Wat zijn de meest voorkomende hormoonverstoorders?

Gezondheidsrisico’s van cosmetica die chemicaliën bevatten

Hoewel veel cosmetica veilig zijn voor gebruik, kunnen sommige mensen gevoelig zijn voor bepaalde hierboven genoemde chemicaliën, en er zijn gezondheidsrisico’s geassocieerd met het gebruik van bepaalde ingrediënten. Enkele mogelijke gezondheidsrisico’s zijn:

Allergische reacties: Sommige mensen kunnen allergisch reageren op bepaalde ingrediënten in cosmetica, wat kan leiden tot huiduitslag, jeuk, zwellingen en roodheid. Veelvoorkomende allergenen zijn parfums, conserveringsmiddelen en kleurstoffen.
Huidirritatie: Zelfs als iemand niet allergisch is, kunnen bepaalde chemicaliën in cosmetica huidirritatie veroorzaken. Dit kan variëren van lichte roodheid tot meer ernstige problemen zoals eczeem.
Oogirritatie: Cosmetica die in de buurt van de ogen wordt aangebracht, zoals mascara of oogschaduw, kan oogirritatie veroorzaken. Dit kan leiden tot roodheid, jeuk, tranen of een branderig gevoel.
Toxiciteit bij inademing of inslikken: Sommige cosmetica bevatten chemicaliën die giftig kunnen zijn als ze worden ingeademd (bijvoorbeeld spuitbussen) of ingeslikt (bijvoorbeeld lippenstift). Het is belangrijk om cosmetica niet in te slikken en deze op een goed geventileerde plaats te gebruiken.
Hormoonontregeling: Bepaalde chemicaliën, zoals ftalaten en parabenen, die in cosmetica als conserveermiddelen worden gebruikt, zijn onderwerp geweest van discussie vanwege hun mogelijke hormoonontregelende eigenschappen. Lange-termijnblootstelling aan dergelijke stoffen kan de hormonale balans in het lichaam beïnvloeden.
Carcinogene risico’s: Sommige ingrediënten in cosmetica zijn in verband gebracht met een verhoogd risico op kanker. Voorbeelden hiervan zijn bepaalde kleurstoffen en conserveermiddelen. Het wetenschappelijk bewijs hiervoor kan echter variëren en sommige stoffen zijn onderhevig aan voortdurend onderzoek.
Milieueffecten: De productie en afvoer van bepaalde cosmetica-ingrediënten kunnen schadelijk zijn voor het milieu. Microplastics in cosmetica, bijvoorbeeld, hebben een negatieve impact op oceanen en waterorganismen.

Lees ook: Microplastics in bijna 9 op de 10 cosmeticaproducten.

Cosmetica: Dít zijn de giftige ingrediënten die je beter kunt vermijden

De juiste producten voor je huid kiezen

Een geïnformeerde consument zijn is één van de eerste stappen die je kunt nemen. Het kiezen van producten die geen schadelijke ingrediënten bevatten is de volgende beste stap in de richting van je gezondheid en een beter milieu.

Kies producten die ingrediënten bevatten waarvan bekend is dat ze de huid helpen met een beter veiligheidsprofiel. Dit zijn ingrediënten zoals hyaluronzuur, aloë vera, glycerine en niacinamide. Mensen met een vette of gemengde huid kunnen bijvoorbeeld de voorkeur geven aan ingrediënten als aloë vera en hyaluronzuur, terwijl mensen met een droge huid baat hebben bij glycerine.

Een andere optie is om zelf aan de slag te gaan en je eigen make-up, crèmes, tandpasta, shampoo en personal care producten te maken zonder schadelijke ingrediënten. Je moet echter niet vergeten dat de natuur niet altijd veilig is. Er moet met veel dingen rekening worden gehouden voordat je voor zelfgemaakte producten kiest, zoals je huidtype en het soort ingrediënten dat wordt gebruikt. Ingrediënten zoals kokosolie, bakingsoda, honing, citroen, pepermunt, melk en havermout zijn over het algemeen veilig en kunnen op verschillende manieren worden gebruikt. Het is echter belangrijk om in gedachten te houden dat de werkzaamheid van doe-het-zelf recepten meestal niet te vergelijken is met vrij verkrijgbare producten. Echter, jouw eigen DIY cosmetica is wel veiliger, gezonder, meestal duurzamer en veelal aanzienlijk goedkoper.

Lees ook: Onderzoek vindt verband tussen haarverf, stijltang en borstkanker.

Duurzame schoonheidsproducten: is het de juiste oplossing?

Sinds we ons bewust zijn van een aantal giftige chemicaliën die aanwezig kunnen zijn in cosmetica en huidverzorging, is er een recente trend van duurzame schoonheid ontstaan die goed lijkt te zijn voor de huid en het milieu. Veelal zijn dit producten met een ecolabel en/of biologisch (organic) keurmerk.

Duurzame schoonheidsproducten zijn producten die meestal veilig zijn en goed zijn voor zowel de consument als de planeet. Het ligt dus voor de hand om voor deze producten te kiezen. Je moet echter niet vergeten dat er geen strikte regels of richtlijnen zijn om te bepalen of de claims op het etiket waar zijn.

Lees ook: Zwangere cosmeticagebruikers hebben afwijkende hormoonspiegels.

Tips om het juiste product te kiezen

Hier zijn een paar dingen om in gedachten te houden als je je volgende huidverzorgings- of make-upproduct koopt:

Lees de labels op de achterkant van je producten.
Onderzoek welke ingrediënten worden gebruikt.
Vermijd producten die de bovenstaande 10 schadelijke ingrediënten of andere hormoonverstoorders bevatten.
Als je nog steeds niet zeker bent over een chemische stof of mogelijk schadelijk ingrediënt in het product, kun je online bronnen raadplegen die duizenden merken en chemische stoffen analyseren.

Er worden goede veranderingen doorgevoerd in de industrie en er wordt meer bewustzijn gecreëerd over het gebruik van bepaalde ingrediënten. Uiteindelijk vereist het kiezen van producten en het uitkijken naar merken die beweren beter voor je te zijn een scherp en geïnformeerd oog.

Lees ook: Cosmetica of gezichtscrème kopen? Vermijd dan deze schadelijke ingrediënten!

FAQ over schadelijke en ongezonde cosmetica

Welke chemische stoffen zitten er in de meeste make-up?
In cosmetica worden veel chemicaliën gebruikt, zoals formaldehyde, diëthanolamine en geurstoffen, die schadelijk kunnen zijn voor het lichaam.

Waarom is duurzaamheid belangrijk in de schoonheidsindustrie?
Duurzame schoonheidsproducten zijn producten die ingrediënten bevatten die goed zijn voor de huid en niet schadelijk voor het milieu. Hopelijk bevatten deze producten geen giftige chemicaliën.

Welke chemische stof is het schadelijkst voor de huid?
Er zijn een paar chemicaliën die zeer schadelijk zijn voor de huid en het lichaam, zoals kwik, formaldehyde en diethanolamine.

Waarom kun je beter biologische cosmetica kopen?
In biologische cosmetica worden voornamelijk natuurlijke en biologisch geteelde ingrediënten gebruikt, zonder het gebruik van schadelijke synthetische chemicaliën die in de meeste conventionele cosmetica kunnen voorkomen.

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke dermatoloog bij SHE Health Clinics? Neem dan contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen over huidverzorging en (on)gezonde leefstijl?