Dít zijn de 8 meest voorkomende vroege symptomen van reuma

3 augustus 2023

Eén op de vijf Nederlanders heeft last van reumatische klachten en gewrichtspijn. Wanneer je veel pijn hebt in spieren of gewrichten, kan het zijn dat je een vorm van reuma hebt. Er bestaan echter meer dan honderd aandoeningen die vallen onder de verzamelnaam reuma, die allemaal iets te maken hebben met het ‘bewegingsapparaat’. Daardoor zijn de symptomen uiteenlopend, maar de vroege signalen van reuma zijn vaak vergelijkbaar. En ze op tijd herkennen is heel belangrijk: hoewel reuma meestal chronisch is, kun je door een vroege diagnose wel ernstige schade beperken.

Wat is reuma?

Reuma is een verzamelnaam voor meer dan honderd verschillende aandoeningen aan het bewegingsapparaat (de botten, gewrichten, spieren, pezen en zenuwen). De definitie van reuma is: alle klachten aan spieren en gewrichten die niet komen door iets van buiten zoals een ongeluk. Dus reuma is een verzamelnaam waaronder vele klachten en ziektes vallen, zoals een tennisarm, artrose, weke delen reuma en fibromyalgie, en ontstekingsreuma zoals reumatoïde artritis (chronische gewrichtsreuma). De term reuma wordt ook wel gebruikt voor alleen reumatoïde artritis.

Vroege signalen van reuma

Reuma komt relatief veel voor: ongeveer 2 miljoen mensen leven dagelijks met de symptomen en beperkingen die een reumatische aandoening met zich meebrengt. Heb je langere tijd last van pijn aan spieren, pezen of gewrichten? Dan is het verstandig om naar de huisarts te gaan. Hoewel er ook veel andere oorzaken zijn van deze klachten, kan dit namelijk wijzen op een vorm van reuma.

Een aantal vroege signalen van reuma zijn:

Pijn aan een gewricht: als het gewricht niet dik is, en er vooral bij het bewegen en belasten van uw gewrichten pijn is, kan er sprake zijn van artrose. Als de gewrichten duidelijk dik zijn, hebben mensen vaak pijn in rust die wat beter gaat na bewegen. Dit past meer bij gewrichtsontsteking (artritis). Dat herken je als het gewricht pijnlijk, warm en/of rood wordt.
Stijfheid: wanneer je een tijdje hebt gezeten of gelegen, kan er stijfheid zijn in je spieren of gewrichten. Bij artrose duurt de stijfheid kort, bij ontstekingsreuma (reumatoïde artritis) vaak erg lang, een uur bijvoorbeeld.
Krakend /knarsend geluid: meestal komt dit voor bij gezonde gewrichten, net als bij het ‘knakken’ van gewrichten. Dit is niet iets om ongerust over te zijn. Soms kan kraken wijzen op artrose. Artrose in de handen, knieën (gonartrose) en heupen (coxartrose) zijn veel voorkomende vormen.
Vingers: artrose en reumatoïde artritis komen ook vaak voor in de handen. Als het kraakbeen in jouw vingers gaat slijten, dan voel je pijn in de eindgewrichten. Bij reumatoïde artritis zijn vooral de knokkels het doelwit.
Spierpijnen: spierpijnen komen vaak bij jonge vrouwen voor. Als dat lang duurt en gepaard gaat met moeheid, buik- en hoofdpijn klachten, dan is er meestal sprake van fibromyalgie. Dit is een vervelende maar onschuldige aandoeningen. Bij oudere mensen boven de 50 jaar kan forse spierpijn komen door spierreuma (Polymyalgia Reumatica).
Rugklachten: de ziekte van Bechterew (spondyloartritis) kan met name bij jonge mannen leiden tot pijn en langdurige stijfheid in de rug.
Vermindering van beweeglijkheid: je hebt steeds meer moeite om soepel te bewegen. Verandering van vorm: reuma – met name artrose – kan verdikkingen in jouw botten veroorzaken. Hierdoor verandert het bot van vorm.
Symmetrische of asymmetrische gewrichtspijn: bij artrose krijg je pijn in een gewricht aan één kant van je lichaam. Dus alleen in jouw linkerknie of je rechterheup. Bij reumatoïde artritis treden de gewrichtsklachten aan beide kanten van het lichaam tegelijkertijd op. Dus zowel de linker- als rechterschouder bijvoorbeeld.

Ben je nog jong? Dan is dat absoluut geen reden om reuma meteen uit te sluiten! Hoewel er vaak gedacht wordt dat reuma meer een aandoening is voor ouderen, is niets minder waar. Zo’n zestig procent van de mensen die de diagnose reuma krijgt, is namelijk jonger dan 65 jaar oud! Reuma komt daarnaast aanzienlijk vaker voor bij vrouwen dan mij mannen, net als veel andere auto-immuunziekten.

Lees ook: Wat zijn de eerste symptomen van reuma?

Lekkende siliconen implantaten

Heb je (borst)implantaten (siliconen protheses)? Dan kunnen lekkende siliconen implantaten symptomen veroorzaken die vergelijkbare (reumatische) klachten kunnen veroorzaken. Vooral chronische gewrichtspijn, spierpijn en reumatoïde artritis komen vaak voor.

Lees ook: 10 vragen over Breast Implant Illness (BII).

Vroege diagnose heel belangrijk

Een vroege diagnose van reuma is heel belangrijk. Reumatische aandoeningen zijn in bijna alle gevallen chronisch; ook bij herkenning van de eerste signalen er helaas dus geen medicatie om ze ziekte te genezen. Maar: als de symptomen vroeg opgemerkt worden, kan blijvende schade meestal beperkt blijven.

Als je vroeg een diagnose krijgt, kun je namelijk meteen aan de slag met een behandeling. Denk aan fysiotherapie, leefstijlaanpassing, voedingsaanpassing of medicatie, die de klachten en ontstekingen kunnen verminderen. En door die vermindering van de ontstekingen die ontstaan, kan de blijvende schade aan gewrichten geminimaliseerd worden. Plus: een vroege diagnose kan voelen alsof er een last van je schouders valt; eindelijk een verklaring voor je klachten. Daardoor leer je je lichaam beter begrijpen, wat de kans op psychische klachten laat afnemen.

Lees ook: 18 vragen over artrose.

Wanneer ga je naar de huisarts?

Reuma herkennen is niet zo eenvoudig. Want in sommige gevallen is die gezwollen enkel inderdaad van tijdelijke aard en herstelt hij wel weer; dan kan het dus betekenen dat je je om niets zorgen gemaakt hebt. De vroege signalen van reuma die we hierboven genoemd hebben, zijn daarom alleen symptomen die op de aandoening kúnnen wijzen. Zelf een diagnose stellen aan de hand daarvan, is dus onverstandig. Echter, als je met regelmaat of doorlopend (chronisch) last hebt van meerdere van de onderstaande klachten, dan is een huisartsbezoek aan te bevelen.

Zwelling van spieren: kan rood worden en warm aanvoelen.
Warme gewrichten en pezen.
Spierstijfheid.
Spierpijn.
Droge ogen en/of droge mond.
Vermoeidheid.
Oogontsteking.
Haaruitval.
Spieratrofie en krachtverlies.
Soms koorts.
Pijn bij bewegen.
Ontstoken of pijnlijke gewrichten die niet dik zijn.
Gezwollen of misvormde botten.

Herken je je erin en houden de klachten aan, of maak je je ongerust om de gezondheid van je spieren, gewrichten en pezen? Ga dan wel meteen naar een (huis)arts. Die kan de juiste onderzoeken doen om een diagnose te stellen, of om reuma juist uit te sluiten. Bij vermoeden op reuma, zal je veelal worden doorverwezen naar een reumatoloog.

Lees ook: Dít is hoe stress en ontstekingen met elkaar in verband staan.

Wat kun je doen bij reuma?

Hoewel reumatische aandoeningen helaas (nog) niet te genezen zijn, zijn er wel verschillende behandelingen mogelijk. Er zijn bijvoorbeeld medicijnen die de ontstekingen remmen of pijnklachten verminderen (of beide effecten hebben). Snel starten met medicijnen kan gewrichtsschade voorkomen, waardoor chronische niet-behandelbare klachten vaak voorkomen kunnen worden. Ook kunnen verschillende soorten therapie voorgeschreven worden, bijvoorbeeld ergotherapie of fysiotherapie. Daarbij leer je omgaan met je reumaklachten en alles wat daarbij komt kijken, zoals pijn en vermoeidheid. Welke behandeling je krijgt, hangt af van de vorm reuma en welke klachten hierbij horen.

Lees ook: Hoe kunnen vitamine D en omega 3 het risico op auto-immuunziekten verlagen?

Meer lezen?