Een cyste in je vagina? Of een cyste op je eierstok(ken)? Dat klinkt ernstig, doch is dat in de meeste gevallen gelukkig niet. Hoe weet je dat je kampt met zo’n blaasje op één van je eierstokken? In dit artikel beschrijven we de meest voorkomende symptomen die kunnen wijzen op een cyste op je eierstok.
Meestal kunnen cystes dus geen kwaad, maar als je klachten hebt is het wel slim om aan de bel te trekken en een afspraak te maken bij je huisarts en/of vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics.
Een eierstokcyste
Cysten zijn blaasjes met vloeibare stoffen die op verschillende holten in je lichaam kunnen ontstaan. Ze komen bijvoorbeeld voor op de lever, in het longweefsel en – zoals je in dit artikel leest – op de eierstokken. Rond de eisprong ontstaat in de eierstok altijd een kleine holte met vocht – en follikel – waarin de eicel zich bevindt. Als zo’n follikel na de eisprong niet verdwijnt, dan wordt het een cyste. Deze kan zich dan vullen met vocht, en op die manier blijven groeien. Vaak gaat het om slijm, bloed of ander vocht uit het lichaam, dat in de cyste zit.
Hoe groot een cyste op je eierstok kan worden, varieert. Vaak zijn ze vrij klein, maar alles van de grootte van een erwt tot de maat van een meloen wordt gezien. Meestal kan zo’n met vocht gevuld blaasje op je eierstok geen kwaad. Sterker nog: vaak merken vrouwen er niet eens iets van.
Lees ook: Wat zijn eierstokcysten?
Symptomen van een cyste op je eierstok
Als het gaat om een kleine cyste op je eierstok, merk je daar vaak maar weinig van. Deze worden vaak bij toeval ontdekt, bijvoorbeeld omdat je een MRI-scan of gynaecologische echografie krijgt voor een andere aandoening. Heb je een grotere cyste op je eierstok, dan zorgt dat vaak wel voor vervelende symptomen. Een aantal klachten die kunnen wijzen op een cyste op je eierstok zijn:
1. Buikpijn
Omdat de eierstokken in de onderbuik zitten, zit de pijn dan ook vooral aan de linkerkant of juist rechtsonder in je buik. Maar het kan ook een algemeen gevoel van buikpijn zijn, zeker als er sprake is van een grote cyste op de eierstok.
2. Pijn bij het vrijen
Heb je tijdens of na het vrijen een stekende of juist zeurende pijn, dan zou het kunnen dat er zo’n blaasje op één van je eierstokken zit. Soms worden cysten zelfs zo groot dat ze achter je baarmoeder vallen, en dus direct naast je baarmoederhals zitten. Vooral dan kan het voor wat pijn zorgen als je seks hebt. Voel je ineens een ernstig, stekende pijn, dan kan het ook dat een cyste op je eierstok geknapt is.
Lees ook: Pijn bij vrijen: oorzaken, symptomen en behandelingen.
3. Constant een opgeblazen gevoel
Een opgeblazen gevoel kan heel wat verschillende oorzaken hebben. Misschien heb je te veel gegeten, reageert je lijf niet zo goed op lactose of zorgt je menstruatie voor die klachten. Maar ook een cyste op je eierstok kan ervoor zorgen dat je een opgeblazen, drukkend gevoel hebt in je buik. Meestal zitten de klachten dan vooral in je onderbuik; vaak duidelijk aan één kant.
4. Bloedverlies buiten menstruaties om
Als je bloed verliest terwijl je niet ongesteld bent, kan dat ook wijzen op cystes op je eierstokken. Dat komt omdat die blaasjes invloed kunnen hebben op je hormonen, waardoor je menstruatie ontregeld raakt. Dit komt vooral vaak voor bij vrouwen met PCOS, een aandoening waarbij meerdere, kleine cystes ontstaan op en rondom de eierstokken. Deze hormonale afwijking komt bij zo’n vijf tot tien procent van de vrouwen voor en zorgt vaak ook voor gewichtstoename en vruchtbaarheidsproblemen. Heb je last van vaginaal bloedverlies, dan is het verstandig om naar de huisarts te gaan en je te laten onderzoeken. Naast een cyste op de eierstok kan het namelijk ook op een aantal andere afwijkingen wijzen, waarbij snelle behandeling belangrijk is.
Lees ook: 1 op de 10 vrouwen heeft PCOS, toch herkent huisarts symptomen meestal niet.
5. Ineens veel vaker plassen
Heb je veel vaker de drang om te plassen, terwijl je niet opvallend veel drinkt? Ook dat kan een symptoom zijn dat past bij een cyste op je eierstok. Vooral als zo’n vochtblaasje groot wordt, kan deze tegen je blaas gaan drukken. Daardoor is deze eerder vol en heb je dus sneller het idee dat je naar het toilet moet. Ga daarom naar de huisarts als je al een tijdje dit probleem hebt.
Behandeling bij cyste op eierstok
Er zijn verschillende behandelingen mogelijk als je een cyste op je eierstok hebt. Deze twee opties komen het vaakst voor: afwachten of een kijkoperatie waarbij de cyste weggehaald wordt. Heb je bijna geen klachten door het blaasje, dan wordt er meestal gekozen voor afwachten. Je blijft dan wel voor controle terugkomen bij de gynaecoloog, maar als de cyste niet groeit hoeft er verder niet ingegrepen te worden. Als je wel klachten hebt of wanneer het gaat om een grotere cyste op je eierstok, dan kan er gekozen worden voor een kijkoperatie. Daarbij wordt in principe alleen de cyste verwijderd, en blijft de eierstok gespaard.
Lees ook: Eierstok klachten en symptomen: alles wat je moet weten.
Weghalen van één of beide eierstokken
In de meeste gevallen is dat voldoende, maar soms is het nodig om een eierstok weg te halen. Bijvoorbeeld omdat de cyste zo groot is dat deze de eierstok aangetast heeft, of wanneer er kwaadaardige cellen gevonden worden. Bij een operatie waarbij één eierstok verwijderd wordt, houd je dus nog een gezonde eierstok over. Deze blijft voldoende hormonen aanmaken, waardoor je nog steeds zwanger kunt worden en niet eerder in de overgang komt.
In uitzonderlijke gevallen is het nodig beide eierstokken weg te halen; bijvoorbeeld als er sprake is van eierstokkanker of dit veel voorkomt in de familie. Omdat je lichaam dan geen hormonen meer krijgt vanuit de eierstokken, kom je direct in de overgang na de operatie. Bij een goedaardige cyste op je eierstok is dit gelukkig (bijna) nooit nodig.
Lees ook: Preventief verwijderen van eierstokken bij erfelijke eierstokkanker.
Professionele hulp nodig bij hormonale klachten of andere menstruatieklachten?
Meer weten over hoe wij je bij cystes, PCOS, PMS, PMDD en andere menstruatieklachten kunnen helpen, heb je vragen over ons brede zorgaanbod voor vrouwen of wil je weten wat wij voor je kunnen betekenen? SHE Health Clinics helpt je graag verder!
Meer lezen over cystes, menstruatieklachten en vaginale klachten?
- SHE Health Clinics overzicht medisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics gynaecologisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics infopagina buikpijnklachten.
- SHE Health Clinics infopagina Bartholin cyste.
- SHE Health Clinics infopagina Polycysteus Ovarium Syndroom (PCOS).
- SHE Health Clinics infopagina menstruatieklachten.
- SHE Health Clinics infopagina endometriose.
- SHE Health Clinics infopagina eierstokkanker.
- SHE Health Clinics infopagina pijn bij vrijen (Dyspareunie).
- SHE Health Clinics infopagina overgang en menopauze.
- SHE Health Clinics infopagina goedaardige gynaecologische aandoeningen.
- SHE Health Clinics infopagina verwijdering eileiders en/of eierstokken.
- SHE Health Clinics infopagina hormoonpoli.
- SHE Health Clinics infopagina PMDD.
- SHE Health Clinics infopagina PMS.
- SHE Health Clinics infopagina endometriose.
- SHE Health Clinics infopagina anticonceptie.
- SHE Health Clinics gynaecologische check-up.
- SHE Health Clinics infopagina over Amenorroe (uitblijven menstruatie).
- SHE Health Clinics infopagina over Hevig Menstrueel Bloedverlies (HMB).
- Dít wil je weten over het polycysteus ovariumsyndroom (PCOS).
- Hoe herken je een ontsteking in je baarmoeder, eileider of eierstok?
- Wat zijn de verschillen tussen PCOS en endometriose?
- Ultrabewerkt voedsel oorzaak eierstokkanker en andere vormen van kanker, zo blijkt uit studie.
- Diagnose PCOS (Polycysteus Ovarium Syndroom) komt vaak voor.
- 14 vragen over pijn bij het vrijen.
- Genderongelijkheid in de spreekkamer: pas na 9 jaar kreeg Lisa een diagnose.
- Moet ik mij zorgen maken bij bloedverlies na seks?
- Apple’s Menstrual Health Study suggereert verband tussen PCOS en endometriumhyperplasie.
- Gewichtsafname vergroot kans op zwangerschap bij vrouwen met PCOS.
- 12 vragen over het BRCA-gen, borstamputatie en verwijdering eierstokken.
- Onderzoek van Apple en Harvard wijst op verband tussen PCOS, hartgezondheid, diabetes en andere ziekten.
- Hoe beïnvloeden hormonen jouw gedrag en humeur?
- Dít wil je weten over het polycysteus ovariumsyndroom (PCOS).
- Hoe herken je de symptomen van endometriose?
- 15 oorzaken van bloedverlies tussen je menstruaties.
- Wat iedere vrouw moet weten over PCOS.
- Dít zijn de (kanker)symptomen die vrouwen veelal niet herkennen.
- Nieuwe methode om eierstokkanker te voorkómen verhoogt kwaliteit van leven.
- 15 feiten en fabels over endometriose.
- Hoe kom je erachter of je vagina gezond is?
- Wat te doen bij heftige menstruatiepijn (Dysmenorroe)?
- Hoe kun je precies weten of je ovuleert?
- Dít zijn de 12 meest voorkomende oorzaken van vaginale droogte.
- 12 dingen waarvan je niet wist dat je vagina het kan.
- Aan welke symptomen kun je endometriose herkennen?
- Vaginale afscheiding: wat is normaal?
- Waardoor heb je pijn bij het vrijen?
- Menstruatiepijn en nog 5 symptomen die kunnen wijzen op endometriose.
- Floor heeft endometriose: ‘Er is niemand die dit herkent’.
- 12 praktische tips tegen menstruatiepijn.
- Alles wat je moet weten over menstruatie.
- Branderig gevoel bij het plassen, doch geen blaasontsteking? Dít zijn 6 mogelijke andere oorzaken.
- Déze 10 symptomen moet je volgens een gynaecoloog nooit negeren.
Bronnen: SHE Health Clinics, Thuisarts, Women’s Health UK, Santé