Apple’s Menstrual Health Study suggereert verband tussen PCOS en endometriumhyperplasie

18 mei 2023

Nieuwe voorlopige bevindingen van de Apple Women’s Health Study onderstrepen het belang van aandacht voor de menstruatiecyclus en het verband daarvan met de algemene gezondheid.

Veel artsen beschouwen de menstruatie als een vitaal teken, maar dit gezondheidsgebied is helaas nog bijzonder weinig onderzocht. De Apple Women’s Health Study is een uniek onderzoek in samenwerking met de Harvard T.H. Chan School of Public Health (Boston, USA) en het Amerikaanse National Institute of Environmental Health Sciences (NIEHS) dat tot doel heeft meer inzicht te krijgen in menstruatiecycli en hoe deze samenhangen met verschillende gezondheidsaandoeningen zoals het polycysteus ovarium syndroom (PCOS), onvruchtbaarheid en de overgang naar de menopauze. Het onderzoek is belangrijk in zijn omvang en schaal omdat het iedereen die ooit menstrueerde in de VS uitnodigt om bij te dragen aan dit onderzoek door simpelweg haar iPhone te gebruiken.

Nieuwe voorlopige bevindingen

Wetenschappelijk onderzoekers van de Harvard Chan School gebruikten onderzoeksgegevens van de Apple Women’s Health Study om het wetenschappelijk inzicht in het verband tussen aanhoudend abnormale menstruaties, PCOS, endometriumhyperplasie en gynaecologische kanker te vergroten.

Bij een voorlopige analyse van een cohort van meer dan 50.000 vrouwelijke deelnemers aan de studie, vond het Harvard onderzoeksteam:

12 procent van de deelnemers meldde een PCOS-diagnose. Deelnemers met PCOS hadden meer dan vier keer zoveel kans op endometriumhyperplasie (voorstadium van baarmoederkanker) en meer dan 2,5 keer zoveel kans op baarmoederkanker.
5,7 procent van de deelnemers meldde dat het vijf of meer jaar duurde voordat hun menstruatiecyclus na de eerste menstruatie weer regelmatig was. Deelnemers in die groep hadden meer dan twee keer zoveel kans op endometriumhyperplasie en meer dan 3,5 keer zoveel kans op baarmoederkanker (endometriumcarcinoom) als degenen die meldden dat het minder dan een jaar duurde voordat hun cycli regelmatig werden.

Deze updates zijn een eerste stap om mensen te helpen de risicofactoren voor deze ziekten te begrijpen, en mensen aan te moedigen eerder gesprekken te voeren met hun zorgverleners over onregelmatige cycli.

Lees ook: 1 op de 10 vrouwen heeft PCOS, toch herkent huisarts symptomen meestal niet.

“Er is meer bewustzijn nodig over de fysiologie van de menstruatiecyclus en de impact van onregelmatige menstruaties en PCOS op de gezondheid van de baarmoeder,” zegt Dr. Shruthi Mahalingaiah, MS, assistent-professor Environmental Reproductive and Women’s Health van de Harvard Chan School en mede-hoofdonderzoeker van de Apple Women’s Health Study. “Deze analyse benadrukt het belang om met een zorgverlener te praten als vrouwen aanhoudende veranderingen in hun menstruatie ervaren die vele maanden duren. Na verloop van tijd hopen we dat ons onderzoek kan leiden tot nieuwe strategieën om het ziekterisico te verminderen en de gezondheid van vrouwen gedurende het hele leven te verbeteren.”

Het onderzoeksteam zal deze voorlopige gegevens verder analyseren met het oog op wetenschappelijke publicatie.

Lees ook: Wat zijn de verschillen tussen PCOS en endometriose?

Endometriumhyperplasie

Endometriumhyperplasie is een overgroei van kliercellen in het endometrium (het baarmoederslijmvlies): de binnenste laag van de baarmoeder die tijdens de menstruatie wordt afgestoten. Dit wordt veelal veroorzaakt door langdurige, chronische blootstelling aan oestrogeen. Het gevolg is een verdikking van de binnenwand van de baarmoeder.

Enkele risicofactoren voor endometriumhyperplasie zijn: zwaarlijvigheid, chronische anovulatie of hormoonvervangingstherapie op basis van oestrogeen. In alle gevallen is er sprake van een chronisch hyperoestrogene omgeving die niet wordt gecompenseerd door het effect van progesteron. Endometriumhyperplasie is zeldzaam bij vrouwen jonger dan 30 jaar en komt iets vaker voor vanaf 45-50 jaar. Vooral bij vrouwen in de overgang naar de menopauze.

Endometriumhyperplasie veroorzaakt langdurige en hevige bloedingen: hevig menstrueel bloedverlies en kan ook myomen (ook vleesbomen genoemd) veroorzaken. Dit zijn goedaardige gezwellen van het spierweefsel van de baarmoeder. Echter, van endometriumhyperplasie is bekend dat het een voorstadium van baarmoederkanker kan zijn. Tijdig onderzoek – en indien nodig een behandeling – zijn dus van belang.

Lees ook: Welke vrouwen hebben risico op vleesbomen?

Diagnose endometriumhyperplasie

Het meest voorkomende van endometriumhyperplasie symptoom is abnormale baarmoederbloeding: hevig menstrueel bloedverlies (HMB), hoewel dit niet bij alle patiënten het geval is. Op een gynaecologische echografie is dan vaak een verdikking van het baarmoederslijmvlies te zien (meer dan ongeveer 15 mm bij vrouwen die ongesteld zijn en meer dan 5 mm bij postmenopauzale vrouwen). De bevestigingsdiagnose is altijd histologisch, dat wil zeggen dat er een monster (biopt) van het baarmoederslijmvlies wordt genomen door middel van een endometriumbiopsie (verkregen door hysteroscopie of curettage) en dat na beoordeling door het pathologisch-anatomische laboratorium waarmee wij samenwerken de definitieve diagnose door onze vrouwelijke gynaecoloog wordt gesteld. De diagnose is belangrijk omdat endometriumhyperplasie kan evolueren naar endometriumkanker (baarmoederkanker).

Endometriumhyperplasie is geclassificeerd in:

Eenvoudige endometriumhyperplasie: overgroei van endometriumcellen, maar goedaardig van aard. Zeer geringe kans op kwaadaardigheid na verloop van tijd.
Complexe endometriumhyperplasie: grotere celveranderingen en een grotere kans op kwaadaardige vormen dan de eenvoudige vorm.
Atypische endometriumhyperplasie: atypische cellulaire veranderingen maar geen aantasting. De indeling van eenvoudige of complexe hyperplasie wordt verder onderverdeeld in ‘met’ of ‘zonder atypische cellen’. Eenvoudige of complexe hyperplasie met atypische cellen kan vaker leiden tot kwaadaardige vormen en zal vaker overgaan in endometriumkanker.

Lees ook: Wat zijn de voordelen van een gynaecologische check-up?

Problemen met menstruatie?

Heb je last van menstruatieklachten of heb je het idee dat jouw menstruatie niet in orde is? Luister dan naar je lichaam en neem contact op met je huisarts en/of gynaecoloog. Voor een gynaecologisch onderzoek kun je een afspraak maken met één van de vrouwelijke gynaecologen bij SHE Health Clinics.

Lees ook: Wat zijn veel voorkomende menstruatieklachten?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een ervaren en behulpzame vrouwelijke gynaecoloog? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen over menstruatie en vaginale gezondheid?