Hoe kom je erachter of je vagina gezond is?

16 februari 2022

Je weet waarschijnlijk al wel dat je vagina erg indrukwekkend is en dat je vagina dingen kan die jij nog niet wist. Dit verbazingwekkende lichaamsdeel kan voor zowel intens genot als vervelende pijn zorgen en kinderen te wereld brengen. Echter, hoe weet je eigenlijk of je vagina gezond is?

Het is best moeilijk om een gezonde relatie met je lichaam te hebben als je niet precies weet hoe het echt werkt. Door thuis een keer op onderzoek uit te gaan, leer je vertrouwd te raken met je eigen lichaam. Dat is belangrijk, aangezien alle vagina’s anders zijn. Ook al is het moeilijk om te zeggen of je vagina ‘gezond’ is, je kunt zelf letten op tekenen zoals abnormale afscheiding, een soa of genitale wratten.

Maar let wel op: een zelfonderzoekje mag een bezoek aan de huisarts of gynaecoloog niet vervangen. Zij kunnen je controleren op symptomen van seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s), een uitstrijkje uitvoeren om je te checken op baarmoederhalskanker of een inwendige- en uitwendige echografie maken. Bij SHE Health Clinics bieden we daarvoor een breed gynaecologisch zorgaanbod.

Tijdens je zelfonderzoek kun je in ieder geval op de volgende onderstaande symptomen letten.

Hoe een vagina eruit hoort te zien

De vagina ziet er bij iedereen anders uit wat betreft kleur, vorm en grootte. Daarom kan ‘gezond’ er dus ook voor iedereen anders uitzien. Voordat je bij jezelf op onderzoek uitgaat, is het belangrijk om te weten wat wat is.

1. Vulva

Veel mensen zeggen ‘vagina’ tegen de vulva, maar eigenlijk klopt dat niet. De vagina is de opening die naar je baarmoeder leidt. De vulva is het hele gebied rondom die opening. De vulva is dus het buitenste gedeelte van het vrouwelijke geslachtsorgaan. De vulva bestaat uit:

Schaamlippen
Clitoris
Uitgang van de urinebuis
Ingang van de vagina.

Lees ook: Wat zijn de meest voorkomende vulva-aandoeningen?

2. Grote schaamlippen

De buitenste plooien van de vulva worden ook wel de ‘grote schaamlippen’ genoemd. Dit zijn de beschermers en zorgen ervoor dat alles afgedekt is.

Lees ook: Zijn grote schaamlippen normaal?

3. Kleine schaamlippen

De kleine schaamlippen bevinden zich net binnen de grote schaamlippen. Deze kunnen erg klein van formaat zijn, maar soms zijn ze juist wat groter en zitten ze niet helemaal verstopt. Ze zijn meestal roze van kleur vanwege de rijke toevoer van bloedvaten in dit gebied.

4. Vaginale opening

Dit is pas echt de vagina en de opening ervan bevindt zich tussen je plasbuis en anus. Het is de opening die naar je baarmoeder leid en dus waar het bloed tijdens de menstruatie naar buiten stroomt en waar een baby door wordt geboren. Hier gaat ook de penis naar binnen tijdens seks.

5. Clitoris

Het van de buitenkant zichtbare deel van de clitoris is een klein uitsteeksel, of knobbeltje, dat zich tussen de grote schaamlippen en het bovenste uiteinde van de vagina bevindt. Dit knobbeltje is extreem gevoelig voor aanraking en de bron van seksuele stimulatie voor veel vrouwen. Wist je dat de clitoris eigenlijk helemaal niet zo klein is? Van binnen is de clitoris minstens net zo groot als een piemel (circa 11 centimeter in lengte!).

Lees ook: 10 feiten en fabels over de clitoris.

Symptomen om aan de bel te trekken

Als je ook maar iets ziet waar je je zorgen over maakt, dan kun je langs de huisarts of gynaecoloog om dit te laten onderzoeken. Ook de volgende symptomen kun je beter niet negeren:

Ongebruikelijke afscheiding (opvallende kleur of sterke, vieze geur).
Zwelling rond de vulva
Jeuk
Branderig gevoel
Irritatie
Kleine rode bultjes
Zweertjes
Scheurtjes in de huid
Vaginale pijn
Pijn tijdens of na het vrijen
Pijn bij het plassen
Tussentijdse bloedingen
Abnormale menstruele bloedingen.

Lees ook: Vaginaklachten: veel voorkomende symptomen en behandelingen.

How to do: een zelfonderzoek

Net als dat je regelmatig je borsten hoort te controleren op knobbeltjes of ongewone veranderingen, zou je dit ook bij je vagina moeten doen. Houd er wel rekening mee dat je vagina in de loop van de maand enigszins kan veranderen. Om thuis een zelfonderzoek uit te voeren kun je een spiegel en een klein zaklampje gebruiken:

Was van tevoren je handig met water en zeep of trek handschoentjes aan.
Ga op de grond zitten en leun een beetje naar achter. Trek je benen op en buig je knieën. Laat je benen opzij vallen en spreid je knieën zo ver mogelijk uit elkaar om te beginnen. Probeer je bekkenspieren zo veel mogelijk te ontspannen, zorg dat je in een comfortabele houding zit.
Houd de spiegel voor je vulva. Gebruik de zaklamp om het eventueel nog beter te zien.
Onderzoek dan de vulva op kleine snijwonden, zweren of knobbels.
Spreid vervolgens met één hand de grote en kleine lippen voorzichtig uit en houd met de andere hand de zaklamp of spiegel vast. Behalve goed kijken, kun je ook voelen of bijvoorbeeld zachtjes knijpen.
Steek vervolgens heel voorzichtig een vinger in je vagina. Raadpleeg een arts als je zweren, bobbeltjes, knobbeltjes of gezwellen langs de vaginawand voelt.
Verwijder voorzichtig je vinger en kijk naar de vaginale afscheiding. Raadpleeg een arts als je een ongewone kleur of een vieze geur opmerkt.
Check alles op zwellingen, knobbels of ongewone veranderingen. Vervolgens kun je je knieën weer sluiten en langzaam opstaan.

Je kunt jezelf aanleren om één keer per maand tijd voor jezelf te nemen om een zelfonderzoekje te doen. Doe dit liever niet tijdens je menstruatie. Kies bijvoorbeeld één dag per maand in de week die volgt op je verwachte menstruatie.

Lees ook: Hoe onderzoek je jouw eigen vulva?

Vagina schoon houden

Je zou denken dat je precies weet hoe je het down under zo schoon houdt, maar weet je dat wel echt? Als het gaat om de verzorging van je vagina zijn er namelijk nogal wat onduidelijkheden. Lees daarom: 7 tips voor de juiste vaginale verzorging.

Preventief Gynaecologisch Onderzoek

Wil je echt weten of je vagina, vulva, eierstokken, eileiders en baarmoeder gezond zijn? Maak dan een afspraak voor een Preventief Gynaecologisch Onderzoek (PGO), oftewel; een preventieve gynaecologie check-up.

Bij SHE Health Clinics kun je dit uitgebreide gynaecologische onderzoek op ‘eigen verzoek’ laten verrichten, zonder medische indicatie (= zonder medische reden) en daarmee ook zonder verwijzing van je huisarts. Dit onderzoek wordt daardoor niet vergoed door je zorgverzekering. Dit gynaecologische consult gebeurt dan op eigen kosten.

Waarom een gynaecologische check-up?

Omdat je onzeker bent over de gezondheid van je vrouwelijke organen.
Om uit te sluiten dat er iets aan de hand is.
Om snel en doeltreffend geholpen te worden.
Omdat je graag gezond zwanger wil worden.
Omdat je graag geholpen wil worden door een vriendelijke en ervaren vrouwelijke gynaecoloog.

Lees ook: Voordelen Gynaecologische Check-up.

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke gynaecoloog, seksuoloog en/of dermatoloog bij SHE Health Clinics? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen over vaginale klachten, vaginale gezondheid, anticonceptie, menstruatie en seks?