Tot nu toe is er weinig bekend over de mogelijke effecten van endometriose op de vruchtbaarheid, vooral in de jaren voordat de diagnose wordt gesteld. Endometriose kan verband houden met een verminderde vruchtbaarheid in de jaren voorafgaand aan een definitieve chirurgische diagnose, zo hebben Finse onderzoekers ontdekt.
In dit artikel lees je er meer over.
Endometriose, vruchtbaarheid en zwangerschap
In de eerste wetenschappelijke studie die keek naar geboortecijfers in een grote groep vrouwen die een chirurgische controle van endometriose kregen, ontdekten de wetenschappers dat het aantal eerste levendgeborenen in de periode vóór de diagnose de helft was van het aantal vrouwen zonder de pijnlijke aandoening, ongeacht de vorm van endometriose.
Het onderzoeksteam vond ook bewijs dat het aantal baby’s dat vrouwen kregen voordat endometriose werd vastgesteld significant lager was dan bij vrouwen zonder endometriosediagnose.
“Onze bevindingen suggereren dat artsen die vrouwen zien die lijden aan pijnlijke menstruatie en chronische bekkenpijn, rekening moeten houden met de mogelijkheid van endometriose en hen effectief moeten behandelen,” zei professor Oskari Heikinheimo van het Helsinki University Hospital, die het onderzoek leidde.
“Artsen moeten met deze vrouwen de mogelijke effecten op hun vruchtbaarheid bespreken, naast de effecten van hun leeftijd, en de aantasting van de vruchtbaarheid moet worden geminimaliseerd door onverwijld een relevante behandeling voor endometriose aan te bieden.”
Symptomen endometriose
Endometriose is een chronische ontstekingsaandoening waarbij weefsel dat lijkt op baarmoederslijmvlies op andere plaatsen groeit, zoals de eierstokken en eileiders. Ongeveer 10% van de vrouwen in de vruchtbare leeftijd lijdt aan endometriose.
Typische symptomen zijn pijnlijke menstruatie, pijn in het bekkengebied, moeilijke of pijnlijke geslachtsgemeenschap en problemen om zwanger te worden. Chirurgie is van oudsher de “gouden standaard” voor het diagnosticeren van de aandoening en het classificeren van het type endometriose, hoewel de diagnose op basis van echografische bevindingen (radiologie) of alleen de symptomen tegenwoordig wordt geaccepteerd.
Lees ook: Hoe herken je de symptomen van endometriose?
Effecten endometriose op vruchtbaarheid
Tot nu toe is er weinig informatie over het aantal levendgeborenen onder vrouwen met endometriose en is er weinig bekend over de mogelijke effecten van verschillende soorten endometriose op de vruchtbaarheid, vooral in de jaren voor de diagnose.
“Gezien de chronische aard en de typische lange vertraging bij het stellen van de diagnose van endometriose, wilden we uitzoeken of er verschillen waren in het aantal eerste geboortes vóór de diagnose in een grote groep vrouwen in de bevolking,” legde professor Heikinheimo uit.
Hij en zijn collega’s keken naar 18.324 vrouwen in Finland, tussen de 15 en 49 jaar oud, bij wie tussen 1998 en 2012 endometriose chirurgisch werd vastgesteld. Ze vergeleken hen met 35.793 vrouwen van dezelfde leeftijd die geen endometriose hadden.
De follow-up periode begon op de leeftijd van 15 jaar en duurde tot de eerste levendgeborene, sterilisatie, verwijdering van de eierstokken of baarmoeder, of tot de chirurgische diagnose van endometriose, afhankelijk van wat het eerst kwam.
De groep vrouwen met endometriose werd ook verdeeld in vier groepen op basis van het type endometriose.
In totaal brachten 7.363 vrouwen (40 procent) met endometriose en 23.718 vrouwen (66 procent) zonder endometriose een levendgeboren baby ter wereld tijdens de follow-up periode. De incidentie van eerste levendgeborenen onder vrouwen met endometriose was de helft van die van vrouwen zonder de aandoening.
Wanneer het geboortecijfer van beide groepen vrouwen werd geanalyseerd op basis van hun geboortedecennium tussen 1940 en 1970, daalde het geboortecijfer. Belangrijk is dat in de loop van de decennia het eerste aantal levendgeborenen steeds lager werd bij vrouwen met endometriose, vergeleken met vrouwen zonder endometriose.
Bij vrouwen geboren in 1940-1949 was het verschil in levend geboortecijfer tussen de twee groepen 28 procent voordat endometriose chirurgisch werd vastgesteld, maar dit verschil nam gestaag toe tot 87 procent in 1970-1979, zo bleek uit het onderzoek.
“We gaan ervan uit dat dit verband houdt met de hogere leeftijd van vrouwen wanneer ze hun eerste kind krijgen, de vroegere chirurgische diagnose van endometriose en de zich opstapelende nadelige effecten van endometriose bij vrouwen die aan de aandoening lijden,” zei Heikinheimo.
“Het mogelijke effect van endometriose op het gewenste aantal kinderen benadrukt het belang van vroegtijdige diagnose en behandeling van de ziekte,” zei hij, waarbij hij opmerkte dat het aantal kinderen dat vrouwen kregen voordat de diagnose endometriose werd gesteld 1,93 was en 2,16 voor vrouwen zonder endometriose.
Onderzoeksbeperkingen
“Het is belangrijk om op te merken dat deze studie rapporteert over levendgeborenen vóór een definitieve diagnose van endometriose,” voegde de onderzoeker eraan toe. “Vervolgens zullen we rapporteren over de vruchtbaarheidscijfers na de chirurgische diagnose en behandeling van endometriose. We hopen dat de vruchtbaarheid van vrouwen met endometriose die van vrouwen zonder de aandoening inhaalt na chirurgische behandeling.”
Hoewel het onderzoek belangrijk is, heeft het enkele beperkingen. Deze omvatten de focus op alleen chirurgisch bevestigde endometriose, waardoor mogelijk vrouwen met mildere symptomen die voor de aandoening werden behandeld, werden uitgesloten.
Er waren geen gegevens beschikbaar over het al dan niet zwanger willen worden van de vrouwen. De onderzoekers konden het mogelijke effect van vruchtbaarheidsbehandelingen niet uitsluiten, noch het effect van adenomyose (endometriosis interna), waarvan bekend is dat het vaak voorkomt bij endometriose en dat ook invloed heeft op vruchtbaarheid en zwangerschapsuitkomsten.
Verschillen in sociaaleconomische en educatieve achtergronden tussen de twee groepen vrouwen kunnen ook van invloed zijn geweest op de bevindingen, merkten de onderzoekers op.
Verder onderzoek zal ik de nabije toekomst meer duidelijkheid geven.
Meer informatie of afspraak maken?
Wil je meer informatie of een afspraak maken met een in endometriose gespecialiseerde vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.
Meer lezen over endometriose, vruchtbaarheid en zwangerschap?
- SHE Health Clinics gynaecologisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics infopagina endometriose.
- SHE Health Clinics infopagina buikpijnklachten.
- SHE Health Clinics infopagina over menstruatieklachten.
- Vrouwenconsult om risico zwangerschapscomplicaties te verminderen.
- Doorbraak in behandeling endometriose dankzij Australische wetenschappers.
- Endometriose diagnose duurt gemiddeld 8 jaar!
- Wat zijn de verschillen tussen PCOS en endometriose?
- Overgewicht vergroot de kans op een miskraam en op geboorteafwijkingen.
- Voedingstips tegen endometrioseklachten.
- Floor heeft endometriose: ‘Er is niemand die dit herkent’.
- Meer zwangerschap complicaties binnen drie maanden na stoppen met de pil.
- Menstruatiepijn en nog 5 symptomen die kunnen wijzen op endometriose.
- Hoe kun je aspirine in de zwangerschap gebruiken om pre-eclampsie en groeivertraging te voorkomen?
- Coronavaccinatie leidt mogelijk tot miskraam.
- 15 feiten en fabels over endometriose.
- Menstruatiepijn? ‘Mensturberen’ is volgens onderzoek dé oplossing!
- Aan welke symptomen kun je endometriose herkennen?
- 14 gezonde zwangerschapstips voor de aanstaande moeder.
- Endometriose: inzicht in hoe patiënten pijn beschrijven, kan leiden tot snellere diagnose.
- ‘Yoga kan helpen tegen endometriose’.
- Geneesmiddelenonderzoek: waarom zouden er meer vrouwen aan mee moeten doen?
Bronnen: SHE Health Clinics, European Society of Human Reproduction and Embryology