Hoe goed en veilig zijn menstruatiecups?

5 juni 2023

Als alternatief voor kankerverwekkende tampons en om tamponziekte (Toxic Shock Syndrome) te voorkomen, is het gebruik van menstruatiecups een mogelijk alternatief. Daarnaast wordt duurzaam menstrueren steeds populairder. Steeds meer vrouwen verkiezen de menstruatiecup boven maandverband of tampons. Maar hoe veilig en goed zijn menstruatiecups eigenlijk?

In dit artikel geven we je antwoord op deze vraag.

Hoe werkt een menstruatiecup?

Een menstruatiecup is een siliconen, rubberen of kunststof cupje dat je inbrengt in je vagina als je menstrueert. Het kelkje vangt het bloed op en is verkrijgbaar in verschillende soorten en maten. Je dient de cup vóór gebruik enkele minuten te steriliseren in kokend water. Herhaal dit na de menstruatie.

Je brengt de cup eenvoudig in met de vouw die jij het prettigst vindt. Zodra je de cup hebt ingebracht, klapt hij open, zodat hij een vacuüm creëert. Hierdoor blijft de cup op zijn plek. Een menstruatiecup is zeer soepel en flexibel, waardoor je hem niet voelt zitten. Daarnaast kun je met een cup alles doen wat je normaal gesproken ook doet, zoals zwemmen, sporten en slapen.

Gemiddeld gezien vangt een cup 3 tot 5 keer meer op dan een tampon. Je kunt een menstruatiecup daarom tot wel 12 uur lang dragen, afhankelijk van je vloed. Hierna verwijder je de cup weer. Je giet de inhoud simpelweg leeg in het toilet en spoelt de cup schoon met water. Hierna kun je hem weer 12 uur lang dragen.

Hoe goed en veilig zijn menstruatiecups?

Zijn menstruatiecups veilig?

De meeste menstruatiecups zijn bijna altijd gemaakt van 100% medische siliconen (in slechts enkele gevallen wordt TPE of rubber gebruikt). Medische siliconen is een hypoallergeen, latexvrij materiaal dat geen gifstoffen of BPA (weekmakers) bevat. Dit zijn lichaamsvriendelijke materialen die de pH-waarde van de vagina niet verstoren. Daarnaast voorkomen ze droogheid en irritaties die bij tampons wel kunnen voorkomen. Dit komt doordat tampons niet alleen bloed absorberen, maar ook (nuttig en gezond) vaginaal vocht. Bovendien is het materiaal van de menstruatiecup niet poreus en daarom bestand tegen de ophoping van bacteriën. Door deze eigenschappen is een menstruatiecup ideaal om voor lange tijd in het lichaam te worden gedragen.

Let op: in gekleurde cups zijn mogelijk wel stoffen gebruikt die minder natuurlijk zijn. Kijk dit altijd goed na.

De Consumentenbond meldt in de Gezondheidsgids van de bond dat een menstruatiecup geen gezondheidsklachten geeft bij normaal gebruik. Onder normaal gebruik wordt verstaan dat de cup na maximaal 12 uur te zijn gedragen wordt geleegd en gereinigd voor nieuw gebruik. Na de menstruatie moet het kelkje worden gesteriliseerd in kokend water.

Lees ook: Dít zijn de aan menstruatie gerelateerde aandoeningen.

Maandverband, tampons of menstruatiecups?

De vraag hoe je je het beste kunt beschermen tijdens je menstruatie, is vooral een hele persoonlijke keuze, oftewel er is geen goede of foute keuze. Je moet gewoon een keuze maken die goed bij je past. Het hangt ook af van hoe heftig je menstruatie is, hoe hinderlijk je het bloedverlies vindt, of je het onderdeel vindt van een natuurlijk proces, hoe je in het leven staat, hoe belangrijk je duurzaamheid vindt wat voor werk je doet en hoe vaak je sport.

Lees ook: Emm slimme menstruatiecup die je waarschuwt wanneer je hem moet legen.

Voordelen menstruatiecup

Eén van de voordelen van een menstruatiecup is dat je het bloed opvangt. Je absorbeert dus verder geen vocht uit de vagina, waardoor de vaginale droogheid minder is.
Het zit comfortabel en je kunt alles doen wat je normaal gesproken ook doet zonder door te lekken. Daarnaast voel je de cup niet zitten. Een extra pluspunt is dat je geen last hebt van een uithangend touwtje.
Er zijn ook ecologische voordelen. Vrouwen gebruiken per persoon duizenden tampons en/of maandverbandjes in hun leven. Een menstruatiecup kun je bij normaal gebruik 10 jaar gebruiken, mits je er goed mee omgaat en dat is ook een goed en duurzaam argument.
Doordat de cup zo duurzaam is, bespaar je jezelf de aankoop van ongeveer 4.000 tot 11.000 tampons (afhankelijk wanneer je er mee start), dus je bespaart er geld mee!
Omdat een cup 3 tot 5 keer meer opneemt dan een tampon, kun je de cup tot wel 12 uur lang dragen, afhankelijk van je vloed.
Tijdens het dragen van de cup komt je bloed niet in contact met zuurstof. Dit voorkomt de vorming van nare geurtjes.
Sommige vrouwen vinden het ook wel fijn om te weten hoeveel bloedverlies ze hebben. Dat kun je natuurlijk goed zien met zo’n cup, doch dat is medisch gezien niet altijd relevant. De hoeveelheid bloed zegt namelijk meestal niet zoveel over de eventuele menstruatieklachten die iemand ervaart.

Tamponziekte

Tamponziekte, oftewel ‘toxic shock syndrome’ (TSS) is een infectie die kan ontstaan als je een tampon te lang in hebt, waardoor het een broedplaats vormt voor de staphylococcus aureus-bacterie. Als je goed omgaat met je tampon is de kans klein, doch het komt met enige regelmaat voor. Een menstruatiecup absorbeert geen bloed zoals een tampon of maandverband en doordat een menstruatiecup geen vaginaal vocht absorbeert en de vaginawand in tact laat, is het risico op tamponziekte nihil.

Kun je een menstruatiecup gebruiken als je een spiraal hebt?

Het gebruik van een menstruatiecup als je een spiraal hebt, is meestal geen probleem, want een spiraal zit in je baarmoeder. Daar moet je echt wel een beetje aan trekken, wil je die verwijderen. De draadjes van je spiraal hangen wel buiten de baarmoedermond. Dus in veel gevallen kun je jouw spiraal wel voelen. Ook als je de cup inbrengt, doch de kans is klein dat je je spiraal eruit trekt. Echter, bij gebruik van de Levosert spiraal is daar wel een hoger risico op.

Lees ook: Combinatie menstruatiecup en spiraaltje kan gevaarlijk zijn.

Kun je een menstruatiecup gebruiken als je wil vrijen?

Ja en nee. Met een gewone menstruatiecup wordt niet aangeraden om te vrijen, doch met een speciale menstruatiecup wel: de Beppy-cup!

Lees ook: Deze menstruatiecup maakt vrijen tijdens je menstruatie een stuk gemakkelijker!

Wanneer mag je geen menstruatiecup gebruiken?

Het gebruik van een menstruatiecup kan moeilijk zijn na bepaalde medische behandelingen. Bijvoorbeeld een baarmoederoperatie vanwege een afwijkend uitstrijkje. Hierdoor kan het zijn dat het cupje niet blijft zitten of dat het moeizaam gaat. Hetzelfde geldt voor een bevalling of een bekkenbodemoperatie. Zoals eerder gemeld zijn er verschillende maten verkrijgbaar.

Het kan ook problemen opleveren als er latex in zit en je een latexallergie hebt. Dit geldt uiteraard ook voor andere stoffen en allergieën. Als de cup telkens lekt of eruit valt, kun je ook concluderen dat het misschien niet werkt voor jou.

Na een colposcopie wordt het gebruik van onder andere een menstruatiecup ook afgeraden. Dit is een onderzoek waarbij met behulp van een microscoop naar de baarmoedermond wordt gekeken. Indien nodig worden er kleine stukjes weefsel (biopten) afgenomen. Na een colposcopie kun je last hebben van buikpijn en licht bloedverlies. Gebruik tijdens het bloedverlies geen tampons of menstruatiecup, ga niet in bad of zwemmen en vrij niet. Dit om de wondjes op de baarmoedermond goed te laten genezen en infectie te voorkomen.

Gebruik tijdens of na een miskraam geen menstruatiecup!

In de folder ‘Een miskraam, hoe nu verder?‘ van verloskundigenpraktijk Veere staat dat je beter geen menstruatiecup kunt gebruiken tijdens of na een miskraam. ‘Je verliest dan tijdelijk meer bloed, dat is normaal. Gebruik maandverband om het bloed op te vangen, maar geen tampons of menstruatiecups in verband met infectiegevaar’.

Waar is een menstruatiecup te koop?

Voor meer informatie of het aankopen van een menstruatiecup, kijk je onder andere op:

Klachten over jouw menstruatiecyclus?

Heb je last van menstruatieklachten of heb je het idee dat jouw menstruatie niet in orde is? Luister dan naar je lichaam en neem contact op met je huisarts en/of gynaecoloog. Voor een gynaecologisch onderzoek kun je een afspraak maken met één van de vrouwelijke gynaecologen bij SHE Health Clinics.

Lees ook: Wat zijn veel voorkomende menstruatieklachten?

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke gynaecoloog? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen over menstruatie, menstruatiepijn en menstruatieklachten?