21 verrassende bijwerkingen van de anticonceptiepil

19 januari 2023

Veel vrouwen maken gebruik van de anticonceptiepil als voorbehoedsmiddel en/of om hun menstruatiecyclus te optimaliseren. Dat de pil stemmingswisselingen kan veroorzaken hoeven we je vast niet te vertellen. Echter, wist je bijvoorbeeld dat de pil ook invloed kan hebben op je libido, je smaak voor mannen of vrouwen, je gewicht of je eetlust?

Hormonale anticonceptie bestaat nu al meer dan 60 jaar en is een van de meest betrouwbare methodes om een zwangerschap te voorkomen. De pil reguleert je menstruatiecyclus door middel van een synthetische vorm van de hormonen oestrogeen en progesteron. Deze stoffen komen in je bloed en gaan je hele lichaam door. Net als andere medicijnen heeft de pil helaas ook bijwerkingen. Toch is voor miljoenen vrouwen wereldwijd niet zwanger worden die ongemakken wel waard.

De onderstaande 21 bijwerkingen van de anticonceptiepil ken je wellicht nog niet. Let wel: de bijwerkingen van de anticonceptiepil verschillen per persoon.

1. Onrustige huid

Vrouwen die veel last hebben van acne beginnen met het slikken van de pil, in de hoop dat de acne daadwerkelijk vermindert. Helaas werkt dit niet altijd en kun je last krijgen van een onrustige huid. Als dit gebeurt probeert je lichaam te vertellen dat dit niet de juiste pil voor jou is. Raadpleeg je huisarts of gynaecoloog voor een geschikte oplossing.

Lees ook: 10 signalen dat je een hormonale disbalans hebt.

2. Gevoelige borsten

Een vervelende bijwerking van de anticonceptiepil is de kans op gevoelige borsten. Heel vervelend, maar helaas niet altijd te voorkomen. Het kan ongeveer achttien maanden duren voordat deze klachten verdwenen zijn. Dit is een bekend nadeel van orale anticonceptie.

Lees ook: Wat kunnen je borsten je vertellen over je gezondheid?

3. Opgeblazen gevoel

Wanneer je de pil gebruikt, houdt je lichaam sneller vocht vast. Dit veroorzaakt een opgeblazen gevoel. Vrouwen met maag- of darmproblemen zijn gevoeliger voor deze bijwerking. Wanneer je hier veel last van hebt, kun je het beste in overleg met je huisarts voor een andere pil kiezen.

Lees ook: Een opgeblazen gevoel, buikpijn en nog 3 symptomen die kunnen wijzen op een eierstokcyste.

4. Meer eetlust

De anticonceptiepil kan ook invloed hebben op je eetlust. Als je een pil slikt die alleen progesteron bevat, is de kans groot dat je meer eetlust hebt. Het is daarom beter om over te stappen op een pil die progesteron én oestrogeen bevat.

Lees ook: Heb jij een gezonde menstruatiecyclus?

5. Minder bloedverlies

Wie al een geruime tijd de pil slikt, zal beamen dat je na verloop van tijd steeds minder bloed verliest tijdens je menstruatie. In een enkel geval is dit helaas niet zo. Dat je minder bloedt komt door hormonen die de voering van je baarmoeder dunner maken.

Lees ook: Wat zegt je menstruatiebloed over je gezondheid?

6. Spotting

Tijdens het slikken van de anticonceptiepil kan het voorkomen dat je lichtelijk ongesteld wordt terwijl je niet in de stopweek zit. Dit noemen ze ook wel spotting. Dit is allesbehalve erg, maar het is wel vervelend. Spotting kan voorkomen wanneer je lichaam moet wennen aan de hormonen (dus tijdens de eerste maanden) of wanneer je te lang doorslikt met de pil.

Lees ook: 15 oorzaken van bloedverlies tussen je menstruaties.

7. Lager libido

Sommigen vrouwen geven aan dat ze minder zin in seks hebben door het gebruik van de pil. Dit kan deels komen door de andere vervelende bijwerkingen. Uit onderzoek van Elsevier blijkt dat het grootste deel van deze vrouwen aangeeft na negen maanden hun libidogehalte weer terug te hebben.

Lees ook: Wat zijn de oorzaken van een laag libido bij vrouwen?

8. Verhoogde kans op bloedpropjes

Anticonceptiepillen die oestrogeen bevatten, verhogen de kans op veneuze trombose. Bij veneuze trombose ontstaat er een bloedstolsel in een ader, vaak in het been. Hierdoor wordt de bloeddoorstroming gehinderd en kunnen er klachten ontstaan. Wanneer een stolsel losschiet, kan er een embolie ontstaan, een afsluiting van een slagader of ader. Een embolie kan zeer gevaarlijk zijn omdat het weefsel achter een bloedprop geen zuurstof meer krijgt en afsterft, zoals bij een hartinfarct of herseninfarct het geval is. Door de stof oestrogeen vormt het bloed sneller bloedpropjes. Het is daarom verstandig om voordat je aan de pil begint te onderzoeken of familieleden hier last van hebben.

Lees ook: Risico op trombose bij gebruik gecombineerde anticonceptiepil.

9. Smaak in mannen/vrouwen verandert

Het klinkt misschien vreemd, maar je smaak in mannen/vrouwen verandert wanneer je de anticonceptiepil slikt. Uit onderzoek blijkt dat vrouwen die de pil niet gebruiken, eerder op een sexy man of vrouw af stappen. Dit komt hoogstwaarschijnlijk door het hoge libidogehalte. Vrouwen die de pil wel gebruiken hebben eerder de voorkeur voor een zorgzame en intelligente man of vrouw.

10. Minder pijn tijdens de seks

Volgens een onderzoek van Elsevier wordt de vagina soepeler wanneer je de anticonceptiepil slikt. Je hebt daarom veelal minder pijn bij het vrijen.

Lees ook: 14 vragen over pijn bij het vrijen.

11. Je vagina droogt uit

Veel vrouwen hebben door het slikken van de pil last van een uitgedroogde vagina. Dit is te verklaren doordat deze pillen oestrogeen bevatten en het lichaam dit door het gebruik van de pil zelf niet meer aanmaakt. En het oestrogeen zorgt er juist voor dat je vagina niet uitdroogt. Wanneer je vaginale droogheid klachten ervaart, dan kun je in overleg met je huisarts en/of gynaecoloog het beste overstappen op een pil die minder oestrogeen bevat. Of je kunt maatregelen nemen om de vaginale droogheid op te lossen met behulp van een (natuurlijk) glijmiddel.

Lees ook: Dít zijn de 12 meest voorkomende oorzaken van vaginale droogte.

12. Medicijnen verminderen de werking

Over het algemeen gaat de pil heel goed samen met andere medicijnen. Toch is het altijd raadzaam om dit vooraf goed te checken bij je apotheker, want als je medicijnen gebruikt tegen epilepsie, sommige medicijnen tegen tuberculose en middelen tegen schimmelinfecties (antimycotica), dan is de pil minder betrouwbaar als anticonceptiemiddel.

Lees ook: Wat gebeurt er met je lichaam als je met de anticonceptiepil stopt?

13. Hoofdpijn en migraine

Veel vrouwen krijgen door het slikken van de pil last van (hormonale) hoofdpijn of migraine. Uit een onderzoek bleek dat ongeveer 10% van de vrouwen die de pil slikken last hebben van hoofdpijn tijdens het slikken van de pil; vooral in de eerste maanden. Wat je er aan kunt doen lees je in ons artikel ‘Hét verschil tussen migraine, hormonale migraine en menstruele migraine‘.

Lees ook: Migraine rond menstruatie: meer terugkerende hoofdpijn en medicatiegebruik.

14. Vocht vasthouden en gewichtstoename

Pilgebruik kan er voor zorgen dat je lichaam vocht gaat vasthouden, waardoor je 1-2 kg zwaarder kunt gaan wegen.

Lees ook: Wat zijn de 6 hormonen die gewichtstoename veroorzaken?

15. Verhoogd cholesterol en hartklachten

De eerste pilsoorten die op de markt kwamen werkten cholesterol verhogend en gaven een verhoogde kans op hart- en vaatziekten. Bij de moderne anticonceptiepillen, met hun lagere dosering hormoon, is dit risico voor de meeste vrouwen veelal verdwenen. Vrouwen met (risico op) een hart- of vaatziekte moeten hier wel rekening mee houden, want sommige wetenschappelijke onderzoeken laten een verhoogd risico op hartaanvallen en beroertes zien bij pilgebruiksters in vergelijking met niet-pilgebruiksters.

Lees ook: 10 voedingsmiddelen om je cholesterol te verlagen.

16. Depressieve gevoelens

Sommige vrouwen voelen zich door het gebruik van de pil depressief. In de meeste gevallen gaat dit na verloop van tijd weer over. Je lichaam moet wennen aan de vele hormonen die het binnenkrijgt. Wanneer je na een geruime tijd nog steeds niet lekker in je vel zit, raadpleeg dan je huisarts en/of gynaecoloog.

Lees ook: Ademhalingsoefening tegen angst, stress en depressie.

17. Overgevoeligheid voor bepaalde hormomen

Het kan zijn dat jouw lichaam een overgevoeligheid ontwikkeld tegen bepaalde hormonen die in de anticonceptiepil zitten. Zo kun je zelfs last krijgen van acute klachten als benauwdheid, trombose, een longembolie of hartklachten.

Lees ook: 15 adviezen voor je hormoonbalans.

18. Kleinere kans op het krijgen van bepaalde soorten kanker

Het slikken van een anticonceptiepil kan ervoor zorgen dat de kans op bijvoorbeeld eierstokkanker verkleind wordt. Uit een onderzoek in 2011 bleek dat het aantal gevallen van endometriumkanker en eierstokkanker met 30 tot 50 procent daalde bij vrouwen zonder voorgeschiedenis van hiv of HPV die de pil slikten. Helaas vergroot het wel de kans op borstkanker.

19. Bruine vlekken in het gezicht

Wanneer je last hebt van (kleine) bruine vlekken in het gezicht, kan het zijn dat dit een pil-gerelateerde bijwerking is. Deze bruine vlekken worden ook wel melasma genoemd. Je hoeft je echter geen zorgen te maken, dit gebeurd eigenlijk alleen als dit ook in je familie zit. Overstappen of stoppen met de anticonceptiepil kan dit voorkomen of stoppen.

20. Je voelt je ontzettend slecht

Veel vrouwen hebben last van misselijkheid tijdens het slikken van de pil. Je lichaam moet zich aanpassen aan de nieuwe hoeveelheid oestrogeen en progesteron dat binnenkomt. Normaal zou dit ongeveer drie maanden moeten aanhouden, maar het kan ook langer duren. Je kunt dit misselijke gevoel wat verminderen door je pilletje ’s avonds voor het slapen te nemen.

Naast de mogelijke misselijkheid, is bekend dat je door de pil je zó slecht gaat voelen, dat je er een depressie of angststoornis aan overhoudt. Niet zo fijn. Dit komt, overduidelijk, door de hormonen die in de pil zitten en je lichaam die hieraan moet wennen.

Lees ook: Vermindert de anticonceptiepil je levenskwaliteit?

21. Je voelt je beter door de pil

Ondanks het bovenstaande punt zijn er ook genoeg vrouwen die zich (gelukkig) wel erg goed voelen door de anticonceptiepil. Ze zeggen zelfs dat de pil hun stemmingen hebben verbeterd. Zo verschilt het dus echt per persoon.

Lees ook: 18 feiten en fabels over de anticonceptiepil.

Hoe vaak komen deze bijwerkingen voor?

Dit alles komt voor bij 1 tot 10 procent van de pil gebruiksters. Verminderd libido en migraine vallen onder ‘soms voorkomende bijwerkingen’ (bij 1 tot 10 op de 1.000 gebruiksters). En dan is er nog een hele trits ‘zelden voorkomende bijwerkingen’, waar 1 tot 10 op de 10.000 gebruiksters mee te maken krijgen.

Lees ook: Wat zijn hormoonvrije alternatieven voor de pil?

Gevolgen van de anticonceptiepil op de lange termijn

Bij de meeste vrouwen veroorzaakt de pil weinig risico voor de gezondheid. De kans op ernstige bijwerkingen zoals trombose en hart- en vaatziekten is dan ook klein. Let wel: de zogenaamde 4e generatie pillen (Yasmin en Diane 35), die ook goed zijn tegen puistjes en stemmingen, zorgen wel voor een hoger risico. In het eerste jaar dat je de pil slikt is de kans op trombose het hoogste en daarna gelijkblijvend iets lager. De kans op baarmoederhalskanker neemt bij langdurig pilgebruik – langer dan 10 jaar – licht toe, maar dat verschil is zo minimaal dat je je ook daarover geen zorgen hoeft te maken. Echter, bij vrouwen die de pil richting de menopauze of al langer dan 10 jaar gebruiken neemt het risico op borstkanker wel toe. De kans op baarmoederkanker en eierstokkanker is daarentegen bij pilgebruik licht verminderd, maar ook hier geldt dat het verschil minimaal is.

Er gaan meerdere fabeltjes de ronde dat de anticonceptiepil van invloed zou zijn op je vruchtbaarheid, maar vergeet die direct. Zodra je stopt met het gebruik van de pil, ben je – uitzonderingen daargelaten – direct vruchtbaar. Ook werd er lang gedacht dat het doorslikken van de pil slecht was, maar dat kan veelal geen kwaad. Wel adviseert de gynaecoloog om een stopweek in te lassen als je klachten ervaart van de bloedingen.

Lees ook: Wat zijn alle alternatieven voor de anticonceptiepil?

Klachten over jouw anticonceptie?

Heb je het idee dat jouw pil of spiraaltje klachten veroorzaakt? Luister dan naar je lichaam en neem contact op met je huisarts en/of gynaecoloog. Zo weet je zeker dat je anticonceptie gebruikt dat voor jouw lichaam geschikt is.

Voor gedegen anticonceptieadvies of voor het inbrengen van een spiraaltje, Mirena, Kyleena hormoonspiraal of Implanon anticonceptiestaafje, kun je een afspraak maken met één van de ervaren vrouwelijke gynaecologen bij SHE Health Clinics.

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke gynaecoloog in onze vrouwenkliniek? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen over anticonceptie, hormonen en menstruatie?