Longkanker: hoe kun je het tijdig ontdekken?

Longkanker is een vorm van kanker die in de longen ontstaat. Het is een veelvoorkomende vorm van kanker in Nederland, waarbij ruim 14.000 mensen per jaar de diagnose longkanker krijgen. Roken is de belangrijkste risicofactor voor longkanker. Bij longkanker zit er een kwaadaardige tumor in één of beide longen.

In dit artikel leggen we uit waaraan je longkanker kunt herkennen, welke preventieve onderzoeken en diagnostiek er mogelijk zijn, wat risicofactoren zijn en wat behandelingsmogelijkheden zijn.

Longkanker symptomen

De klachten die het vaakst voorkomen zijn prikkelhoest, bloed in opgehoest slijm en kortademigheid. Andere symptomen kunnen zijn:

  • Aanhoudende hoest of verandering in een chronische hoest.
  • Pijn op de borst die erger wordt bij hoesten of ademhalen.
  • Piepende ademhaling of kortademigheid.
  • Vermoeidheid en zwakte.
  • Onverklaarbaar gewichtsverlies.

Longkanker kan in het beginstadium vaak onopvallende klachten geven, zoals hoesten of vermoeidheid. Hierdoor wordt de diagnose longkanker vaak te laat gesteld.

Bevolkingsonderzoek kan ervoor zorgen dat je kanker vroeg ontdekt. Je overlevingskansen zijn in dat geval beter en je hebt vaak een minder zware behandeling. Longkankerscreening kan ook belangrijk zijn in de strijd tegen longkanker, maar vroegtijdige opsporing alleen is niet voldoende.

Lees ook: Wat zijn de 10 symptomen die bij vrouwen kunnen wijzen op kanker?

Onderzoek naar longkanker

Wanneer je naar de huisarts gaat met klachten die mogelijk wijzen op longkanker of met een verhaal over longproblemen, zal de arts je eerst een aantal vragen stellen om de oorzaak van de klachten te achterhalen. Je kunt vragen verwachten die moeten uitwijzen of je klachten mogelijk verband houden met longkanker. Ook krijg je vragen of je andere ziekten hebt of hebt gehad en of er longkanker in de familie zit.

Bij verdenking van longkanker zal de patiënt worden doorverwezen naar een internist, radioloog en/of longarts voor verder onderzoek en behandeling.

Om longkanker tijdig te ontdekken, zijn er verschillende onderzoeken mogelijk, waaronder:

  • Röntgenfoto (radiografie)
  • PET/CT-scan
  • CT-scan
  • MRI-onderzoek
  • Longpunctie
  • Perfusiescan van de longen
  • Endoscopische onderzoeken.

Lees ook: Longkanker: waarom krijgen veel Nederlandse vrouwen het?

Risicofactoren voor longkanker

De belangrijkste risicofactor voor longkanker is roken. Ongeveer 85% tot 90% van alle longkankerpatiënten rookt of heeft gerookt. Ook mensen die zelf niet roken maar wel veel in rokerige ruimtes zijn (‘meeroken’) hebben een grotere kans op longkanker. Longkanker kan zelfs 20 jaar na stoppen met roken nog ontstaan. Ongeveer 15 van de 100 rokers (= 15%) krijgt longkanker.

Lees ook: 12 soorten kanker die je door roken kunt krijgen.

Naast roken zijn er nog andere risicofactoren voor longkanker, zoals:

  • COPD
  • Asbest
  • Luchtvervuiling
  • Radon
  • Erfelijkheid (in sommige families komt longkanker vaker voor).

Echter, het hebben van een risicofactor betekent niet dat je ook daadwerkelijk longkanker krijgt. Het hebben van een risicofactor vergroot alleen de kans op het krijgen van longkanker.

Lees ook: Waarom krijgen veel vrouwen Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD)?

Risico op longkanker verminderen nadat je met roken bent gestopt

Als je gestopt bent met roken, is dat een belangrijke stap om het risico op longkanker te verminderen. Hier zijn enkele manieren waarop je het risico verder kunt verminderen:

  • Blijf rookvrij: Het is essentieel om volledig te stoppen met roken en niet te hervallen. Zelfs na het stoppen met roken blijft het risico op longkanker hoger dan bij mensen die nooit hebben gerookt, maar het risico neemt wel af na verloop van tijd.
  • Vermijd blootstelling aan tabaksrook: Vermijd rokerige omgevingen en probeer niet in de buurt te zijn van mensen die roken. Passief roken kan ook het risico op longkanker verhogen.
  • Gezonde levensstijl: Een gezonde levensstijl kan helpen het risico op longkanker te verminderen. Dit omvat regelmatige lichaamsbeweging, een gezond dieet met veel groenten en fruit, en het vermijden van blootstelling aan andere bekende risicofactoren zoals asbest en luchtvervuiling.
  • Regelmatige medische controle: Het is belangrijk om regelmatig medische controles te ondergaan, vooral als je een verhoogd risico hebt op longkanker vanwege eerdere blootstelling aan risicofactoren. Je arts kan je adviseren over de juiste screenings- en onderzoeksmethoden om eventuele vroege tekenen van longkanker op te sporen.

Echter, zelfs na het stoppen met roken verdwijnt het risico op longkanker niet volledig. Het is daarom van cruciaal belang om waakzaam te blijven, regelmatig medisch advies in te winnen en periodiek een Preventief Medisch Onderzoek (PMO) incl. longonderzoek te ondergaan.

Lees ook: Dít zijn de symptomen van kanker die vrouwen veelal niet herkennen.

Behandeling van longkanker

De behandeling van longkanker hangt af van het type longkanker, de grootte van de tumor en de uitgebreidheid van de ziekte. Behandelingen kunnen bestaan uit chirurgie, chemotherapie, bestraling en immunotherapie.

Bij niet-kleincellige longkanker kan ook speciale doelgerichte therapie worden ingezet. Bij uitgezaaide longkanker zijn chemotherapie, bestraling en behandelingen tegen pijn mogelijk. Het behandelplan wordt opgesteld door verschillende specialisten en verpleegkundigen en is maatwerk. De best passende behandeling hangt af van de soort longkanker, de plaats van de tumor in de longen, het stadium van de ziekte, de leeftijd en conditie van de patiënt en de eigen wensen en voorkeuren.

Het is belangrijk om goed geïnformeerd te zijn en de tijd te nemen om de juiste keuzes te maken. De patiënt heeft ook invloed op de behandeling die hij of zij krijgt en kan samen met de arts beslissen over de mogelijkheden.

Mogelijke bijwerkingen van chemotherapie bij longkanker

Chemotherapie is een veelgebruikte behandeling bij longkanker. Het kan echter ook ernstige bijwerkingen en gezondheidsrisico’s hebben. De bijwerkingen kunnen variëren van persoon tot persoon en hangen af van het type chemotherapie, de dosering en de duur van de behandeling.

Enkele mogelijke bijwerkingen van chemotherapie bij longkanker zijn:

  • Vermoeidheid.
  • Misselijkheid en braken.
  • Verlies van eetlust.
  • Haaruitval.
  • Ontstoken mond.
  • Hoger risico op infecties, zoals een longontsteking of blaasontsteking.
  • Diarree of verstopping.
  • Vocht vasthouden.
  • Verminderde aanmaak van bloedcellen.
  • Hart- en vaatklachten.
  • Schouderklachten en pijn in (boven)armen.

Het is belangrijk om eventuele bijwerkingen te bespreken met de behandelend arts, oncoloog, longarts of verpleegkundige. Zij kunnen namelijk advies geven over hoe de bijwerkingen kunnen worden verminderd of voorkomen. Soms kan medicatie worden voorgeschreven om de bijwerkingen te bestrijden of onderdrukken.

Het is ook belangrijk om goed voor jezelf te zorgen tijdens de behandeling, bijvoorbeeld door voldoende te rusten en gezond te eten en drinken.

Lees ook: Risico’s op hartklachten na chemotherapie en Waardoor krijg je schouderklachten na chemotherapie?

Meer lezen over kanker, preventie en gezonde leefstijl?

Deel dit artikel

Welkom op onze vernieuwde website!

SHE Health wordt nog beter!

Onze vernieuwde website biedt je een moderne & toegankelijke ervaring. Want jouw gezondheid verdient de beste zorg én de beste online ondersteuning.

Mis niets van onze opening in november 2025
Meld je aan voor updates voor onze opening en de laatste artikelen over jouw gezondheid.