Al meer dan 15 jaar tonen statistieken aan dat het aantal Belgische vrouwen dat langer dan 12 maanden arbeidsongeschikt is, groter is dan dat van mannen. Dat blijkt uit een Belgisch rapport van de Onafhankelijke Ziekenfondsen in België. Het aantal Belgische mensen in invaliditeit neemt al jaren toe, maar de percentages voor vrouwen stijgen veel sterker dan die voor mannen. “Er moet meer aandacht en onderzoek naar vrouwspecifieke aandoeningen gaan.”
België kent al jaren een groeiende groep mensen in invaliditeit. Dat zijn werknemers die langer dan 12 maanden arbeidsongeschikt zijn. Dat zijn er op dit moment zo’n half miljoen (500.000). Wie de cijfers beter bestudeert, ziet meteen ook dat er in verhouding steeds meer vrouwen dan mannen langdurig arbeidsongeschikt zijn.
Daar zijn een aantal verklaringen voor, al neemt dat volgens het rapport ‘Vrouwen en arbeidsongeschiktheid‘ niet weg dat de evolutie zeer zorgwekkend is. “Het is altijd een combinatie van factoren, maar burn-outs en depressies zijn grotendeels verantwoordelijk voor de stijging bij vrouwen”, zegt Katrien De Reu, arts bij Onafhankelijke Ziekenfondsen.
Lees ook: Wat zijn oorzaken van (ziekte)verzuim onder vrouwen?
Vrouwen met psychologische klachten
Die cijfers zijn inderdaad opvallend: vrouwen vertegenwoordigen ruim 70 procent van de personen die langer dan 6 maanden afwezig zijn. En 4 op de 10 vrouwen in invaliditeit is arbeidsonbekwaam vanwege mentale klachten. Vrouwen hebben vaker dan mannen last van een burn-out en stemmings- of angststoornissen. Bovendien keren vrouwen na een burn-out minder vaak terug naar het werk.
Toch zijn hun klachten ondervertegenwoordigd in de dossiers van beroepsziekten. Vooral beroepsziekten die verband houden met mentale gezondheid worden genegeerd. Vrouwen hebben ook meer te maken met geweld op het werk, musculoskeletaire aandoeningen en angst.
Lees ook: Welke psychische klachten komen bij vrouwen het meest voor?
Chronische en vrouwspecifieke ziekten
Daarnaast lijden Belgische vrouwen vaker aan chronische ziekten dan mannen, vooral vóór de leeftijd van 55 jaar. En vrouwen leven dan wel langer, maar in minder goede gezondheid, wat hun risico op arbeidsongeschiktheid verhoogt.
Daarbij komen een aantal vrouwspecifieke gezondheidsproblemen, zoals endometriose of de menopauze. Dat soort genderspecifieke gezondheidsklachten wordt nog steeds onderschat en blijft een taboe op de werkvloer. Dat leidt dan weer tot verkeerde diagnoses en ongeschikte behandelingen.
Tot slot werken vrouwen vaker deeltijds en nemen ze vaker de (mantel)zorg voor het gezin of een familielid op zich. Dat heeft een impact op hun carrière en inkomsten, waardoor de ongelijkheden toenemen.
Lees ook: Welke chronische ziektes komen bij vrouwen het meest voor?
Lees ook: Waarom zijn patiënten beter af met vrouwelijke artsen?
Aanbevelingen voor betere zorg voor vrouwen
Het Belgische rapport toont volgens de Onafhankelijke Ziekenfondsen aan dat de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen zo snel mogelijk structureel aangepakt moet worden. Ze vragen daarom meer bewustmaking en betere regelgeving voor de specifieke obstakels voor vrouwen.
“De cijfers zijn nochtans al langer bekend, maar we zien dat er nog te weinig gebundelde informatie beschikbaar is. Als er niets aan het beleid verandert, zal de stijging zich verder ontwikkelen. Dit moet veel hoger op de politieke agenda”, zegt De Reu.
Lees ook: Gendergezondheidskloof tussen vrouwen en mannen.
De Belgische Onafhankelijke Ziekenfondsen (Helan, Partenamut en Freie Krankenkasse) formuleren daarom 10 aanbevelingen, te weten:
- Lanceer een informatiecampagne over de perimenopauze en specifieke aandoeningen voor vrouwen.
- Ondersteun werkgevers bij het invoeren van een beleid rond gendergelijkheid.
- Maak werk van een overkoepelend beleid rond gendergelijkheid en rol het Nationaal Actieplan ter bestrijding van gendergerelateerd geweld verder uit.
- Ontwikkel maatregelen die een gelijke verdeling van zorgtaken tussen mannen en vrouwen bevorderen.
- Neem beleidsmaatregelen ter ondersteuning van de balans tussen werk en gezin.
- Helan vraagt Fedris om de lijst van beroepsziekten te herbekijken.
- Bevorder de arbeidsomstandigheden en preventie van arbeidsongeschiktheid in sectoren met een hoge graad van arbeidsongeschiktheid.
- Investeer in onderzoek naar de loopbaan en de sociale rol van vrouwen en neem hiervoor gepaste maatregelen.
- Investeer in onderzoek naar specifieke aandoeningen voor vrouwen en hun impact op arbeidsongeschiktheid.
- Investeer in klinische studies met vrouwelijke proefpersonen en besteed aandacht aan geslachts- en genderverschillen.
Bovenstaande adviezen hebben wij reeds deels verwerkt in het serviceaanbod en de R&D van SHE Health Clinics (vrouwenzorg), de SHE Health Foundation (wetenschappelijk onderzoek) en ons zusterbedrijf FemTrials (klinische studies).
Lees ook: Hoe kunnen we de gezondheidskloof tussen vrouwen en mannen dichten?
Meer lezen over vrouwengezondheid?
- SHE Health Clinics overzicht medisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics kennisbank.
- Welke ziektes komen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen?
- Interview met Dorine Verwoerd (Managing Director).
- 3 mythes die de huidige gezondheidszorg voor vrouwen tegenhouden.
- ‘Beperkte focus op vrouwengezondheid kost maatschappij miljarden’.
- McKinsey-rapport onderstreept potentieel van US$1 triljoen om gezondheidskloof tussen mannen en vrouwen te dichten.
- Meeste medicijnen niet op vrouwen getest.
- Preventieve zorg is belangrijk voor iedere vrouw!
- 33 ziektes die bij vrouwen moeilijk worden ontdekt.
- Welke ziektes komen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen?
- 6 aandoeningen die de gezondheidskloof bij vrouwen benadrukken.
- Waarom worden bepaalde ziektes bij vrouwen niet op tijd ontdekt?
- Over welke ziektes en aandoeningen bij vrouwen weten artsen het minst?
- ‘Juiste diagnose duurt bij vrouwen langer, dan bij mannen’.
- Onderzoek naar verzuim vrouwen bij menstruatie, zwangerschap of overgang.
- Welke ziektes en klachten ontstaan bij vrouwen door overgewicht of obesitas?
- Somatisch Onverklaarbare Lichamelijke Klachten (SOLK) of Functionele Somatische Syndromen (FSS): wat zijn de verschillen?
- Preventieve gezondheid bij vrouwen: 5 tips.
- Van hartaandoeningen tot spiraaltjes: Hoe artsen de pijn van vrouwen wegwuiven.
- Wat zijn oorzaken van (ziekte)verzuim onder vrouwen?
- Patiënten zijn beter af met vrouwelijke artsen, volgens onderzoek.
- Nederland 12de op wereldranking vrouwengezondheid.
- Voor inlopen gezondheidsachterstand vrouwen is meer nodig dan FemTech.
- Waarom hartinfarcten bij vrouwen vaak gemist worden: ‘Ik had atypische klachten’.
- Genderongelijkheid in de spreekkamer: pas na 9 jaar kreeg Lisa een diagnose.
- Wat betekent AI in de gezondheidszorg voor jouw toekomst?
- Empowerment van vrouwen: Een ode aan kracht en veerkracht.
- Welke psychische klachten komen bij vrouwen het meest voor?
- 10 gezondheidsproblemen waar vrouwen zich voor schamen.
- Wat zijn de belangrijkste gezondheidstips voor vrouwen?
- Dit zijn dé 5 meest voorkomende kankersoorten bij vrouwen.
- Welke chronische ziektes komen bij vrouwen het meest voor?
- Auto-immuunziekten: welke komen bij vrouwen het meest voor?
- Wat zijn de grootste gezondheidsrisico’s bij jonge vrouwen?
- Zit je als vrouw anders bij de huisarts dan een man? Ja, blijkt uit onderzoek.
- Wat zijn de hoofddoodsoorzaken voor vrouwen in Nederland?
- Vrouwen hebben 50-75% meer kans op bijwerkingen van medicijnen. Een muizenonderzoek helpt eindelijk verklaren waarom.
- Wat zijn Somatisch Onverklaarbare Lichamelijke Klachten (SOLK) bij vrouwen?
- Minister Pia Dijkstra maakt vrouwenproblemen ieders probleem en wil meer onderzoek.
- Wat zijn de 3 meest pijnlijke aandoeningen bij vrouwen?
- Vrouwelijke chirurgen zijn beter dan hun mannelijke collega’s: hoe komt dat?
- Welke ziektes en klachten ontstaan bij vrouwen door overgewicht of obesitas?
Auteur: Redactie
Bronnen: SHE Health Clinics, VRT, Onafhankelijke Ziekenfondsen
