Als we ziek zijn, dan zij we er ons gelukkig meestal van bewust dat je niet veel medicijnen hoeft te gebruiken. Het is echter interessant om op te merken dat meer dan de helft van de Nederlandse bevolking (55%) de bijsluiter niet leest van hun medicijnen, zoals maagzuurremmers, neusspray en paracetamol. Het grote misverstand: wat kan er nu risicovol zijn aan iets dat je bij de apotheek of drogist kunt kopen?
Om ons daar bewust van te maken begint vandaag een Europese voorlichtingscampagne: ‘Medicijnen zijn geen snoepjes‘.
“Lees de bijsluiter, volg de instructies en gebruik jouw medicijnen verstandig en kortstondig”, is de kernboodschap van de Europese medicijnautoriteit (EMA). Want elk medicijn, ook een zogeheten zelfzorgmedicijn dat je bij de supermarkt of de drogist haalt, brengt risico’s met zich mee. Bij verkeerd gebruik kunnen vervelende bijwerkingen of zelfs verslaving het gevolg zijn.
Lees ook: Welke medicijnen hebben het grootste risico op bijwerkingen of vergiftiging?
‘Mensen lezen bijsluiter niet’
Toxicoloog Corine Bethlehem van het Erasmus MC vertelt dat er dagelijks wel iemand binnenkomt met een ernstige vergiftiging door medicijnen zoals paracetamol. “Je krijgt orgaanschade, dat begint bij je lever en gaat naar de nieren. Als je er niks tegen doet, ga je dood.”
Lees ook: Welke medicijnen vergroten het risico op nierschade?
Het is lastig te zeggen hoeveel pillen je moet slikken voordat het een probleem wordt zegt ze, want dat verschilt per persoon. “Het komt inderdaad regelmatig voor omdat mensen soms de bijsluiter niet lezen.”
Zelfzorgmiddelen zijn medicijnen die je zonder recept (Over The Counter – OTC) kunt halen bij de apotheek, drogist, supermarkt of tankstation. Bijvoorbeeld paracetamol, ibuprofen, neusspray en bepaalde maagzuurremmers.
En die medicijnen gebruiken we massaal: zo slikt 95 procent van de Nederlanders regelmatig paracetamol, en 48 procent gebruikt weleens neusspray, blijkt uit cijfers van onderzoeksinstituut Nivel.
Hart-, nier- en leverproblemen
Echter, heel onschuldig is het gebruik ervan niet. Zo kunnen sommige pijnstillers (NSAID’s) bijwerkingen geven voor mensen met hart-, nier- en leverproblemen.
Lees ook: De gezondheidsrisico’s van ibuprofen en diclofenac: Wat je moet weten.
Maagzuurremmers
Maagzuurremmers mogen maximaal 2 weken achter elkaar worden gebruikt. Terwijl 27 procent van de gebruikers zegt ze langer te slikken. Bij verkeerd gebruik kunnen ze onder andere hartritmestoornissen en andere lichamelijke klachten veroorzaken, waaronder chronisch vitaminetekort en mineralentekort.
Lees ook: Maagzuurremmers worden vaak onnodig lang gebruikt.
Neusspray
Ook neusspray wordt vaak te lang gebruikt: 20 procent sprayt langer dan een week. En daar kan je neus ‘verslaafd’ aan raken, waardoor hij juist chronisch verstopt zit.
Zelfs de meeste (niet-natuurlijke) hoestdranken zijn niet onschuldig. Verkeerd gebruik kan zorgen voor een opgezwollen keel en tong, waardoor vervolgens ademhalingsproblemen kunnen ontstaan.
Lees ook: Chronische kriebelhoest: symptomen en oorzaken.
Bijsluiter lezen
Ook als je een OTC medicijn al jaren gebruikt, zoals bijvoorbeeld paracetamol, is het raadzaam de bijsluiter toch te blijven lezen, zegt Ton de Boer, voorzitter van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG). “Daar vind je belangrijke informatie over het goed gebruik van medicijnen. En omdat we steeds nieuwe kennis krijgen, kan de informatie die er in staat veranderen. Bijvoorbeeld met nieuwe bijwerkingen of aangepaste gebruiksinstructies.”
“Daarnaast verandert je eigen gezondheid ook”, vult een woordvoerder van CBG aan, waardoor het effect van medicijnen kan veranderen. Je kunt bijvoorbeeld zwanger raken of een ziekte krijgen. Tot slot moeten vooral ouderen extra opletten, omdat ze vaak ook andere medicijnen slikken.
Meer lezen over medicijngebruik en de mogelijke risico’s en/of bijwerkingen?
- 8 medicijnen die bij vrouwen gewichtstoename kunnen veroorzaken.
- Vrouwen hebben 50-75% meer kans op bijwerkingen van medicijnen. Een muizenonderzoek helpt eindelijk verklaren waarom.
- 21 verrassende bijwerkingen van de anticonceptiepil.
- Maagzuurremmers veroorzaken vitaminetekort en mineralentekort.
- HPV vaccinatie: Wat zijn de risico’s en bijwerkingen?
- Meer dan 14.000 vrouwen lieten borstimplantaten verwijderen.
- Griep: wat kun je er zelf tegen doen?
- Slaapmedicatie is niet op vrouwen afgestemd.
- Ibuprofen veroorzaakt duizenden doden per jaar door hartstilstand.
- Veel vrouwen zijn onbekend met bijwerkingen hormoonspiraal.
- Wat zijn de risico’s van maagzuurremmers?
- Franse studie toont aan dat hormoonmedicatie het risico op hersentumoren kan verhogen.
- Heb jij hulp nodig bij afbouwen medicijnen?
- Antibiotica: wat zijn de risico’s en mogelijke bijwerkingen?
- Psychedelica als medicijn: Wat onderzoek zegt over de effecten op lange termijn.
- Geneesmiddelenonderzoek: waarom zouden er meer vrouwen aan mee moeten doen?
- Welke medicijnen kunnen jouw libido verlagen?
- Medicijngebruik tijdens zwangerschap en borstvoeding: dít wil je er over weten.
- Griepprik: Wat zijn de risico’s en bijwerkingen?
- Huidkankermedicijn Sonidegib kan miskraam en misvormingen bij foetus veroorzaken.
- Antidepressiva: wat zijn de risico’s, bijwerkingen en alternatieven?
- Intermittent vasten kan bloedsuiker beter onder controle houden dan diabetesmedicijnen.
- IVF: Bijwerkingen en lange termijn risico’s bij vrouwen.
- Déze 6 medicijnen kunnen een vitaminetekort veroorzaken.
- Medicijnen voor urine-incontinentie bij vrouwen.
- Meeste medicijnen niet op vrouwen getest.
- Langdurig medicijngebruik zonder check-up: risico’s nemen toe.
- ADHD-medicatie bij 20% meer vrouwen.
- Metamucil: bijwerkingen en gezondheidsrisico’s.
Bronnen: SHE Health Clinics, CBG Meb, RTL Nieuws
