Lupus: waaraan herken je deze ziekte?

De ziekte lupus (lupus erythematodes) is een auto-immuunziekte die verschillende organen en weefsels in het lichaam kan aantasten. Het komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen, en de diagnose wordt meestal gesteld tussen 15 en 44 jaar. Aziatische en Afrikaanse mensen krijgen de aandoening vaker dan mensen met een witte huidskleur.

Lupus betekent ‘wolf’ en erythematosus betekent ‘rood’. De naam lupus verwijst naar de typische vlindervormige, rode uitslag in het gezicht, die doet denken aan de tekening op een wolvenmuil. 

De precieze oorzaak van lupus is nog onbekend, maar men vermoedt dat het een combinatie is van genetische, milieu- en hormonale factoren en/of medicijngebruik.

Wat is lupus?

Lupus is een auto-immuunziekte, dat wil zeggen dat het lichaam afweerstoffen maakt tegen de eigen cellen, in dit geval van het bindweefsel. Omdat bindweefsel bijna overal in het lichaam voorkomt, is het ook een systeemziekte, dat wil zeggen dat de ziekte in de ‘systemen’ (bijvoorbeeld de organen) in het hele lichaam kan voorkomen. 

Verschillende vormen van lupus

Er bestaan verschillende vormen van lupus erythematodes:

  1. Cutane Lupus Erythematodes (CLE): je hebt alleen klachten aan de huid.
    Van deze huidvorm bestaan weer twee verschillende vormen: CDLE en SCLE.
  2. Systemische Lupus Erythematodes (SLE): je hebt klachten aan verschillende organen.
  3. Drug Induced Lupus Erythematodes (DILE): deze vorm van lupus erythematodes wordt veroorzaakt door het gebruik van bepaalde medicijnen.

Lees ook: Covid-prik kan auto-immuunziektes veroorzaken.

Wat zijn de symptomen en klachten van lupus?

De symptomen en lichamelijke klachten bij lupus kunnen sterk uiteenlopen, zoals:

  • Vermoeidheid.
  • Afwijkingen aan de nagels.
  • Hoesten.
  • Pijn op de borst.
  • Gewrichtspijn en -zwellingen.
  • Hartklachten.
  • Trombose.
  • Ontstekingen van organen (ontstoken hart(zakje), longen, nieren, of zenuwen). 
  • Spierpijn en stijfheid.
  • Huiduitslag en huidklachten
    • Vlindervormige rode huidafwijking op je wangen, neus en rug.
    • Huidontstekingen met een verdikte huid en rode vlekken.
    • Puntvormige bloedinkjes waarbij het lijkt alsof je een splinter in je huid of onder je nagels hebt.
    • Zonneallergie.
    • Littekens (door de huidafwijkingen).
    • Mondzweren (aften).
    • Jeuk.
  • Koorts.
  • Afwijkingen in je bloed:
    • Aanwezigheid van bepaalde antistoffen in je bloed.
    • Verhoogde hoeveelheid antistof in je bloed (ANA-gehalte).
  • Haaruitval.
  • Psychiatrische symptomen:
    • Verwardheid
    • Waanbeelden
    • Geheugenstoornissen. 
  • Klierzwellingen.
  • Bloedarmoede.
  • Laag aantal bloedplaatjes of witte bloedcellen.
  • Zwangerschapsproblemen:
    • Miskraam
    • Vroeggeboorte
    • Laag geboortegewicht
    • Zwangerschapsvergiftiging. 
  • Fenomeen van Raynaud (pijn in tenen of vingers, die dik en stijf worden en wit of blauw van kleur worden).
  • Gewichtsverlies en slechte eetlust.
  • Overgevoeligheid voor zonlicht.

In sommige gevallen kan lupus ook de nieren, de longen, het hart en het zenuwstelsel aantasten.

Lees ook: Auto-immuunziekten: welke komen bij vrouwen het meest voor?

Diagnose lupus

De diagnose van lupus omvat meestal een lichamelijk onderzoek, waarbij de arts je gewrichten, huid, hart, longen en buik onderzoekt. Daarnaast een bloedtests en urineonderzoek.

Soms is voor het stellen van de diagnose aanvullend onderzoek nodig, zoals:

Doordat je verschillende klachten tegelijk kan hebben, is het soms lastig om snel de diagnose te stellen en er achter te komen welke vorm van lupus het is.

Lees ook: Covid-prik kan auto-immuunziektes veroorzaken.

Lees ook: Blootstelling aan siliconenborstimplantaten: Effecten op het immuunsysteem en auto-immuunmarkers.

Behandeling van lupus

De behandeling kan bestaan uit medicijnen om de ontsteking te verminderen en de symptomen te beheersen, zoals niet-steroïde ontstekingsremmers (NSAID’s), antimalariamiddelen en corticosteroïden. In ernstigere gevallen kunnen immunosuppressieve geneesmiddelen of biologische geneesmiddelen worden gebruikt.

Lees ook: Ibuprofen veroorzaakt duizenden doden per jaar door hartstilstand.

Er bestaan diverse soorten alternatieve behandelingen. Soms merken mensen met lupus hiervan een positief effect. Overleg altijd eerst met je arts of medisch specialist voordat je met een alternatieve behandeling begint, omdat een alternatieve behandeling bijwerkingen kan geven of een wisselwerking kan hebben met de medicijnen die je gebruikt.

Lees ook: Supplementen bij auto-immuunstoornissen: Wat werkt echt?

Medicijnen tegen lupus

Medicijnen die vaak bij huidlupus worden gebruikt:

  • Zalf met corticosteroïden (een ontstekingsremmende stof).
  • Hydroxychloroquine.
  • Afweeronderdrukkende medicijnen zoals prednison en azathioprine.

Medicijnen die vaak bij systemische lupus erythematodes worden gebruikt:

  • Cyclofosfamide
  • Prednison
  • Mycofenolaat mofetil
  • Hydroxychloroquine.
Medische begeleiding bij lupus

Het is belangrijk dat vrouwen met lupus nauw samenwerken met hun zorgverleners om hun symptomen te beheersen en complicaties te voorkomen. Dit kan betekenen dat de bloeddruk, de nierfunctie en andere indicatoren van de ziekteactiviteit regelmatig worden gecontroleerd.

Naast medische behandeling kunnen ook aanpassingen van de levensstijl, zoals voldoende rust nemen, overmatige blootstelling aan de zon vermijden en een evenwichtig dieet volgen, de symptomen van lupus helpen beheersen.

Vrouwen met lupus moeten ook waakzaam zijn en medische hulp zoeken als ze nieuwe of verergerende symptomen krijgen.

Lees ook: Hoe kunnen vitamine D en omega 3 het risico op auto-immuunziekten verlagen?

Volwaardig leven

Hoewel er momenteel geen genezing voor lupus bestaat, zijn veel vrouwen met lupus in staat een volwaardig en actief leven te leiden. Als je symptomen van lupus ervaart of als de ziekte bij jou is vastgesteld, is het belangrijk dat je begeleiding en steun zoekt bij een ervaren in vrouwen gespecialiseerde gezondheidsexpert zoals SHE Health Clinics.

Lees ook: Hoe kun je leren omgaan met een chronische ziekte of chronische pijn?

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een ervaren vrouwelijke arts of specialist? Neem dan contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen?

Auteur: Redactie

Deel dit artikel

Welkom op onze vernieuwde website!

SHE Health wordt nog beter!

Onze vernieuwde website biedt je een moderne & toegankelijke ervaring. Want jouw gezondheid verdient de beste zorg én de beste online ondersteuning.

Mis niets van onze opening in november 2025
Meld je aan voor updates voor onze opening en de laatste artikelen over jouw gezondheid.