Waarom is anticonceptie belangrijk voor een vrouw?

1 november 2024

Anticonceptie is niet alleen belangrijk voor de individuele gezondheid en keuzevrijheid, maar ook voor maatschappelijke stabiliteit, economische groei, en duurzame ontwikkeling. Het helpt mensen om controle te hebben over hun reproductieve leven, wat leidt tot gezondere gezinnen, meer kansen, en een hogere levenskwaliteit. Naast het voorkomen van zwangerschap worden bepaalde soorten anticonceptiemiddelen ook voor diverse medische- en gezondheidsdoeleinden gebruikt. Hormoonbehandelingen en bepaalde vormen van anticonceptie kunnen bij verschillende medische namelijk problemen helpen, waaronder bij hormonale- en menstruatie-gerelateerde klachten.

In dit artikel leggen we uit hoe anticonceptie kan helpen om een zwangerschap te voorkomen, wat de mogelijk impact daarvan is en lichten we toe voor welke aandoeningen en medische behandelingen anticonceptie kan worden gebruikt.

Lees ook: Anticonceptie: Welke soorten bestaan er en wat zijn de voor- en nadelen?

Anticonceptie voor het voorkomen van een zwangerschap

1. Voorkomen van een ongewenste zwangerschap

Anticonceptie stelt vrouwen in staat om zelf te beslissen of en wanneer ze kinderen willen. Hierdoor kunnen ongeplande zwangerschappen en de bijbehorende fysieke, emotionele en economische belasting worden verminderd.
Ongeplande zwangerschappen kunnen leiden tot stress, trauma, depressie, financiële moeilijkheden en, in sommige gevallen, zelfs sociale uitsluiting. Anticonceptie helpt deze situaties te voorkomen.

2. Gezondheidsvoordelen voor moeder en kind

Door zwangerschappen te spreiden, kunnen moeders voldoende herstellen tussen zwangerschappen, wat bijdraagt aan een gezonder lichaam en lagere risico’s op complicaties.
Goede planning geeft ouders de tijd om zich voor te bereiden op de komst van een kind en zorgt voor een stabielere omgeving, wat positief kan bijdragen aan de gezondheid en het welzijn van het kind.
Voor jonge vrouwen kan het gebruik van anticonceptie helpen om zwangerschap op te schorten totdat hun lichaam volledig volgroeid is, waardoor gezondheidsrisico’s zoals vroeggeboorte of laag geboortegewicht worden verminderd.

3. Mogelijkheid tot economische stabiliteit en onafhankelijkheid

Anticonceptie biedt vrouwen en mannen de kans om hun carrière, opleiding en andere persoonlijke doelen na te streven zonder onderbroken te worden door ongeplande zwangerschappen.
Door het aantal kinderen en het moment van ouderschap te plannen, kunnen gezinnen beter budgetteren en een betere financiële stabiliteit bereiken.
Vrouwen die controle hebben over hun vruchtbaarheid kunnen actiever deelnemen aan de arbeidsmarkt, wat bijdraagt aan economische groei en hun eigen financiële onafhankelijkheid vergroot.

4. Bevorderen van gendergelijkheid

Anticonceptie geeft vrouwen meer autonomie en invloed over hun eigen leven en toekomst. Ze kunnen zelf beslissingen nemen over gezinsplanning en zijn minder afhankelijk van anderen bij reproductieve keuzes.
Dit bevordert gelijkheid en vermindert traditionele genderrollen, waarin vrouwen vaak beperkt worden tot een zorgende of moederrol.

Lees ook: Gendergezondheidskloof tussen vrouwen en mannen.

5. Minder abortussen

Goede toegang tot anticonceptie helpt ongeplande zwangerschappen te voorkomen, wat resulteert in een vermindering van het aantal abortussen.
Wanneer mensen controle hebben over hun voortplanting, daalt de vraag naar abortusdiensten aanzienlijk. Dit bevordert niet alleen de gezondheid van vrouwen, doch ook hun mentale welzijn.

6. Bescherming tegen Seksueel Overdraagbare Aandoeningen (SOA’s)

Condooms, een niet-hormonale vorm van anticonceptie, bieden naast zwangerschapspreventie ook bescherming tegen SOA’s zoals hiv, chlamydia en gonorroe.
Condooms beschermen ook tegen de overdracht van het HPV virus dat baarmoederhalskanker kan veroorzaken.
Dit is vooral belangrijk voor seksueel actieve jongeren en mensen zonder vaste partner, omdat het de verspreiding van infecties beperkt en bijdraagt aan een betere publieke gezondheid.

Lees ook: Veilig vrijen is uit de gratie, pilgebruik neemt af en meiden hebben minder seksueel plezier.

7. Verhogen van kwaliteit van leven

Anticonceptie draagt bij aan de levenskwaliteit van mensen doordat zij beter in staat zijn om keuzes te maken die passen bij hun eigen wensen en omstandigheden.
Mensen kunnen zelf kiezen wanneer ze klaar zijn voor een kind en een stabieler en weloverwogen gezinsleven creëren, wat bijdraagt aan geluk en welzijn op lange termijn.
Door de bevolkingsgroei te stabiliseren, kan anticonceptie bijdragen aan een betere balans tussen bevolkingsgroei en de beschikbare natuurlijke hulpbronnen.
Een beter beheer van bevolkingsgroei ondersteunt duurzame ontwikkeling en vermindert de druk op het milieu, wat belangrijk is in de strijd tegen klimaatverandering en het behoud van ecosystemen.

Lees ook: Wat zijn alle alternatieven voor de anticonceptiepil?

Waarom is anticonceptie belangrijk voor een vrouw?

2. Anticonceptie voor medische- en gezondheidsdoeleinden

Anticonceptiemiddelen bieden niet alleen bescherming tegen zwangerschap. Anticonceptie speelt namelijk ook een belangrijke rol bij de behandeling en beheersing van verschillende medische aandoeningen. Of het nu gaat om het verminderen van menstruatieklachten, het behandelen van huidaandoeningen, of het verminderen van het risico op bepaalde kankersoorten, anticonceptie biedt een breed scala aan gezondheidsvoordelen voor vrouwen. De belangrijkste mogelijke voordelen leggen we onderstaand uit.

1. Reguleren van de menstruatiecyclus

Anticonceptiemiddelen zoals de pil worden vaak voorgeschreven om een onregelmatige menstruatiecyclus te reguleren. Ze zorgen voor een gelijkmatige hormoonspiegel in het lichaam, wat helpt bij het voorspellen en beheersen van menstruaties.
Vrouwen met onregelmatige cycli of amenorroe (het uitblijven van menstruatie) kunnen door anticonceptie een regelmatige menstruatie krijgen.

Lees ook: Wat is de invloed van anticonceptie op jouw menstruatie?

2. Verminderen van menstruatiepijn (Dysmenorroe)

Menstruatiepijn kan voor sommige vrouwen zo intens zijn dat het hun dagelijks leven verstoort. Anticonceptie, vooral hormonale vormen zoals de pil, kan menstruatiekrampen verminderen door de ovulatie te onderdrukken en de baarmoederwand te verdunnen.
Minder baarmoederweefsel betekent minder krampen en minder bloedverlies, wat vooral nuttig is voor vrouwen die regelmatig last hebben van hevige pijn.

Lees ook: Wat te doen bij heftige menstruatiepijn (Dysmenorroe)?

3. Behandeling van acne en huidproblemen

Hormonale schommelingen kunnen acne en andere huidproblemen veroorzaken. Anticonceptiemiddelen zoals de combinatiepil kunnen deze hormonen reguleren en daarmee acne verminderen.

Veel anticonceptiepillen bevatten oestrogeen en progestageen, die het testosteron verlagen, een hormoon dat bijdraagt aan overmatige talgproductie (een belangrijke oorzaak van acne).

Lees ook: Wat veroorzaakt acne bij vrouwen?

4. Verminderen van overmatige menstruatiebloedingen (Menorragie)

Vrouwen met menorragie (ook wel hevig menstrueel bloedverlies genoemd), een aandoening die leidt tot zeer zware menstruaties, kunnen baat hebben bij hormonale anticonceptie, zoals de pil of het hormoonspiraaltje (Mirena).

Deze hormonale anticonceptiemiddelen kunnen de hoeveelheid bloedverlies tijdens de menstruatie verminderen, waardoor vrouwen minder vaak bloedarmoede ontwikkelen door ijzertekort.

Lees ook: Wat zijn de 7 symptomen van hevig menstrueel bloedverlies?

5. Behandeling van endometriose

Endometriose is een aandoening waarbij baarmoederachtig weefsel buiten de baarmoeder groeit, wat hevige pijn en vruchtbaarheidsproblemen kan veroorzaken. Hormonale anticonceptie, vooral in de vorm van een pil zonder stopweek of het hormoonspiraal, kan de groei van endometriaal weefsel onderdrukken en de pijnklachten verminderen.

Door de menstruatie te stoppen of te reguleren, kan anticonceptie het ongemak bij endometriose vaak aanzienlijk verminderen.

Lees ook: “Na 6 jaar pijn wist ik eindelijk wat er mis was”: Het verhaal van Ellen (25) en haar strijd met endometriose.

6. Beheersen van PreMenstrueel Syndroom (PMS) en Premenstruele Dysfore Stoornis (PMDD)

Vrouwen die ernstige PMS-klachten of PreMenstrual Dysphoric Disorder (PMDD) – een ernstige vorm van PMS – hebben, kunnen met anticonceptie meestal verlichting vinden. Door hormonale schommelingen af te vlakken, kan anticonceptie stemmingswisselingen, prikkelbaarheid, vermoeidheid en andere PMS- of PMDD-symptomen in veel gevallen verlichten.

Anticonceptiepillen met oestrogeen en progestageen zijn hierbij vaak effectief.

Lees ook: PMDD: Dít zijn de meest gestelde vragen.

7. Bevorderen van botgezondheid

Vrouwen die vroeg in de overgang komen of om andere redenen een lage oestrogeenspiegel hebben, lopen een verhoogd risico op botontkalking (osteoporose). Anticonceptiemiddelen kunnen bijdragen aan het behoud van botmassa en het risico op osteoporose verminderen.

Bij jonge vrouwen met hormonale onregelmatigheden kan hormonale anticonceptie de botdichtheid stabiliseren.

Lees ook: Osteoporose: welke vitaminen en mineralen kunnen het helpen voorkomen?

8. Verminderen van cystevorming in de eierstokken (Polycysteus-ovariumsyndroom of PCOS)

Het polycysteus ovarium syndroom (PCOS) gaat vaak gepaard met een onregelmatige menstruatiecyclus, overmatige haargroei, gewichtstoename, en verhoogde testosteronspiegels. Anticonceptie kan helpen om de hormonale balans te herstellen, de cyclus te reguleren, en symptomen van PCOS, zoals cystevorming en overmatige haargroei, te verminderen.

De pil verlaagt de testosteronproductie, waardoor de symptomen van PCOS veelal afnemen.

Lees ook: Voedingstips voor polycysteus ovarium syndroom (PCOS).

9. Verlagen van het risico op gynaecologische kanker

Langdurig gebruik van hormonale anticonceptie kan het risico op eierstokkanker en baarmoederkanker verminderen. Oestrogeen en progestageen in de pil kunnen de groei van kwaadaardige cellen in deze organen tegengaan.

Ook kan het hormoonspiraal (Mirena of Kyleena) helpen om het risico op baarmoederkanker te verlagen, doordat het baarmoederslijmvlies dunner blijft en minder vatbaar is voor abnormale celgroei.

Lees ook: Wat zijn ‘stille’ kankers: kanker zonder symptomen?

Welke vorm van anticonceptie is voor jou het beste?

Bespreek eventuele vragen, zorgen en voorkeuren altijd met een (huis)arts of met een vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics. Een ervaren deskundige op het gebied van reproductieve gezondheid kan jou goed helpen om een passende keuze te maken die aansluit bij jouw situatie, lichaam en wensen.

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics? Neem dan contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen over anticonceptie?