Hoe herken je een ontstoken hartspier (myocarditis)?

11 april 2023

Heb jij last van een griep die maar blijft aanhouden? Voel je je moe en futloos, of heb je druk op je borst en een onregelmatige hartslag? Dan kan het zijn dat je last hebt van een ontstoken hartspier (myocarditis)! Daarnaast is er bij jongeren (12-17 jaar) die zijn gevaccineerd tegen Covid een bewezen verhoogd risico op het krijgen van een ontstoken hartspier. Daarom leggen we graag uit wat de symptomen van de gerelateerde hartklachten zijn, zodat je het tijdig kunt herkennen en vervolgens kunt laten onderzoeken en behandelen.

Wat is een ontstoken hartspier?

De medische benaming voor een ontsteking van je hartspier is myocarditis. In ernstige gevallen van myocarditis kan de functie van hartspier aangetast worden.

Je hartspier is verantwoordelijk voor het rondpompen van het bloed door je lichaam. Dit doet je hartspier door samen te trekken en weer te ontspannen. Hierdoor ontstaat de kracht die nodig is om het bloed rond te pompen. Hoe krachtiger de hartspier is, des te minder vaak hij samentrekt en ontspant.

Een enkele keer kan een ontstoken hartspier riskant zijn. Dat is wanneer het hart door de ontsteking ernstig beschadigd raakt. Binnen enkele weken na de koorts kunnen er dan klachten van hartfalen of hartritmestoornissen ontstaan. Op het moment dat het hart licht beschadigd is, dan treden deze klachten soms pas veel later op. In sommige gevallen kan een myocarditis leiden tot de chronische hartspierziekte cardiomyopathie.

Lees ook: Het verschil tussen een hartstilstand, hartaanval en hartfalen.

Oorzaken van een ontstoken hartspier (myocarditis)

In de meeste gevallen is in West-Europa een virus de oorzaak van een ontstoken hartspier. Denk hierbij aan het gewone influenzavirus (griep), maar ook het coxsackievirus, cytomegalovirus (CMV), parvovirus of adenovirus.

Ook een bacterie, waaronder streptokokken en de Borrelia burgdorferi bacterie (ziekte van Lyme) kunnen een infectie van de hartspier veroorzaken. Ook kan een ontstoken hartspier voorkomen bij reuma en sarcoïdose. Tevens kan het een gevolg zijn van een medische behandeling zoals nucleaire geneeskunde, (kanker)bestraling of een overgevoeligheid voor bepaalde geneesmiddelen.

Daarnaast zijn myocarditis en pericarditis (ontsteking van het hartzakje) inmiddels ook bekende ernstige bijwerkingen van de corona mRNA-vaccins (coronaprik) van Pfizer en Moderna. Dit is een algemeen erkend en bewezen feit; deze bijwerking is sinds de zomer van 2021 geregistreerd bij zowel de Amerikaanse Centers for Disease Control (CDC) als het medicijnagentschap European Medicines Agency (EMA).

Myocarditis en pericarditis worden niet veroorzaakt door besmetting met het coronavirus, want uit een recente Israëlische cohortstudie onder 196.992 niet-gevaccineerde volwassenen, bleek: “geen toename van de incidentie van myocarditis en pericarditis” na besmetting met COVID.

Ontstoken hartspier na Covid-19 vaccinatie bij jongens en jonge mannen

We weten inmiddels uit wetenschappelijk onderzoek uit Amerika, waar jongeren tussen 12-17 al werden gevaccineerd tegen Covid-19, dat de kans op een ontsteking van de hartspier (myocarditis) bij 1 op de 15.000 gevaccineerde mensen voorkwam. Kinderen zijn hier helaas ook aan overleden. We weten inmiddels ook dat de kans dat een jongere tot 17 jaar myocarditis krijgt na vaccinatie 13x groter is dan de kans op overlijden na een Covid-19-infectie. (bron)

Uit een recente Europese wetenschappelijke studie die door het toonaangevende JAMA Network is gepubliceerd, bleek dat na corona-infectie bij jongens en jonge mannen in de leeftijd van 16-24 jaar 1.37 gevallen van myocarditis per 100.000 personen werden gevonden. Echter, na toediening met het Pfizer vaccin waren dit 5.31 gevallen en na toediening van het Moderna vaccin waren er zelfs 13.83 gevallen van myocarditis (allebei na vaccinatie dosis 2). Ook van pericarditis (ontstoken hartzakje) bij jongens / jonge mannen van 16-24 jaar werd een sterke toename door mRNA-vaccinatie gerapporteerd, in vergelijking met een corona infectie.
Bij vrouwen in dezelfde leeftijdscategorie was de incidentie van myocarditis en pericarditis na mRNA-vaccinatie veel lager en niet significant verhoogd in vergelijking met infectie.

Lees ook: mRNA-boosters beschadigen hartspier vaker dan gedacht.

Symptomen myocarditis

De symptomen van myocarditis verschillen van persoon tot persoon. Zo merkt de één niets of bijna niets en de ander heeft klachten van hartfalen en hartritmestoornissen.

In eerste instantie kan iemand last krijgen van symptomen die bij een gewone griep horen. Denk hierbij aan klachten zoals koorts en spierpijn. Ook wanneer iemand in eerste instantie geen tot weinig klachten heeft, dan kunnen er wanneer deze griepachtige klachten verdwenen zijn andere klachten ontstaan. Denk hierbij aan:

Pijn op de borst
Overmatig zweten
Hartritmestoornissen
Vermoeidheid
Kortademigheid
Vocht vasthouden.

Myocarditis kan ook chronisch verlopen. Iemand heeft dan klachten zoals kortademigheid en vermoeidheid.
Gelukkig ontwikkelt het grootste deel van de mensen met een ontstoken hartspier geen hart-gerelateerde verschijnselen.

Lees ook: Wat zijn de symptomen van hartziekten bij vrouwen?

Diagnose myocarditis

Het is niet eenvoudig om de diagnose myocarditis te stellen. Naast dat men in eerste instantie aan een griep kan denken, kunnen de andere symptomen zoals een drukkend gevoel, pijn op de borst, benauwdheid en zweten op een hartinfarct, pericarditis (vocht in hartzakje), hartfalen of op een scheur in de aorta wijzen.

Om te bepalen of er sprake is van een ontstoken hartspier zal je behandelend arts verschillende onderzoeken uitvoeren. Bij SHE Health Clinics zal de vrouwelijke arts of cardioloog starten met een algemeen lichamelijk onderzoek en bloedonderzoek. Een bloedonderzoek wordt gedaan om te zien of het om een infectie gaat of niet en of er schade aan het hart is ontstaan. Een ECG (hartfilmpje) kan typische afwijkingen aantonen en een MRI-onderzoek of een echografie kan aantonen of er sprake is van een vergroot hart. Verder is het soms nodig om een hartbiopsie (stukje hartspierweefsel) uit te voeren.

Lees ook: Déze verrassende symptomen kunnen wijzen op hartfalen.

Behandeling van myocarditis

Voor welke behandeling van myocarditis gekozen wordt, hangt af van de oorzaak en de ernst. In de meeste gevallen geneest een virusinfectie spontaan. Echter, het is dan wel belangrijk om goed rust te nemen en uit te zieken. Ook zal het advies zijn om de eerste maanden niet te sporten en geen andere zwaardere lichamelijke activiteiten uit te voeren. Inspanning kan het hart namelijk snel overbelasten met alle risicovolle gevolgen van dien…

Wanneer de oorzaak een bacteriële infectie is, dan zal er antibiotica worden voorgeschreven, net als medicijnen om hartfalen te voorkomen.

Op het moment dat de myocarditis gepaard gaat met hartritmestoornissen, dan kunnen medicijnen zoals bètablokkers worden voorgeschreven. Als de artsen vaststellen dat deze hartritmestoornissen levensbedreigend zouden kunnen zijn wordt er een ICD geplaatst, een Implanteerbare Cardioverter Defibrillator.

Gezondheidsschade door myocarditis en pericarditis

Hartschade door myocarditis en pericarditis kan permanent zijn, en hoewel aangedane patiënten over het algemeen na een korte ziekenhuisopname weer naar huis gaan, kan het functionele herstel weken tot maanden in beslag nemen, waarbij beperkingen wat betreft sport kunnen blijven bestaan. Langetermijngevolgen van myocarditis en pericarditis door vaccinatie zijn uiteraard nog niet bekend.

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke cardioloog bij SHE Health Clinics? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Bij SHE Health Clinics kunnen we je helpen met preventie, medisch specialistische onderzoeken en behandelingen, gezond gewicht, afvallen, obesitas, voeding, dieet, leefstijladviezen, beweging, ontspanning en preventieve medische onderzoeken.

Meer lezen over COVID, corona, vaccinatie en gezondheid?