Wat is het blaaspijnsyndroom (interstitiële cystitis)?

Het blaaspijnsyndroom (BPS) – ook bekend als interstitiële cystitis (IC) of pijnlijke blaas syndroom – is een ontsteking van de blaaswand die sterke pijnklachten veroorzaakt. Het is een pijnlijke vorm van chronische blaasontsteking (cystitis), waarbij vooral vrouwen om onbekende redenen een ontsteking van de blaaswand krijgen, zonder dat van een infectie sprake is. Bij het blaaspijnsyndroom is de wand van de blaas geïrriteerd waardoor deze minder gemakkelijk oprekt en de capaciteit van de urineblaas afneemt. Daardoor treedt het pijnlijke ‘volle blaas gevoel’ sneller op en krijgen vrouwen te maken met plasproblemen. Zo moeten zij erg veel plassen maar dit telkens maar kleine beetjes. De aandoening reageert niet op antibiotica, maar diverse zelfzorgmaatregelen en medische behandelingen zijn wel beschikbaar voor het verminderen van de klachten. Deze zeldzame blaasaandoening is niet levensbedreigend, doch verlaagt wel de kwaliteit van leven.

Klachten en symptomen blaaspijnsyndroom

Patiënten met blaaspijnsyndroom hebben vaak een combinatie van de volgende klachten en symptomen:

  • Continue pijnlijke aandrang tot plassen.
  • Pijn in de blaas, vaak naar mate de blaas voller wordt.
  • Pijn in de onderbuik die verergert na het plassen.
  • Uitstraling van deze pijn naar bekken, rug, liezen en flanken.
  • Vaak moeten plassen (in kleine beetjes).
  • Pijn in de plasbuis (urethra).
  • Bloed in de urine (soms).
  • Pijn bij het vrijen.
  • Stekende pijn in de vagina en pijn in de penis bij mannen (soms).

Deze klachten kunnen vaak weer leiden tot meerdere andere klachten. Zo kunnen er problemen ontstaan met de ontlasting ten gevolge van een verkeerd gebruik van de bekkenbodem bij veelvuldig plassen.

De symptomen van blaaspijnsyndroom kunnen ook lijken op die van een urineweginfectie (UTI), maar bij blaaspijnsyndroom is er geen sprake van een bacteriële infectie. Als je denkt dat je blaaspijnsyndroom hebt, is het belangrijk om een arts of medisch specialist te raadplegen voor een juiste diagnose en behandeling.

Lees ook: Waarom krijgen vrouwen vaak blaasontsteking?

Langdurige klachten van blaaspijnsyndroom

Langdurige klachten die voortvloeien uit blaaspijnsyndroom (interstitiële cystitis) zijn:

  1. Verminderde blaascapaciteit.
  2. Een lagere levenskwaliteit.
  3. Seksuele en emotionele problemen.

Patiënten hebben ontstekingen aan de blaaswand, gepaard met zweren die snel bloeden, of ze hebben een voortdurend ontstoken blaaswand. Ontzettend pijnlijk, vooral omdat je de blaas niet kunt ontlasten en die zich dus voortdurend vult met urine. Het is alsof je steeds trekt aan een schaafwond. De chronische pijn domineert je hele leven; je raakt vaak geïsoleerd, kunt arbeidsongeschikt raken en kunt psychische klachten ontwikkelen.

Het blaaspijnsyndroom is een vorm van het chronisch bekkenpijnsyndroom.

Lees ook: Wat is het bekkenpijnsyndroom?

Oorzaken blaaspijnsyndroom

De echte oorzaak van het blaaspijnsyndroom is thans helaas nog niet bekend. Soms ontstaan de klachten ineens zonder duidelijke aanleiding, maar ze kunnen ook beginnen na een operatie. Er zijn meerdere factoren of combinaties die de oorzaak kunnen vormen, waaronder:

  1. Verhoogde doorlaatbaarheid van de blaaswand.
  2. Verstoord afweersysteem (antistoffen tegen eigen urine).
  3. Beschadiging van de blaaszenuwen (bijvoorbeeld na operaties in het bekken of operatie aan baarmoeder).
  4. Allergische reactie in de blaaswand na meerdere blaasontstekingen.
Behandeling van het blaaspijnsyndroom

Het blaaspijnsyndroom (Interstitiële cystitis) reageert niet op antibiotica omdat bacteriën niet in de blaas aanwezig zijn. Daardoor is een medische behandeling erg moeilijk. De aandoening krijgt vaak een chronisch karakter, is of wordt niet kwaadaardig, is niet echt te genezen en vereist een lang behandeltraject met een specifieke – vaak multidisciplinaire – aanpak.

Artsen hebben gewerkt aan een nieuwe richtlijn voor multidisciplinaire aanpak van dit probleem: behalve door de uroloog word je behandeld door de gynaecoloog, maag-lever-darm arts, anesthesist, bekkenbodem-therapeut en indien nodig de seksuoloog en/of psycholoog.” In Nederland zijn er zo’n vierduizend patiënten die worden behandeld voor het blaaspijnsyndroom.

Continue pijn en voortdurende aandrang zijn alarmsignalen. Blijf er niet mee rondlopen en laat er wat aan doen!

Stress is voor niemand goed, maar zeker niet voor IC patiënten. Het is geen oorzaak, maar heeft wel een negatief effect op de symptomen. Stress voorkomen is niet eenvoudig als je veel pijn hebt en misschien nog onduidelijk is waardoor het komt. Sommige patiënten hebben baat bij afleiding, ontspanningsoefeningen of yoga.

Wat kun je zelf doen bij het blaaspijnsyndroom?

Vaak vermindert een ander levensstijl reeds vele klachten. Dit houdt in dat de patiënt losse kledij moet dragen, zodat eventuele druk op de blaas verdwijnt. Een elektrische deken of een warme kruik kan ’s nachts aangenaam zijn. Een heel warm (zit)bad gedurende 20 tot 30 minuten geeft vaak verlichting van de pijn. Als er geen ligbad is, kun je wellicht een babybadje gebruiken.

Andere levensstijladviezen omvatten stoppen met roken, stress verminderen, lichaamsbeweging uitoefenen en een gezond en evenwichtig dieet volgen voeding. Verder is het voor alle patiënten nuttig om een voedings- en activiteitendagboek op te stellen. Merkt de patiënt klachten na het eten van bepaalde voedingsproducten of het uitvoeren van bepaalde activiteiten, dan kan zij hiermee rekening houden.

Voedingsmiddelen die vaak leiden tot klachten of deze verergeren, zijn onder andere:

  • Alcohol.
  • Cafeïne houdende dranken (koffie, energiedranken en cola).
  • Chocolade.
  • Citrusvruchten zoals sinaasappels en citroenen.
  • Koolzuurhoudende dranken.
  • Rood- en bewerkt vlees.
  • Kunstmatige zoetstoffen en suiker.
  • Pittig (pedis) voedsel.
  • Tomaten.

Lees ook: 14 voedingsmiddelen die een overactieve blaas of urineverlies verergeren.

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een gespecialiseerde vrouwelijke uroloog of gynaecoloog? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier

Meer lezen over blaasklachten, verzakking, incontinentie en vaginale gezondheid?

Bronnen: SHE Health Clinics, Andros, Gezondheid en Wetenschap, Mens en Gezondheid

Deel dit artikel

Welkom op onze vernieuwde website!

SHE Health wordt nog beter!

Onze vernieuwde website biedt je een moderne & toegankelijke ervaring. Want jouw gezondheid verdient de beste zorg én de beste online ondersteuning.

Mis niets van onze opening in november 2025
Meld je aan voor updates voor onze opening en de laatste artikelen over jouw gezondheid.