Te sterk werkende bijschildklier: wat is het risico?

8 september 2023

Een te sterk werkende bijschildklier (hyperparathyreoïdie) komt vooral bij vrouwen met enige regelmaat voor. De schildklier bevindt zich aan de voorzijde van de luchtpijp en het onderste deel van het strottenhoofd. De schildklier bestaat uit drie lobben, aan de achterzijde zitten vier bijschildklieren die ongeveer de grootte van een parel hebben. Deze bijschildkliertjes produceren een hormoon, het parathormoon. Dit hormoon regelt het gehalte aan calcium en fosfor van het bloed samen met een ander hormoon (calcitonine), dat door de schildklier wordt aangemaakt. Het parathormoon zorgt er voor dat overtollige kalk- en fosfaatzouten uit de botten vrijkomen en naar de nieren gaan, zodat ze kunnen worden uitgescheiden met de urine.

In dit artikel leggen we uit wat hyperparathyreoïdie is, wat de gevolgen zijn, hoe je het kunt laten diagnosticeren, wat behandelingsmogelijkheden zijn en wat de risico’s zijn als een te sterk werkende bijschildklier niet tijdig wordt behandeld.

Lees ook: Dít zijn de symptomen die kunnen wijzen op een te snel werkende schildklier.

Gevolg van een sterk werkende bijschildklier

Bij te sterk werkende bijschildkliertjes (door een gezwel of te sterke groei) komt er teveel van het parathormoon in het bloed, waardoor botten worden ontkalkt en er zich teveel calcium in het bloed ophoopt. Dit kan leiden tot spontane botbreuken, spierzwakte, botontkalking, te hoog kalkgehalte in het bloed, verhoogde kalkuitscheiding en verkalking van de nieren. In geval van een tumor kan een operatie uitkomst bieden.

Het risico van een te sterk werkende bijschildklier is dus dat het kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen en complicaties.

Lees ook: Oorzaken van osteoporose bij vrouwen.

Een te sterke werking van de bijschildkliertjes is vrij zeldzaam en komt meer voor bij vrouwen dan bij mannen. Meestal komt de arts of medisch specialist er bij toeval achter omdat het vooral in het begin weinig klachten geeft.

Lees ook: Wat zijn bijschildklieraandoeningen bij vrouwen?

Symptomen van een te sterk werkende bijschildklier

De symptomen van een te sterk werkende bijschildklier (hyperparathyreoïdie) kunnen variëren van mild tot ernstig en kunnen zich geleidelijk ontwikkelen. Enkele veelvoorkomende symptomen zijn:

Pijn in de botten
Vermoeidheid
Spierzwakte
Botontkalking
Buikklachten
Nierstenen
Psychische klachten
Verhoogde kalkuitscheiding
Te hoog kalkgehalte in het bloed.

Het is belangrijk om deze symptomen serieus te nemen en een huisarts of internist-endocrinoloog te raadplegen voor een diagnose en behandeling.

Lees ook: Dít zijn de symptomen die kunnen wijzen op een te snel werkende schildklier.

Medisch onderzoek bij een te sterk werkende bijschildklier

Een te sterk werkende bijschildklier kan worden gediagnosticeerd door middel van verschillende onderzoeken en tests, waaronder:

Bloedonderzoek: hierbij wordt het calcium- en parathormoongehalte in het bloed gemeten.
Urineonderzoek: hierbij wordt gekeken naar de hoeveelheid calcium in de urine.
Botdichtheidsmeting: hierbij wordt de dichtheid van de botten gemeten om botontkalking vast te stellen.
Radiologie scans: beeldvormende technieken zoals een röntgenfoto, CT-scan of MRI-scan wordne gebruikt om eventuele tumoren op te sporen.

Als uit deze diagnostische onderzoeken blijkt dat er sprake is van een te sterk werkende bijschildklier, kan een behandeling worden gestart.

Behandeling van te sterk werkende bijschildklieren

Als bewezen is dat één of meer bijschildkliertjes inderdaad te sterk werken, dan zijn er diverse behandelmogelijkheden, waaronder:

Operatie: als er sprake is van een tumor of als de bijschildklieren te veel hormonen produceren, kan een operatie nodig zijn om de abnormale bijschildklier(en) te verwijderen. De normale kliertjes worden in principe ongemoeid gelaten.
Medicatie: in sommige gevallen kan medicatie worden voorgeschreven om de productie van hormonen te verminderen en de calciumspiegel in het bloed te verlagen.
Dieet: het kan nodig zijn om de inname van calcium en vitamine D te verminderen om de calciumspiegel in het bloed te verlagen.
Controle: bij milde gevallen van een te sterk werkende bijschildklier kan het voldoende zijn om regelmatig de calciumspiegel in het bloed te controleren.
Leefstijlaanpassingen: diverse leefstijlaanpassingen kunnen effectief zijn zoals:
- Stoppen met roken: roken kan de botdichtheid verminderen, wat kan leiden tot botontkalking.
- Voldoende beweging: regelmatige lichaamsbeweging kan helpen om de botdichtheid te behouden en de spieren te versterken.
- Voldoende water drinken: het drinken van voldoende water kan helpen om de nieren te spoelen en de vorming van nierstenen te voorkomen.
- Gezond(er) eten: een gezond dieet met voldoende vitamines en mineralen kan bijdragen aan een gezonde botdichtheid en spierkracht. Vermijd voedingsmiddelen met een hoog calciumgehalte: voedingsmiddelen zoals melk, kaas, yoghurt en andere zuivelproducten, evenals groene bladgroenten, kunnen een hoog calciumgehalte bevatten en moeten mogelijk worden vermeden of beperkt.
- Inname van zout beperken: het beperken van de inname van zout kan helpen om de calciumuitscheiding in de urine te verminderen en de calciumspiegel in het bloed te verlagen.

Lees ook: Hoeveel glazen water moet je per dag drinken? Bereken het met deze formule!

Gevolgen van een onbehandelde te sterk werkende bijschildklier

Als een te sterk werkende bijschildklier onbehandeld blijft, kan dat leiden tot diverse ernstige gezondheidsproblemen en complicaties, zoals:

Spontane botbreuken
Botontkalking
Nierstenen
Verkalking van de nieren
Spierzwakte
Psychische klachten
Buikklachten
Te hoog calciumgehalte in het bloed.

Mensen met onbehandelde te hard werkende bijschildklieren blijken gemiddeld wat minder lang te leven dan mensen zonder hyperparathyreoidie. Het is daarom belangrijk om bij klachten die kunnen wijzen op een te sterk werkende bijschildklier zo snel mogelijk een arts te raadplegen voor een diagnose en passende behandeling.

Meer informatie of afspraak maken?

Wil jij je medisch laten onderzoeken vanwege schildklierklachten of wil je je voor een schildklieraandoening laten behandelen? Maak dan een afspraak met een ervaren vrouwelijke internist bij onze SHE Health Clinics vrouwenkliniek. Hiervoor kun je rechtstreeks contact met ons opnemen via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Afhankelijk van de klachten en diagnose, zullen wij bij SHE Health Clinics veelal een op maat gemaakte multidisciplinaire en/of complementaire behandeling hanteren. Dit betreft meestal een samenwerking tussen onze internist, hormoonspecialist, cardioloog, leefstijltherapeut, psychotherapeut, acupuncturist en/of diëtist.

Meer lezen?