Zwanger zijn is een bijzondere ervaring, doch het brengt ook veel veranderingen met zich mee. Tijdens jouw zwangerschap gebeurt er heel veel in jouw lijf. Jouw lichaam past zich namelijk aan om een baby te laten groeien. Zo voel je je misschien misselijk en zie je dat jouw borsten veranderen. Maar waar komt dat door en wat verandert er allemaal nog meer in jouw lichaam? Dit kan soms wat verwarrend of spannend zijn.
Daarom zetten we in dit artikel de belangrijkste veranderingen op een rijtje, zodat je weet wat je kunt verwachten.
1. Je hebt stemmingswisselingen en bent (vaak) misselijk
Het ene moment voel je je heel goed en lach je om niets, terwijl je het andere moment het liefst huilend in een hoekje weg wil kruipen. Deze stemmingswisselingen worden veroorzaakt door de toename van oestrogeen in jouw lichaam, zelfs duizend keer meer dan normaal. En wat dacht je van andere zwangerschapskwaaltjes, zoals misselijkheid, een lager libido en eetbuien? Dat komt allemaal door dit hormoon.
Veel vrouwen hebben last van ochtendmisselijkheid, vooral in de eerste maanden. Dit kan variëren van een licht misselijk gevoel tot overgeven. Daarnaast kun je merken dat jouw smaak verandert: sommige dingen waar je eerst van hield, kun je ineens niet meer verdragen. Of je krijgt juist trek in bijzondere combinaties.
In het eerste trimester kun je je erg moe voelen door de hormonale veranderingen. In het tweede trimester voel je je vaak wat energieker, maar in het laatste trimester kun je weer vermoeider worden, doordat jouw lichaam zwaarder belast wordt.
Lees ook: 21 tips om zwanger te worden.
2. Jouw borsten veranderen
Misschien valt het je al snel op dat jouw borsten veranderen, vooral jouw tepels kunnen gevoeliger zijn en de huid rondom jouw tepels kan donkerder van kleur worden. In een iets later stadium van jouw zwangerschap groeien jouw borsten ook echt en voelen ze groter, zwaarder en soms pijnlijk aan. Dit komt door de toename van de hormonen oestrogeen en progesteron. Ook zou je blauwe aderen op de borsten kunnen zien.
Lees ook: Wat kunnen je borsten je vertellen over je gezondheid?
3. Jouw baarmoeder wordt groter
Als je niet zwanger bent, is jouw baarmoeder ongeveer zo groot als een peer. Tijdens de zwangerschap wordt deze wel vijftig keer zo groot en tien keer zo zwaar. Jouw baarmoeder zit aan een aantal banden (ligamenten) vast, die door de groei van de baarmoeder onder druk komen te staan. Hierdoor kun je last hebben van bandenpijn; een zeurende en soms stekende pijn.
De groei van jouw baarmoeder is voor verloskundigen een goede indicatie voor de groei van de baby. Zij kunnen deze tijdens een controle meten door de fundushoogte te voelen: de positie van de bovenrand (X) ten opzichte van het schaambot (S) en de navel (N).
4. Jouw hart klopt sneller en ademen gaat moeilijker
Tijdens de zwangerschap neemt jouw bloedvolume toe om jouw baby van zuurstof en voedingsstoffen te voorzien. Gemiddeld stroomt er tijdens jouw zwangerschap ongeveer een liter extra bloed door jouw lichaam dan normaal. Hierdoor moet jouw hart harder werken, en kun je je hart soms bijvoorbeeld voelen kloppen als je rustig ligt. Daarnaast staat het ademcentrum van jouw hersenen anders afgesteld, waardoor je sneller last van kortademigheid kunt hebben. Dit kan er ook voor zorgen dat je je soms wat duizelig voelt.
Je kunt ook beter gedurende jouw hele zwangerschap niet of zo min mogelijk op jouw rug liggen, zeker wanneer jouw baarmoeder zwaarder wordt. Jouw baarmoeder drukt dan een belangrijke ader (de vena cava inferior) dicht, waardoor jouw bloeddruk daalt en je last kunt krijgen van onder andere hartkloppingen en kortademigheid.
Aan het einde van jouw zwangerschap drukt jouw zware baarmoeder ook nog eens aan de onderkant tegen jouw longen. Je kunt hier moeilijker door ademen.
Lees ook: 15 oorzaken van bloedverlies tussen je menstruaties.
5. Jouw voeten gaan groeien
Pas je ineens jouw favoriete schoenen niet meer tijdens of na jouw zwangerschap? Dat kan kloppen: uit onderzoek blijkt dat door het extra gewicht en meer flexibiliteit in de gewrichten de hoogte van het voetgewelf afnam. Hierdoor komen zwangeren platter op hun voeten te staan, en kunnen ze langer en breder worden. Bij de onderzochte vrouwen groeiden de voeten van een enkele millimeter tot zelfs een centimeter. Helaas kan dit na de geboorte zo blijven.
Lees ook: Vitaminen, mineralen en supplementen tijdens de zwangerschap: Wat wel en wat niet slikken?
6. Je ruikt beter
Tijdens jouw zwangerschap, vooral in het eerste trimester, kun je je een echte speurneus voelen. Heerlijk als je geniet van de geur van warme broodjes die je al op een flinke afstand kunt ruiken, maar minder aangenaam als je daar juist nog misselijker van wordt. Jouw versterkte reukvermogen komt door de toename van – daar is ‘ie weer – het hormoon oestrogeen. De precieze oorzaak is alleen nog niet helemaal duidelijk, maar waarschijnlijk komt het door het verwijden van de bloedvaten. Geuren in jouw neus worden daardoor beter geabsorbeerd.
7. Jouw geheugen gaat (tijdelijk) achteruit
Was je eerst nog altijd heel geordend, leg je nu ineens jouw sleutels in de koelkast of weet je onderweg naar de keuken niet meer wat je ging pakken. Maak je geen zorgen, je bent niet de enige: dit verschijnsel wordt hersenmist of zelfs ‘zwangerschapsdementie’ genoemd.
Lees ook: Wat kun je het beste eten tegen hersenmist?
Het komt waarschijnlijk door het hormoon progesteron, dat een rol speelt bij onder andere de innesteling van de bevruchte eicel en de groei van jouw baarmoeder. Progesteron zou alleen ook als bijwerking hebben dat het jouw hersenen tijdelijk aantast, waardoor je dus minder onthoudt. Volgens evolutiebiologen zouden moeders zich dan volledig op hun kind kunnen concentreren.
Lees ook: MCT C8 olie en Omega-3: gezonde voeding voor jouw hersenen.
8. Jouw gewrichten en bekkenbodem worden slapper
Misschien merk je er in eerste instantie nog niet veel van, maar jouw gewrichten worden slapper, vooral de banden (waarin de baarmoeder vastzit) en spieren in jouw bekken. Dit komt door het hormoon relaxine, dat ervoor zorgt dat er ruimte is in jouw bekken en de baby gemakkelijker tijdens de bevalling naar buiten kan. Dit kan soms zorgen voor pijn of een instabiel gevoel, vooral later in de zwangerschap.
Lees ook: Langer leven dankzij krachttraining.
9. Je wordt sneller bruin
Als je in verwachting bent, maakt jouw lichaam meer pigment aan. Hierdoor kun je donkerdere tepels, een verticale streep over jouw buik en meer sproeten krijgen. Waarschijnlijk word je nu ook een stuk sneller bruin. Blijf dus niet te lang in de zon. Zo verklein je de kans op pigmentvlekken op jouw gezicht: een ‘zwangerschapsmasker’.
Lees ook: Hoeveel zonnebrand moet je smeren om niet te verbranden?
10. Jouw stofwisseling neemt toe
De stofwisseling (het metabolisme) is het proces van aanvoer van bouwstoffen en afvoer van afvalstoffen, met het produceren van energie als doel. Jouw stofwisseling is vooral tijdens het tweede en derde trimester van jouw zwangerschap verhoogd. Als je borstvoeding geeft, dan is jouw energiebehoefte zelfs verhoogd met 33 procent.
Lees ook: Vrouwenconsult om risico zwangerschapscomplicaties te verminderen.
Tips om goed voor jezelf te zorgen
- Eet gezond: Zorg voor een gevarieerd dieet met veel (biologische) groente, fruit, eiwitten en calcium.
- Rust voldoende uit: Luister naar jouw lichaam en neem genoeg pauzes.
- Beweeg regelmatig: Wandelen, zwemmen, (lichte) krachttraining of een zwangerschapsyoga-les kan helpen om fit te blijven.
- Praat over jouw gevoelens: Zwangerschap kan emotioneel intens zijn. Deel jouw zorgen of vragen met jouw partner, een vriendin, jouw gynaecoloog of verloskundige.
Zwanger zijn is een unieke reis, en elke vrouw ervaart het anders. Bij SHE Health Clinics staan we voor je klaar om jou te ondersteunen en al jouw vragen te beantwoorden. Heb je zorgen of twijfel je ergens over? Neem gerust contact met ons op. Samen zorgen we ervoor dat je gezond en ontspannen van jouw zwangerschap kunt genieten!
Lees ook: Vruchtbaarheid en zwangerschap: Dít kun je er over lezen.
Meer informatie of afspraak maken?
Wil jij je medisch laten onderzoeken vanwege een kinderwens of zwangerschap, of wil je een medisch onderzoek laten uitvoeren om een andere reden? Maak dan een afspraak met een vrouwelijke gynaecoloog bij onze SHE Health Clinics vrouwenkliniek. Hiervoor kun je rechtstreeks contact met ons opnemen via 085-2019275 of via ons contactformulier.
Meer lezen over zwangerschap en kinderwens?
- SHE Health Clinics overzicht medisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics infopagina zwangerschap.
- 25 feiten en fabels over zwangerschap.
- Zwanger? Dít zijn dé tips tegen spataderen in benen en schaamlippen.
- Kleinere embryo door ultrabewerkt voedsel voor en tijdens zwangerschap.
- Zwanger na je 40e: Wat je moet weten.
- De risico’s van borstimplantaten bij kinderwens en zwangerschap.
- Miskraam of doodgeboorte: Hoe kun je afscheid nemen van jouw baby?
- Vruchtbaarheidsonderzoek: dít wil je erover weten.
- Pre-eclampsie: risicovolle complicatie tijdens de zwangerschap.
- 15 vroege tekenen van zwangerschap: Zou je zwanger kunnen zijn?
- Endometriose kan verminderde vruchtbaarheid en miskraam veroorzaken, toont studie.
- Het HELLP-syndroom: ernstige complicatie tijdens de zwangerschap.
- Seks tijdens de zwangerschap: wel of niet schadelijk voor de baby?
- IVF: Bijwerkingen en lange termijn risico’s bij vrouwen.
- Hyperemesis gravidarum tijdens zwangerschap: wat is het?
- Griepprik: Wat zijn de risico’s en bijwerkingen?
- Aangeboren afwijkingen bij kinderen die zijn geboren dankzij IVF of ICSI.
- Hoe kan een verstoord hormonaal evenwicht invloed hebben op de zwangerschap?
- Medicijngebruik tijdens zwangerschap en borstvoeding: dít wil je er over weten.
- Verloskundigen zetten grote vraagtekens bij vaccinatie van zwangeren.
- Wat zijn de gevolgen van eetstoornissen bij zwangerschap?
- Hoe kun je aspirine in de zwangerschap gebruiken om pre-eclampsie en groeivertraging te voorkomen?
- Wat is cardiotocografie tijdens je zwangerschap of bevalling?
- Hoe kun je niet weten dat je zwanger bent? ‘Je hoeft het niet te voelen’.
- Alcohol tijdens zwangerschap tast hersenstructuur foetus aan.
- Hoe ga je om met hersenmist (brain fog) na je zwangerschap?
- Wanneer en hoe stoppen met de pil om zwanger te worden?
- Wat is cardiotocografie tijdens je zwangerschap of bevalling?
- Baby’s hebben al voor geboorte roetdeeltjes in hun longen, lever en hersenen.
- Hoe gebruik je een zwangerschapstest of ovulatietest?
- Borstimplantaten kunnen voor embryo net zo schadelijk zijn als alcohol en nicotine!
- De eerste menstruatie na bevalling: wat kun je verwachten?
- Wat zijn vaginale spataderen en wat kan je er aan doen?
- Gewichtsafname vergroot kans op zwangerschap bij vrouwen met PCOS.
- Toch drinken of roken: vrouwen vaak niet goed voorbereid op zwangerschap.
- Vruchtbaarheid behouden na kanker? Vrouwen worden te weinig naar gynaecoloog doorverwezen.
- Welke behandelingen zijn er mogelijk als het niet lukt om zwanger te worden?
- Eicellen invriezen wordt regelmatig gedaan, doch weinig gebruikt.
- Hoe herken je Premature Ovariële Insufficiëntie (vervroegde overgang)?
- Déze 10 dingen veranderen aan je lichaam als je zwanger bent.
- Welke onderzoeken zijn er mogelijk als het niet lukt om zwanger te worden?
- Bloedverdunners helpen meestal niet tegen trombose tijdens zwangerschap.
- 14 gezonde zwangerschapstips voor de aanstaande moeder.
- Wat kun je doen tegen zwangerschapsjeuk?
- Zwangere cosmeticagebruikers hebben afwijkende hormoonspiegels.
- 10 tips voor als je zwanger én verkouden bent.
- Afwijkend uitstrijkje? Dit zijn de vervolgstappen.
- Hoe herken je een buitenbaarmoederlijke zwangerschap?
- 10 andere oorzaken van hersenmist (naast long covid).
- Wat zijn de beste seksstandjes om zwanger te worden?
- Ander immuunsysteem bij vrouwen na veel seks helpt om zwanger te worden.
- Hoe kun je precies weten of je ovuleert?
- De invloed van hormoonverstorende chemicaliën op de reproductieve gezondheid van vrouwen.
Auteur: Redactie
