“Ineens wil je dood”: Depressie tijdens de overgang

14 oktober 2024

De overgang wordt vaak gezien als een fase in het leven van vrouwen die draait om fysieke veranderingen, zoals opvliegers, nachtelijk zweten en gewichtstoename. Maar voor Heleen, een 60-jarige Nederlandse onderneemster, bracht deze periode veel meer met zich mee dan alleen lichamelijke symptomen. Wat begon als milde stemmingswisselingen, mondde uit in iets veel ernstigers: een zware depressie die haar leven op het spel zette.

Het begin van de donkere periode

Heleen was altijd een sterke, onafhankelijke vrouw. Ze had een succesvolle carrière, een succesvol eigen bedrijf, een lieve partner, liefdevolle vrienden en vriendinnen en een druk sociaal leven. Toen de eerste tekenen van de overgang zich op haar 52e aandienden, zoals onregelmatige menstruaties en slaapproblemen, ging ze ervan uit dat dit tijdelijk was. “Ik dacht dat het vanzelf wel over zou gaan, net als bij mijn vriendinnen,” vertelt Heleen. “Maar al snel merkte ik dat ik me anders begon te voelen. Niet alleen fysiek, maar vooral mentaal.”

Wat begon als licht verdriet en vermoeidheid, werd ineens een constante staat van neerslachtigheid. Heleen merkte dat ze geen plezier meer haalde uit de dingen waar ze vroeger van genoot. “Het leek alsof er een donkere wolk over me heen hing, die me overal volgde,” zegt ze. “Zelfs de kleinste dingen voelden als een enorme opgave.”

Depressie tijdens de overgang

Hoewel Heleen zich bewust was van de emotionele schommelingen die soms met de overgang gepaard gaan, had ze nooit gedacht dat het zo ver zou komen. “Ik wist dat stemmingswisselingen erbij hoorden, maar ik had nooit verwacht dat ik op een dag wakker zou worden en zou denken: ik wil dit leven niet meer,” vertelt ze met tranen in haar ogen. Want ineens wilde ze uit het leven stappen. Ze was daarin zo serieus en vastbesloten, dat ze zelfs ging nadenken hoe ze een einde aan haar leven kon maken en wanneer ze dat zou gaan doen.

De overgang wordt vaak onderschat in zijn impact op de geestelijke gezondheid. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat hormonale veranderingen in deze periode, vooral de daling van oestrogeen, een directe invloed kunnen hebben op de stemming en de productie van serotonine – het zogenaamde ‘gelukshormoon’. Voor Heleen werd dit een sluipmoordenaar. Ze belandde in een diepe depressie en voelde zich geïsoleerd, ondanks de steun van haar omgeving. “Ik voelde me schuldig,” geeft ze toe. “Waarom voelde ik me zo ellendig terwijl mijn leven, objectief gezien, goed was?”

Lees ook: Dít zijn de 25 signalen dat je mogelijk een depressie hebt.

De hel van suïcidale gedachten

Het dieptepunt kwam toen Heleen zich op een dag realiseerde dat ze zichzelf van het leven wilde beroven. “Het idee dat ik niet meer wilde leven was zo overweldigend en beangstigend. Ik voelde me gevangen in mijn eigen hoofd en er leek geen uitweg te zijn,” herinnert ze zich. “Ik wilde de pijn stoppen, niet per se dood, maar de wanhoop was ondraaglijk.”

Heleen had nooit eerder suïcidale gedachten gehad en het was moeilijk voor haar om te begrijpen waar ze vandaan kwamen. “Het leek alsof iemand anders in mijn hoofd was gaan wonen,” zegt ze. “Ik kon er niet tegen vechten, hoe hard ik het ook probeerde.”

Lees ook: Suïcidaal gedrag en zelfmoord bij vrouwen: dít zijn de mogelijke oorzaken.

Het zoeken naar hulp

Gelukkig sprak Heleen op tijd met haar huisarts, die haar klachten serieus nam. Ze werd daarna door SHE Health Clinics doorverwezen naar Happy Brain Clinics en kreeg hormonen voorgeschreven om haar overgangsklachten en depressie te verlichten. Dit, in combinatie met de therapie, hielp haar langzaam uit het diepe dal te klimmen. “Het was een lang proces,” vertelt ze. “Ik moest leren accepteren dat het oké was om hulp te vragen, en dat het niet mijn schuld was dat ik me zo voelde.”

Naast effectieve therapie vond Heleen ook steun in het praten met andere vrouwen die soortgelijke ervaringen hadden tijdens de overgang. “Ik realiseerde me dat ik niet de enige was,” zegt ze. “Er waren zoveel vrouwen die net als ik door deze donkere periode gingen, maar er werd nauwelijks over gepraat.”

Lees ook: Hoe herken je een depressie tijdens de overgang en wat kun je er aan doen?

De weg naar herstel

Nu, enkele jaren later, voelt Heleen zich weer sterker. Ze slikt nog hormoonmedicatie en ze heeft geleerd om haar emoties beter te begrijpen en te accepteren. “Nu weet ik dat ik altijd waakzaam moet zijn voor de signalen, maar ik ben niet meer bang om hulp te vragen als ik die nodig heb,” zegt ze met een glimlach. “De overgang heeft me veel afgenomen, maar ook veel geleerd over mezelf.”

Lees ook: 14 tips om overgangsklachten te verminderen.

Heleen hoopt dat haar verhaal andere vrouwen kan helpen om de overgang serieus te nemen, niet alleen op fysiek, maar ook op mentaal vlak. “Het is geen zwakte om je kwetsbaar te voelen tijdens deze periode,” benadrukt ze. “We moeten stoppen met het bagatelliseren van de overgang en erkennen dat het een grote impact kan hebben op zowel lichaam als geest.”

Lees ook: Verband tussen vitamine D-tekort en depressie bij vrouwen.

Een oproep tot openheid

Heleen wil met haar verhaal een boodschap verspreiden: praat erover. “Het is zo ontzettend belangrijk dat vrouwen weten dat ze niet alleen zijn,” zegt ze. “De overgang is meer dan opvliegers, nachtzweten, vaginale droogheid en stemmingswisselingen; het kan je hele leven op z’n kop zetten. Doch met de juiste professionele hulp is er een weg terug naar het licht.”

Door het delen van haar ervaringen hoopt Heleen bij te dragen aan een bredere bewustwording over de mentale uitdagingen die de overgang met zich mee kan brengen. “Je hoeft het niet alleen te doen,” besluit ze. “Er is altijd hoop, zelfs in de donkerste momenten.”

Lees ook: Hoe herken je overgangsverschijnselen bij jezelf?

Preventie en ondersteuning

Als jij of iemand die je kent suïcidale gedachten heeft als gevolg van de overgang of menopauze, is het van het grootste belang om onmiddellijk professionele hulp te zoeken bij een (huis)arts, medisch specialist, psycholoog, therapeut of hulpverleningsorganisatie zoals Stichting 113 Zelfmoordpreventie. Zij zijn 24/7 gratis bereikbaar via telefoonnummer 0800 0113 of op 113.nl.

Het bieden van ondersteuning en begrip aan vrouwen met suïcidale gedachten is ook van vitaal belang om hen te helpen hiermee om te gaan. Daarnaast is van belang om bij suïcidaal gedrag direct actie te ondernemen.

Lees ook: Hoe ga je om met psychische klachten bij jezelf of vriendinnen?

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een ervaren vrouwelijke gynaecoloog of menopauzeconsulente bij SHE Health Clinics? Neem dan contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen?