Steeds meer Nederlanders met overgewicht en obesitas

5 maart 2024

De wereld is obesogeen geworden: eten is altijd en overal toegankelijk en 80% van alles is eten wat je lijf niet per se nodig heeft. En het resultaat: er zijn steeds meer Nederlanders met overgewicht of obesitas, met een verhoogd risico op meer dan 200 verschillende ziekten!

Dus met volle inzet op preventie en vermindering van de obesogene omgeving, kun je zoveel overgewicht en obesitas voorkomen. En dientengevolge een afname aan ziekten en zorg behoefte teweegbrengen.

Echter:

De Nederlandse overheid spendeert nu minder dan 1% van de zorgbegroting aan preventie.
De marketing voor ongezonde en sterk bewerkte voeding wordt steeds groter.
De prijzen voor verse gezonde voeding worden steeds hoger, mede door extra btw-heffing en het onderdrukken van boeren en tuinders.
Ongezonde leefstijlfactoren (bijv. te weinig bewegen, teveel suiker en alcoholconsumptie) dragen bij aan overgewicht en obesitas.

Wie het nog snapt, mag t zeggen… Want op deze manier wordt de Nederlandse bevolking steeds ongezonder en helaas steeds zieker…

Obesitas afgelopen 40 jaar verdrievoudigd

In 2023 had 16 procent van de Nederlandse bevolking van 20 jaar of ouder obesitas. Dit betekend dat ruim één of de zes Nederlanders nu obesitas heeft. Dat is drie keer zoveel als begin jaren tachtig, toen ‘slechts’ 5 procent van de Nederlanders obesitas had. Ook het aantal gevallen van ernstigere vormen van obesitas nam toe, van 1 procent in 1981 naar 4 procent in 2023. Dit blijkt uit de Gezondheidsenquête en Leefstijlmonitor van 1981 tot en met 2023 van het CBS, in samenwerking met het RIVM.

Sinds 1981 wordt elk jaar naar lengte en gewicht van de Nederlandse bevolking gevraagd in de Gezondheidsenquête. Met de Body Mass Index (BMI) kan berekend worden of iemand overgewicht heeft. Dit is het gewicht in kilogram, gedeeld door het kwadraat van de lengte in meters. Een volwassene heeft overgewicht bij een BMI van 25 of hoger. Een BMI van 25 tot 30 wordt matig overgewicht genoemd.

Bij een BMI van 30 of hoger heeft iemand ernstig overgewicht, oftewel obesitas. Obesitas wordt onderverdeeld in drie klassen: BMI 30 tot 35 (klasse 1), BMI 35 tot 40 (klasse 2) en BMI 40 of hoger (klasse 3). Deze laatste wordt ook morbide obesitas genoemd.

Lees ook: Welke ziektes en klachten ontstaan bij vrouwen door overgewicht of obesitas?

Steeds meer Nederlanders met overgewicht en obesitas

Lees ook: 1 op 6 mensen die gezonder willen eten, kan dat niet meer betalen.

Minder obesitas in Nederland in vergelijking met meeste EU-landen

Ruim de helft van de volwassenen in de Europese Unie (EU) heeft overgewicht. Gemiddeld heeft 36 procent matig overgewicht, en 17 procent obesitas. In Nederland heeft ruim 15 procent van de 18-plussers obesitas en 16 procent van de 20-plussers. Alleen in Roemenië, Italië en Bulgarije was het aandeel volwassenen met obesitas lager. In Malta, Hongarije en Kroatië was het aandeel mensen met obesitas het hoogst.

Lees ook: Wat zijn de belangrijkste gezondheidstips voor vrouwen?

Waarom eten steeds meer Nederlanders ongezond waardoor ze overgewicht krijgen?

Er zijn verschillende factoren die kunnen bijdragen aan het toenemende aantal Nederlanders dat ongezond eet en daardoor overgewicht ontwikkelt. Enkele van deze factoren zijn:

Toegankelijkheid van ongezond voedsel: Ongezond voedsel, zoals bewerkte voedingsmiddelen, fastfood en snacks met veel calorieën, zijn vaak gemakkelijk verkrijgbaar en relatief goedkoop. Dit maakt het voor mensen verleidelijk om regelmatig naar dergelijk voedsel te grijpen, vooral als ze weinig tijd hebben om te koken of te winkelen.
Reclame en marketing: De voedingsindustrie investeert aanzienlijke bedragen in reclame en marketing van ongezonde voedingsmiddelen, waardoor ze aantrekkelijk lijken en consumenten aanzetten tot aankoop. Deze marketinginspanningen kunnen vooral invloed hebben op kinderen en jongeren, waardoor ze meer geneigd zijn om ongezonde voedselkeuzes te maken.
Gebrek aan voedingseducatie: Veel mensen hebben mogelijk een beperkt begrip van voeding en gezond eten, waardoor ze moeite hebben om gezonde voedselkeuzes te maken. Dit kan worden verergerd door tegenstrijdige informatie over voeding en diëten in de media en online.
Leefstijlfactoren: Een zittende levensstijl en gebrek aan lichaamsbeweging dragen bij aan gewichtstoename en obesitas. Als mensen meer tijd besteden aan zitten (bijvoorbeeld achter een bureau of voor de tv) en minder tijd besteden aan fysieke activiteit, kan dit leiden tot een onevenwichtige energiebalans en uiteindelijk tot gewichtstoename.
Sociale en economische factoren: Sociale en economische factoren, zoals armoede, gebrek aan toegang tot gezond voedsel in bepaalde buurten en sociaaleconomische ongelijkheid, kunnen ook bijdragen aan ongezonde eetgewoonten en overgewicht.

Lees ook: Ultrabewerkte voeding in verband gebracht met hoger risico op meerdere gezondheidsaandoeningen.

Aanpakken Nederlandse obesitasepidemie

Het succesvol aanpakken van de obesitasepidemie in Nederland vereist een alomvattende aanpak die zich richt op onder andere:

Het verbeteren van voedingseducatie;
Het bevorderen van gezonde voedselomgevingen;
Het verminderen van marketing van ongezond voedsel;
Het betaalbaar maken en betaalbaar houden van gezonde voeding (zoals vers fruit en groente);
Het invoeren van een suikerbelasting op voedingsmiddelen die ongezond veel suiker bevatten;
Het ontmoedigen van alcoholconsumptie;
Het ontmoedigen van fastfood;
Het aanmoedigen van lichamelijke activiteit;
Het aanmoedigen van een gezonde leefstijl;
Het aanpakken van sociaaleconomische ongelijkheden.

Dit kan onder andere worden bereikt door overheidsbeleid, regelgeving en programma’s ter bevordering van een gezonde levensstijl en voedingskeuzes. Wij dragen hier als zorgverlener graag ons steentje aan bij!

Lees ook: Preventieve zorg is belangrijk voor iedere vrouw!

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een ervaren vrouwelijke arts of specialist? Neem dan contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.