Wat zijn de 7 symptomen van hevig menstrueel bloedverlies?

6 februari 2023

Hevig menstrueel bloedverlies (HMB) is een medisch erkende aandoening waar veel vrouwen vaak onnodig lang mee blijven rondlopen. Veelal wordt de aandoening niet tijdig door een vrouw of arts herkent, want ´hevig´ is natuurlijk een subjectief begrip.

Daarom beschrijven we in dit artikel zeven verschillende symptomen waaraan je HMB kunt herkennen. Met daarbij een overzicht van de mogelijke behandelopties die wij je bij SHE Health Clinics kunnen bieden.

Hevig menstrueel bloedverlies

Hevig menstrueel bloedverlies (ook wel HMB, menorragie, menorrhagia of Abnormal Uterine Bleeding genoemd) is een veel voorkomend gynaecologisch probleem. Veranderingen in de hormoonhuishouding zijn vaak de oorzaak. Dat verklaart waarom veel vrouwen er in de premenopauze mee te maken krijgen. Maar liefst 1 op de 5 vrouwen tussen de 35 en 55 jaar heeft dusdanige klachten dat een medische behandeling gerechtvaardigd zou zijn. Toch duurt het vaak jaren voordat vrouwen naar de huisarts of gynaecoloog gaan; als zij dit al doen. De coronacrisis werkt uitstelgedrag mogelijk nog verder in de hand. Dat heeft onnodige gezondheidsrisico’s tot gevolg. Aan HMB (ook wel menorragie genoemd) kan namelijk ook een andere aandoening ten grondslag liggen, zoals endometriose, adenomyose, PCOS, gynaecologische kanker, een infectie of een stollingsstoornis.

Lees ook: Heb jij een gezonde menstruatiecyclus?

Waaraan herken je HMB en wat zijn de symptomen van HMB?

1. Abnormaal bloedverlies

Het belangrijkste symptoom van HMB is uiteraard: abnormaal veel bloedverlies. Gemiddeld verlies je per menstruatie zo’n 5 eetlepels bloed; iets meer dan een borrelglaasje. Is er sprake van HMB dan is dit al gauw driekwart longdrinkglas of meer. Officieel houden gynaecologen een drempelwaarde van 120 ml aan.

Lees ook: Te hevige menstruatie is een bloedserieus probleem!

2. Bloedproppen en stolsels

Menstruatiebloed bevat plasmine: een enzym dat bloedstolsels afbreekt. Soms komen met dat menstruatiebloed toch stolsels mee. Dat overkomt bijna elke vrouw wel een keer. Zijn grote bloedproppen of stolsels met het formaat van een flessendop of munt van vijf eurocent standaard bij elke menstruatie, dan kan er sprake zijn van HMB.

Lees ook: 15 oorzaken van bloedverlies tussen je menstruaties.

3. Hevige menstruatieklachten

Hevig menstrueel bloedverlies gaat vaak samen met een pijnlijke menstruatie ofwel hevige menstruatiekrampen die worden veroorzaakt door het samentrekken van de baarmoeder. Ook PMS-klachten komen vaak voor. De term PMS staat voor PreMenstrueel Syndroom en is de verzamelnaam voor een breed scala aan lichamelijke en psychische klachten die vlak voor de menstruatie optreden, zoals hartkloppingen, hoofdpijn, menstruele migraine, buikpijn, gezwollen borsten, vocht vasthouden, angstgevoelens, prikkelbaarheid, huilbuien en nervositeit.

Een nog zwaardere vorm van menstruatieklachten is PreMenstrual Dysphoric Disorder (PMDD) ook wel bekend onder de naam Premenstruele Dysforie Stoornis (PDS). Dysforie is het tegenovergestelde van euforie; je voelt je prikkelbaar, boos, nerveus, depressief en soms zelfs paranoïde. Dysforie is een term die we vooral kennen bij ernstige psychiatrische beelden. Soms bijvoorbeeld bij een ernstige depressie, soms in het kader van een bipolaire stoornis. Deze term zegt dan ook iets over de ernst van de klachten bij PMDD, deze zijn veel ernstiger dan bij PMS.

Lees ook: Depressiviteit rondom je menstruatie: wellicht is het PMS of PMDD?

4. Korte cyclus & langdurige menstruatie

Bijna niemand heeft een menstruatiecyclus van exact 28 dagen. Alles tussen de 21 en 35 dagen wordt beschouwd als normaal. Daarvan is tussen de 3 tot 7 dagen sprake van bloedverlies. Karakteristiek voor HMB is een cyclusduur korter dan 21 dagen en de menstruatieduur langer dan 7 dagen.

Lees ook: COVID-19-vaccins beïnvloedden 42 procent van de menstruatiecyclus van vrouwen, zo blijkt uit onderzoek.

5. Geregeld doorlekken

Bij een normale menstruatie heb je genoeg aan één menstruatieproduct (maandverband / tampon / menstruatiecup) dat om de 4-5 uur wordt verwisseld. Vrouwen met HMB hebben vaak dubbele bescherming nodig en moeten soms om het uur naar de wc en/of ‘s-nachts hun bed uit om doorlekken te voorkomen. Plotseling hevig ongesteld worden en ‘spotting’ (licht bloedverlies tussen twee menstruaties door) door veranderingen in de hormoonhuishouding zijn eveneens kenmerkend voor HMB. Vrouwen met HMB zijn daardoor altijd beducht op doorlekken.

Lees ook: Menstruatiecup: het gezonde alternatief voor tampons.

6. Vermoeidheid door ijzertekort

Door hevig bloedverlies tijdens de menstruatie ontstaat vaak ijzertekort (bloedarmoede ofwel anemie). Als gevolg daarvan kunnen klachten ontstaan als: lusteloosheid, duizeligheid, vlekken zien, stemmingswisselingen en vermoeidheid. Als het hemoglobinegehalte te laag is, vermindert de weerstand. Dat kan weer leiden tot bijvoorbeeld ziekteverzuim.

Lees ook: Hoe voorkom of verhelp je een ijzertekort?

7. De agenda rondom de menstruatie plannen

Hevig menstrueel bloedverlies heeft een nadelige impact op de kwaliteit van leven: lichamelijk (vermoeidheid door ijzertekort), psychisch (angst voor doorlekken, schaamte) en sociaal (sportlessen en sociale afspraken moeten afzeggen of werk moeten verzuimen). Zodra menstruatieklachten de agenda gaan bepalen, dan is het ‘code rood’. Ofwel: tijd om met de huisarts mogelijke behandelopties te bespreken en/of om doorverwijzing te vragen naar een ervaren vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics.

Tip: Houd ter voorbereiding op het eerste consult bij SHE Health Clinics een tijdje een menstruatiedagboek bij – of gebruik hiervoor een speciale app – om straks inzichtelijk te kunnen maken hoe bepalend de menstruatieklachten voor jouw dagelijks functioneren zijn.

Wat zijn de behandelopties bij HMB?

1. Hormoontherapie

Bij hevig menstrueel bloedverlies wordt in eerste instantie vaak hormoontherapie, zoals de anticonceptiepil, het Mirena hormoonspiraal of Kyleena hormoonspiraaltje voorgeschreven. Hormonale geneesmiddelen met oestrogeen en/of progesteron (progestine) kunnen het baarmoederslijmvlies dunner maken en zo het hevige bloedverlies verminderen. Hormoontherapie is een tijdelijke oplossing; zodra je hiermee stopt komen de hevige menstruaties weer terug. Niet voor alle vrouwen is hormoontherapie een oplossing. Bij de hormoonpoli van SHE Health Clinics kun je het beste advies en behandeling krijgen.

2. Verwijderen van myomen of poliepen

Myomen (vleesbomen) en poliepen kunnen hevige menstruatiebloedingen geven. Deze goedaardige gezwellen in de baarmoeder kunnen met behulp van een minimaal invasieve ingreep (bijvoorbeeld MyoSure) worden verwijderd; poliklinisch en onder plaatselijke verdoving. Myomen of poliepen verwijderen kan als er geen sprake is van een zwangerschap of onderliggend probleem, zoals een bekkeninfectie en/of afwijkingen aan de baarmoeder, baarmoederkanker of baarmoederhalskanker. De behandeling staat een toekomstige zwangerschap niet in de weg.

Lees ook: Welke vrouwen hebben risico op vleesbomen?

3. Endometriumablatie

Voor vrouwen in de premenopauze zonder onderliggende medische problemen die HMB-klachten veroorzaken, is endometriumablatie (bijvoorbeeld NovaSure) een optie. Bij deze behandeling wordt de functionele laag van het baarmoederslijmvlies (endometrium) met elektrische energie verschroeid. Het baarmoederslijmvlies kan zich daarna niet opnieuw dik opbouwen met als gevolg: nauwelijks of helemaal geen bloedverlies meer. Endometrium (baarmoederslijmvlies) ablatie (verwijdering) kan poliklinisch en onder plaatselijke verdoving worden uitgevoerd bij SHE Health Clinics. Bij een endometriumablatie blijft de hormoonhuishouding normaal functioneren. Je komt dus niet vervroegd in de overgang. Hoewel de baarmoeder behouden blijft, brengt zwanger worden na een endometriumablatie grote risico’s met zich mee. Deze behandeling kan dus alleen worden uitgevoerd als er geen kinderwens meer is. Anticonceptie blijft nodig tot aan de menopauze.

4. Baarmoederverwijdering

In sommige gevallen is een baarmoederverwijdering (hysterectomie) de enige oplossing om gynaecologische problemen het hoofd te bieden. Een baarmoederverwijdering is een ingrijpende operatie waardoor je – als ook de eierstokken worden verwijderd – meteen in de overgang komt. Opname in onze kliniek is vereist en de herstelperiode is enkele weken. Na een baarmoederverwijdering kun je uiteraard niet meer zwanger worden.

Lees ook: Wanneer biedt hysterectomie (baarmoederverwijdering) uitkomst?

Meer informatie of afspraak maken?

Wil jij je medisch laten onderzoeken vanwege menstruatieklachten of wil je een gynaecologisch onderzoek laten uitvoeren om een andere reden? Maak dan een afspraak met een vrouwelijke gynaecoloog bij onze SHE Health Clinics vrouwenkliniek. Hiervoor kun je rechtstreeks contact met ons opnemen via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen over menstruatie en vaginale gezondheid?