Diverse soorten groenten kunnen je darmen irriteren en voor darmklachten zorgen. Darmklachten door groenten komen vooral voor bij mensen met het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS), Colitis Ulcerosa en de ziekte van Crohn.
Bij deze aandoeningen heeft iemand regelmatig last van buikpijn, diarree of juist verstopping (obstipatie) en een opgeblazen gevoel. PDS komt veel voor en is één van de meest voorkomende aandoeningen in Nederland. Het ziekteverzuim van PDS is hoger dan griep. Naar schatting heeft 10 procent van de Nederlanders er last van (circa 1,7 miljoen mensen). PDS patiënten kampen met onzekerheid, stress en moeten vaak lang zoeken naar de behandeling die het beste bij hen past. De oorzaak ligt waarschijnlijk in een gevoeligheid van de zenuwen in de darmwand, waardoor je snel buikpijn voelt.
Daarnaast komen Colitis Ulcerosa en de ziekte van Crohn ook vaak voor en hebben deze patiënten ook vaak last van bepaalde soorten groente.
Voor sommige mensen met deze aandoeningen kan het helpen om hun voedingspatroon aan te passen. Er zijn namelijk bepaalde koolhydraten, FODMAPs genaamd, die gassen kunnen vormen in de darm en daardoor de darmwand prikkelen en pijn geven.
Lees ook: Iedereen kan de ziekte van Crohn of Colitis Ulcerosa krijgen!
Wat zijn FODMAP’s?
FODMAP’s zijn koolhydraten die slecht of niet opgenomen worden in de dunne darm. Daardoor komen ze in de dikke darm terecht. Bacteriën in de dikke darm breken de FODMAP’s vervolgens snel en in grote hoeveelheden af. Dit heet fermenteren. Hierbij kan gas vrijkomen waardoor symptomen zoals een opgeblazen gevoel en winderigheid kunnen ontstaan. Symptomen zoals diarree of een verstoorde stoelgang ontstaan doordat er meer vocht wordt aangetrokken in de dunne en dikke darm. Lang niet iedereen is even gevoelig voor FODMAP’s.
FODMAP is een Engelstalige afkorting voor:
- F Fermenteerbare
- O Oligosachariden
- D Disachariden (lactose)
- M Monosachariden (fructose)
- A And
- P Polyolen (suikeralcoholen).
Lees ook: Dít zijn de 14 beste superfoods voor je darmen.
Welke groenten geven darmklachten?
FODMAPs komen voor in sommige soorten granen, fruit, noten, bonen of in zuivelproducten. Ze komen ook in groenten voor. Het zijn met name fructanen (een oligosacharide) en mannitol (een polyool) in groenten die darmklachten kunnen veroorzaken. Fructanen, ook wel fructo-oligosachariden, behoren tot de langere suikerketens. Waar ons lichaam normaal met enzymen de suikerketens eenvoudig opbreekt, lukt dat niet voor fructanen. Dat geldt ook voor mensen zonder prikkelbare darm, colitis of crohn, maar niet iedereen krijgt er darmklachten van.
Fructaan-rijke groenten zijn:
- Aardperen
- Artisjok
- Asperges
- Bosui (witte deel)
- Doperwten
- Koolsoorten
- Knoflook
- Prei (witte deel)
- Spruitjes
- Ui
- Venkel
- Witlof
Darmklachten door mannitol-rijke groente
Heb je wel eens buikpijn of darmklachten na het eten van suikervrije producten? Voedingsfabrikanten gebruiken mannitol en andere polyolen graag als suikervervanger. Polyolen zijn namelijk zoet van smaak, maar ons lichaam neemt ze niet op. Mannitol vindt echter haar oorsprong in planten, waaronder een aantal groenten die mensen met een prikkelbare darm, colitis of crohn daardoor meestal slecht verdragen.
Mannitol-rijke groenten zijn:
- Bloemkool
- Bleekselderij
- Flespompoen
- Paddenstoelen
- Peultjes
- Prei (groene deel)
- Venkel
- Zeewier
- Zoete aardappel
- Zuurkool
Overige FODMAP-rijke groenten zijn:
- Avocado
- Broccoli (steeltjes)
- Lente-ui (witte deel)
- Rode bieten
- Spliterwten
- Sjalotten
- Sugar snaps
- Zoete maïs.
Lees ook: 10 soorten voeding waar je NIET bepaald gezonder van wordt.
FODMAP-beperkte dieet
Bij het volgen van het FODMAP-beperkte dieet vermijd je (tijdelijk) de FODMAP-koolhydraten zoveel mogelijk. De nadruk bij dit dieet ligt dus op het grotendeels verwijderen van bepaalde soorten koolhydraten uit het eetpatroon. Een kleine hoeveelheid FODMAPs in de voeding is niet erg, omdat dit in de praktijk geen klachten veroorzaakt. Tijdens het FODMAP-dieet laat je bepaalde FODMAP’s tijdelijk weg. Na het zogenoemde eliminatie-dieet van minimaal 6 weken bouw je de verschillende koolhydraten weer langzaam op. Zo kan de diëtist de oorzaak van de klachten achterhalen. Om te beoordelen of het dieet werkt is het van belang dat het dieet strikt gevolgd wordt.
Het FODMAP-beperkte dieet is een intensief dieet om te volgen. Begeleiding van een diëtist met kennis van het dieet is hierbij essentieel.
Lees ook: 8 tips om gezonder te eten en drinken.
Darmklachten
Darmklachten bij PDS, Colitis Ulcerosa of de ziekte van Crohn kunnen ook ontstaan door andere soorten voeding, roken, alcohol, stress, hormonen of ontstekingen. Een gespecialiseerde diëtist of voedingskundige kan je helpen om de puzzel tussen je darmklachten en voeding goed uit te zoeken.
Lees ook: 8 bewezen manieren om je darmflora te versterken.
Meer lezen over voeding, gezonde leefstijl en darmklachten?
- SHE Health Clinics overzicht medisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics infopagina leefstijl poli.
- Gezonde eters zijn cognitief jonger!
- Wat kun je eten om je darmen gezond te houden?
- Medicinale kracht van voeding lijkt op werking van geneesmiddelen.
- Last van stress, een trauma of depressie? Dít is het effect op je darmen!
- Regelmatig last van buikpijn en diarree? Aan déze symptomen herken je de ziekte van Crohn.
- 8 symptomen die kunnen wijzen op een alcoholallergie.
- Wat zijn volgens gezondheidsexperts de beste én slechtste diëten?
- Aanzienlijk minder schadelijke stoffen in biologisch voedsel.
- Van ontstekingen tot een chronische aandoening: wat is het verband tussen psoriasis en je darmen?
- Vezelrijk dieet kan kans op dementie verkleinen.
- 7 makkelijke tips om meer groenten te eten.
- Chronische darmaandoening Colitis Ulcerosa komt steeds vaker voor.
- Hoe kun je constipatie voorkomen of verhelpen?
- Zijn voedingssupplementen wel nodig?
- Hoe verwijder je bestrijdingsmiddelen van je groenten en fruit?
- Periodiek vasten: hoe werkt dat?
- Welke slaaphouding is het beste voor je darmen?
- 40% van alle gevallen van kanker kan door voeding en leefstijl worden voorkomen!
- Vrouwenhart heeft meeste baat van voeding met kalium.
- Ierse neurowetenschapper: “Wandelen is de grootste probleemoplosser die er bestaat!”.
- 10 voedingsmiddelen om je cholesterol te verlagen.
- Groene thee effectief tegen metabool syndroom.
- Bloed bij je ontlasting? Neem je klachten serieus!
- Onderzoek onder hartpatiënten: sterk bewerkte voeding verkleint overlevingskansen.
- Dít zijn dé 20 voordelen van kurkuma voor je gezondheid.
- 12 tips om gezond oud te worden.
- Hoeveelheid gif op Nederlandse aardappelen, aardbeien en radijsjes neemt niet af, maar toe!
- Last van constipatie? Dan kun je deze 13 laxerende fruitsoorten het beste eten!
- 75% van de honingsoorten bevat gif!
- Veel leververvetting bij hoge inname fructose uit frisdrank én vruchtensap.
- Nieuw onderzoek bewijst: elk glas alcohol is slecht voor je hersenen!
- Dít zijn de symptomen waaraan je bloedarmoede herkent.
- Stijging aantal Nederlanders met overgewicht: ‘Verleiding ongezonde voeding te groot’.
- Welke sporenelementen heeft jouw lichaam nodig?
- Ruim 53% meer pesticiden op fruit.
- ’Na de kijkoperatie zei de arts direct: u heeft darmkanker’.
- 15 voedingsmiddelen die het risico op kanker mogelijk kunnen verlagen.
- Welke voeding helpt tegen menstruatieklachten?
- Dit zijn de lichamelijke én mentale gevolgen van dagelijks alcohol drinken.
- Welke mineralen heeft jouw lichaam nodig?
- 7 vragen over kanker en voeding.
- Welke voedingsmiddelen zorgen voor een goede nachtrust?
- 10 gezonde voedingstips voor het vrouwenhart.
- Déze voedingsstoffen heb je extra nodig als je ouder wordt.
- Déze 4 voedingstekorten komen vaak voor bij vrouwen (en zo voorkom je ze).
Bronnen: SHE Health Clinics, Maag Darm Lever Stichting, AD, Voedingscentrum, Ortho Health Foundation