Alles wat je moet weten over menstruatie

Bijna ieder meisje krijgt er vroeg of laat mee te maken en tot op een bepaalde leeftijd is het een maandelijks terugkerend fenomeen: de menstruatie. Heel natuurlijk en een teken van vruchtbaarheid, doch het kan ook problemen met zich meebrengen. Weet je eigenlijk wat er precies in jouw lichaam gebeurt als het (weer) zover is? In dit artikel leggen we alles aan je uit.

De menstruatie – of ongesteldheid – is een periodiek optredende bloeding van het baarmoederslijmvlies. Het treedt maandelijks op bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd. De eerste menstruatie begint tussen het tiende en zestiende levensjaar (gemiddeld 12) en de laatste rond de 51. Ongesteld zijn duurt gemiddeld 4 tot 5 dagen.

Elke maand maakt het lichaam zich klaar voor een eventuele zwangerschap. De baarmoeder neemt dan een nieuwe eicel op en de wand van de baarmoeder wordt dikker. Gemiddeld heeft een vrouw 500 keer in haar leven en eisprong, die meestal overbodig blijkt te zijn. Ongeveer twee weken daarna verliest de baarmoeder dan weer de bekleding, het baarmoederslijmvlies en scheidt dit uit met het onbevruchte eitje. In het jaar na de eerste menstruatie treedt bij de meeste meisjes nog geen eisprong op.

Lees ook: Wat is het MRK syndroom?

De menstruatiecyclus

Dit alles gebeurt in een periode van ongeveer vier weken: de menstruatiecyclus. Een normale cyclus kan worden onderverdeeld in twee fasen: de folliculaire en de luteale fase.

In die eerste fase scheidt de hypofyse het follikel stimulerend hormoon (FSH) af. Follikels zijn de holtes in de eierstokken die met vloeistof zijn gevuld. Elke follikel bevat een onontwikkeld eitje. Onder invloed van het FSH ontwikkelen een aantal follikels zich en produceren ze het hormoon oestrogeen. Dit hormoon zorgt ervoor dat de baarmoeder zich voorbereidt op de eventuele komst van een bevruchte eicel. Uiteindelijk zal één follikel doorgroeien en als deze groot genoeg is, produceert de hypofyse het luteïniserende hormoon. Binnen 36 tot 48 uur daarna vindt de eisprong plaats, de ovulatie. Dit is het moment waarop de vrouw bevrucht kan worden.

Lees ook: Hoe kun je jouw ovulatie berekenen?

Na de ovulatie begint de luteale fase. De eicel heeft de follikel verlaten en wat overblijft is het gele lichaam (corpus luteum). De eicel kan in de baarmoeder tot 24 uur overleven. Ondertussen produceert het gele lichaam progesteron en oestrogeen, waardoor het baarmoederslijmvlies verder geschikt wordt voor innesteling. Bij innesteling neemt uiteindelijk de placenta de vorming van de hormonen over. Gebeurt dit niet dan zal door een daling van de hoeveelheid oestrogeen en progesteron de baarmoeder het slijmvlies afstoten, samen met de onbevruchte eicel. Dit is de menstruatie.

Lees ook: Heb jij een gezonde menstruatiecyclus?

Menstruatieklachten

De menstruatiecyclus start op de eerste dag van de ongesteldheid. Je verliest dan zo’n 50 milliliter bloed. Bij meer dan de helft van de vrouwen is de menstruatie pijnlijk. Je kunt last hebben van buikpijn, dit zijn vaak krampen in het spierweefsel van de baarmoeder. Ook hoofdpijn en misselijkheid komen regelmatig voor. Bij jonge meisjes is de buikpijn vaak het hevigst. Pilgebruik kan de klachten verminderen. Ook na de geboorte van het eerst kind neemt de pijn vaak af.

Daarnaast kan de ovulatie pijnlijk zijn. Veel vrouwen denken dat ze ovuleren op de 14e dag, maar dit is slechts een gemiddelde. De ovulatie kan per cyclus verschillen. Sommige vrouwen voelen de ovulatie – vaak in de vorm van een pijnscheut van enkele minuten tot uren – maar de meeste merken dit helemaal niet.

Als de hoeveelheid hormonen in je lichaam daalt na de ovulatie, kun je last krijgen van het premenstrueel syndroom (PMS) of van Premenstruele Dysforie Stoornis (PDS) / PreMenstrual Dysphoric Disorder (PMDD). Deze klachten ervaar je meestal in de week voor de menstruatie. Mogelijkheden zijn psychische klachten (emotioneel, snel geïrriteerd of depressie), pijnlijke borsten, een opgeblazen gevoel, je slap en niet lekker voelen, slapeloosheid, nervositeit, vocht vasthouden, huidproblemen en hoofdpijn. Meestal verdwijnen deze klachten zodra de ongesteldheid inzet.

Lees ook: Depressiviteit rondom je menstruatie: wellicht is het PMS of PMDD?

Zelf doen?

Tegen de voornaamste klacht – bloedverlies – bestaan natuurlijk maandverband, tampons en de menstruatiecup. In allerlei soorten en maten. Verder is het altijd goed om tijdens de menstruatie te zorgen voor voldoende rust en ontspanning. Een warme kruik of bad verlicht soms buik- of rugpijn. Bij lichte buikpijn kun je ook paracetamol gebruiken.

Lees ook: Geen zin meer in maandverband of tampons? Dít zijn de alternatieven!

Naar de huisarts of gynaecoloog

Als je veel last hebt van de menstruatie, is het soms verstandig om te overleggen met de huisarts en/of gynaecoloog. In sommige gevallen loont het de moeite om de anticonceptiepil, hormoonspiraal – of een andere anticonceptiemethode – te gaan gebruiken. Bij ernstige klachten, een onregelmatige cyclus of afwijkend bloedverlies is het ook goed om jouw huisarts en/of gynaecoloog om advies te vragen.

Ernstige pijnklachten kunnen bijvoorbeeld worden veroorzaakt door fibromen, poliepen, bekkenontsteking, endometriose, schildklierproblemen, bloedstollingsaandoeningen of een (hormoon)spiraaltje. Zwaar bloedverlies tijdens de menstruatie kan ook een behoorlijke invloed hebben op jouw leven en het uitblijven van de menstruatie betekent niet altijd meteen een zwangerschap. Een onregelmatige cyclus kan overigens ook het teken zijn van de naderende menopauze.

Anticonceptiepil

Als je de anticonceptiepil gebruikt, is er geen sprake van een menstruatiecyclus. Er vindt geen eisprong plaats. Wel kun je in de stopweek last krijgen van een onttrekkingsbloeding (doorbraakbloeding, spotting, tussentijdse bloeding). Dit is echter geen menstruatie.

Lees ook: 15 oorzaken van bloedverlies tussen je menstruaties.

Klachten over jouw menstruatiecyclus?

Heb je last van menstruatieklachten of heb je het idee dat jouw menstruatie niet in orde is? Luister dan naar je lichaam en neem contact op met je huisarts en/of gynaecoloog. Voor een gynaecologisch onderzoek kun je een afspraak maken met één van de vrouwelijke gynaecologen bij SHE Health Clinics.

Lees ook: Wat zijn veel voorkomende menstruatieklachten?

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke gynaecoloog? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Bij SHE Health Clinics kunnen we je helpen met preventie, medisch specialistische onderzoeken en behandelingen, gezond gewicht, afvallen, obesitas, voeding, dieet, leefstijl adviezen, beweging, ontspanning en preventieve medische onderzoeken.

Meer lezen over menstruatie, ongesteldheid, vruchtbaarheid en vaginale gezondheid?

Korte wachttijden bij SHE Health Clinics

Bij SHE Health Clinics hebben we korte wachttijden, dus kun je bij ons snel geholpen worden door onze ervaren vrouwelijke zorgprofessionals en medici.

Vergoeding door zorgverzekering

De meeste gynaecologische onderzoeken en -behandelingen bij SHE Health Clinics vallen onder de basisverzekering. Dit betekent dat deze medische zorg door jouw zorgverzekeraar wordt vergoed als je een verwijzing van jouw (huis)arts hebt. Houd wel rekening met je eigen risico.

SHE Health Clinics: alle medische- en paramedische vrouwenzorg op één locatie

Door onze ervaring in het leveren van efficiënte vrouwenzorg, hanteren wij beperkte diagnostiek in korte tijd en een gering aantal polikliniek bezoeken; oftewel een korte en efficiënte zorgcyclus waarbij de vrouwelijke patiënt centraal staat. Vanwege onze onafhankelijkheid en snel diagnostiek, kunnen onnodige opnames en verdere klinische behandelingen worden voorkomen.
Om nog meer reductie in zorgkosten te bereiken hanteren wij een combinatie van multidisciplinaire zorg en complementaire zorg. Dat resulteert in de beste zorg voor vrouwen met een kortere zorgcyclus, waardoor tijd en kosten worden bespaart voor de patiënt, doorverwijzende arts en de zorgverzekeraar.

Meer weten over ons brede zorgaanbod voor vrouwen of wil je weten wat wij als vrouwenkliniek voor je kunnen betekenen? SHE Health Clinics helpt je graag verder! Wij zijn een zelfstandig behandelcentrum (ZBC) met verzekerde- en onverzekerde medische zorg voor onder andere: preventie, leefstijl, preventieve medische onderzoeken, gynaecologie, seksuologie, menopauze, overgangsklachten, bekkenbodemklachten, borstonderzoek, urologie, dermatologie, cardiologie, chirurgie, neurologie, psychologie, radiologie, interne geneeskunde, pijnklachten, stress, burn-out, slaapproblemen, vermoeidheid, overgewicht, revalidatie en cosmetiek. Veruit de meeste onderzoeken en behandelingen vallen onder verzekerde zorg, welke vergoed wordt vanuit het basispakket.

Je kunt ons bereiken op 085-2019275 of gebruik maken van ons contactformulier.

Bronnen: Apotheek.nl, Nederlands Huisartsen Genootschap, Nederlandse Vereniging voor Obstetrie & Gynaecologie, SHE Health Clinics

Wil je op de hoogte blijven van onze leukste artikelen, nieuwsupdates, enquêtes en winacties? Schrijf je hieronder dan gratis in voor onze nieuwsbrief.