Waarom ontdekken vrouwen borstkanker nog steeds vaak te laat?

Terwijl er veel campagnes rondom het herkennen van borstkanker zijn, wordt borstkanker door veel vrouwen helaas nog steeds niet op tijd gedetecteerd. Ruim zeventig procent van de vrouwen weet namelijk niet precies hoe zij zichzelf moet onderzoeken.

Daarom leggen we in dit artikel aan je uit waarom borstkanker vaak te laat wordt ontdekt en waar je zoal op moet letten als je jouw eigen borst(en) onderzoekt.

Eén op de zeven vrouwen

Deze cijfers komen naar voren uit een grootschalig onderzoek van het Alexander Monro Ziekenhuis (Bilthoven), waarbij vierhonderd vrouwen ondervraagd zijn. Eén op de zeven tot acht vrouwen krijgt te maken met borstkanker. Ook krijgen jaarlijks ongeveer 140 mannen de diagnose borstkanker. Ongeveer 1 op de 27 vrouwen overlijdt aan borstkanker. Jaarlijks sterven er helaas meer dan 3200 vrouwen aan deze vorm van kanker.

Lees ook: Dít zijn de 9 meest voorkomende symptomen die op kanker wijzen.

Kijken in plaats van voelen

Veel vrouwen denken dat het ’t belangrijkste is om maandelijks haar borsten te voelen, om zo te kunnen kijken of er geen rare bobbeltjes in de borst of andere veranderingen in de borst aanwezig zijn. Maar het Nederlandse borstkankeronderzoek wijst uit dat goed kijken naar de borsten een stuk belangrijker is dan voelen. Op die manier zou je namelijk sneller zelf borstkanker kunnen ontdekken.

Nog altijd wordt borstkanker in 60-70% van de gevallen door vrouwen zelf ontdekt. Borstkanker laat zich echter in verschillende gedaanten zien. In 80% van de gevallen heeft borstkanker de vorm van een ‘knobbeltje’. Het goede nieuws is dat ‘het knobbeltje’ meestal zichtbaar is bij een borstonderzoek op basis van mammografie of echografie. Veelal is het knobbeltje in de borst te voelen. Maar als je het voelt, is het vaak al laat.

Lees ook: Echografie kan mammografie vervangen bij knobbeltje in de borst.

Alert zijn op huidveranderingen

Kankercellen zijn 5 tot 15 x harder dan ander weefsel. Daardoor oefenen ze krachten uit in de borst die vaak aan de buitenkant zichtbaar zijn. 

Bij het kijken naar je eigen borsten, gaat het bijvoorbeeld om aanhoudende schilferende huiduitslag, roodheid of sinaasappelhuid. Daarvan denken vrouwen vaak: ‘Ach, een beetje ontsteking of eczeem, gaat wel over‘. Niet dus.

Je moet ook kijken naar indirecte effecten van borstkanker. Harde plekjes, ingetrokken tepel, deukjes, dikke aders, vervormingen, etc. (Know your lemons).

Natuurlijk hoeven deze dingen niet per se op borstkanker te wijzen, doch je moet er alert op zijn en je tijdig laten onderzoeken door een huisarts en/of radioloog.

Lees ook: 10 vragen en antwoorden over borstkanker.

Vroeg stadium borstkanker

Uit het onderzoek komen meer cijfers naar voren, want het blijkt dat twintig procent van de vrouwen zich nooit checkt en nog eens twintig procent niet direct naar de huisarts stapt wanneer ze een verandering in hun borsten merken. Dit komt vaak door de angst voor borstkanker, maar ook omdat veel vrouwen bang zijn dat ze zich aanstellen. Toch is het verstandig om wel naar de dokter te gaan, want de overlevingskans is in een vroeg stadium namelijk veel hoger. Hoe eerder het ontdekt wordt, hoe eerder behandeling kan worden gestart en verdere uitzaaiing van kanker kan worden voorkomen.

Uit een ander onderzoek bleek dat verreweg de meeste vrouwen (ruim 84%) de 12 meest voorkomende symptomen van borstkanker niet kent en dat ruim 1 op de 5 vrouwen haar borsten überhaupt niet checkt.

Lees ook: Wat zijn de 12 symptomen van borstkanker?

Middeleeuwse radiologietechnologie

Een andere reden waarom borstkanker vaak laat wordt ontdekt is verouderde medische technologie. Zo is de mammograaf in 1928 op de markt gebracht en sindsdien is er weinig verandert of verbetert aan deze radiologietechnologie. Afgezien van vormgevormde pads (minder pijnlijk) en 3D beeldvorming (gestapelde 2D beelden).

Doordat deze technologie is veroudert, is er op een mammografie röntgenfoto niet altijd goed te zien dat borstkanker zich in een vroeg stadium ontwikkeld. Ook in het geval van siliconen borstimplantaten kan met een mammografie niet alle borstweefsel, calcificaties en mogelijke tumoren zichtbaar worden gemaakt. Radiologen noemen de mammografie daarom vaak gekscherend ‘middeleeuws’.

Omdat jonge vrouwen veel klier-, spier- en bindweefsel hebben, licht een knobbeltje niet op bij mammografie. Dus kijken en voelen is voor hen bittere noodzaak.

Met nieuwere technologie zoals een MRI-scan of een Mamma CT scan kan borstkanker gelukkig inmiddels wel in een vroeg stadium worden ontdekt bij de meeste type borstweefsel. Zeker als er tijdens de scan gebruik wordt gemaakt van contrastvloeistof.

Lees ook: Borstkanker: hoe kan het niet te zien zijn op een mammografie?

Hoe onderzoek je jouw borsten?

Tips en inzichten over hoe je jouw borsten het beste zelf kunt onderzoeken op afwijkingen, kun je in deze artikelen vinden:

Meer informatie of afspraak maken?

Wil jij meer informatie? Hiervoor kun je rechtstreeks contact met ons opnemen via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen over borstkanker, kanker en de gezondheid van je borsten?

Auteur: Redactie

Bronnen: SHE Health Clinics, Flair, AD

Deel dit artikel

Welkom op onze vernieuwde website!

SHE Health wordt nog beter!

Onze vernieuwde website biedt je een moderne & toegankelijke ervaring. Want jouw gezondheid verdient de beste zorg én de beste online ondersteuning.

Mis niets van onze opening in november 2025
Meld je aan voor updates voor onze opening en de laatste artikelen over jouw gezondheid.