Post Birth Control Syndrome: wat is het?

11 december 2023

Het Post Birth Control Syndrome (PBCS) is écht! Onregelmatige of volledig uitblijvende menstruaties, huidproblemen, stemmingswisselingen en depressieve gevoelens: het klinkt alsof je nog middenin de anticonceptie zit, maar dit is ook wat er kan gebeuren wanneer je ermee stopt. Steeds meer vrouwen stoppen echter met anticonceptie vanwege de invloed die het heeft op hun lijf, mentale gesteldheid en soms zelfs op hun liefdesleven. Vaak krijgen ze dan last van het post birth control syndroom, oftewel: het post anticonceptiepil syndroom!

Hoe help je je lichaam herstellen van al die hormonen? In dit artikel lees je alles wat je nog niet wist over anticonceptie en het PBCS.

Stoppen met anticonceptie

Wanneer vrouwen stoppen met het nemen van hormonale anticonceptie (hormoonspiraal, hormoonring of de pil), is het niet ongebruikelijk dat ze veranderingen opmerken. Hoewel deze effecten algemeen worden erkend door artsen, is er enige discussie over één term die wordt gebruikt om ze te beschrijven: het Post Birth Control Syndrome (post-geboortebeperkingssyndroom).

Een gebied waar tot op heden weinig onderzoek naar is gedaan, het Post Birth Control Syndrome (PBCS), is in het domein van de natuurgeneeskundige geneeskunde terechtgekomen.

Lees ook: 18 feiten en fabels over de anticonceptiepil.

Bijwerkingen van stoppen met de pil

Het stoppen met de pil kan zorgen voor verschillende reacties van je lichaam. Het is goed om je daar bewust van te zijn wanneer je stopt met de pil.

In de pil of hormoonspiraal zitten kunstmatige hormonen (oestrogeen en progestageen) die ervoor zorgen dat je eisprong (ovulatie) wordt onderdrukt. Er komt dan geen eicel vrij uit je eierstokken. Ook zorgen die hormonen ervoor dat je baarmoederslijmvlies niet geschikt is om een eicel te laten innestelen. Ze maken daarnaast het slijm in de ingang van de baarmoeder dikker, waardoor zaadcellen (sperma) daar moeilijker doorheen kunnen komen. Op deze drie manieren probeert de pil te zorgen dat je niet zwanger raakt. Als je de pil slikt, word je wel ongesteld. Dit is alleen geen echte menstruatie, er hoeft immers geen eicel te worden afgevoerd, maar dit noem je een ‘onttrekkingsbloeding’. Hierbij wordt wel het baarmoederslijmvlies afgevoerd.

Lees ook: 21 verrassende bijwerkingen van de anticonceptiepil.

Iedere vrouw reageert anders op het slikken van de pil en er weer vanaf komen. Sommige vrouwen kunnen grote veranderingen opmerken, terwijl anderen heel weinig verschil merken. Diverse onderzoeken geven aan dat het stoppen van hormonale anticonceptie kan leiden tot:

Veranderingen in de menstruatiecyclus.
Zwaardere menstrueel bloedverlies.
Premenstrueel syndroom (PMS).
Stemmingswisselingen.
Gewichtsveranderingen.
Acne.
Haaruitval.
Hoofdpijn.
Gevoelige borsten.
Veranderingen in geslachtsdrift.

Een aantal van deze bijwerkingen – die kunnen optreden als je gaat stoppen met de pil – hebben wij onderstaand toegelicht:

1. Je huid kan slechter worden

Aan de pil gegaan vanwege hevige acne? Jammer genoeg bestaat er een kans dat je hier weer wat van terugkrijgt als je ermee stopt. Je eierstokken maken geen testosteron meer aan wanneer je aan de pil bent en laat dit stofje nou net huidonvriendelijk zijn. Dit is overigens ook precies de reden waarom mannen over het algemeen vaak meer puistjes hebben dan vrouwen. Het kan dus zijn dat je huid slechter wordt wanneer je stopt met de pil.

Lees ook: Wat veroorzaakt acne bij vrouwen?

2. Je hebt de kans om onmiddellijk zwanger te worden

Er wordt wel eens beweerd dat het een tijdje duurt voordat je weer vruchtbaar bent wanneer je stopt met de pil, maar dit is niet zo. Natuurlijk kan het zijn dat je wat langer moet wachten als je zwanger probeert te worden na het stoppen met de pil, maar in principe is dit theoretisch meteen mogelijk. Als dit niet de bedoeling is, moet je vanzelfsprekend goed voorbereid zijn wanneer je weer seks hebt.

Bij sommige vrouwen is hun normale cyclus al na vier weken weer op gang, maar het kan ook een paar maanden of zelfs langer duren. Als het langer dan een jaar duurt voordat je weer een regelmatige cyclus hebt, kun je het beste een afspraak maken met je huisarts of gynaecoloog. Je kunt eventueel medicijnen voorgeschreven krijgen, zoals Clomid, om de eisprong te stimuleren.

Lees ook: Welke onderzoeken zijn er mogelijk als het niet lukt om zwanger te worden?

3. Je menstruatie wordt hoogstwaarschijnlijk weer net zo als voorheen

Misschien is je hevige ongesteldheid wel de reden geweest dat je aan de pil bent gegaan, zodat je die hevige bloedingen je niet meer zo in de weg zaten of je het zelfs kon overslaan. Als je gaat stoppen met de pil, zullen deze oude ‘gewoonten’ weer opspelen.

Dit geldt ook voor de duur van je menstruatie en de krampen die je hierbij had. Vaak gebeurt het dat je een kortere menstruatieperiode hebt als je aan de pil bent, dan wanneer je de pil niet slikt. Daarnaast word je waarschijnlijk weer vrij onregelmatig ongesteld. Het is jammer genoeg dus niet zo dat je lichaam zichzelf aangepast heeft met de pil en deze verminderde menstruatie behoudt.

Lees ook: Heb jij een gezonde menstruatiecyclus?

4. Je borsten kunnen gezwollen en gevoelig raken

De pil regelt het progesteron- en oestrogeengehalte in je lichaam. Als je hiermee stopt, kunnen deze stofjes in principe doen wat ze willen, om je lichaam voor te bereiden op een eventuele zwangerschap. Eén van de dingen die deze stoffen hierbij doen, is het klaarmaken van je borsten, zodat ze melk kunnen gaan produceren. Hier kunnen je borsten pijnlijk en gezwollen van raken. Als je de pil wél slikt, heb je hier weinig tot geen last van.

Lees ook: 21 verrassende bijwerkingen van de anticonceptiepil.

5. Je kan humeurig worden

Al kan het in zijn extreemste geval zelfs ook zo zijn dat je je anders gedraagt als je wél aan de pil bent, is de kans groot dat je wat chagrijnig wordt wanneer je ermee stopt. Er is ten slotte een plotselinge verandering in hormonen in je lichaam en je ongesteldheid kan weer wat heviger zijn. Wederom geldt dit niet voor elke vrouw.

Lees ook: Hoe de pil een vrouw verandert.

6. Je kunt meer zin in seks krijgen

Dit komt bij veel meer vrouwen voor dan je misschien denkt. De meesten zijn zich er niet eens van bewust, omdat ze pas seksueel actief werden op het moment dat ze de pil al slikten. De anticonceptiepil verlaagt het testosterongehalte in je lichaam, waardoor je tevens minder zin krijgt in seks en soms zelfs minder makkelijk een orgasme kunt krijgen. Uiteraard heeft niet iedere vrouw hier zichtbaar last van, maar het kan een bijwerking zijn.

Lees ook: 28 opmerkelijke feiten over seks die als vrouw je nog niet wist.

7. Je kan je wat meer opgeblazen voelen

Je beeldt je geen dingen in als je denkt je wat meer opgeblazen te voelen dan normaal, wanneer je bent gestopt met de pil. De pil zorgt er namelijk voor dat vocht je lichaam sneller verlaat, normaal gesproken houdt je lichaam meer vocht vast. Zorg er dan in ieder geval voor dat je genoeg water binnen krijgt en mindert met zout en toegevoegde suikers, want deze kunnen het opgeblazen voel nog erger maken.

Lees ook: Gezonde tips voor blijvend gewichtsverlies.

8. Je loopt risico op zwangerschapscomplicaties als je in de eerste drie maanden zwanger wordt

Indien je in de eerste drie maanden na het stoppen met de pil zwanger wordt, dan heb je een verhoogd risico op complicaties tijdens de zwangerschap. Denk hierbij aan zwangerschapsvergiftiging, vroeggeboorte of een miskraam.

Lees ook: Meer zwangerschap complicaties binnen drie maanden na stoppen met de pil.

Post Birth Control Syndrome: wat is het?

Hoe kun je de symptomen van het Post Birth Control Syndrome beperken?

Net als de mogelijke bijwerkingen na het starten van hormonale anticonceptie, zijn de bijwerkingen van het stoppen ervan tijdelijk. De meeste symptomen verdwijnen dus zonder behandeling.

De beste aanpak is om elk symptoom afzonderlijk te behandelen, bijvoorbeeld door pijnstillers te nemen voor hoofdpijn of koude kompressen aan te brengen op pijnlijke, gevoelige borsten.

Als je je zorgen maakt over gewichtsveranderingen na het stoppen met hormonale anticonceptie, kun je de richtlijnen voor voeding en lichaamsbeweging volgen om een gezond gewicht te behouden of te bereiken.
Er zijn aanwijzingen dat orale anticonceptie de niveaus van bepaalde voedingsstoffen in het lichaam kan verlagen, waaronder:

Vitaminen B2, B6, B12, C en E
Foliumzuur
Magnesium
Zink.

Als je al enige tijd orale anticonceptiva gebruikt, kan het nemen van supplementen om de niveaus van de gebrekkige voedingsstoffen te verhogen de symptomen en bijwerkingen van het Post Birth Control Syndrome verhelpen.

Lees ook: Hoeveel vitaminen kun je als vrouw dagelijks innemen?

Wist je dat?

Hoe lichter de pil, des te minder oestrogeenhormonen deze bevat.
Over het algemeen blijkt dat vrouwen die geen hormonale anticonceptie gebruiken een sterker libido hebben.
Je een verhoogd risico loopt op trombose bij gebruik van de gecombineerde anticonceptiepil.
Onderzoek uit 2016 wijst uit dat vrouwen die hormonale anticonceptie gebruiken, vaker de diagnose depressie kregen en vaker antidepressiva voorgeschreven kregen dan vrouwen die geen hormonale anticonceptie gebruiken. Dit geldt met name voor vrouwen tussen de 15 en 19 jaar.
Je de aangekomen kilo’s weer makkelijk kwijt kan raken na het stoppen met de pil? Veel vrouwen komen een paar kilo aan door het slikken van de pil. Vaak krijg je meer trek in suiker rijke producten en door een veranderende hormoonhuishouding kun je eveneens vocht vasthouden.

Lees ook: Wat gebeurt er met je lichaam als je met de anticonceptiepil stopt?

Het juiste anticonceptie advies

De vrouwelijke gynaecologen van SHE Health Clinics kunnen je op basis van jouw gezondheid, leefstijl, menstruatiecyclus, gewicht en kinderwens het voor jou beste advies geven voor wat betreft anticonceptie. Tevens plaatsen ze spiraaltjes en andere vormen van anticonceptie.

Lees ook: Wat zijn hormoonvrije alternatieven voor de pil?

Veel gestelde vragen over het Post Birth Control Syndroom

Dit zijn een aantal van de meest gestelde vragen over het Post Birth Control Syndroom:

Wat is post-geboorteregeling-syndroom?
Het post-geboorteregeling-syndroom verwijst naar een reeks symptomen die sommige vrouwen melden te ervaren nadat ze zijn gestopt met hormonale anticonceptiemiddelen. Deze symptomen kunnen bestaan uit veranderingen in de menstruatiecyclus, stemmingswisselingen, acne en andere hormonale problemen.

Wat zijn de meest voorkomende symptomen van PBCS?
De symptomen kunnen variëren, maar sommige vrouwen melden dat ze last hebben van onregelmatige menstruaties, stemmingswisselingen, een verminderd libido, acne en gewichtsveranderingen.

Hoe vaak komt het Post Birth Control Syndroom voor?
De prevalentie en erkenning van PBCS staan nog steeds ter discussie en er is geen consensus over hoe vaak het voorkomt. Niet alle vrouwen hebben last van de symptomen en de ernst en duur van de symptomen kan variëren.

Hoe lang duren de symptomen meestal?
Er zijn grote verschillen tussen individuen. Sommige vrouwen ervaren de symptomen een paar weken, terwijl anderen er langer last van kunnen hebben. In veel gevallen kunnen de symptomen na verloop van tijd geleidelijk verbeteren.

Is het Post Birth Control Syndroom een erkende medische aandoening?
Het concept van post-geboorteregeling-syndroom is niet algemeen geaccepteerd in de medische wereld. Sommige zorgverleners erkennen het als een mogelijk verschijnsel, terwijl anderen vinden dat er meer onderzoek nodig is om de geldigheid ervan vast te stellen.

Kan er iets gedaan worden om de symptomen te verlichten?
Als je klachten ervaart na het stoppen met hormonale anticonceptiemiddelen, is het essentieel dat je contact opneemt met een zorgverlener. Hij of zij kan je helpen om met specifieke symptomen om te gaan en kan veranderingen in je levensstijl, voedingsondersteuning of andere interventies aanbevelen op basis van individuele behoeften.

Moet ik een terugkeer naar mijn normale menstruatiecyclus verwachten na het stoppen met anticonceptie?
De terugkeer naar een regelmatige menstruatiecyclus kan variëren. Sommige vrouwen hervatten hun normale cyclus snel, terwijl anderen gedurende een langere periode onregelmatigheden kunnen ervaren. Als je je zorgen maakt over je menstruatiecyclus, is het raadzaam om een arts te raadplegen.

Kan PBCS de vruchtbaarheid beïnvloeden?
Er is beperkt bewijs of PBCS direct invloed heeft op de vruchtbaarheid. Sommige vrouwen kunnen echter een tijdelijke vertraging ervaren in de terugkeer naar regelmatige ovulatoire cycli na het stoppen met hormonale anticonceptiemiddelen.

Zijn er gezondheidseffecten op lange termijn verbonden aan het Post Birth Control Syndroom?
Als er gezondheidseffecten op de lange termijn zijn, zijn die niet goed vastgesteld.Het is cruciaal om eventuele zorgen te bespreken met een zorgverlener, die persoonlijke begeleiding kan bieden op basis van de individuele gezondheidsgeschiedenis en -behoeften.

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met onze vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics? Neem dan contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen over anticonceptie, de pil en menstruatie?