Hartfalen is een chronische aandoening waarbij het hart het bloed niet meer goed kan rondpompen. Daardoor krijgen organen en spieren niet meer voldoende zuurstof. Daarom kan hartfalen leiden tot een groot aantal – soms verrassende – symptomen. Wist je dat hart- en vaatziekten bij vrouwen doodsoorzaak nummer één is? En wist je al dat je door ernstig hartfalen zomaar 2 á 3 kilo zwaarder kunt worden in een paar dagen? En dat komt niet door het eten van een te grote maaltijd….
Hartfalen
Normaal gesproken pompt je hart dag en nacht zuurstofrijk bloed naar al je organen en weefsels, om zo te zorgen dat zij hun functie goed kunnen uitoefenen. Bij hartfalen werkt die pompfunctie van het hart minder goed, waardoor het bloed dus niet meer snel genoeg op de juiste plekken terecht komt. Daardoor krijgen je organen minder bloed en dus minder zuurstof, waardoor klachten ontstaan. Hartfalen is chronisch; de verloren pompfunctie kan meestal niet weer opgestart worden.
Lees ook: Het verschil tussen een hartstilstand, hartaanval en hartfalen.
Hartfalen kan verschillende oorzaken hebben. Denk bijvoorbeeld aan een hartspier die beschadigd is door een hartinfarct, een langdurig te hoge bloeddruk of een lekkende hartklep. Op hogere leeftijd komt hartfalen en de symptomen daarvan aanzienlijk vaker voor, omdat de hartspier dan van nature wat zwakker wordt.
Lees ook: 20 vragen over hartfalen.
Drie veelvoorkomende symptomen van hartfalen
De klachten die iemand met deze aandoening heeft, verschillen van persoon tot persoon. Ook hoe ernstig deze het leven beïnvloeden hangt af van een groot aantal factoren. De Hartstichting stelt dat er drie symptomen zijn die vaak voorkomen bij hartfalen:
- Kortademigheid is de eerste. Vooral bij inspanning zijn mensen met hartfalen snel buiten adem, bijvoorbeeld wanneer ze de trap oplopen of een flinke wandeling maken.
- Vermoeidheid staat op nummer twee. Het sluipt er meestal een beetje in, maar vaak merken mensen met hartfalen dat ze steeds sneller moe zijn. Kon je een paar maanden geleden makkelijk de dag doorkomen, maar heb je nu echt een middagdutje nodig? Dan kan dat een teken zijn.
- Vochtophoping komt ook veel voor en staat daarom ook in deze lijst met drie veelvoorkomende symptomen bij hartfalen. Dat komt omdat de organen minder bloed krijgen en daardoor de nieren extra zout en vocht vast gaan houden. Je ziet bijvoorbeeld een afdruk van je sok op je enkels, of hebt ineens een dikkere buik. Soms kun je wel 2 á 3 kilo aankomen door dit vocht, wanneer je ernstig hartfalen hebt.
Let op! Heb je plotseling last van pijn op de borst of ernstige kortademigheid? Bel dan alarmnummer 112 of het spoednummer van je huisarts. Dit kan namelijk wijzen op een plotselinge verergering van hartfalen of een hartinfarct.
Lees ook: Hoe herken je een hartinfarct bij vrouwen?
Andere symptomen van hartfalen
Echter, dat zijn niet de enige symptomen die voorkomen bij hartfalen. Hoewel deze drie het meest voor de hand liggen en passend zijn bij een hartaandoening, kunnen er ook klachten op andere plekken in het lichaam ontstaan. Het Utrecht UMC meldt bijvoorbeeld ook deze – soms verrassende – symptomen van hartfalen:
- Koude handen en voeten door slechtere doorbloeding.
- Een vol gevoel in de bovenbuik en/of verminderde eetlust; dit symptoom ontstaat meestal door vochtophoping in de buik.
- Verstopping van de darmen: ook dit orgaan krijgt minder bloed toegevoerd vanuit het hart, waardoor de pompfunctie en kracht van de darm afneemt.
- Hartkloppingen.
- Duizeligheid.
- Geheugenverlies, lusteloosheid en een onrustig gevoel; dit komt door een combinatie van vermoeidheid en de verminderde bloedtoevoer naar het brein.
Herken je deze symptomen? Op de website van de Hartstichting kun je een test doen, waarin je binnen een minuut ontdekt of het verstandig is om een afspraak te maken met je huisarts. Bij twijfel of wanneer je je zorgen maakt, is het sowieso altijd slim om een dokter op te zoeken.
Lees ook: Waarom hartinfarcten bij vrouwen vaak gemist worden: ‘Ik had atypische klachten’.
Welke symptomen geeft een hartinfarct bij vrouwen?
Een pijnlijk, drukkend gevoel op de borst is één van de meest bekende symptomen van een hartinfarct. Echter, bij vrouwen hoeft deze klacht lang niet altijd voor te komen. Vrouwen hebben veel vaker last van wat meer ‘vage’ klachten die je misschien niet zo snel aan een hartinfarct zou koppelen.
Enkele symptomen die op een hartinfarct bij vrouwen kunnen wijzen zijn:
- Pijn achter in de rug, linker kaakhoek, nek en schouder.
- Kortademigheid, gevoel van luchttekort.
- Een grieperig gevoel; misselijkheid, overgeven (braken) en koude rillingen.
- Vermoeidheid en een zwak gevoel.
- Angst.
- Geen eetlust.
- Een gevoel van onbehagen.
Zoals je misschien ziet, zijn er veel symptomen die overeen lijken te komen met klachten die je door de overgang of stress kunt hebben. Dit is dan ook vaak de reden dat vrouwen niet tijdig naar de huisarts of cardioloog gaan. Neem je klachten serieus en wees tegenover je arts duidelijk over welke klachten je hebt en wanneer ze optreden. Probeer niet zelf met verklaringen te komen, de arts is er om uiteindelijk de juiste diagnose te stellen.
Lees ook: Déze 6 symptomen kunnen wijzen op een hartinfarct bij vrouwen.
Onderzoeken en diagnose
Hartfalen ontstaat meestal geleidelijk. Je merkt dus niet van de ene op de andere dag dat je bovenstaande klachten hebt. Herken je jezelf wel in deze symptomen, dan is het verstandig om met je huisarts over hartfalen te praten. Als hij ook denkt dat hartfalen het probleem kan zijn, zal hij je onderzoeken. Daarbij wordt gekeken naar je bloeddruk, hartritme en longen.
Ook kan de dokter een bloedtest doen om de diagnose hartfalen te stellen. De waarde van bepaalde stofjes in je bloed zijn namelijk verhoogd bij hartfalen, omdat ze vrijkomen wanneer je hartspier onder hoge druk staat. Ook kan de arts met een bloedtest andere aandoeningen met vergelijkbare symptomen uitsluiten.
Als deze testen mogelijk wijzen op hartfalen, is de kans groot dat je een echo krijgt. Zo’n echo geeft informatie over de werking van je hart en hoe het staat met de knijpkracht van de hartspier. Hiermee kan de arts de diagnose hartfalen bevestigen en beoordelen hoe het hart eraan toe is. Soms kan hiermee ook een oorzaak vastgesteld worden, maar het kan ook dat daarvoor vervolgonderzoeken nodig zijn.
Lees ook: Wat zijn de symptomen van hartziekten bij vrouwen?
Behandeling van hartfalen
Hartfalen is een chronische aandoening, maar er zijn wel medicijnen die de symptomen verminderen. Ook kan bepaalde medicatie voorkomen dat de aandoening verergert. Welke medicijnen je krijgt hangt onder andere af van de knijpkracht van je hart, of je vocht vasthoudt en of je nog andere aandoeningen hebt.
Vaak krijg je plaspillen tegen de vochtophoping en andere medicatie om de bloeddruk te verlagen en de hartfunctie te verbeteren. Daarnaast is een gezonde levensstijl bij hartfalen éxtra belangrijk. Rook bijvoorbeeld niet, beweeg voldoende en probeer stress te beperken. Afhankelijk van wat de oorzaak van hartfalen is, zijn er soms andere behandelingen mogelijk.
Lees ook: Schreeuwen is gezond voor vrouwenhart!
Meer informatie of afspraak maken?
Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke cardioloog bij SHE Health Clinics? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.
Meer lezen over hart- en vaatklachten bij vrouwen?
- SHE Health Clinics overzicht medisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics infopagina hart- en vaatklachten.
- SHE Health Clinics infopagina ECG (ElektroCardioGram).
- SHE Health Clinics infopagina MRI-onderzoek.
- SHE Health Clinics infopagina echografie onderzoek.
- SHE Health Clinics infopagina schildklierklachten.
- Multivitamines blijken goed te zijn voor je geheugen en hart.
- 6 tips voor een gezond vrouwenhart boven de 50 jaar.
- Bewerkte koolhydraten (en niet vetten) zijn grootste risico voor hartziekten!
- Welke symptomen kunnen wijzen op hartkramp en wat moet je dan doen?
- Onderzoek van Apple en Harvard wijst op verband tussen PCOS, hartgezondheid, diabetes en andere ziekten.
- Vegetarisch eetpatroon vermindert risico op hart- en vaatziekten.
- 25 Fascinerende feiten over je hart ❤️.
- Onderzoek onder hartpatiënten: sterk bewerkte voeding verkleint overlevingskansen.
- Ibuprofen veroorzaakt duizenden doden per jaar door hartstilstand.
- Wat is er zo anders aan het vrouwenhart?
- Hoe kan je ongemerkt een hartaanval hebben (gehad)?
- SCAD bij vrouwen: wat is het en hoe kan het worden behandeld?
- Welke symptomen kunnen wijzen op hartkramp en wat moet je dan doen?
- Hartfalen bij vrouwen: doodsoorzaak nummer één!
- Hoe herken je een ontstoken hartspier?
- 10 gezonde voedingstips voor het vrouwenhart.
- 6 feiten en fabels over hart- en vaatziekten bij vrouwen.
- Hoe gezond is koffiedrinken voor je hart? Dít onderzoek geeft hét antwoord!
- Onderzoek van Apple en Harvard wijst op verband tussen PCOS, hartgezondheid, diabetes en andere ziekten.
- Duizeligheid, flauwvallen en hartkloppingen: dít wil je weten over de aandoening POTS.
- Last van gevoelige borsten, hevige menstruatie of hartpijn? Wellicht komt het door je vaccinatie!
- Hoge bloeddruk wordt over het hoofd gezien bij vrouwen tijdens de menopauze en bij stress.
- Vage Klachten? Wat doe je er aan?
- Hoe herken je boezemfibrilleren?
- Hoe herken je de symptomen van trombose?
- Risico’s op hartklachten na chemotherapie.
- Marcel Levi: het vrouwenhart wordt anders ziek!
- Medisch experts willen meer aandacht voor het vrouwenhart.
- 10 oorzaken van pijn op je borst.
- Train je hart om beter om te gaan met stress.
- Hartstichting: ‘Controleer vanaf je veertigste elk jaar je bloeddruk’.
- Tips voor vrouwen: hoe hartklachten bespreken bij de huisarts?
- Hoe magnetrons je hart ‘verstijven’ en je eten vernietigen.
- Aan déze symptomen kun je een TIA of beroerte meestal herkennen.
- Dít zijn de 8 meest voorkomende vroege symptomen van reuma.
- Hoeveel glazen water moet je per dag drinken? Bereken het met deze formule.
- 10 natuurlijke manieren om zónder medicijnen je bloeddruk te verlagen.
- Wat is een gezond vetpercentage?
- Calcium, vitamine D en K voor een gezond hart en sterke botten.
- 6 voordelen van bewegen waar je vrolijker, energieker én relaxter van wordt!
- 8 redenen waarom wandelen goed is voor je gezondheid.
- Meer bewegen zonder te gaan sporten? Met deze 20 tips kan het!
- Zóveel moet je per dag bewegen om al dat zitten goed te maken.
- Gezonde leefstijl nu nóg belangrijker!
- 12 tips om gezond oud te worden.
- Hoe kan een ochtendwandeling net zo effectief zijn als een kop koffie?
- 6 tips voor een gezonder leven.
- 40% van alle gevallen van kanker kan door voeding en leefstijl worden voorkomen!
Bronnen: SHE Health Clinics, UMC Utrecht, Hartstichting, Thuisarts, Margriet