Hoe herken je de symptomen van trombose?

13 oktober 2022

Normaliter krijgen jaarlijks één op de duizend mensen in Nederland last van trombose. Echter, door toediening van een COVID-19 vaccin, hebben mensen na vaccinatie een aanzienlijk hoger risico op trombose. Trombose is reeds één van de belangrijkste doodsoorzaken. 1 op de 4 mensen in Nederland overlijdt aan trombose!

Wat zijn de oorzaken van trombose, hoe herken je de symptomen en hoe kun je trombose behandelen? In dit artikel leggen we het je graag uit.

Wat is trombose?

Trombose betekent dat er in een bloedvat een bloedstolsel ontstaat. Het stolsel (bloedprop) kan langzaam groter worden en het bloedvat afsluiten. Wanneer het bloedvat helemaal verstopt is, zodat er geen bloed meer door kan, dan kan trombose levensgevaarlijk zijn. Zo’n bloedstolsel kan in ongeveer ieder bloedvat, zowel in aders als in slagaders, ontstaan. Er zijn twee soorten trombose:

Wanneer het een ader betreft, dan noemen we dat veneuze trombose. Per jaar krijgen ongeveer 30.000 mensen in Nederland een veneuze trombose. Een veneuze trombose kan leiden tot de chronische aandoening PTS (posttrombotisch syndroom).
Wanneer het een bloedstolsel in een slagader betreft, dan spreken we van arteriële trombose.

Soorten trombose

Een aantal veel voorkomende vormen van trombose zijn:

Trombosebeen
Trombosearm
Longembolie
Hartinfarct
Herseninfarct
Oogtrombose.

Trombosebeen en trombosearm

Een trombosebeen of trombosearm ontstaat als een bloedstolsel zo groot is dat het een bloedvat in je been of arm afsluit. Vaak ontstaat er een bloedstolsel in de diepe aderen van je onderbeen of arm. Wanneer er een stukje stolsel losraakt, dan kan deze naar je longen stromen om daar een longembolie te veroorzaken.

Longembolie

Wanneer bijvoorbeeld een trombosebeen niet wordt behandeld, dan kan het bloedstolsel groeien. Als hier dan vervolgens stukjes van afbreken, dan worden deze met de bloedstroom meegevoerd. Op het moment dat een bloedpropje in je longslagader terechtkomt, is er sprake van longembolie. Wanneer deze bloedprop dusdanig groot is dat er een gedeelte van de bloedsomloop wordt geblokkeerd, dan kan dit zeer ernstige gevolgen hebben.

Hartinfarct

Op het moment dat er trombose in een kransslagader ontstaat, dan krijgt je hartspier te weinig of niet voldoende zuurstof. Hierdoor kan er een hartinfarct optreden.

Lees ook: Hoe herken je een hartinfarct bij vrouwen?

Herseninfarct

Wanneer een bloedstolsel een slagader in de hersenen vernauwt of afsluit, dan kan een deel van de hersenen te weinig bloed en dus te weinig zuurstof ontvangen. Op het moment dat deze afsluiting niet lang duurt en iemand binnen 24 uur herstelt, dan noemen we dat een TIA. Echter, wanneer deze afsluiting langer duurt, dan bestaat de kans dat er delen van je hersenweefsel afsterft. Dit noemen we dan een herseninfarct. Trombose kan ook aanleiding geven tot de chronische aandoening PAV (perifeer arterieel vaatlijden).

Lees ook: Aan déze symptomen kun je een TIA of beroerte meestal herkennen.

Oogtrombose

Je ogen hebben een oogslagader en een oogader. Op het moment dat je oogader verstopt raakt als gevolg van een stolsel, dan zwellen de aderen op en gaan ze lekken. Hierdoor ontstaan er bloedingen en vocht in je netvlies. Dit is een oogtrombose.

Post-trombotisch syndroom

Een bloedstolsel kan ervoor zorgen dat de bloeddruk in de aderen te hoog wordt en blijft. Op de lange termijn kan dit een beschadiging aan de aderen veroorzaken, waardoor het bloed slechter wegstroomt. Op de lange termijn kan dit gepaard gaan met een dikker been, pijnklachten en vermoeidheid.

Hoe herken je de symptomen van trombose?

Oorzaken van trombose

Wanneer je een wondje hebt, dan treedt het stollingsmechanisme in werking. Er wordt een propje aangemaakt bestaande uit onder andere bloedplaatjes die naar het wondje gaan. Daar worden de bloedplaatjes geholpen door een netwerk van fibrinedraden. Dit zorgt ervoor dat het wondje gedicht is, je geen bloed verliest en dat er geen bacteriën kunnen binnendringen. Echter, stolling kan ook zomaar, onterecht optreden. Er is in dat geval géén sprake van een wondje, maar je bloed gaat wél stollen. De stolsels die ontstaan, kunnen je bloedvat afsluiten. Er kan dan geen bloed meer langs. Bekende oorzaken van trombose zijn:

COVID-19 vaccinatie
Leeftijd
Erfelijkheid
Aderverkalking
Hartritmestoornissen (boezemfibrilleren)
Operaties of ziekenhuisopname (60% van de trombosegevallen ontstaat tijdens of na ziekenhuisopname)
Ernstige ziektes
Overgewicht
Zwangerschap
Een arm of been lange tijd niet gebruiken (door bijvoorbeeld een botbreuk)
Vaak of lang vliegen (langer dan 6 uur)
Langdurig stilzitten of liggen (te weinig bewegen).

Lees ook: Hoe herken je boezemfibrilleren?

Trombose na toediening COVID-19-vaccin

Patiënten presenteren zich met atypische vormen van trombose 4-28 dagen na de eerste of tweede vaccinatie met een COVID-19-vaccin. In het merendeel van de gevallen worden de klachten veroorzaakt door trombose in de hersenen (cerebrale veneuze sinustrombose) of de buik (zowel veneus als arterieel), samen met een verlaagd aantal trombocyten.

Lees ook: COVID-19-vaccins beïnvloedden 42 procent van de menstruatiecyclus van vrouwen, zo blijkt uit onderzoek.

Bij wie komt trombose voor?

Trombose kan iedereen, jong en oud, overkomen. Mensen hebben echter meer kans op trombose bij:

COVID-19 vaccinatie.
Roken.
Aderverkalking.
Een hoog cholesterolgehalte.
Een hoge bloeddruk.
Gebruik van anticonceptie pil.
Diabetes.

Lees ook: Risico op trombose bij gebruik gecombineerde anticonceptiepil.

Symptomen van trombose

Er treden verschillende klachten op bij trombose, een trombosebeen, longembolie en hart- of herseninfarct. Veel van deze symptomen kunnen ook voorkomen bij andere ziekten dan trombose. Toch is het belangrijk dat de mogelijkheid van trombose wordt onderzocht.

Symptomen trombosebeen

Wanneer je een trombosebeen hebt, dan doen de volgende verschijnselen zich bijna altijd voor:

Acuut optredende zwelling in één been.
Zwaar gevoel of pijn in je been.
Verkleuring van je been (rood, wit of blauwachtig).
Huid kan strakgespannen staan.

Een trombosebeen moet direct worden behandeld. Zo voorkom je levensbedreigende complicaties zoals een longembolie, of bijvoorbeeld het post-trombotisch syndroom. Als je eenmaal een trombosebeen hebt, kan dat langdurige of zelfs blijvende klachten geven.

Symptomen longembolie

Wanneer er sprake is van een longembolie, dan kun je last hebben van:

Kortademig zonder aanwijsbare reden.
Ademen kan pijnlijk zijn (of op je borst of in bovenrug).
Hartkloppingen.
Hoesten.
Licht stijging van je temperatuur.

In ernstige gevallen kan een longembolie de dood tot gevolg hebben.

Symptomen hartinfarct

Het meest voorkomende symptoom van een hartinfarct is een drukkend gevoel midden op je borst. Vaak straalt deze pijn uit naar je kaak, rug, maar en bovenarm. Deze klachten kunnen gepaard gaan met zweten, misselijkheid of braken.

Bij vrouwen zijn de symptomen vaak iets anders. Zij hebben vaker last van:

Pijn in de bovenbuik, kaak, nek of rug.
Pijn tussen de schouderbladen.
Kortademig.
Extreem moe zijn.
Duizelig.
Onrustig gevoel, angst en snelle ademhaling.
Misselijk of zelfs braken.

Lees ook: Hoe herken je een hartinfarct bij vrouwen?

Symptomen herseninfarct

Wanneer iemand een herseninfarct heeft, dan is dat aan de volgende symptomen te herkennen:

Een aan één kant naar beneden hangende mondhoek.
Een lamme arm of been, of een doof of tintelend gevoel in een ledemaat.
Verward, onsamenhangend praten.
Verstoorde coördinatie, evenwichtsverlies, draaiduizeligheid.
Ernstige hoofdpijn.
Dubbel- of wazig zien.
Evenwichtsproblemen.
Duizeligheid.

Lees ook: Aan déze symptomen kun je een TIA of beroerte meestal herkennen.

Symptomen na COVID-19 vaccinatie

De EMA (European Medicines Agency) adviseert personen die gevaccineerd zijn met een COVID-19-vaccin om bij de volgende klachten 4-28 dagen na vaccinatie direct medische hulp in te roepen:

Kortademigheid.
Pijn op de borst.
Zwelling of koud gevoel in arm of been.
Persisterende buikpijn.
Ernstige of verergerende hoofdpijn of wazig zien.
Aanhoudende bloeding.
Meerdere kleine blauwe plekken, rode of paarse plekjes, of bloedblaren onder de huid.

Lees ook: mRNA-boosters beschadigen hartspier vaker dan gedacht.

Behandeling trombose

Wanneer je arts de diagnose trombose heeft geconstateerd, dan zal hij of zij je direct heparine injecties toedienen, omdat deze direct een anti-stollend effect hebben. Daarnaast krijg je antistollingstabletten of bloedverdunners. Op het moment dat deze goed werken, dan wordt er vaak met de injecties gestopt en wordt de antistollingsbehandeling voortgezet.

Behandeling trombose na Covid-19 vaccinatie

Naar aanleiding van de beschreven risico´s op trombose na toediening van een Covid-19 vaccin, heeft de Federatie Medisch Specialisten (FMS), op basis van de informatie die tot nu toe beschikbaar is, een leidraad voor de behandeling van trombose ontwikkeld. Zie voor achtergronden en ontwikkelingen over de pathogenese, epidemiologie, preventie en behandeling van trombocytopenie met of zonder trombose na COVID-19 vaccinatie: internisten.nl.

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke cardioloog bij SHE Health Clinics? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen over gezondheidsrisico’s en bijwerkingen na Covid-19 vaccinatie?