Sommige mensen ervaren meer sombere gedachten in de herfst- en wintermaanden dan tijdens de lente en de zomer. Hoe kun je ervoor zorgen dat je je mentale gesteldheid positief beïnvloedt tijdens deze maanden? Op deze vraag geven wij en gedragsneurowetenschapper Prof. Dr. Jocelien Olivier (RUG) antwoord in onderstaande artikel.
‘Door de donkere dagen en de regen komt het inderdaad voor dat mensen zich minder positief voelen tijdens de wintermaanden’, zegt professor Olivier. Al kan zij niet met zekerheid zeggen of het aantal mensen dat echt depressief raakt hoger is in de herfst en winter, omdat (zware) depressies niet seizoensgebonden zijn. ‘Maar het is wel zo dat je met het mindere licht een verstoring kan krijgen van je ritme, wat een negatief effect kan hebben op je mentale gesteldheid.’
Lees ook: Depressief zonder zon? Misschien heb je Seasonal Affective Disorder (winterdepressie).
Tryptofaan
Die gesteldheid heeft veel te maken met het stofje serotonine, een neurotransmitter die wordt aangemaakt door de hersenen. Het houdt zich grotendeels bezig met je humeur. Professor Olivier legt uit dat serotonine wordt gemaakt met tryptofaan, een stofje dat we via ons voedsel binnenkrijgen. ‘Oftewel, wil je de serotonine in je hersenen verhogen, dan moet je tryptofaan eten. Het enkel innemen van serotonine heeft geen zin, want dit komt niet in de hersenen terecht’, zegt ze.
‘Maar in ons voedsel zit meestal genoeg tryptofaan. Meer tryptofaan eten heeft daarom voor de meesten geen zin. Alleen voor de mensen met een te kort kan het een positief effect hebben’, gaat Olivier verder. Het tryptofaangehalte kan dan verhoogt worden door veel tryptofaanhoudende voedingsmiddelen te eten.
Voorbeelden van voedingsmiddelen met tryptofaan zijn: bananen, haver, noten, gedroogde pruimen en dadels, eieren, vis, gevogelte, soja en chocola.
Lees ook: Dít zijn de 14 beste superfoods voor je darmen.
Mogelijk geen effect
De oplossing is dus niet zo simpel als: ‘Eet even vijf bananen en twee chocoladerepen bij een serotoninetekort’, want dat zou je dan ook iedere dag moeten doen als je wilt dat het effect heeft. ‘En zelfs dan is het alsnog de vraag of het werkt, want de meerderheid van de mensen zal het verschil van structureel meer tryptofaan eten niet merken’, aldus Olivier.
Lees ook: 21 tips tegen een dip of depressie.
Vitamine D
Van vitamine D is bewezen dat een tekort bij vrouwen een negatief effect kan hebben op hun gemoedstoestand. Een vitamine d-tekort kan zelfs depressieve klachten verergeren. Daarom is het advies om tijdens de donkere maanden van het jaar dagelijks een extra vitamine D supplement te slikken.
Lees ook: Verband tussen vitamine D-tekort en depressie bij vrouwen.
Gezonde leefstijl
Maar waarvan weten we dan wel zeker dat het bijdraagt aan je positieve gevoel in de herfst en winter? Professor Olivier raadt aan: ‘Juist tijdens de donkere dagen is het van belang dat je genoeg licht ziet. Met licht in je hersenen behoud je een juist ritme en daarmee ook een goed slaap-waakritme en dat is heel belangrijk. Want als je slecht slaapt, draagt dat ook bij aan het risico op een depressie.’ Zoek dus ook in de donkere maanden altijd het licht op.
‘En beweging, altijd blijven bewegen.’ Dit hoeft geen intensieve training te zijn, wandelen is al oké, aldus professor Olivier.
Lees ook: 6 voordelen van bewegen waar je vrolijker, energieker én relaxter van wordt!
Ook benadrukt professor Olivier dat je van alle voedingsstoffen voldoende moet binnenkrijgen: ‘Eet gevarieerd en dus niet iedere dag hetzelfde. Niet dat gevarieerd eten en een gezonde levensstijl een depressie kunnen voorkomen, maar het kan wel in positieve zin bijdragen aan het herstel.’
Lees ook: Onderzoek wijst uit: hoe meer je loopt, hoe langer je leeft!
Voorkom een snack attack
Als je je even minder happy voelt, probeer dan te voorkomen dat je ongezonde voorbewerkte voeding gaat consumeren of een ‘snack attack’ (oftewel ‘vreetbui’) krijgt, want dat kan jouw mentale gesteldheid juist negatief beïnvloeden.
Lees ook: Hoe voorkom je een snack attack?
Voorkom een verslaving aan antidepressiva
Bij zware vormen van depressief gedrag kan een antidepressiva medicijn (tijdelijk) een steuntje in de rug zijn. Echter, er is meermaals in wetenschappelijke onderzoeken aangetoond dat de absolute effectiviteit van antidepressiva zeer laag en zelfs veelal verwaarloosbaar is. Daarnaast zitten er aan het gebruik van antidepressiva diverse mogelijke gezondheidsrisico’s en bijwerkingen, waaronder verslaving, gewichtstoename en een verlaagd libido. Voordat je besluit om antidepressiva te gaan gebruiken, dien je je eerst goed in te lezen in deze risico’s, zodat je vervolgens een weloverwogen besluit kan nemen.
Lees ook: 18 feiten en fabels over antidepressiva.
Last van depressieve klachten?
Heb je last van depressieve klachten? Neem dan contact op met je huisarts. En in geval van suïcidaal gedrag bel je met 113 (zelfmoord preventielijn).
Meer lezen over depressie, vitaminen, supplementen, gezonde leefstijl en gezonde voeding?
- SHE Health Clinics overzicht medisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics overzicht psychologisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics infopagina leefstijl poli.
- SHE Health Clinics infopagina depressie.
- De beste tips van SHE Health Clinics.
- 21 tips tegen een dip of depressie.
- Last van stress, een trauma of depressie? Dít is het effect op je darmen!
- Wat zijn de symptomen van een verborgen depressie?
- Hoeveel vitaminen moet je als vrouw dagelijks innemen?
- Dít is hoe stress en ontstekingen met elkaar in verband staan.
- Wat zijn de verschillen tussen mannen en vrouwen met een depressie?
- Waarom extra vitamine D slikken óók in de zomer een goed idee is.
- Hoe weet je dat je een vitaminetekort hebt?
- Déze 6 medicijnen kunnen een vitaminetekort veroorzaken.
- 18 feiten en fabels over antidepressiva.
- Flinke dip of last van depressie? Zo herken je de verschillen.
- Is té weinig vakantie slecht voor je gezondheid?
- 6 tips om gezond te blijven in tijden van stress.
- Verband tussen vitamine D-tekort en depressie bij vrouwen.
- Hoe beïnvloeden hormonen jouw gedrag en humeur?
- Magnesium: minstens 50% van de mensen heeft er een tekort aan!
- Heb je veel stress? Kijk dan uit voor overspannenheid en een burn-out!
- Dít zijn de symptomen waaraan je bloedarmoede herkent.
- Hoe slaap je jezelf gezond?
- 14 feiten en fabels over libido.
- Meer bewegen zonder te gaan sporten? Met deze 20 tips kan het!
- Vitamines en mineralen zijn goed voor je lichaam én je geest!
- Ademhalingsoefening tegen angst, stress en depressie.
- Hoe herken je een depressie tijdens de overgang en wat kun je er aan doen?
- Zijn jouw omega’s wel in balans?
- Zóveel moet je per dag bewegen om al dat zitten goed te maken.
- Hoe weet je dat je een vitaminetekort hebt?
- Hoe meer seks, hoe later je menopauze!
- Wat zijn de kenmerken van borderline en hoe kun je er mee omgaan?
- Hoe kun je leren omgaan met een chronische ziekte of chronische pijn?
- Neurologen zijn het erover eens: dít is dé meest gezondste snack voor je hersenen!
- 10 gezonde redenen om vaker avocado te eten.
- Depressiviteit rondom je menstruatie: wellicht is het PMS of PMDD?
- Hoeveel vitaminen moet je als vrouw dagelijks innemen?
- Hoe weet je of je super gezond bent? Déze 7 kenmerken vertellen het je!
- Dít zijn dé 20 voordelen van kurkuma voor je gezondheid.
- Calcium, vitamine D en K voor een gezond hart en sterke botten.
- Helpt vitamine D bij COVID-19 en hoe weet je of je een tekort hebt?
- Depressie voorkomen met voedingssupplementen. Werkt dat?
- 12 gezonde voordelen van groene thee met citroen.
- 15 voedingsmiddelen die het risico op kanker mogelijk kunnen verlagen.
- Wanneer wordt probiotica aangeraden?
- Dít zijn de 14 beste superfoods voor je darmen.
- Hoeveel glazen water moet je per dag drinken? Bereken het met deze formule.
- Gezonde eters zijn cognitief jonger!
- Wat gebeurt er met je als je regelmatig aan yoga doet?
- 8 redenen waarom wandelen goed is voor je gezondheid.
