Iris Sommer: ‘Vrouwen hebben kleinere hersenen dan mannen, doch gebruiken ze efficiënter’

De vrouwelijke hersenen zijn flink kleiner dan de mannelijke. Gemiddeld maar liefst zo’n 200 gram. Dit fascineerde neurowetenschapper en hoogleraar psychiatrie Prof Dr. Iris Sommer. Ze schreef er een boek over: Het Vrouwenbrein

Vrouwen hebben minder hersencellen: 197 miljard tegen 231 miljard bij mannen. Toch doen vrouwen in hun algehele denkvermogen niet onder voor mannen. Voor Iris Sommer was het “een mysterie” hoe dat kan, vooral ook omdat ze in haar werk ziet wat het verlies van 1 of 2 procent aan hersenweefsel voor effect op mensen heeft. Alzheimer, parkinson, schizofrenie, depressie, al die ziekten leiden tot afname van het aantal hersencellen. Maar nooit meer dan een paar procent. Dat verschil is veel kleiner dan het verschil in omvang tussen een mannenbrein en een vrouwenbrein. Toch gaat zo’n ziekte gepaard met een flinke achteruitgang van de verstandelijke vermogens. Waarom is dat verschil in denkvermogen tussen mannen en vrouwen er dan niet?

Vrouwenbrein werkt actiever

Sommers besloot er onderzoek naar te doen. Aan NRC vertelt ze: “Vrouwen hebben minder hersencellen, maar het lijkt erop dat ze per cel meer verbindingen maken met andere hersencellen. Dat zou betekenen dat ze een rijker netwerk hebben. Verder zijn de lagen hersencellen bij vrouwen sterker opgevouwen, waardoor er meer oppervlakte in hun kleinere hoofd past. Maar de belangrijkste compensatie is dat de stofwisseling in de cellen bij vrouwen per milliliter hersenweefsel wel 15 procent sneller gaat. En een snellere stofwisseling betekent meer activiteit.”

Lees ook: Langdurig zitten onderbreken is van invloed op de hersenen.

Vrouwelijke hersenen: snellere stofwisseling

Sommers vergelijkt het vrouwelijk brein graag met een Europese auto en dat van mannen met een Amerikaanse auto. Die beeldspraak heeft ze van Dick Swaab. “Het vrouwenbrein is wel kleiner, maar het werkt harder. Die snellere stofwisseling bij vrouwen komt door de mitochondriën, de energiefabriekjes van de cel. Die worden al miljoenen jaren doorgegeven via de vrouwelijke lijn en zijn perfect geëvolueerd om samen te werken met vrouwelijke lichaamscellen.”

Reactievermogen en ruimtelijk inzicht

Dat neemt niet weg dat er wel degelijk verschillen in capaciteiten zijn tussen vrouwen en mannen. Je ziet volgens Sommers bijvoorbeeld wel degelijk verschillen in het uitoefenen van bepaalde taken. Mannen hebben bijvoorbeeld een betere reactiesnelheid. Ook hebben mannen gemiddeld een beter ruimtelijk voorstellingsvermogen. Daar hebben zij bij inparkeren bijvoorbeeld een voordeel bij. De verklaring hiervoor is het hogere testosteronlevel bij mannen. Testosteron maakt dat je van nature meer aanleg hebt voor ruimtelijk inzicht.

Emoties herkennen en taalvaardigheid

Vrouwen zijn op hun beurt van nature juist beter in het herkennen van emoties bij anderen. Ook zijn vrouwen gemiddeld een klein beetje taalvaardiger. Zij kunnen een verhaal net iets beter vertellen, een tekst wat beter begrijpen en eerder de juiste woorden vinden tijdens een gesprek. Vrouwen scoren helaas ook 16 procent hoger op neurotische kenmerken. Daardoor zien ze sneller gevaren. Dit zorgt er ook voor dat vrouwen sneller aan zichzelf twijfelen.”

Lees ook: Wat kun je ’s ochtends het beste doen om je hersenen gezond te houden?

Ontwikkeling van het brein

Het vrouwelijke brein ontwikkelt zich anders dan het mannelijke. De hersenrijping begint bij meisjes gemiddeld op hun twaalfde en bij jongens op hun veertiende. Hierdoor leren meisjes eerder om bijvoorbeeld abstract te denken, te plannen, impulsen te beheersen en kritisch naar zichzelf te kijken. Jongens zijn op dit vlak dus in het nadeel. Zij doen soms eindexamen op een leeftijd waarop hun brein nog niet optimaal is ontwikkeld, zeker niet in vergelijking met meisjes.

Lees ook: Hoe eet je jouw brein gezond?

Meer lezen over hersenen, wandelen, beweging en gezonde leefstijl?

Deel dit artikel

Welkom op onze vernieuwde website!

SHE Health wordt nog beter!

Onze vernieuwde website biedt je een moderne & toegankelijke ervaring. Want jouw gezondheid verdient de beste zorg én de beste online ondersteuning.

Mis niets van onze opening in november 2025
Meld je aan voor updates voor onze opening en de laatste artikelen over jouw gezondheid.