Waarom kun je tijdens de menopauze meer last krijgen van botontkalking?

15 oktober 2023

Bij de menopauze denk je waarschijnlijk aan de standaard kwaaltjes zoals opvliegers, nachtelijk zweten en stemmingswisselingen. Maar wist je ook dat je tijdens de overgang meer last kunt krijgen van botontkalking (osteoporose)? Wat kun je doen om dit zoveel mogelijk te voorkomen?

In dit artikel leggen we het aan je uit.

Botontkalking tijdens de overgang

Dat je tijdens de overgang last kunt krijgen van botontkalking, dat heeft te maken met een verandering van je hormonen. Je botten worden namelijk voor een groot deel beschermd door de vrouwelijke hormonen progesteron en oestrogeen. Tijdens en na de overgang nemen die hormonen af, waardoor je botten dus ook minder goed beschermd zijn. Hierdoor is de kans op botontkalking of botafbraak groter. Je botten kunnen hier op den duur dusdanig zwak door worden dat je ze veel makkelijker breekt.

Lees ook: Wat zijn symptomen en oorzaken van tekort aan oestrogeen en progestagenen?

Kun je botontkalking voorkomen?

Doordat je vrouwelijke hormonen tijdens de overgang afnemen lijkt het misschien lastig om botontkalking tegen te gaan. Toch kun je je botten wel een handje helpen. Dat doe je met calcium en vitamine D. Dat is een belangrijke combinatie, want calcium versterkt je botten, en vitamine D helpt weer bij de opname van calcium. Vitamine D maak je zelf aan met zonlicht, maar dit zit daarnaast ook in vette vis, vlees, eieren, margarine, halvarine, bak- en braadproducten en volvette kaas. Calcium vind je in melk, melkproducten, kaas, groene groenten zoals boerenkool en spinazie en in volkorenbrood.

Producten met veel dierlijke eiwitten, suiker, cafeïne, natrium en alcohol kunnen de opname van calcium juist verstoren. Pas daarom op dat je hier niet te veel van binnenkrijgt.

Lees ook: Osteoporose tijdens de overgang: hoe te voorkomen?

Waarom kun je tijdens de menopauze meer last krijgen van botontkalking?

Hormonen om botontkalking tegen te gaan

Daarnaast krijgen vrouwen tijdens de overgang vaak ook hormonen voorgeschreven, die botontkalking tegen moeten gaan. Ook zijn er voedingsmiddelen met stoffen die een hormoonachtige werking hebben die lijken op oestrogeen. Dat worden fyto-oestrogenen genoemd. Dit zit bijvoorbeeld relatief veel in lijnzaad, soja en sojaproducten. Daarnaast zit het ook in bloemkool, spruitjes en broccoli. Je kunt er ook voor kiezen om voedingssupplementen met fyto-oestrogenen te gebruiken. Deze vind je bij de apotheek en drogist.

Lees ook: Wat is de beste voeding bij overgangsklachten?

Andere factoren

Er zijn ook andere factoren en mogelijke oorzaken die osteoporose kunnen veroorzaken of versnellen, waaronder:

Medische aandoeningen: Sommige medische aandoeningen kunnen het risico op osteoporose verhogen, zoals hyperthyreoïdie, hyperparathyreoïdie, coeliakie, chronische nierziekte en auto-immuunziekten zoals reumatoïde artritis en lupus.
Levensstijlfactoren: Roken en overmatig alcoholgebruik kunnen het risico op osteoporose verhogen.
Medicijngebruik: Er zijn verschillende medicijnen die botontkalking kunnen veroorzaken of verergeren:
- Glucocorticosteroïden: Dit zijn medicijnen die worden gebruikt om ontstekingen te verminderen en het immuunsysteem te onderdrukken. Langdurig gebruik van deze medicijnen kan leiden tot botverlies en een verhoogd risico op osteoporose.
- Anti-epileptica: Sommige anti-epileptica kunnen het risico op osteoporose verhogen, vooral bij langdurig gebruik.
- Antidepressiva: Sommige antidepressiva, met name selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI’s), kunnen het risico op osteoporose verhogen.
- Benzodiazepinen: Langdurig gebruik van benzodiazepinen, zoals diazepam en lorazepam, kan het risico op osteoporose verhogen.
- Protonpompremmers: Deze medicijnen worden gebruikt om maagzuur te verminderen en kunnen het risico op osteoporose verhogen bij langdurig gebruik. Het gebruik van maagzuurremmers ondermijnt namelijk de natuurlijke fysiologische werking van het lichaam, en zet een kettingreactie in gang die eindigt bij botafbraak.

Het is belangrijk om met jouw arts te praten over de risico’s van ziektes, leefstijl en medicijnen en om alternatieven te overwegen als je een verhoogd risico op osteoporose hebt.

Als je medicijnen gebruikt die het risico op osteoporose verhogen, kan het belangrijk zijn om jouw botdichtheid regelmatig te laten controleren en om preventieve maatregelen te nemen om het risico op botbreuken te verminderen.

Lees ook: Spontaan je arm of pols gebroken? Wellicht komt het door botontkalking.

Blijf bewegen!

Als laatste is het goed om voldoende te blijven bewegen om botontkalking te voorkomen. Het gaat hierbij vooral om een vorm van bewegen waarbij je je botten belast. Dat zijn onder andere wandelen, hardlopen, dansen, tennissen, traplopen en tuinieren. Hierbij stimuleer je de botstofwisseling. Fietsen en zwemmen hebben minder effect, omdat dit je botten veel minder belast. Maar dit is wel weer goed om je spieren en gewrichten soepel te houden.

Lees ook: 6 voordelen van bewegen waar je vrolijker, energieker én relaxter van wordt!

Behandeling osteoporose en osteopenie

Er zijn diverse behandelingsopties, waaronder: aanpassing leefstijl, beweging, voeding, supplementen en medicijnen.

Lees ook: Wat zijn de behandelopties als je last hebt van osteoporose?

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke radioloog, gynaecoloog of menopauzeconsulente bij SHE Health Clinics? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.