Bij welke ziektes en aandoeningen bij vrouwen duurt een diagnose vaak lang?

7 februari 2025

Veel vrouwen hebben jarenlang gezondheidsklachten zonder dat duidelijk is wat er met hen aan de hand is. Sommige medische aandoeningen worden pas (te) laat herkend, omdat de symptomen lijken op andere ziektes, als ‘normaal’ worden beschouwd of niet serieus worden genomen door een zorgprofessional. Dit kan zorgen voor onzekerheid, frustratie, onnodig veel pijn en een langer verloop van de ziekte of aandoening.

In dit artikel beschrijven we een aantal aandoeningen die vaak laat gediagnosticeerd worden bij vrouwen, zoals PMDD, PCOS, endometriose, fibromyalgie, schildklierproblemen, auto-immuunstoornissen en ADHD. We leggen uit wat de symptomen zijn en wanneer het belangrijk is om naar een arts of medisch specialist te gaan.

1. PMDD (Premenstruele Dysfore Stoornis)

PMDD is een ernstige vorm van PMS (premenstrueel syndroom). Het heeft een grote invloed op het dagelijks leven van vrouwen en kan emotionele en lichamelijke klachten veroorzaken.

Symptomen van PMDD:

Ernstige stemmingswisselingen.
Depressieve gevoelens en/of angst.
Prikkelbaarheid en woede-uitbarstingen.
Vermoeidheid en slaapproblemen.
Hoofdpijn, spierpijn of gewrichtspijn.
Opgeblazen gevoel.
Gevoeligheid in de borsten.

Lees ook: “Leven met PMDD is een constante uitdaging”: Michelle (44) over 12 jaar vechten tegen Premenstrueel Dysforisch Syndroom.

Veel vrouwen met PMDD krijgen in eerste instantie te horen dat ze ‘gewoon last hebben van hun hormonen’ of dat het tussen de oren zit. Dit kan ervoor zorgen dat een juiste diagnose jaren duurt: gemiddeld 8 tot 11 jaar!

Wanneer naar de arts? Als je merkt dat je elke maand in de week voor je menstruatie ernstige mentale en fysieke klachten hebt die je dagelijks functioneren beïnvloeden, is het verstandig om een arts en/of gynaecoloog te raadplegen. PMDD kan behandeld worden met aanpassingen in levensstijl, dieet, medicatie of hormoontherapie.

Lees ook: PMDD: Dít zijn de meest gestelde vragen.

2. PCOS (Polycysteus Ovarium Syndroom)

PCOS is een hormonale aandoening die invloed heeft op de eisprong en de vruchtbaarheid. Vrouwen met PCOS hebben vaak een onregelmatige cyclus en kunnen andere gezondheidsproblemen ervaren.

Lees ook: 1 op de 10 vrouwen heeft PCOS, toch herkent huisarts symptomen meestal niet.

Symptomen van PCOS:

Onregelmatige of uitblijvende menstruatie.
Overmatige haargroei (bijvoorbeeld in het gezicht of op de buik).
Acne en een vette huid.
Gewichtstoename en moeite met afvallen.
Vermoeidheid en stemmingswisselingen.

Omdat de symptomen van PCOS erg verschillen per persoon, wordt de diagnose soms pas na jaren gesteld. Sommige vrouwen ontdekken het pas als ze proberen zwanger te worden en merken dat dit niet lukt.

Wanneer naar de arts? Als je last hebt van een onregelmatige menstruatie, overmatige haargroei of vruchtbaarheidsproblemen, is het verstandig om een arts en/of gynaecoloog te raadplegen. PCOS kan veelal worden behandeld met leefstijlaanpassingen, medicatie of hormoontherapie.

Lees ook: PCOS: Alles wat je erover moet weten.

3. Endometriose

Endometriose is een aandoening – die bij gemiddeld 1 op de 10 vrouwen voorkomt – waarbij weefsel dat lijkt op baarmoederslijmvlies buiten de baarmoeder groeit. Dit kan veel pijn en andere klachten veroorzaken.

Symptomen van endometriose:

Ernstige menstruatiepijn die niet reageert op gewone pijnstillers.
Pijn tijdens of na seks.
Chronische bekkenpijn.
Darm- of blaasproblemen (zoals een opgeblazen gevoel of pijn bij het plassen).
Moeite met zwanger worden.

Lees ook: 6 dingen die je volgens de gynaecoloog moet weten over endometriose.

Endometriose wordt vaak pas laat ontdekt, omdat menstruatiepijn als ‘normaal’ wordt gezien. Veel vrouwen krijgen eerst te horen dat ze ‘gewoon gevoeliger zijn voor pijn’ of dat ze ‘ermee moeten leren leven’. De gemiddelde duur voor het stellen van de juiste diagnose is bij endometriose 8 jaar!

Lees ook: Endometriose diagnose duurt gemiddeld 8 jaar!

Wanneer naar de arts? Als je menstruatiepijn zo erg is dat je dagelijkse activiteiten niet kunt doen, of als je last hebt van andere onverklaarbare bekkenklachten, is het verstandig om medische hulp te zoeken. Een gynaecoloog bij SHE Health Clinics kan via een echografie of laparoscopie vaststellen of je endometriose hebt.

Lees ook: Hoe herken je de symptomen van endometriose?

4. Fibromyalgie

Fibromyalgie is een chronische pijnstoornis die vaak voorkomt bij vrouwen en moeilijk vast te stellen is.

Symptomen van fibromyalgie:

Wijdverspreide pijn in spieren en gewrichten.
Vermoeidheid en slaapproblemen.
Gevoeligheid voor aanraking.
Hoofdpijn en concentratieproblemen (‘fibrofog’).

Omdat de klachten sterk op andere aandoeningen kunnen lijken, duurt het vaak lang voordat fibromyalgie wordt gediagnosticeerd.

Wanneer naar de arts? Als je last hebt van chronische pijn en vermoeidheid zonder duidelijke oorzaak, bespreek dit dan met een arts en/of internist.

Lees ook: Fibromyalgie bij vrouwen: wat zijn de symptomen en behandelingen?

5. Schildklierproblemen

Problemen met de schildklier, zoals hypothyreoïdie (traag werkende schildklier), worden vaak niet direct herkend.

Symptomen van een trage schildklier:

Vermoeidheid en traagheid.
Gewichtstoename.
Koude handen en voeten.
Stemmingswisselingen en depressieve gevoelens.

Deze symptomen worden soms toegeschreven aan stress of veroudering, waardoor de diagnose kan worden gemist.

Wanneer naar de arts? Bij langdurige vermoeidheid en onverklaarbare gewichtstoename is het verstandig om jouw schildklier te laten testen. Bij schildklierproblemen kan een internist-endocrinoloog veelal het beste helpen met onderzoek en behandeling.

Lees ook: Schildklierproblemen die vaak bij vrouwen voorkomen.

6. Auto-immuunziekten

Vrouwen hebben vaker auto-immuunziekten dan mannen. Denk aan lupus, reumatoïde artritis en multiple sclerose (MS).

Symptomen van auto-immuunziekten:

Chronische ontstekingen en pijn.
Extreme vermoeidheid.
Huiduitslag.
Haarverlies.

Omdat de klachten wisselend en vaag kunnen zijn, duurt het soms jaren voordat een juiste diagnose wordt gesteld.

Wanneer naar de arts? Bij aanhoudende ontstekingen, pijn en vermoeidheid zonder duidelijke oorzaak.

Lees ook: Auto-immuunziekten: welke komen bij vrouwen het meest voor?

7. ADHD bij vrouwen

ADHD wordt bij vrouwen vaak over het hoofd gezien, vooral als ze geen hyperactief gedrag vertonen.

Symptomen van ADHD bij vrouwen:

Snel afgeleid.
Moeite met concentreren en mentale focus behouden.
Overweldigd raken door taken.
Chronisch uitstelgedrag en stressgevoel.

Veel vrouwen krijgen pas op latere leeftijd een diagnose, omdat ADHD zich bij hen anders uit dan bij mannen.

Wanneer naar de arts? Als je merkt dat je concentratieproblemen en uitstelgedrag je dagelijks leven beïnvloeden, kan een psycholoog of psychiater helpen.

Lees ook: ADHD bij vrouwen: dít wil je weten!

Waarom worden deze aandoeningen bij vrouwen vaak laat gediagnosticeerd?

Er zijn meerdere redenen waarom vrouwen lang moeten wachten op een juiste diagnose:

Onbekendheid: Veel vrouwen (en zelfs artsen en medisch specialisten) herkennen de symptomen niet meteen.
Geen multidisciplinaire diagnostiek: Veel klachten, ziektes en aandoeningen bij vrouwen houden met elkaar verband of het een veroorzaakt het ander (causaal verband). Voor de juiste diagnostiek is vaak een vakoverstijgende multidisiciplinaire aanpak nodig, zoals we die bij SHE Health Clinics hanteren. Echter, de meeste andere zorgverleners zijn hier (nog) niet op ingesteld en kunnen daardoor vaak niet (tijdig) de juiste diagnose stellen.
Symptomen lijken op andere ziektes: Klachten zoals vermoeidheid, pijn en stemmingswisselingen kunnen door verschillende aandoeningen veroorzaakt worden.
Vrouwen worden vaak minder serieus genomen in de gezondheidszorg: Onderzoek toont aan dat vrouwen vaker horen dat hun klachten ‘stress’ of ‘hormonen’ zijn, terwijl er een onderliggende aandoening kan zijn. De genderkloof is enorm groot, wetende dat ruim 95% van alle medische technologie, zorgpaden en medicijnen op het mannelijke lichaam is ontwikkeld en getest. Oftewel een groot kennishiaat en genderkloof. SHE Health Clinics werkt met haar team en strategische (kennis)partners hard aan het verkleinen van deze genderkloof (gendergap).

Lees ook:

Wat kun je zelf doen?

Houd een dagboek bij van jouw symptomen. Noteer wanneer ze optreden, beschrijf de klachten in detail en hoe ernstig ze zijn.
Wees duidelijk bij de (huis)arts. Geef aan hoe jouw klachten jouw dagelijks leven beïnvloeden en waar je zelf aan denkt wat het kan zijn of wat het kan veroorzaken.
Vraag om doorverwijzing naar een medisch specialist bij SHE Health Clinics als je niet verder komt bij jouw huisarts.

Je kent jouw eigen lichaam het beste. Als je het gevoel hebt dat er iets niet klopt, blijf dan zoeken naar antwoorden. Vroege diagnose en behandeling kunnen veel klachten verminderen en jouw kwaliteit van leven verbeteren.

Lees ook: Waarom zijn patiënten beter af met vrouwelijke artsen?

Meer informatie of afspraak maken?

Heb je vragen of wil jij je medisch laten onderzoeken of behandelen door een ervaren vrouwelijke arts of medisch specialist? Neem dan contact met ons opnemen via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen over genderspecifieke zorg?