Autisme komt minder vaak voor bij vrouwen dan bij mannen. Ongeveer 85 procent van alle mensen met een autistische stoornis is man, maar 15 procent is vrouw. Over autisme bij vrouwen is ook minder bekend dan over autistische stoornissen bij mannen. Toch zijn er in Nederland minstens zo’n twintig- tot dertigduizend vrouwen met een vorm van autisme.
Wat is autisme?
Autisme kan op veel verschillende manieren tot uiting komen. Ruim 1% van de Nederlanders, ongeveer 200.000 mensen, heeft autisme. Het aantal mensen dat te maken heeft met autisme (zoals ouders, broers, zussen, partners, leraren en zorgverleners) is echter vele malen groter.
Volgens psychiater en Bijzonder Hoogleraar Autismespectrumstoornissen Prof. Dr. Wouter Staal (Universiteit Leiden en Radboud Universiteit) is autisme de ‘verzamelnaam voor gedragskenmerken die duiden op een kwetsbaarheid op de volgende gebieden:
- Sociale interactie
- Communicatie
- Flexibiliteit in denken en handelen
- Filteren en integreren van informatie.
De meeste mensen met autisme hebben een normale tot hoge intelligentie.
Vrouwen met autisme
Kenmerkend voor vrouwen met autisme is dat zij doorgaans meer klachten als angst, somberheid, eenzaamheid en depressie ervaren dan mannen met autisme. Vrouwen krijgen meestal op jongere leeftijd al psychische hulp dan mannen. Wel hebben ze vaak voordat ze de diagnose autisme kregen, eerst een foute diagnose gehad. Autisme is bij het vrouwelijk geslacht blijkbaar moeilijker te herkennen dan bij het mannelijk geslacht.
Autisme bij vrouwen kan anders worden ervaren en gediagnosticeerd dan bij mannen:
- Vrouwen met autisme kunnen vaak beter sociaal gedrag kopiëren, maar missen vaak een dieper begrip van sociale relaties.
- Autisme bij vrouwen kan zich meer naar binnen richten, wat betekent dat de problemen en uitdagingen die zij ervaren vaak intern zijn.
- Vrouwen met autisme kunnen vermoeidheid ervaren doordat ze veel energie moeten steken in het verbergen en imiteren van sociaal gedrag.
- Autisme bij vrouwen kan zich op verschillende manieren uiten en de symptomen kunnen variëren van persoon tot persoon.
- Het stellen van de diagnose autisme bij vrouwen kan complex zijn en vereist vaak uitgebreide psychologische tests.
Autisme bij vrouwen heeft dus een breed spectrum heeft en niet alle vrouwen hebben dezelfde ervaringen. Het is altijd het beste om professionele hulp en begeleiding te zoeken als er vermoedens van autisme zijn.
Vrouwen meer last van autisme dan mannen
Hoe komt het nou dat vrouwen vaker dan mannen klachten hebben door hun autistische stoornis? Psycholoog Ank Goosen en klinisch psycholoog Annelies Spek zeggen in het tijdschrift van de Nederlandse Vereniging voor Autisme (‘Engagement met Autisme’), dat we hierbij moeten kijken naar hoe we in de maatschappij denken over mannen en vrouwen. Waar jongens op jonge leeftijd vaak samen dingen ‘doen’, bijvoorbeeld bouwen, doen meisjes meer fantasierijke dingen, zoals met poppen spelen. Omdat inlevingsvermogen, moeite met kletsen en een gebrek aan fantasie kenmerken zijn van autisme, zijn dit soort tijdsbestedingen voor meisjes met autisme moeilijk.
Volwassen vrouwen houden zich vaak ook bezig met dingen die voor autistische mensen moeilijk zijn. Vrouwen zijn vaak druk met het bespreken van vriendschappen en emoties, terwijl mannen met hun vrienden vaker samen hobby’s delen.
Ook in het gezin lopen vrouwen met autisme tegen problemen aan. Vrouwen nemen in onze maatschappij vaak zorgtaken op zich en mannen houden zich meer bezig met regeltaken. Zorgtaken behoeven vaak veel inlevingsvermogen, communicatie en planning. Neem bijvoorbeeld het koken van een maaltijd: eerst moet je een keuze maken over wat je gaat eten. Vervolgens moet je nadenken over hoe laat het eten op tafel moet staan en prioriteiten stellen over wat je eerst maakt, zodat alles op hetzelfde moment klaar is. En tussendoor word je misschien ook nog gestoord door iemand die aanbelt of door je kinderen. Vrouwen met autisme kunnen hierdoor overprikkeld raken of het overzicht verliezen. Bovendien krijgen ze vaak een minderwaardigheidsgevoel, omdat ze niet aan de verwachtingen voldoen van hoe de maatschappij tegen vrouwen aankijkt.
Lees ook: Wegwijzer voor volwassenen met autisme.


Niet altijd juiste diagnose
Autisme wordt bij vrouwen niet altijd direct opgemerkt. Regelmatig wordt eerst een verkeerde diagnose gesteld. Enerzijds kan dat komen omdat vrouwen vaak met klachten als angst en somberheid naar de arts gaan. Dan wordt soms de diagnose angststoornis of depressie gesteld, terwijl de oorzaak van de klachten eigenlijk autisme is. Ook doordat vrouwen vaak erg hun best doen om sociale vaardigheden aan te leren wordt autisme minder snel opgemerkt. Vaak hebben ze geleerd te compenseren. Ze hebben sociaal gedrag aangeleerd of doen het na, waardoor het minder opvalt dat dit niet hun natuurlijke gedrag of houding is.
Lees ook: Welke psychische klachten komen bij vrouwen het meest voor?
Behandeling van autisme bij vrouwen
Wanneer de verkeerde diagnose wordt gesteld, is de behandeling vaak niet passend. Het is voor vrouwen met autisme belangrijk dat wordt besproken dat zij niet zelf schuldig zijn voor hun sociale onvermogen. Ze moeten zich ervan bewust worden dat ze niet nóg beter hun best hoeven te doen om ‘normaal’ te zijn. Bovendien is het goed om te laten zien waar ze wel goed in zijn. Vrouwen met autisme zijn vaak creatief, goed in analytisch denken en redeneren. Ook lotgenotencontact blijkt goed te zijn voor vrouwen met autisme.
Meer informatie of afspraak maken?
Wil je meer informatie of een afspraak maken met een een gespecialiseerde vrouwelijke psycholoog? Neem dan rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.
Meer lezen over psychische klachten en gelieerde klachten?
- SHE Health Clinics psychologisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics overzicht medisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics infopagina depressie.
- SHE Health Clinics infopagina angst.
- Welke persoonlijkheidsstoornissen bestaan er?
- ADHD bij vrouwen: dít wil je weten!
- Hoe herken je een depressie tijdens de overgang en wat kun je er aan doen?
- Welke ziektes komen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen?
- Wat zijn de 5 meest voorkomende ziektes bij vrouwen?
- 5 tips voor preventieve gezondheid bij vrouwen.
- Welke 6 ziekten zijn het moeilijkst te ontdekken bij vrouwen?
- Vrouwen hebben volgens Lareb twee keer grotere kans op bijwerking coronavaccin.
- Hoe ziet de toekomst in vrouwenzorg er uit?
- Waarom heb je geen of minder zin in seks?
- Wat gebeurt er met je als je regelmatig aan yoga doet?
- Depressiviteit rondom je menstruatie: wellicht is het PMS of PMDD?
- Hoe beïnvloeden hormonen jouw gedrag en humeur?
- 6 tips om gezond te blijven in tijden van stress.
- Depressie voorkomen met voedingssupplementen. Werkt dat?
- Grotere aandacht voor man-vrouwverschillen bij veelvoorkomende gezondheidsklachten.
- Ademhalingsoefening tegen angst, stress en depressie.
- Depressief zonder zon? Misschien heb je Seasonal Affective Disorder (winterdepressie).
- Flinke dip of last van depressie? Zo herken je de verschillen.
- 12 tips om je stress te verminderen.
- Train je hart om beter om te gaan met stress.
- 10 gezondheidsproblemen waar vrouwen zich voor schamen.
- Waarom is de menstruatiecyclus van vrouwen in de war geraakt door coronastress?
Bronnen: SHE Health Clinics, Nederlandse Vereniging voor Autisme